پارتیشن بندی دیسک سخت
آشنایی با مفهوم و کاربرد پارتیشن بندی
دیسک سخت (Hard Disk) که در کارخانه تولید می شود در ابتدا اصطلاحاً خام است و هیچگونه تقسیم بندی بر روی آن انجام نشده است .
برای اینکه بتوان از یک هارددیسک خام استفاده نمود و بر روی آن اطلاعات را ذخیره نمود ، باید عملیات زیر را بر روی آن انجام دد :
1- پارتیشن بندی هارددیسک
2- تعیین درایو فعال
3- فرمت کردن درایوها
4- نصب سیستم عامل بر روی هارددیسک
معمولاً جهت بهره گیری بهینه و سازماندهی بهتر اطلاعات دیسک فیزیکی را از لحاظ منطقی به چند قسمت با اندازه های دلخواه تقسیم می کنند که هر قسمت آن با یک حرف بزرگ انگلیسی نامگذاری شده و درایور (Drive) نامیده می شود.
به این عملیات پارتیشن بندی گفته می شود.
پس از آنکه پارتیشن بندی بر روی هارددیسک انچام شد و سیستم عامل و نرم افزارهای مورد نظر بر روی آن نصب گردید، امکان تغییر اندازه پارتیشن ها وجود ندارد ، پس از ابتدا باید تقسیم بندی مناسبی را انجام داد.
زیرا با پارتیشن بندی مجدد هارددیسک ، کلیه اطلاعات هارددیسک از بین می رود و باید دوباره سیستم عامل و نرم افزارها بر روی هارددیسک نصب شوند.
برای درایوی که می خواهید سیستم عامل ویندوز XP را بر روی آن نصب کنید، باید به اندازه کافی فضا در نظر بگیرید پیشنهاد می شود حداقل 4 گیگابایت برای این درایور در نظر گرفته شود.
پارتیشن بندی با نرم افزار FDISK
FDISK یک فرمان خارجی سیستم عامل DOS است و همانطور که می دانیم فرمانهای خارجی سیستم عامل DOS برنامه های اجرایی با پسوند EXE یا COM هستند.
برای اجرای فرمان خارجی FDISK باید فایل FDISK.EXE را بر روی دیسک خود داشته باشیم.
باید توجه داشته باشیم که FDISK.EXE که به همراه سیستم عامل DOS نسخه 6 ارائه می شود.
هارددیسک های بزرگتر از 8 گیگابایت را پشتیبانی نمی کند و ما نیاز به FDISK.EXE که به همراه سیستم عامل ویندوز 98 ارائه می شود، داریم.
هنگامی که می خواهیم یک هارددیسک خام را پارتیشن بندی کنیم، نه سیستم عاملی بر روی هاردیدسک وجود دارد که کامپیوتر را بوت کند و نه فایل FDISK.EXE بر روی آن قرار دارد که بتوانیم هارددیسک را پارتیشن بندی نماییم.
برای رفع این مشکل راه حل های متعددی وجود دارد که ما یکی از دو راه حل زیر را پیشنهاد میکنیم: استفاده از CD نصب ویندوز 98 (که حتماً راه انداز Bootable باشد) استفاده از دیسک Startup ویندوز 98 اجرای نرم افزار FDISK.EXE نرم افزار FDISK.EXE را از روی دیسک (یا CD یا هارددیسک در صورت وجود) اجرا میکنیم.
در صورتیکه هارددیسکی که به کامپیوتر شما متصل است ، بزرگتر از 512 مگابایت باشد، پیغامی نمایش داده می شود.
در این پیغام سوال می شود که آیا می خواهید نرم افزار FDISK هارددیسک های بزرگ را پشتیبانی کند؟
با انتخاب گزینه Yes ، می توانیم پارتیشن بندی هایی ایجاد کنیم که بعداً سیستم فایل آنها را FAT32 تعریف کنیم.
باید توجه کرد که در صورت انتخاب گزینه Yes پارتیشن بندی های ایجاد شده توسط سیستم عامل DOS و سیستم عامل ویندوز 95 قابل شناسایی نخواهند بود.
(امروزه این سیستم عامل ها به ندرت استفاده می شوند) در صورتیکه ظرفیت هارددیسک بزرگتر از 8 گیگابایت است یا اگر بخواهیم پارتیشن بندی های بزرگتر از 2 گیگابایت ایجاد کنیم، حرف Y را تایپ کرده و کلید Enter را فشار میدهیم.
در صورتیکه بیشتر از یک هارددیسک به کامپیوتر متصل باشد، مطابق شکل زیر ، گزینه 5 نیز مشاهده می شود.
ایجاد پارتیشن اولیه ، گسترش یافته و درایوهای منطقه انتخاب پارتیشن فعال جهت بوت شدن کامپیوتر حذف پارتیشن اولیه ، گسترش یافته و درایوهای منطقه نمایش اطلاعات همه پارتیشن های موجود تغییر هارددیسک فعلی در صورتیکه بیش از یک هارد دیسک به کامپیوتر متصل باشد.
شکل : منوی اصلی نرم افزار FDISK در حالتی که بیش از یک هارد دیسک به کامپیوتر متصل باشد.
ایجاد پارتیشن به طور کلی دو نوع پارتیشن در سیستم عامل DOS وجود دارد : پارتیشن اولیه (Primary Partition) پارتیشن اولیه در واقع همان درایو C: است کل فضای هاردیدسک را می توان فقط به پارتیشن اولیه اختصاص داد.
در این صورت فقط یک درایو به نام C: خواهیم داشت که کل فضای هخارددیسک را شامل می شود.
به دلیالی که قبلاً نیز ذکر کردیم معمولاً اینکار را انجام نمی دهند و فقط بخشی از هارددیسک را به پارتیشن اولیه اختصاص می دهند که این بخش به عنوان درایو C: شناخته می شود.
پارتیشن گسترش یافته (Extended Partition) بعد از اینکه پارتیشن اولیه را ایجاد کردیم، فضای باقیمانده هارددیسک را به پارتیشن گسترش یافته اختصاص می دهیم.
پارتیشن گسترش یافته شامل همه درایوهای منطقی از D: به بعد خواهد بود.
یعنی پارتیشن گسترش یافته را می توانیم به چند درایو منطقی تقسیم کنیم.
اگر کل پارتیشن گسترش یافته را به یک درایو منطقی اختصاص دهیم فقط یک درایو D: خواهیم داشت.
پارتیشن گسترش یافته را می توان به تعداد زیادی درایو منطقی تقسیم نمود.
تعیین پارتیشن فعال (Active) هنگامی که کامپیوتر می خواهد بوت شود، هارددیسک را بررسی کین دو پارتیشنی از هارددیسک را که پارتیشن فعال است پیدا کرده و سپس از سکتور صفر این پارتیشن فایل ها بوت را به حافظه فراخوانده و دستورات آن را اجرا می کند.
در سیستم عامل DOS فقط پارتیشن اولیه (Primary Partition) میتواند پارتیشن فعال باشد.
در نرم افزار FDISK پس از ایجاد پارتیشن ها و درایوهای منطقی، باید پارتیشن فعال را مشخص کنیم.
برای تعیین پارتیشن فعال ، عملیت زیر را انجام می دهیم: اگر نرم افزار FDISK اجرا نشده است، آن را اجرا میکنیم.
در منوی اصلی نرم افزار FDISK ، گزینه دوم (2.
Set Acitve Partition) را انتخاب میکنیم.
برای اینکار عدد 2 را تایپ کرده و کلید Enter را می زنیم.
پارتیشن های موجود نمایش داده شده است .
برای انتخاب پارتیشن ، شماره پارتیشن را تایپ کرده و کلید Enter را میزنیم.
همانطور که گفته شد در سیستم عامل DOS فقط پارتیشن اولیه را میتوان به عنوان پارتیشن فعال انتخاب نمود، پس عدد 1 را به معنی پارتیشن اول تایپ کرده و Enter می زنیم.
پیغام Partition 1 Mak eActive (پارتیشن 1 فعال شد) در پایین صفحه ظاهر می شود و در قسمت Status پارتیشن C: حرف A به معنی Active نمایش داده میشود.
مشاهده اطلاعات پارتیشن ها هر گاه بخواهیم وضعیت پارتیشن های موجود بر روی هارددیسک را مشاهده کنیم، عملیات زیر را انجام میدهیم: در منوی اصلی نرم افزار FDISK گزینه چهارم (4.
Display Partition Information) را انتخاب میکنیم، برای اینکار عدد 4 را تایپ کرده و کلید Enter را میزنیم.
صفحه ای مطابق شکل زیر نمایش داده می شود.
در این صفحه اطلاعات پارتیشن ها لیست شده است.
اطلاعاتی که در مورد هر پارتیشن نمایش داده می شود عبارت است از : وضعیت (Status) اگر پارتیشن فعال باشد ، در این قسمت حرف A مخفف Active نمایش داده می شود.
نوع (Type) نوع پارتیشن (اولیه، گسترش یافته) در این قسمت نمایش داده می شود.
اگر پارتیشن اولیه DOS باشد عبارت PRI DOS (مخفف (Primary DOS Partition ) و اگر پارتیشن گسترش یافته DOS باشد، عبارت EXT DOS (مخفف (Extended DOS Patrition نمایش داده میشود.
برچسب درایو (Volume Label) همانطور که میدانیم در هنگام فرصت کردن درایوها می توان برای آنها برچسب تعیین نموده اگر پارتیشنی فرمت شده باشد و برچسب داشته باشد، در این قسمت نمایش داده میشوند در شکل فوق چون هنوز پارتیشن ها فرمت نشده اند، برچسبی نمایش داده نشده است.
ظرفیت (Mbyte) ظرفیت پارتیشن به مگابایت در این قسمت نمایش داده میشود.
سیستم فایل (System) اگر پارتیشنی فرمت شده باشد ، نام سیستم عامل (File System) در این قسمت نمایش داده می شود.
به عنوان مثال عبارت FAT16 ، FAT32 و NTFS نمایش داده می شود اگر پارتیشن فرمت نشده باشد یا یک پیک سیستم فایل ناشناخته فرمت شده باشد عبارت ناشناخته (UNKNOWN) نمایش داده میشود.
درصد استفاده از ظرفیت هارددیسک (Usage) در این قسمت ظرفیت هر پارتیشن به صورت درصدی از کل فضای هارددیسک نمایش داده میشود.
حذف پارتیشن ها برای حذف کردن پارتیشن های یک هاردیدسک مراحل زیر را به ترتیب انجام میدهیم: حذف کلیه درایوهای منطقی پارتیشن گسترش یافته حذف پارتیشن گسترش یافته حذف پارتیشن اولیه برای حذف پارتیشن های هارددیسک ، عملیات زیر را انجام میدهیم: در منوی اصلی نرم افزار FDISK گزینه سوم (3.
Delete Partition or Logical DOS Drive) را انتخاب می کنیم .
برای اینکار عدد 3 را تایپ کرده و کلید Enter را میزنیم.
همانطور که اشاره کردیم ابتدا باید درایوهای منطقی پارتیشن گسترش یافته را حذف کنیم.
پس عدد 3 را تایپ کرده و کلید Enter را میزنیم.
در پایین صفحه نام درایوی که میخواهیم حذف کنیم پرسیده شده است.
سپس نام برچسب درایو (Volume label) پرسیده میشود.
برای حذف پارتیشن گسترش یافته در منوی اصلی نرم افزار FDISK ، گزینه سوم (3.
Delete Partition or Logical Drive) و سپس در منوی شکل ..
گزینه دوم (2.
Delete Extended Dos ) را اجرا می کنیم.
صفحه ای مطابق شکل زیر ظاهر می شود و از ما برای حذف پارتیشن گسترش یافته سوال می شو د، حرف Y را به معنی تایید تایپ کرده و کلید Enter را می زنیم .
پارتیشن گسترش یافته حذف میگردد.
فرمت کردن درایوها اگر پارتیشن یا درایو منطقی جدیدی تعریف کرده باشیم، این درایو یا پارتیشن تا قبل از اینکه فرمت شوند، قابل استفاده نخواهند بود.
پس از خروج از نرم افزار FDISK و Restart کردن کامپیوتر ، باید درایوهای ایجاد شده را فرمت نمود.
(با فرمان Format در رایانه کار درجه 2 به طور کامل آشنا شدیم.
) برای فرمت کردن درایوها، دستورات زیر را انجام می دهیم : برای درایو C: دستور زیر را اجرا میکنیم: A:\> Format C:\S با اینکار درایو C: فرمت شده و فایلهای سیستمی لازم بر روی آن کپی میشوند.
اگر درایو C: را در نرم افزار FDISK ، فعال (Active) کرده باشیم، از این به بعد کامپیوتر می تواند از روی درایو C: بوت شود.
برای درایوهای دیگر دستور زیر را اجرا میکنیم: A:\>Format D: نصب ویندوز XP روش های نصب ویندوز XP برای نصب ویندوز XP باید CD نصب ویندوز XP را که راه انداز (Bootable) است، داشته باشیم.
قبل از نصب ویندوز XP باید وضعیت کامپیوتر خود را بررسی کنیم.
دو حالت مختلف ممکن است وجود داشته باشد.
الف) در صورتیکه بر روی هارددیسک هیچ سیستم عاملی نصب نشده است و یا هارددیسک خالی است، کافیست CD نصب ویندوز XP را در درایو قرار داده و عملیات نصب را شروع کنیم.
به این روش نصب ، نصب تمیز (Clean Installation) می گویند.
ب) اگر بر روی کامپیوتر ما ، سیستم عامل قدیمی ویندوز نصب باشد و بخواهیم ویندوز XP را نصب کنیم دو نوع نصب میتوانیم انجام دهیم : ارتقاء سیستم عامل فعلی به ویندوز (Upgrade)XP در این روش سیستم عامل Windows 98 ، Windows Me ، و یا Windows 2000 را به Windows XP ارتقاء می دهیم.
نصب جدید (New Installation) در این روش یک نسخه کاملاً مستقل از ویندوز XP نصب می شود و ویندوز قبلی نیز پابرجا است و در هنگام روشن شدن کامپیوتر از ما پرسیده می شود که با کدام سیستم عامل کار می کنید.
نصب تمیز (Clean Installation) قبل از شروع عملیات نصب ، باید کامپیوتر را به صورتی تنظیم نماییم که از روی CD راه اندازی شود برای اینکه یک کامپیوتر از روی CD راه اندازی شود.
برنامه نصب فایل ها و درایورهای مورد نیاز را از روی CD می خواند و آنها را در حافظه RAM قرار می دهد.
در نوار پایین صفحه عملیات خواندن فایل ها نشان داده می شود.
صفحه خوش آمدگویی به برنامه نصب ویندوز ظاهر می شود.
در صفحه بعد ، توافقنامه مجوز استفاده از ویندوز XP نمایش داده می شود.
در صفحه بعد لیست درایوهای هارددیسک به همراه فضای آزاد و مشخصات آنها نمایش داده می شود.
برای نصب ویندوز XP بر روی درایو C: این درایو را انتخاب کرده و کلید Enter را میزنیم.
در صفحه بعد از ما خواسته می شود تا پارتیشن ایجاد شده را فرمت کنیم.
پارتیشن ایجاد شده را می توانیم با سیستم فایل NTFS یا FAT فرمت کنیم.
ویندوز XP را روی هر دو سیستم فایل FAT و NTFS می توان نصب کرد.
پس از اتمام فرمت کردن درایو ، برنامه نصب شروع به کپی کردن فایل ها از روی CD به هارددیسک می کند.
این عملیات ممکن است چند دقیقه طول بکشد.
برنامه نصب شروع به شناسایی سخت افزارهای کامپیوتر نموده و درایورهای آنها را نصب خواهد کرد.
سپس پنجره Regional and :anguage Options ظاهر میشود.
در این قسمت میتوانیم تنظیمات منطقهای و زبان را انجام دهیم.
در پنجره بعد، نام و نام خانوادگی و نام شرکت پرسیده می شود.
در پنجره بعدی ، شماره سریال ویندوز XP ، پرسیده میشود.
در پنجره بعدی باید نام کامپیوتر و کلمه عبور مدیر کامپیوتر را تعیین کنیم.
در پنجره بعدی تاریخ و ساعت کامپیوتر را تنظیم کرده و منطقه زمانی که در آن زندگی میکنیم را مشخص مینماییم.
اگر کامپیوتر ما به شبکه محلی متصل است، در این قسمت میتوانیم تنظیمات اتصال به شبکه را انجام دهیم.
با انتخاب گزینه Typical settings تنظیمات پیش فرض شبکه در نظر گرفته می شود.
اگر گزینه Custome settings را انتخاب کنیم در پنجره های بعدی می توانیم تنظیمات دقیق شبکه را انجام دهیم.
گزینه Typical settings را انتخاب کرده پس از این مرحله ، برنامه نصب ویندوز فایل های باقیمانده را بر روی کامپیوتر کپی کرده و سپس کامپیوتر را مجدداً راه اندازی می کند.
نصب ویندوز XP بر روی نسخه های قدیمی ویندوز برای نصب ویندوز XPبر روی نسخه های قدیمی ویندوز، عملیات زیر را انجام میدهیم : CDنصب ویندوز XP را در درایو قرار میدهیم.
CD بصورت خودکار اجرا شده و پنجره زیر را نمایش می دهد.
در این پنجره بر روی Install Windows XP کلیک می کنیم.
در پنجره بعدی نوع نصب از ما سوال می شود.
دو انتخاب وجود دارد.
گزینه Upgrade برای ارتقاء سیستم عامل فعلی به ویندوز XP به کار می رود و گزینه NewInstallation برای نصب سیستم عامل جدید ویندوز XP در کنار سیستم عامل قبلی به کار می رود.
در پنجره بعدی I accept this agreement را جهت قبول موافقتنامه نرم افزاری میکروسافت انتخاب کرده در پنجره بعدی شماره سریال ویندوز XPاز ما سوال می شود.
در پنجره بعدی زبان اصلی خود (مثلاً Farsi ) را از لیست انتخاب می کنیم.
باید توجه داشته باشید اگر می خواهید ویندوز XP بصورت New Installation نصب شود و ویندوز قبلی و برنامه های آن آسیب نبینند، باید آن را در درایو جداگانه ای نصب کنیم.
در پنجره بعدی ، از ما سوال میشود که میخواهیم آخرین تغییرات فایل های نصب ویندوز XP را از سایت میکروسافت دریافت کنیم یا خیر؟
برنامه نصب دستگاه را Restart کرده و پس از راه اندازی مجدد، ویندوز شروع به شناسایی سخت افزارهای کامپیوتر میکند.
آشنایی با قابلیت های سیستم فایل NTFS با ظهور سیستم عامل های شبکه نظیر ویندوز NT و ویندوز 2000 نیاز به یک سیستم فایل جدید بود که امنیت اطلاعات را در شبکه تامین کند.
به همین منظور شرکت میکروسافت به همراه سیستم عامل ویندوز NT ، سیستم فایل (NT File System) NTFS را با امکانات قوی برای امنیت و تعیین سطح دسترسی کاربران ایجاد نمود/ سیستم فایل NTFS خواص منحصر بفرد زیر را دارد : قابلیت تعریف سطوح دسترسی بر روی فایل ها و پوشه ها (Security) در سیستم فایل NTFS ، می توان سطوح دسترسی هر کاربرد را بر روی فایل ها و پوشه ها تعیین کرد.
مثلاً می توان تعیین کرد که یک کاربر فقط بتواند یک فایل را بخواند و اجازه تغییر در آن را نداشته باشد.
یا می توان تعیین نمود یک کاربر اجازه مشاهده محتوای یک پوشه را نداشته باشد.
فشرده سازی فایل ها و پوشه ها (Compression) سیستم فایل NTFS ، قابلیت فشرده سازی اطلاعات درایو ، پوشه و فایل را دارد.
رمزگذاری بر روی فایل ها (Encryption) سیسنم فایل NTFS به کاربر امکان می دهد که اطلاعات مهم خود را رمزگذاری کند به صورتیکه به جز او هیچ فرد دیگری قادر به خواندن اطلاعات رمز شده نیست.
سهمیه بندی فضای هارددیسک (Disk Quota) سیستم فایل NTDS ، امکان سهمیه بندی فضای هارددیسک را در اختیار مدیر سیستم قرار می دهد.
در این سهمیه بندی می توان تعیین کرد که حداکثر فضایی که یک کاربر بر روی یک درایو به خود اختصاص می دهد چند مگابایت باشد.
بنابراین کاربر نمی تواند بیش از سهمیه خود روی یک درایو فایل کپی یا ایجاد نماید حتی اگر دیسک فضای خالی زیادی داشته باشد.
امکانات پیشرفته دیگر سیستم فایل NTFS امکان پشتیبانی از دیسک های بزرگ، امکان ایجاد پارتیشن های بزرگ، امکان پشتیبانی از دیسک های RAID ، امکانات امنیتی پیشرفته و … را نیز دارد و به همین علت NTFS را مناسبترین سیستم فایل برای استفاده در شبکه های کامپیوتری میدانند.
کار با Control Panel آشنایی با مرکز کنترل Control panel ابزارهای مختلف جهت تنظیم و پیکربندی نرم افزارها و سخت افزارهای سیستم ، در پوشه ای بنام Control panel قرار دارند.
برای دسترسی به پنجره Control panel بصورت زیر عمل میکنیم: منوی start را کلیک کرده و بر روی آیکن Control panel کلیک میکنیم.
پنجره Control panel گشوده می شود.
وظایف آیکن های موجود در Control panel افزودن سخت افزار جدید اگرچه ویندوز دارای خاصیت شناسایی و پکربندی خودکار سخت افزار می باشد(Plug & Play) ، ولی این خاصیت به شرطی قابل استفاده است که ویندوز درایور خاص سخت افزار ما را داشته باشد و قطعه سخت افزاری فوق نیز خاصیت Plug&Play را دارا باشد، در اینصورت پس از گذاشتن سخت افزار جدید در کامپیوتر ، در اولین مرتبه راه اندازی ، ویندوز سخت افزار مذکور را شناسایی کرده و درایور آن را نصب می کند.
اما بدلیل نداشتن خاصیت Plug&Play در سخت افزارهای قدیمی و نیز موجود نبودن درایور سخت افزارهای جدید در ویندوز ، لازم است برخی از قطعات را خودمان بصورت مناسب نصب و تنظیم کنیم.
البته این حالت در ویندوز XP بسیار کم پیش می آید.
پنجره Add Hardware Wizard ظاهر می شود.
پس از Next از ما پرسیده میشود که آیا سخت افزار جدید را به کامپیوتر متصل کردهاید یا خیر؟
گزینه Yes را انتخاب کرده در پنجره بعدی لیست سخت افزارهای نصب شده بر روی کامپیوتر نمایش داده میشود.
در پنجره بعدی ، در صورت انتخاب گزینه اول، ویندوز بصورت اتوماتیک سخت افزار سیستم را مورد بررسی قرار داده و در صورت یافتن، آن را نصب میکند و در صورت انتخاب گزینه دوم، ویندوز امکان انتخاب سخت افزار را از لیست و یا از CD درایور مخصوص آن میدهد و سپس ویندوز مراحل نصب سخت افزار را انجام میدهد.
نصب و حذف برنامه ها این ابزار یکی از برنامه های قدرتمند ویندوز ، برای نصب و حذف برنامه ها میباشد.
ویژگی مهم این برنامه این است که اطلاعات مربوط به نرم افزار نصب شده یا حذف شده را در Registry ویندوز، بروز رسانی میکند.
بعبارتی دیگر، نرم افزار نصب شده را به فهرست نرمافزارهای نصب شده ویندوز، اضافه میکند و حذف نرم افزار را در آینده آسان و بیخطرتر میسازد.
با برنامه Add Remove Programs میتوانیم کارهای زیر را انجام دهیم: تغییرات و حذف نرم افزارها نصب نرم افزارها نصب و حذف قسمت های مختلف ویندوز به علل زیر ممکن است بخواهیم نرم افزارهای نصب شده را از روی کامپیوتر حذف (Uninstall) کنیم: پاکسازی و آزادسازی فضای هارددیسک حذف نرم افزارهای قدیمی و بی مصرف پاکسازی ویندوز و بهبود کارایی و سرعت ویندوز نصب مجدد به علت خرابی برنامه نصب شده فعلی تنظیم ساعت و تاریخ سیستم معمولاً بعد از اولین مرحله اجراشدن ویندوز (پس از نصب)، برنامه تنظیم ساعت و تاریخ را اجرا میکند تا قبل از شروع هر کاری بتوانیم ساعت و تاریخ سیستم خود را با توجه به موقعیت جغرافیایی کشور محل اقامت خود مشخص و تنظیم کنیم.
برنامه Data and time را از پنجره Control panel اجرا میکنیم.
از پنجره محاوره ای ظاهر شده سربرگ Time Zone را انتخاب میکنیم.
روی علامت کادر کشویی کلیک کرده و Tehran را انتخاب میکنیم.
دکمه OK را کلیک میکنیم.
از پنجره محاوره ای ظاهر شده سربرگ Dara and Time را انتخاب میکنیم.
با علامت های و تاریخ و ساعت کامپیوتر را تنظیم کرده و دکمه OK را کلیک میکنیم.
به کمک سربرگ Internet Time میتوانیم ساعت کامپیوتر را با سرویس دهنده های اینترنت تنظیم کنیم.
(برای اینکار باید به اینترنت متصل باشیم.) تنظیمات صفحه نمایش Display از ویژگی های جذب ویندوز XP، امکان تغییر ظاهر محیط کار آن است.
برنامه Display را از پنجره Control panel اجرا میکنیم تا پنجره Display Properties باز شود.
در سربرگ Themes ، از میان طرح های موجود در کادر کشویی Themes .
طرح دلخواه را برای پنجره ها و میز کار ویندوز انتخاب کرده و دکمه OK را کلیک می کنیم.
تغییر تصویر زمینه میز کار Background برای تغییر تصویر زمینه میز کار ویندوز می توانیم از پرونده های تصویری (با ساختار *.bmp ، *.gif ، *.jpg ، *.dip ، *.png ) و صفحات HTML بشرح زیر استفاده کنیم: برنامه Display را از پنجره Control Panel اجرا میکنیم تا پنجره Display Propertis باز شود.
سربرگ Desktop را انتخاب میکنیم.
تصویر مورد نظر خود را جهت زمینه میز کار، از لیست نشان داده شده انتخاب میکنیم.
شناسایی اصول سفارشی کردن Desktop سربرگ Desktop را انتخاب میکنیم و دکمه Customize Desktop را کلیک میکنیم تا پنجره محاوره ای Desktop Items مطابق شکل نمایان شود.
آیکن های دلخواه را جهت نمایش در میز کار تیک میزنیم.
تغییر محافظ صفحه نمایش (Screen Saver) برای تغییر و تنظیم محافظ صفحه نمایش به صورت زیر عمل میکنیم: سربرگ Screen Saver بر روی کلیک کرده و یکی از محافظ های صفحه نمایش را انتخاب میکنیم.
برای تنظیمات بیشتر دکمه Setingsرا کلیک میکنیم.
برای مشاهده پیش نمایش Screen Saver انتخابی ، دکمه Preview را کلیک میکنیم.
در کادر Wait زمان دلخواه برای فعال شدن Screen saver را مشخص میکنیم.
تغییر قلم و رنگ میز کار (Apperance) رنگ، فونت و ظاهر میزکار و پنجره های ویندوز را به صورت زیر تغییر میدهیم: سربرگ Apperanceرا از پنجره Display Properties انتخاب میکنیم: در کادری که نمونه ظاهر پنجره ها ارائه شده است ، بر روی قسمتی از پنجره که میخواهیم نمای آنرا تغییر دهیم کلیک میکنیم.
از کادر کشویی Windows and buttons طرح ظاهری پنجره ها را که یکی از دو حالت ویندوز کلاسیک و ویندوز XP است ، انتخاب میکنیم.
از کادر کشویی Color Scheme یکی از رنگ ها را برای پنجرهها انتخاب میکنیم.
اندازه قلم نوشتههای پنجرهها را از کادر کشویی Font Size انتخاب میکنیم.
تنظیمات صفحه نمایش و کارت گرافیک هر چه کارت گرافیک کامپیوتر قوی تر باشد، تصویر صفحه نمایش دارای وضوح و کیفیت بهتری خواهد بود.
حداقل وضوع تصویر صفحه نمایش جهت مشاهده مناسب صفحات وب و تصاویر گرافیکی 600×800 پیکسل است و حداقل تعداد رنگ برای داشتن تصویر رنگی با کیفیت خوب در این برنامه 256 رنگ میباشد.
برای تنیظیم وضوع و تعداد رنگ های صفحه نمایش به صورت زیر عمل میکنیم: از پنجره Display Properties سربرگ Settings را انتخاب میکنیم.
در کادر Color quality علامت را کلیک کرده و تعداد رنگهای صفحه نمایش را انتخاب میکنیم.
از کادر Screen resolution علامت را با ماوس به چپ و راست حرکت میدهیم تا وضوح مورد نظر را انتخاب کنیم.
دکمه Apply یا ok را کلیک میکنیم.
چنانچه کارت گرافیک کامپیوترمان بدرستی راه اندازی و تعریف نشده باشد نمیتوانیم رنگ و وضوح مناسبی را داشته باشیم.
در اینصورت روی دکمه Advancedکلیک میکنیم و کارت گرافیک را تنظیم میکنیم.
قلم ها Fonts در سیستم عامل ویندوز میتوانیم اندازه و شکل علائم ، حروف و ارقام را به دلخواه تغییر دهیم، به این علائم مختلف قلم یا فونت میگوییم .
برای شناسایی سبک معماری فونت ، معیارهای زیر را میتوانیم در نظر بگیریم : شکل فونت (Type) : یک طرح یا الگوی مشترک در تمام حروف و ارقام و علائم موجود در یک فوت بکار می رود.
سبک فونت (Style) : سبک های فونت همچون زیر خط دار Ali اندازه فونت (Size) : سایز و ارتفاع بلندی حروف و علائم فاصله بندی بین حروف : فاصله بین حروف را متناسب با عرض آنها تنظیم میکند.
نصب فونت جدید برای نصب فونت جدید ، به صورت زیر عمل می کنیم: از پنجره Control panel آیکن Fonts را اجرا میکنیم.
گزینه Install New Font… را از منوی File انتخاب می کنیم.
از پنجره محاوره ای Add Fonts ، درایو و مسیر فونت های جدید را در کادرهای Folderesو Drives انتخاب می کنیم.
از کادر List of fonts فونت های موردنظر را انتخاب کرده و دکمه OK را کلیک می کنیم، تا فونت های انتخابی نصب گردند.
کار با Folder Options به کمک برنامه Folder Options میتوانیم نحوه مشاهده محتوای پوشهها و فایل ها را به دلخواه تغییر دهیم.
برای اجرا و دسترسی به Folder Options ، یکی از روش های زیر را بکار می بریم: پوشه دلخواه را انتخاب کرده و آن را باز میکنیم.
(مثلاً پوشه My computer را باز میکنیم) سپس از منوی Tools ، دستور Folder Options را اجرا میکنیم.
در پنجره Control panel بر روی آیکن Fonts دوبار کلیک میکنیم.
پنجره محاوره ای Folder Options شامل : شناسایی اصول کار با سربرگ General در سربرگ General میتوانیم تنظیمات عمومی پوشه باز شده را به صورت زیر انجام میدهیم: سربرگ Generalرا از پنجره محاورهای Folder Options انتخاب میکنیم.
تنظیمات مورد نظر را مطابق توضیحات ارائه شده بر روی شکل انجام میدهیم در پایان جهت اعمال تنظیمات ، دکمه Apply یا OK را کلیک میکنیم.
شناسایی اصول کار با سربرگ View در سربرگ View می توانیم نحوه نمایش محتویات پوشه ها و مشخصات کامل آنها را به صورت زیر تنظیم نماییم: سربرگ View را از پنجره محاورهای Folder Options انتخاب میکنیم.
تنظیمات مورد نظر را از لیست تنظیمات پیشرفته انجام میدهیم.
(مثلاً نمایش فایل های مخفی ، نمایش انشعاب فایل ها و غیره) شناسایی اصول کار با سربرگ File Types در سربرگ File Types میتوانیم برنامههای مناسب جهت مشاهده و ویرایش پروندهها را به صورت زیر مشخص نماییم: در پنجره محاوره ای Folder options سربرگ File Type را کلیک میکنیم.
از لیست فرمت های ارائه شده برای فایل ها، فرمت مورد نظر را انتخاب میکنیم (برای تعریف فرمت جدید دکمه New را کلیک میکنیم) در کادر پایین پنجره، برنامه مناسب جهت نمایش فایل انتخاب شده ، مشاهده میشود.
برای تغییر این برنامه کافی است دکمه Changeرا کلیک کرده و برنامه دلخواه را تعیین کنیم.
صفحه کلید Keyboard با ابزار Keyboard میتوانیم تنظیمات نرم افزاری و سخت افزاری صفحه کلید را انجام دهیم.
ماوس Mouse با ابزار Mouse میتوانیم شکل ظاهری اشاره گر ماوس، عملکرد دکمههای ماوس و سرعت حرکت اشاره گر ماوس را تنظیم کنیم.
تنظیمات تلفن و مودم ها Phone and Modem options همانطور که در مهارت مبانی کامپیوتر (رایانه کار درجه 2) مشاهده کردیم، مودم ممکن است داخلی یا خارجی باشد.
مودم های داخلی به صورت یک کارت در شکاف توسعه PCI یا ISA بر روی برد اصلی کامپیوتر نصب می شوند و مودم های خارجی از طریق کابل به یکی از درگاههای سری (Com1 یا Com2) وصل میگردند.
منبع تغذیه مودم های خارجی توسط آداپتور و مودمهای داخلی از طریق برد اصلی تامین میشود.
مودم ها معمولاً با یک سرعت حداکثر مشخص میشوند.
مودمهای bps 144000 ، bps 33600 و bps 56000 یا kb 56 و بالاتر در بازار کامپیوتر یافت میشوند.
(bps .، واحد اندازه گیری سرعت مودم و به معنی بیت در ثانیه است) .
نصب مودم مودم ها معمولاً به همراه خود دیسک یا سی دی نصب یا درایور خود را دارند بعضی از مودم ها نرم افزار نصب دارند و به راحتی با اجرای فایل Setup.exe یا Install.exe از روی دیسکت یا سی دی نصب و راه اندازی می شوند.
اما بعضی فقط درایور راه انداز دارند که آنها را به صورت زیر نصب میکنیم: آیکن Phone and Modems Options را از پنجره control panel اجرا میکنیم.
سربرگ Modems را انتخاب میکنیم.
روی دکمه Add..
کلیک میکنیم.
در پنجره Install New modem دکمه Mext را کلیک میکنیم.
ویندوز سخن افزار و پورتهای دستگاه را جهت یافتن مودم جستجو میکند و معمولاً مودم را شناسایی و دیسک درایور آن را درخواست میکند.
با مشخص کردن محل درایور مودم، ویندوز مودم را نصب و راه اندازی میکند.
پس از نصب مودم ، در سربرگ Modemsمودم نصب شده را مشاهده میکنیم.
پس از نصب مودم، در سربرگ Modems ، مودم نصب شده را مشاهده میکنیم.
ارتباطات شبکه Network connections برنامه Network connections برای ایجاد ارتباطات اینترنتی ، اتصال به شبکه محلی (LAN) و راه اندازی شبکه کوچک در خانه یا محل کار استفاده میشود.
در این قسمت با مهمترین کاربرد برنامه Network connections یعنی ایجاد ارتباطات Dial-up با اینترنت آشنا میشویم.
صوت و چندرسانهای به اطلاعات شامل تصویر، صدا، فیلم و سایر اطلاعات سمعی و بصری چند رسانهای میگوییم.
این اطلاعات ابتدا توسط وسایل ورودی ویژه ای اخذ شده و سپس بصورت دیجیتالی تبدیل میگردند تا قابل استفاده توسط کامپیوتر شوند در حقیقت، کامپیوتر اطلاعات مختلف چندرسانه ای را با فرمت های استاندارد مختلفی ذخیره می کند.
به کمک برنامه Sound And Audio Devices واقع در پنجره Control panel بصورت زیر تنظیمات دلخواه وسایل چندرسانه ای را انجام دهیم.
در پنجره control panel بر روی آیکن Sound and Audio Devices دوبار کلیک میکنیم.
پنجره Sound And Audio Devices properties ظاهر میشود.
پنجره این برنامه شامل چند سربرگ به شرح زیر میباشد : Volume : تنظیمات شدت صدای وسایل صوتی در این قسمت انجام میشود.
Sounds : تنظیمات صدا برای رویدادهای مختلف ویندوز در این سربرگ انجام میشود.
Audio : انتخاب وسیله ای که صدا را پخش و ضبط می کند در این سربرگ انجام میشود.
Voice : تنظیمات شدت پخش و ضبط صدا برای وسایل انتخاب شده در این سربرگ انجام میشود.
Hadeware : لیست همه وسایل و تجهیزات چند رسانه ای و جویستیک نصب شده در سیسنم را در این سربرگ مشاهده میکنیم.
برای مشاهده خصوصیات هر وسیله، آن را انتخاب کرده و دکمه Propertiesرا کلیک میکنیم.
تنظیم صدا برای رویدادهای ویندوز برای تنظیم صدای وقایع مختلف ویندوز بصورت زیر عمل میکنیم : در پنجره control panel بر روی آیکن Sounds and Audio Devicesدوبار کلیک میکنیم.
در پنجره ظاهر شده سربرگ Soundsرا انتخاب می کنیم.
از لیست رویدادها، رویداد مورد نظر را انتخاب می کنیم.
از لیست صداها، صدای مورد نظر را برای رویداد انتخاب شده، انتخاب میکنیم.
اگر بخواهیم از صدایی به غیر از لیست موجود استفاده کنیم، بر روی دکمه Browseجهت انتخاب فایل صدا ، کلیک می کنیم.
برای اعمال تغییرات دکمه Ok یا Apply را کلیک می کنیم.
تنظیمات توان Power Options برنامه Power Options امکان کنترل و تنظیم برق مصرفی کامپیوتر را فراهم میکند.
امکانات این قسمت با توجه به نوع برد اصلی کامپیوتر ممکن است متفاوت باشد.