پی کنی :
اصولا پی کنی به دو دلیل انجام می شود .1-دسترسی به زمین بکروبرای محافظت ازپی ساختمان .
با توجه به اینکه کلیه بار ساختمان به وسیله دیوارها یاستونها به زمین منتقل می شود در نتیجه ساختمان باید روی زمینی که قابل اعتماد بوده و قابلیت تحمل بار ساختمان داشته باشد بنا گردد.
برای برای دسترسی به چنین زمینی ناچار به ایجاد پی برای ساختمان می باشیم .
برای محافظت پایه ساختمان وجلوگیری از تاثیر عوامل جوی در پایه ساختمان باید پی سازی کنیم در این صورت حتما در بهترین زمینها باید حداقل پی هایی به عمق 40تا50 سانتیمترحفر کنیم.
طول وعرض وعمق پی ها کاملا بستگی به وزن ساختمان وقدرت تحمل خاک محل ساختمان دارد.
در ساختمانهای بزرگ قبل از شروع کاربوسیله ازمایشهای مکانیک خاک قدرت مجاز تحملی زمین را تعیین نموده وازروی ان مهندس محاسب ابعاد پی را تعیین میکند.
ولی در ساختمانهای کوچک که ازمایشات مکانیک خاک در دسترس نیست باید از مقاومت زمین در مقابل بار ساختمان مطمئن شویم.
اغلب مواقع قدرت مجازتحملی زمین برای ساختمانهای کوچک با مشاهده خاک پی ودیدن طبقات ان وطرز قرار گرفتن دانه ها به روی همدیگرو با ضربه زدن بوسیله کلنگ به محل پی قابل تشخیص است.
البته قبل از ان باید مهندس محاسب وزن ساختمان و میزان باری که ازطرف ساختمان به زمین وارد میشود اگاه باشد.
باید متذکر شد که نوع پی استفاده شده در این ساختمان پی نواری میباشد.
با توجه به تشخیص مهندس محاسب ساختمان وبررسی نوع خاک محل حداقل عمق پی در این پروژه 50 سانتیمتردر نظر گرفته واجرا شد.
البته باید در نظر داشت که اگر در این عمق به زمین بکرنرسیدیم باید عمق پی را تا زمین بکر ادامه داده ویا از روشهایی دیگراز جمله شمع کوبی ویا تسطیع اقدام به اصلاح مقاومت زمین کرد
کرسی چینی:
معمولا در طبقه همکف ساختمانها سطح اتاقها را چند سانتیمتراز کف حیاط یا کوچه بلندتر میسازند که به این اختلاف ارتفاع کرسی چینی .
معمولا کرسی چینی به سرعت انجام میشود.هدف از ساخت کرسی در ساختمان این است که درابتدا از قدیم بشر تمایل بیشتر داشت قدری بلندتر از کف زمین سکونت کند وبدین ترتیب احساس امنیت بیشتری میکرد درثانی ارتفاع طبقه همکف با سطح زمین مانع ورود برف وباران وغیره به داخل اطاقها میگردد.
وسوم اینکه چون اغلب زمینهایی که ما برای ساختمان انتخاب میکنیم کاملا مسطح نبوده ودارای شیب میباشند واز طرفی اتاقها وسالنهای ساختمان باید کاملا در یک سطح ساخته شوند لذا برای مسطح کردن اطاقها قسمتهای پایین را بوسیله کرسی چینی با قسمتهای دیگرهم سطح میکنند.
عرض کرسی چینی باید قدری از دیوار اصلی وقدری کمتر از پی زیر ان باشد اگر ارتفاع کرسی چینی فقط در حدود 10الی 15 سانتیمتر باشد میتواند پهنای
ان مساوی دیوار روی ان باشد اماهمیشه بایددر نظر داشت برای کلیه دیوارهای اعم از حمال ویا تیغه ای و پارتیشنها پی سازی و کرسی چینی انجام شود.
ان مساوی دیوار روی ان باشد اماهمیشه بایددر نظر داشت برای کلیه دیوارهای اعم از حمال ویا تیغه ای و پارتیشنها پی سازی و کرسی چینی انجام شود.
نحوه کرسی چینی یا ساخت پی سنگی: روز قبل از اجرای کرسی چینی چند کمپرسی سنگ معدنی(لاشه) و چند کمپرسی ماسه شسته به دستور مهندس گارگاه به محل آورده شد.
پس از اماده شدن ملات سیمان انرا بوسیله فرغون در کنار پی برای شروع اجرای پی میاوردند.
ملات ماسه وسیمان را به نسبت 1به4 با پیمانه مخلوط وبه ان اب دادند.اب دادن به این طریق بود که مخلوط ماسه وسیمان رابصورت دپو در اوردند سپس شروع به ساختن حوضچه کوچکی با این دپو کردند.
بعد از ان اب را به اندازه کافی وبا نظر مهندس کارگاه درون این حوضچه ریختن به این کاردر اصطلاح آبخور کردن میگویند.
سپس دو کارگر شروع به مخلوط کردن ان شدند.
پس از ساخت ملات ماسه سیمان برای حمل کردن ان به محل از فرغون استفاده شد وبعد ازاوردن ملات به محل ایجاد پی یک نفر کارگر با بیل ملات را در پی میریخت و استاد کار بوسیله کمچه ملات را درون پی پخش میکرد وسنگهای لاشه را روی ان میچید.
از این ملات هم به عنوان بتن مگر وهم به عنوان ماده چسباننده بین سنگها استفاده میشد در موقع چیدن سنگها اگر سنگی وجود داشت که نسبتا بزرگ بود یکی از کارگرهابوسیله پتک اقدام به شکستن انها میکرد واز قطعات کوچکترمعمولااستفاده میشد.
این کاررادر سرتاسرپی انجام میدادند تااینکه کار بعد از3 روز به پایان رسید.
استاد کارساختمان با وسیله ای بنام شیلنگ ترازسطح پی ها راترازنمود و ریسمان کشی کرد وملات صافی را روی ان کشید.
بعد از خشک شدن پی ها تا چند روز سطح پی ها را اب میدادند تا ملات سیراب شود وبه مقاومت خوبی برسد ودر این مدت زمان که سطح پی ها را اب میدادند کار تعطیل بود.
برش در شناژ : هنگامی که در بتن ریزی پی نمی توانیم بتن ریزی را طی یک روز انجام دهیم و بتن ریزی به روز بعد کشیده می شود باید در جایی که بتن ریزی قطع می شود را تخته ای به صورت عمود بگذاریم .
دلیل اینکه به صورت عمود می گذاریم و به صورت مایل یا 45 درجه نمی گذاریم این است که ترک بتن یا برش در بتن به صورت 45 درجه صورت می گیرد و اگر ما بتن را به صورت 45 درجه رها کنیم و بتن ریزی را در روز بعد انجام دهیم ، هنگامی که بتن تحت تأثیر بار قرار گیرد راحت برش می خورد ولی اگر به صورت عمود باشد مقاومتر در برابر برش می باشد .
در پی می توان به صورت شکل مقابل بتن ریزی را در دو زمان انجام داد : 1-طبق آئین نامه یک سوم فاصله از آکس ستون .
2-آرماتور حرارتی در جهت عمود بر تیرچه ها می باشد .
سقفهای تیرچه بلوک : میله گرد فشاری : صلبیت ایجاد می کند و باعث می شود که میله گرد را در دهانه قرار دهند (قبل از بتن ریزی ) میله گرد کششی : برای جلوگیری از خمش به کار می رود .
میله گرد برشی یا زیکزالی : برای ایجاد صلبیت و تحمل نیروی کششی و برشی به کار می رود .
طبق آئین نامه : بلوکها را تا 70 سانتیمتر می توان روی سقفهای تیرچه بلوک استفاده کرد (در ایران بلوک 40 سانتیمتر) تایبیم: فاصله ای است بین بلوکها در دهانه های بزرگ که هر 2 متر فاصله ای به اندازه 10 سانتیمتر که بین این فاصله را میله گرد می گذارند ( Φ 12یا Φ10 )این میله گردها تیرچه ها را به یکدیگر درگیر می نمایند یعنی یکپارچه می نمایند و از خیز جلوگیری می نمایند .
صلبیت سقف را بالا می برند ( در جهت عمود بر تیرچه و به اندازه ضخامت تیرچه ) (میله گردها یکی در پائین یعنی روی میله گرد کششی و یکی در بالا یعنی روی میله گرد فشاری قرار می دهند ) میله گرد حرارتی را در دال فوقانی یعنی در جهت تیرچه (در وسط )ودر جهت عمود بر تیرچه قرار می دهند و از انبساط و انقباض سطح تیرچه جلوگیری می کند (حداقل 15 سانتیمتر در شناژ ) طبق آئین نامه :ضخامت بتنی که بر روی آن می ریزند حداقل 5 سانتیمتر می باشد .
تعریف سقف و انواع آن : سقف پوششی است برای جلوگیری از نفوذ عوامل طبیعی به داخل ساختمان .از جمله عوامل طبیعی می توان تابش مستقیم آفتاب ، باد ،باران و برف را نام برد .
همچنین سقف و دیوارها ،ساختمان در مقابل نیروهای وارده از مقاومت بیشتری برخوردار خواهد بود .سقفها از نظر شکل ظاهری عبارتند از سقفهای تخت ،شیبدار و قوسی .
اجرای طاق ضربی : برای زدن طاق ضربی یکنواخت بنا باید از تجربه کافی برخوردار باشد .
برای آنکه بنا بتواند طاق ضربی را اجرا نماید احتیاج به داربست مناسب دارد ،زیرا ارتفاع مناسب داربست وتسلط بنا بر طاق ،می تواند در یکنواخت زدن مؤثر باشد .
فاصله مناسب بین داربست و تیر آهن ،برابر قد بنا + 5 سانتیمتر است .قبل از شروع طاق زنی باید تیرآهن 3 رج آجر چیده شود (روی کلاف بتنی که سر تیرآهن ها بر آن قرار دارد )به این قسمت که طاق ضربی از آن شروع می شود گلوگاه گفته می شود .
ملات گچ و خاک به قطر 5/1 سانتیمتر بر سطح دیوار (گلوگاه )با دست کشیده می شود (اصطلاحاً کف کش یا کف سوز می شود )و آجری که آبخور شده با ضربه به روی گچ خاک می چسبد ،به طوری که آجر ،روی نیمی بال پائین آهن قرار گیرد .
بادست چپ (دست ضعیفتر )آجر اولی نگهداری می شود ،آجر قبلی چسبانده می شود .
وقتی که آجر ها تا وسط دو تیر آهن (وسط دهانه )رسیدند ،طاق زنی از طرف دیگر شروع می شود تا دو نیمه طاق به یکدیگر ، برسند در وسط دهانه در اینجا برای پر کردن فاصله ای بین دو آجر ،از تکه های کوچک آجر به نام کاربند استفاده می شود .کاربند بستگی به اندازه شان (پولی بند ) (شصتی بند )و(کلوک بند) نام گذاری شده اند .
بعد از اتمام رج ،یک لایه نازک ملات روی آن کشیده شود تا تمام درزها پر شود سپس به قطر 5/1 سانتیمتر ملات گچ وخاک بر روی رج قبلی کشیده می شود و در سراسر کار باید دقت شود ،که اندازه خیز طاق (3 تا 4 سانتیمتر ) تغییر نکند و تمام رج ها عمود بر تیرآهن ها به صورت یکنواخت بدون پستی و بلندی اجرا شود .
در ضمن در آجرها پیوند برقرار گردد .
پس از اتمام طاق زنی ،در غاب گچ بر تمام سطح ریخته می شود تا منافذ (چشمه ها )پر شوند وپوسته نازکی از ملات گچ در سقف به وجود آید .
سقف کاذب : رابیتس و رابیتس کاری: یکی از نکات بسیار مهم که در ساختمان سازی باید به آن توجه شود ،صرفه جویی در مصرف انرژی برای گرم و سرد کردن ساختمان است عوامل متعددی در این صرفه جویی مؤثرند که یکی از آنها دو جداره کردن سقف است .
با ایجاد سقفی در زیر سقف اصلی (باربر )که اصطلاحاً به آن سقف کاذب گفته می شود می توان محاسن زیر را به وجود آورد : عایق حرارتی مناسب عایق صوتی مناسب محلی برای عبور کانالهای تاسیساتی بدون اینکه دیده شوند .
جلوگیری از دید تیرهای باربر مانند خرپاها که معمولاَ از منظره زیبایی برخوردار نیستند کوتاه کردن ارتفاع سقف بعضی قسمتهای ساختمان که نیاز به سقف بلند ندارند نظیر حمام و توالت .
چون هدف از ساختن سقف کاذب ، خاصیت بلربری آن نیست ، بنابراین هر قدر سبکتر و ظریفتر اجرا شود ، مناسبتر خواهد بود بعضی انواع آن ، بار خود را به دیوارهای کناری منتقل می کنند و نوعی دیگر معلق هستند یعنی وزن آنها را سقف تحمل می کنند این سقفها بسیار متنوع ، با مصالح و شکلهای گوناگون می سازند سقف کاذب آجری ، سقف کاذب چوبی توخالی با اندود گچ ، سقف کاذب با نمای چوب ، سقف کاذب کنیتکس ،سقف کاذب رابیتس ، سقف کاذب با پوشش آکوستیک ، سقف کاذب با پوشش قطعات گچی پیش ساخته ، سقف کاذب با استفاده از آلومینیوم و فایبرگلاس .
استفاده از رابیتس برای اجرای سقفهای کاذب بسیار متداول است .
رابیتس عبارت از شبکه ای از ورقهای فلزی گالوانیزه به قطر 2/0تا5/0میلیمتر ، به عرض 60، طول 250 سانتیمتر و مساحت هر ورق آن 5/1متر مربع است .
وزن آن سبک و تابع ضخامت ورق است .
وزن یک متر مربع آن با ورق 2/0میلیمتر تقریباً 900 گرم و با ورق 5/0میلیمتر تقریباً 5/2 کیلوگرم است با قیچی ورق بر به راحتی برید ه می شود و می توان آنرا به شکلهای مختلف در آورد .
روش اجرای این نوع سقف به این ترتیب است که ابتدا میلگردهایی را به سقف آویزان می کنند پس به آ ویزها ( میلگردها ) تعدادی سپری جوش می دهند جای این سپرها شبکه اصلی سقف کاذب را تشکیل می دهند .
در موقع جوش دادن سپریها با ید به قائم بودن آویزها توجه کرد ، در ضمن تمام سپریها با ید در یک ارتفاع و تراز باشند .
در جهت عمود بر سپریها ، شبکه ای از میلگردها بوجود می آورند .
برای این منظور تعداد ی میلگرد به فواصل 30سانتیمتر از هم به زیر سپریها جوش می دهند .
پس از اجرای شبکه و اطمینان از صحت و استحکام آن ، رابیتس را بوسیله مفتول به میلگردها وصل کرده ، سپس از زیر ، رابیتس را اندود می کند .
(نوع اندود بستگی به محل استفاده سقف کاذب دارد ) ، چون مقداری ملات به لای پره های رابیتس می رود ، در گیری خوبی بین آنها ایجاد می شود .
فواصل میلگردهای آ ویز در شبکه اصلی ، نمره میلگردهای شبکه فرعی ، شبکه فرعی نمره سپری شبکه اصلی و نمره میلگردهای آویز مشخص شده است .
تعریف دیوار : دیوار از مهمترین اجزای ساختمان است که به صورت قائم و پیوسته از مجموعه مصالح پر کننده سنگین یا سبک که بوسیله ملات به هم متصل می شو ند ، تشکیل شده است .
هدف از دیوار سازی : دیوار به منظور تحمل فشرده و جلوگیری از نفوذ عوامل جوی مانند باد وبرف وباران ،سرما وگرما و نیز جلوگیری از انتقال صدا تقسیم فضاهای داخلی ساختمان به فضاها و اتاقهای مختلف و بعضی از دیوارها به منظور نگهداری شیروانی ، خاکریزها و خاکبرداریها ساخته می شود .
انواع دیوارها : دیوارها از نظر وظیفه ای که به عهده دارند، به دیوارهای باربر و غیر باربر از نظر مصالح مصرفی به دیوارهای آجری ، بلو کی ، سنگی ، بتونی ، چوبی ، فلزی و گلی تقسیم می شوند .
دیوارهای باربر آجری : دیواری است که با آجر فشاری توپر و ملات ساخته می شوند .
این دیوار وزن سقف ساختمان و سایر بارهای وارد از ساختمان مانند وزن اشیا و وسایلی که در فضاهای مختلف قرار می گیرند را تحمل می کنند و این وضع را به کرسی و پی منتقل می کنند .
مصالح اصلی این گونه دیوار ها آجر است که در کشورهای مختلف دارای اندازه های مختلف است .
بعنوان مثال: ابعاد آجر در آلمان 5/6*12*25سانتیمتر ودر ایران 5*10*21یا5*5/10*22سانتیمتر است ولی آجر به هر اندازه به ابعادی که باشد ، باید طول آن به اندازه 2برابر عرض به اضافه یک سانتیمتر باشد یعنی اگر طول آجری برابر با a و عرض آن برابر با b باشد ، باید از رابطه یر استفاده گردد .
a=2b+1 هر چه ابعاد آجر بزرگتر باشد ، مقاومت آجرکاری بیشتر است زیرا مقاومت آجر از ملاتها بیشتر است .
ولی اگر اندازه آن از مقدار معین بزرگتر باشد ،کار کردن با آن مشکل است واز نظر اقتصادی نیز مقرون به صرفه نیست .
جنس آجری که برای دیوار سازی مصرف می شود ،باید مقاوم و مرغوب و مطابق با استانداردهای آجر ایران باشد .
ملات مصرفی : ملاتی که برای ساختن دیوارهای آجری مصرف می شود ،گل آهک ،ماسه آهک ،باتارد و ملات ماسه سیمان است .
ملات گل آهک : مخلوطی است از خاک سرند شده و حدود 150 تا 250 کیلوگرم پودر آهک و یا خمیر آهک در متر مکعب خاک که با آب خوب مخلوط می کند و برای دیوارهای کم اهمیت در ساختمانهای کوچک به کار می رود .
ملات ماسه آهک : مخلوطی است از ماسه شسته و یا پودر ویا خمیر آهک که با آب مخلوط می کنند و بهتر ومقاومتراز ملات گل آهک است و در ساختمانهای کوچک مصرف می شود .
ملات باتارد : ملات مناسب برای دیوار چینی است .
مخلوطی است از ماسه و سیمان و آهک به نسبت 100تا 150 کیلوگرم سیمان و از 150 تا 200 کیلوگرم آهک شکفته در متر مکعب ماسه که با آب مخلوط می کنند و پس از آماده شدن مصرف می شود .
ضخامت دیوارهای آجری : با توجه به ابعاد آجر ،ضخامت دیوارهای آجری باربر 35 سانتیمتریا 5/1 آجره برای ساختمانهای تا دو طبقه و 45 سانتیمتر یا دو آجره برای ساختمانهای دو تا چهار طبقه به کار می رود .ساختمانهای بیشتر از چهار طبقه را با دیوار آجری معمولاً نمی سازند چون با هم مشکلات اجرایی دارد و هم مقاومت لازم را ندارد ،در عین حال مقرون به صرفه هم نیست بعضی اوقات دیوارهای باربر 22 سانتیمتری یعنی یک آجره می سازند که این نوع دیوار فقط برای دهانه های کوچک (کمتر از 3 متر) با بار بسیار کم و ارتفاع حداکثر 3 متر به کار می رود.
دیوارهای 55 سانتیمتری یا 5/2 آجره برای کرسی چینی زیر دیوارهای باربر5/1 تا 2 آجره و دیوارهای 3 آجره یا بیشتر برای دیوارهای پی ساختمان به کار می رود .
ارتفاع دیوارهای آجری : ارتفاع دیوارهای آجری ،فاصله عمودی بین کف تا زیر سقف هر طبقه است که به آن طول آزاد دیوار هم گفته می شود .
ارتفاع دیوار با ضخامت آن رابطه مستقیم دارد ، یعنی ارتفاع بیشتر باشد ،ضخامت آن هم باید بیشتر باشد .
در ساختمانهایی که ارتفاع همه طبقات آن یکسان است برای هر دو طبقه که ساختمان مرتفع تر می شود ،می توان یک نیمه از ضخامت آن کم کرد مثلاً در یک ساختمان آجری چهار طبقه ، اگر ضخامت دیوارهای طبقات اول و دوم دو آجره باشد ضخامت طبقات سوم و چهارم را به 5/1 آجر ،می توان تغلیل داد به هر حال ارتفاع دیوار آجری حدود 18 تا 20 برابر ضخامت آن است .
یعنی اگر یک دیوار یک آجره را در نظر بگیریم ،ارتفاع این دیوار حداکثر می تواند 4/4 متر 440= 22*20 = n می باشد.
نحوه اجرای دیوارهای آجری : روش اجرا و ساخت انواع دیوارهای باربر و غیر بابر همراه با نحوه پیوندها و اتصالات و سایر نکات از قبیل شاقول کردن ،ریسمانی کردن ،هشتگیر با بند و… را بررسی خواهیم کرد چند نکته هنگام اجرای دیوارهای آجری ضروری به نظر می رسد : 1-جر مصرفی فشاری باید دارای مفاومت بیش از 50 کیلوگرم برسانتیمتر مربع باشد .سالم و دارای کناره های تیز و بدون آلودگی و مواد خارجی باشد .حتی المکان آجر درسته به کار برده و از به کار بردن آجرهای شکسته خودداری شود زیرا باعث مصرف زیادتر ملات می شود که از مقاومت دیوار کم می کند .
2-آجرها قبل ازمصرف باید زنجاب یعنی از آب اشباه شود و برای این منظور یا آجرها را داخل بشکه آب فرو می برند ویا با شیلنگ به قدری روی آن آب می پاشند که دیگر آب جذب نکرده و سپس آنها را مصرفی می کنند .درغیر این صورت اگر آجر به صورت خشک مصرف شود ،سریعاً آب ملات را مکیده و از اتصال آجر با ملات جلوگیری می شود .
همچنین در هوای گرم پس از آجر کاری باید روی آن را آب پاشی کرد ودر هوای کمتر از 5درجه سانتیگراد (هوای سرد) نباید آجر چینی را انجام داد .
3- سطح آجر کاری در هر ردیف بایدکاملاً افقی باشد و به شکل موجی نباشد زیرا پخش بار در سطوح افقی یکنواخت صورت می گیرد.
4- هنگام آجر چینی در قسمتهای مختلف ساختمان ، اختلاف ار تفاع آجر کاری هر قسمت نباید بیشتر از یک متر از سایر قسمتها باشد .
5- در گوشه ها و محلها ی تقاطع دیوارها یک رج در میان قفل وبست کامل ایجاد شود و گوشه های بیرو نی دیوار در هر رج قفل و بست کامل داشته باشند که برای این منظور نباید دیوار چینی گو شه ها در امتداد قائم متوقف شود به عبارت دیگر در گوشه ها باید یک ردیف راسته با یک کله و ضلع ردیف باشد .
همچنین درزهای قائم در طر ف داخل و خارج دیوار روی هم قرار گیرند .
یعنی فاصله درزهای قائم دو ردیف باید به اندازه یک دوم طول آجر تا حداقل یک چهارم طول آن از هم فاصله داشته باشد .
دیوارهای جداکننده ( پارتیشن ) : دیوارهای جداکننده همانطوری که از اسمشان پیداست نقش جدا کردن فضاهای مختلف ساختمان را به عهده دارند و هیچگونه وظیفه باربری نداشته و از نظر نوع مصالح ممکن است در ساخت آنها از آجر فشاری ، سفالی ، یا مجوف و یا از جنس قطعات پیش ساخته سبک بتونی و بالا خره دیوارهای چوبی استفاده کرد نکته مهم این است که این دیوارها از هر جنس که باشند باید حتی المقدور وزن آنها سبک باشد ، خصو صاً هنگامی که روی سقف طبقات زیرین قرار می گیرند .
در ضمن دیوارها باید عایق صوت و حرارت نیز باشند .
دیوارهای جدا کننده از نظر مصالح : دیوارهای جداکننده یا فشاری : این دیوارها با آجر فشاری توپر ساخته می شوند و ضخامت شان عموماً در طو ل ارتفا ع کم و با ضخامت 10سانتیمتر است .
در این دیوارها آجرها را به صورت راسته با رعایت پیوند دیوار ، روی هم قرار می گیرند ، ارتفاع این دیوار نمی تواند زیاد باشد و معمولاً بعد از هر چند رج دیوار چینی روی بعضی قسمتهای دیوار را برای استحکام و پایداری بیشتر گچ می زنند .
ملات اینگونه دیوار ها عموماً ماسه و سیمان است .
دیوارهای جداکننده با آجر سوراخدار : این دیوارها از نوع آجر سوراخ دار و حجره ای ساخته می شوند آجرهای سوراخدار و حجره ای از آجرهای توپر سبکتر و حجره ها و سوراخهای آجر عمل خشک شدن و پخت را آسان می کنند .
صر فه جویی در خاک رس و در نتیجه کاهش وزن دیوارهای غیر باربر ، یک مزیت است ،چون آجرهای حجره ای یک طر فشان بازو و طرف دیگرشان بسته است .
هنگام چیدن طرف باز حجره ها رو به پائین است تا ملات داخل حجره ها شود و باعث سنگینی وزن دیوار نگردد .
دیوارهای بلوکی و سفالی : این بلوکها به صورت تو خالی و یا مجوف به روش تزریقی ساخته ، و در کوره پخته شوند .
سفالهای مجوف و یا تو خالی که به اشکال و اندازه های مختلف ساخته می شوند برای ساختن دیوارهای سبک که فقط برای تقسیم فضاها و جلوگیری از عوامل جوی مدنظر باشند ، بکار میروند .
دیوارهایی که با بلوکهای سفالی فوق ساخته می شوند بیشتر در ساختمانهای اسکلت بتونی که غالباً دیوار ها ، باری جز وزن خود را تحمل نمی کنند ، بکار می رود اصولاً باید هر چه ممکن است ، سبکتر باشند و می توان آنها را در دیوارهای تقسیم داخلی د ر طبقات مختلف ساختمان بکار برد .
از مزایای این دیوارها علاوه بر سبکی ، سهولت بکار بردن و سرعت عمل در چیدن دیوار به علت بزرگ بودن سفالها و سبکی وزن آنهاست .
ضمناً این دیوارها از نظر جلوگیری از انتقال صوت و حرارت به مراتب از دیواره هایی که با آجرهای توپر معمولی ساخته می شوند .
ابعاد بلوکهای سفالی که در کارخانهای ایمان تهیه می شو ند 20*20به ضخامت 7یا 10سانتیمتر ، 25*20با ضخامتهای 8 و 10 و 25*25 با ضخامت 10سانتیمتر .
موزائیک و روش نصب آن : در ساختمانهای مسکونی ، ادارات و مدارس و … را بهترین پوشش کف ، موزائیک است .
طریقه ساخت موزائیک است که ملات سیمان کم آب را در قالب می ریزند و آنها تحت فشار (پرس)قرار می دهند تا متراکم شوند .
برای ازدیاد مقاومت ، در زمان خودگیری آنرا مرطوب نگه داشته است .
موزائیک از دو قشر تشکیل می شو د : الف )قشر زیرین یا آستر مخلوطی از سیمان پر تلند و ماسه شسته به قطر 5 میلیمتر مکعب و به نسبت حجمی 1 به3 است .
(1 قسمت سیمان و 3 قسمت ماسه ) ب) قشر رویه ( پاخور )که در معرض سایش است و از سیمان پرتلند با تکه های سنگ خاک سنگ وپودر سنگ به صورت سیقلی ساخته می شود .
پرمصرف ترین ابعاد موزائیک 5/2*25*25 و3*30*30 سانتیمتر است و بعد از آنها 4*4*40 سانتیمتر است .نصب موزائیک نسبتاً ساده است به این ترتیب که به یک امتداد مشخص (مثلاً یک دیوار ) را مبنای موزائیک کاری قرار می دهند و اولین ردیف (دلیل موزائیک را به موازات آن بر روی ملات ماسه و سیمان می چینند .
با استفاده از گونیای بلند ،موزائیک های ردیف دوم را عمود بر ردیف اول وبالاخره ردیف سوم را هم عمود بر ردیف دوم می چینند این عمل را دلیل گذاری می گویند .
مرحله بعدی پر کردن متن (بین دلیل ها )با موزائیک است .در این مورد با استفاده از ریسمانکار ،موزائیک های متن را به صورت یک یا دو ردیف برروی ملات سیمان می چینند .ملات ماسه سیمان مصرفی برای موزائیک کاری باید کم آب باشد و ضخامت آن بستگی به کف تمام شده موزائیک ازخط تراز و شیب موزائیک کاری دارد .موزائیک کاری بدون بند انجام می شود (بدون فاصله وچسبیده به یکدیگر نصب می شود ) 12 ساعت پس از نصب موزائیک ها ، سطح را خیس می کنند و روی آن را دوغاب سیمان می ریزند ویا کمچه بندها را پر می کنند .سپس روی سطح ماسه نرم می پاشند و بلافاصله با گونی سطح را تمیز می کنند.
آخرین مرحله ،ساب وپرداخت سطح موزائیک ها است .
کاشی : کاشی فرآورده های سرامیکی که به سبب پخته شدن در در جه حرارت معین به حالت نیمه شیشه ای در آمده و خاصیت جذب آب آن بسیار کم وتحمل آن در برابرسائیدگی و فشار ضربه مکانیکی زیاد باشد پختن کاشی لعابی قدمت بیش از شش هزار سال دارد .ایران زادگاه کاشی نیست ، بلکه پرورشگاه آن است ، بهترین کاشیکارهای هنری جهان در ایران به ویژه درمشهد و اصفهان ساخته شده است ، از کاشی برای پوشش کف راهروها و سالنهای عمومی ، دیوارها و کف حمام ، کف کشتارگاهها و آشپز خانه ها و همچنین کارخانجات تولید مواد غذایی استفاده می کنند .
از کاشی برای تزئینات داخل و خارج ساختمان استفاده می شو ند .
همچنین بعنوان یک پوشش و عایق رطوب به کار می رود .
مانند کاشیهایی که در پوشش خارجی گنبد و مناره های مساجد و حرم حضرت رضا و امامزادهها به صورت ( کاشی معرق ) و یا کاشی هفت رنگ به کار رفته است که صرفاً با دست ساخته می شوند .
اما کاشیهایی که هم اکنون در ساختمانها و منازل ، در حمام و آشپزخانه و توالت به کار می روند و با ماشین آلات به طور انبوه در طرحها و ابعاد گوناگون تولید می شوند ، شامل کاشی دیوار و کاشی کف است .
روشهای نصب کاشی : نصب کاشی معمولاً به سه روش متداول انجام می شود : روش دوغاب روش ملات گذاری روش چسباندن نصب کاشی با هر شیوه ای که باشد باید رجهای کاملاً افقی و در یک سطح تراز باشد بندهای افقی باید کاملاً مستقیم و بدون شکستگی و بندهای عمودی در امتداد یکدیگر قرار گیرند .پشت کاشی باید از مصالح پر کننده کاملاً پر شوند و هیچگونه فضاهای خالی در آن وجود نداشته باشد .
نصب کاشی به روش دو غاب : در این روش ردیف اول کاشی به صورت کاملاً افقی و در حالی که کاشیها شاقولی هستند ، به فاصله حدود 3سانتیمتر از دیوار با فتیله هایی از گل رس به طور موقت به دیوار نصب می شوند ، عمل افقی کردن را با تراز دقیق و نسبتاً بلند و عمل شاقولی کردن رج اول را با استفاده از ترازهای بنایی که تراز عمودی دارند و نیز گونیا کردن را با استفاده از گونیای دقیق فلزی یا چوبی بلند ، انجام می دهند پس از اینکه ردیف اول کاشیها با رعایت فوق نصب شد پشت کاشیها را در چند مرحله و هر مرحله حداکثر به ارتفاع 5سانتیمتر با دوغاب ماسه سیمان عسلی پر می کنیم ، تا فرصت مناسب برای جذب آب ملات باشد اگر پشت را یک مرتبه با دوغاب پر کنیم ، کاشی بلافاصله از دیوار جدا می شود .
پس از پر شدن پشت کاشی با دوغاب ماسه سیمان فتیله های گل رس را برداشته و اقدام به نصب ردیف دوم می کنیم .
همین کار را تا یک ردیف ادامه می دهیم .
چون دوغاب زیرین آخرین ردیف مشکل است لذا کاشیهای آ خرین ردیف را با ملات سفت نصب می کنیم .
چنانچه روی کاشیها دوغاب ریخته شده باشد ، سریعاً آنرا تمیز می کنیم و در پایان با دوغاب عسلی سیمان سفید یا رنگی و پودر سنگ نرم کاشیها را بندکشی می کنیم .
طریقه کار بدین صورت است که دوغاب را بر تمام سطح کاشیکاری می مالیم ،به طوری که تمام بندها را پر کند .
پس از چند دقیقه با پارچه تمیز دوغاب اضافی را برداشته و روی کاشیها را تمیز می کنیم .
نصب کاشی به روش ملات گذاری : در این روش پشت هر کاشی را به اندازه کافی ملات ماسه سیمان قرار می دهیم.
کاشی را روی دیوار گذاشته و با چکش لاتستیکی طوری روی کاشی ضربه می زنیم که اولاً کاشی در داخل ملات جاگیر شود .
ثانیاً ملات ، سایر قسمتهای پشت کاشی را پر کند در همین حال تراز و شاغولی بودن را انجام می دهیم .
این روش احتیاج به مهارتهای زیادی دارد .
چون ممکن است ملات پشت کاشیها را پر نکند و پس از مدتی کاشی از دیوار جدا شود .
سرامیک یا کاشی کف : سرامیک پوششی است لعاب دار که برای فرش کردن کفها از آ ن استفاده می شود .
چون دارای لعاب است و جذب آب آن ناچیز ( در حدود صفر ) است و مواد زاید را به خود نمی گیرد ، مناسبترین پوشش برای کف فضاهای بهداشتی است و ساختمانهای مسکونی برای فرش کردن کف آشپزخانه ، توالت وحمام و حتی سالنها به کار می برند .
از سرامیک برای پوشش دیوارهای داخلی و خارجی ساختمان نیز استفاده می شود .
مواد اولیه سرامیک : شامل بدنه و لعاب بوده و همانند مواد اولیه کاشی است با این تفاوت که در صد ترکیبات آن با درصد ترکیبات کاشی دیواری اختلاف دارد ولعاب در مقابل سا یش خیلی مقاومتر از لعاب کاشی دیواری است .
2- ابعاد سرامیک : سرامیک را در ابعاد و اندازه های مختلف می سازند که متداولترین آنها عبارتند از :…….
10*10، 20*10،20*20، 30*30سانتیمتر و یا بزرگتر و یا ضخامت حدود 7میلیمتر است .
نحوه اجرای سرامیک (سرامیک کاری ) : ابتدا کف محلی را که می خواهند با سرامیک فرش کنند ، با ملات ماسه وسیمان کرم بندی و شمشه گیری می کنند ، در صورتی که کف آبریزگاهها مانند حمام و آشپزخانه باشد ، کف را با شیب 1 تا 2 در صد به صورت شیب دار به طر ف کف شور شیب بندی می کنند .پس از خشک شدن پلاستر ماسه سیمان کف ، سرامیک ها را با دوغاب پودر سنگ وسیمان به نسبت 1به 1 یا با چسب کاشی همانند نصب کاشی روی پلاستر کف می چسبانند .
در صورتی که از ملات پودر سنگ و سیمان برای نصب استفاده شده باشد با دو غاب پودر سنگ و سیمان بند کشی می کنند و چنانچه از چسب خمیری برای نصب استفاده شده باشد ، خمیر مخصوص بند کشی به کا ر می رو د و سپس آنرا تمیز می کنند .
بعضی مواقع برای فرم دادن و پیوند بهتر ین سرامیک ها ، درزهای به فاصله چند میلیمتر ایجاد می کنند .
برای جلوگیری از لق شدن سرامیک ، لازم است حاقل تا 24 ساعت بعد از نصب ، از رفت و آمد از روی کف سرامیک شده خودداری شود .