پیشرفت فزایند فن آوری از یک سر زندگی انسان را بهبود بخشیده و مشکلات بزرگی را از سر راه بشر برداشته و از سوی دیگر سبب گسترش سازمانها شده و ادارهی امور جامعه را پیچیده گردانیده است اداره ی بهتر امور و راز موفقیت این سازمانها در گروه افزایش بهره بری و تحقق اثر بخشی می باشد و از بالاتر امروز بهره بری به ثروت ملل تبدیل گشته است افزایش در بهره بری سازمانی نیز نیازمند آموزش پیوسته ومستمر است همانگونه که حسابداری به عنوان یک ابزار از نگهداری حساب درآمدهای حکومتی در دوران باستان تا رشد بازرگانی در دوران آغازین سرمایه داران و نیز از پدیدآوردن حسابداران دو طرفه وسیله ی دوکاپاچیولی در سده پانزدهم میلادی تا روشهای هزینه یابی بهای تمام شده کالا و خدمات تولیدی در زمان انقلاب صنعتی به کار گرفته شده است، امروزه نیز وسیله کارآمدی برای تدارک و پردازش اطلاعات مورد نیاز مدیران به منظور تصمیم گیری داهیانه به کار می رود بدین سان امروز حسابداری می تواند با نگاشتن واقعی نتیجه فعالیتهای مالی موسسات منجر به برقراری عدالت مالیاتی شده و در نتیجه عدالت اجتماعی را محقق گرداند دانش حسابداری در مهین ما با وجود تلاش خستگی ناپذیر پیش گامان و پیش کسوتان آن جوان بوده ورهروان آن در آغاز راه قرار دارند زیرا هنوز بستری فکری لازم برای به کار گیری اصول و روشهای پذیرفته شده حسابداری در سطح جامعه ایجاد نگردیده است هنوز شمار زیادی از اشخاص (حقیقی و حقوقی) با درآمدهای سرشار (حساب سازان) را به حسابداران برتر می دانند و به همین دلیل است که مالیات دهندگان واقعی جامعه را حقوق بگیران و کسانی تشکیل می دهند که دارای درآمدهای مناسب بوده و دستگاه مالیات گیرنده از میزان درآمد آنها آگاهی کامل دارد برقراری عدالت مالیاتی در سایه قوانین و مقررات عادلانه و آگاهی کامل دولت از میزان درآمد واقعی اشخاص امکان پذیر خواهد بود که آن هم فقط با استفاده از آموزش و به کار بردن دانش حسابداری تحقق می یابد و ناگزیر این کار در آینده ای نه چندان دور عملی خواهد شد زیرا مردم علاقه مند و پی گیری برقراری عدالت اجتماعی هستند.
ایجاد و توسعه روزافزون موسسات بزرگ بازرگانی، تولیدی و صنعتی ،عمومی یکی از خصوصیات بارز عصر ماست.
تمایل شدید ملت ها به بالا بردن سطح زندگی و استفاده از وسائل ماشینی و پیشرفت سریع اقتصاد و صنعت در کشورهای خود در این ماجرای سهم عمده ای دارد.
روزی نیست که صدها شرکت و کارخانه بزرگ در سراسر جهان، به خصوص در ممالک در حال توسعه تاسیس نشود.
ایجاد و توسعه روزافزون موسسات بزرگ بازرگانی، تولیدی و صنعتی ،عمومی یکی از خصوصیات بارز عصر ماست.
با به وجود آمدن تأسیسات و سازمانهای بزرگ انتفاعی و عام المنفعه اداره صحیح این قبیل مؤسسات نیز اهمیت و ارج بیشتری می یابد امروزه کمتر کسی ممکن است در لزوم تخصص در فن اداره اموریا آنچه به زبانهای فرانسه و انگلیسی administration نامیده میشود.
و شعب مختلفه آن تردید کند.
مدیران مؤسسات بزرگ بی نیاز از آشنایی با حسابداری و اصول و مفاهیم آن، نیستند.
این احتیاج مخصوصاً در سازمانهای خصوصی و انتفاعی بیشتر احساس می شود.
در حقیقت می توان حسابداری را زبان مشترک سوداگران ومدیران و مشتریان مؤسسات بازرگانی و نبض این قبیل سازمانها دانست.
نتایج حاصل از عملیات حسابداریست که خطاها و نقائص عملکرد گذشته را آشکار می سازد و راهنمای برنامه های آینده است.
برای اجرای موفقیت آمیز برنامه های یک سازمان باید در طرح و اجرای این برنامه ها از ارقام و اعدادی که حسابداری عرضه می دارد استفاده کامل بشود.
سیستم حسابداری چون یک حرارت سنج دقیق در هر زمان وضع مالی و قدرت اقتصادی یک موسسه را نشان می دهد.
بسیارند کسانی که مدیریت و هدایت مؤسسات بزرگ خصوصی و یا عمومی را به عهده دارند ولی از ارزش واقعی و اهمیت گزارشهای مالی و صورتحسابها در حیات و اداره امور سازمانهیا خودآگاه نیستند در حالیکه شاید برخی از آنان در موارد بسیار از اطلاعاتی که سیستم حسابداری و این صورت حسابها گزارشها عرضه میدارد در اخذ تصمیمات اداری یاری می جویند حتی گروهی از حسابداران نیز بر این حقیقت واقف نیستند.
مفاهیم اساسی و حیطه حسابداری مروری بر سیر تحویل تاریخی حسابداری: حسابداری با تمدن همزاد است و به اندازه تمدن بشری قدمت دارد.
حسابداری همپا و همراه سایر دانشهای فنی ، در گذر زمان در پاسخ به نیازهای فزایند و گوناگون بشری رشد و تکامل یافته و به صورت ابزاری کارآمد در خدمت پیشرفت و توسعه اقتصادی – اجتماعی جوامع مختلف قرار گرفته است.
جریان شتاب آمیز پیشرفت و توسعه تمدن در پهنه جهان، تحولاتی بنیادی رخ داده که میتواند مبنای دوره بندی پیشرفت حسابداری نیز قرا رگیرد و در اینجا کوشش به آن است که راه تصویری ساده از مراحل تحویل حسابداری ارائه شود.
ماهیت و موارد استفاده از سیستم حسابداری هنوز هم در غالب سازمانها، اعم از خصوصی و عمومی نتیجه عملیات حسابداری، یعنی صورتحسابها و گزارشهای مالی ، فقط فهرستی از ارقام و اعدادی تلقی می شود که حاکی از دریافت و پرداخت وجوه و چگونگی عملیات گذشته میباشد؛ و یا اینکه گزارشهای مذکور منحصراً وسیله ای برای کنترل صحت و صداقت مأموران به شمار می رود.
آنچه کمتر در ایران مورد توجه قرار می گیرد اهمیت فراوان این گزارشها و اطلاعات حاصله از آنهادر تصمیمات مدیران و مسؤولان امور مؤسسات و سایر افراد و مقامات ذیعلاقه میباشد.
تعریف حسابداری حسابداری عبارت است از فن ثبت، طبقه بندی و تلخیص فعالیتهای مالی یک مؤسسه در قالب اعداد قابل سنجش به پول، و تفسیر نتایج حاصله از بررسی اعداد.
تعریف فعالیتهای مالی منظور از فعالیتهای مالی عبارت از فعالیتهائیست که به نحوی از انحاء موجب تغییراتی در دارائی،بدهی، و یا سرمایه یک شخص یا یک مؤسسه میشود.
فعالیتهای مالی هر مؤسسه اساس و مبنای عملیات حسابداری آن مؤسسه محسوب می شود.
این فعالیتها اکثراً شامل تعدادی داد و ستد یامعامله میباشد.
معامله عبارت است از مبادله کالا با خدمت یا خدمت باپول؛ و یا مبادله کالا با کالا ، کالا با خدمت، یا خدمت با خدمت، رایج ترین نوع معاملات در دنیای امروز همان مبادله کالا یا خدمت با پول، و یا به عبارت ساده تر دریافت آن و یا خرید کالا و خدمت و فروش آنها است.
از نظر حسابداری میتوان معاملات را «وقایع، تغییرات و شرائطی» دانست که «مستلزم تغییر موجودی دو یا چند حساب» میشود البته به طوری که بعداً خواهیم دید، تعریف اخیر شامل ثبت تصحیح اشتباهات، عملیات مربوط به بستن حسابها در پایان دوره مالی، و نظایر آن در دفتر نمیباشد.
با ثبت ارقام مذکور نیز تغییراتی در موجودی برخی از حسابها حاصل میآید در حالیکه در حقیقت دادو ستد جدیدی واقع نشده است.
نتیجه معاملات و عملیات مالی هر مؤسسه باید به طور مرتب و دقیق در دفاتر حساب ثبت و در حسابهای مربوط منعکس شود.
در عمل کسانیکه در یک سازمان مسؤول انجام معاملات هستندشخصاً اعداد مربوط را در دفاتر ثبت نمی کنند؛ و یا اینکه اگر هم انجام معاملات و ثبت حسابها به عهده شخص واحد سپرده شده است؛ برای وی مقدور نیست که هر معامله را بلافاصله در اوراق و در دفاتر حساب ثبت کند.
لذا هر داد و ستد و جزئیات آن باید بر روی سند یا مدرکی منعکس شود تا سند مذکور به عنوان مأخذ ثبت ارقام در دفاتر مورد مورد استفاده حسابدار قرارگیرد.
تهیه و تنظیم چنین مدارک و اسناد در حسابداری دارای لزوم و اهمیت بسیار است.
اسناد و مدارک مثبته حسابداران پس وقوع هر معامله یا رویداد مالی، با توجه به تأثیر آنها بر اجزای معامله حسابداری به تجزیه و تحلیل میپردازند ولی معمولاً برای تجزیه وتحلیل رویدادهای مالی نیاز به مدارک و شواهدی دارند تا بر مبنای آنها تشخیص دهند چه تغییراتی در اجزای معادله حسابداری ایجاد شده است.
بنابراین فقط بر اساس اسناد و مرتبط میتوان به تجزیه و تحلیل رویدادهای مالی پرداخت.
بدین منظور، حسابداران پس از وقوع هر رویداد مالی اسناد و مدارک مربوطه را جمع آوری میکنند.
در حسابداری به اسناد و مدارکی که دلالت بر وقوع معامله یا رویداد مالی مشخص دارد اسناد مثبته گفته می شود این مدارک مثبته در حسابداری از اهمیت خاصی برخوردارند به دلیل آنکه اولاً مبنای تجزیه و تحلیل و ثبت رویدادهای مالی در مدارک و دفاتر حسابداری قرار میگیرد و ثانیاً برای پیگری و رسیدگی بعدی نقش مهمی دارند.
نکته قابل توجه این که اسناد مثبته نوع و شکل ثابت و معین ندارند.
فاکتور فروش، رسید بانکی قبض آب و برق و رسید صندوق نمونه هایی از اسناد مثبته هستند.
استاد ساعتی7000جزوه3000کامپیوتر20000ثبت نام30000 دارایی ها: ساختمان 20000000 اثاثه 1000000 ملزومات 400000 شهریه دریافت 30000000بدهی: وام پرداختنی 3000000 حساب پرداختنی 700000 سرمایه 2000000