سوره نحل آیه های 55 الی 79 از قرآن عثمان طاها
لیکفر و ابما اتینا هم فتمتّعوا فسوف تعلمون
و با وجود آن همه نعمت که به آنها دادیم باز براه کفر و کفران بروند باری (این دو روزه دنیا را به کامرانی حیوانی بپردازید) که به زودی خواهید دانست
به نظر من چون انسان فراموش کار است پس از مدتی اصول و تعالیم الهی را فراموش کرده و به راه غفلت می رود
و یجعلون لما لا یعلمون نصیبا ممّ رزقناهم تالله لتسئلنّ عمّا کنتم تفترون
و این مشرکان برای بتان از روی جهل نصیبی از رزقی که به آنها دادیم قرار می دهند سوگند به خدای یکتا که البته از آنها از این دروغ و عقاید باطلشان باخواست خواهد شد
چون هیچ دروغی پشت ماه نمی ماند هر شرکی در آخر باطل خواهد بود
و یجعلون لله البنات سبحانه و لهم ما یشتهون
و این مشرکان فرشتگان را با آنکه خدا منزّه از فرزند است دختران خدا دانستند و حال آنکه پسران را آرزو می کنند.
چون مشرکان دختران را زنده بگور می کردند ولی در دلشان از زنان خوششان می آمد ولی در ظاهر از پسران خوششان می آمد
چون مشرکان دختران را زنده بگور می کردند ولی در دلشان از زنان خوششان می آمد ولی در ظاهر از پسران خوششان می آمد و اذا بشّر احد هم بالانثی ظلّ وجهه مسودّا و هو کظیم و چون یکی از آنها را به فرزند دختری مژده دهد از شدّت غم و حسرت رخسارش سیاه شده و سخت دلتنگ می شود.
از حماقت قوم جاهلیت همین بس که به دختران اهمیت نداده ولی خودشان از مادرانی متولد می شدند که آن را بزرگ می داشتند یتواری من القوم من سوء ما بشّر به ایمسکه علی هون آمـ یدسّه فی التّراب الا سآء مایحکمون و از این عار روی از قوم خود پنهان می دارد و به فکر افتد که آیا آن دختر را با ذلّت و خاری نگه دارد یا زنده به خاک گور کند (عاقلان) آگاه باشید که آنها بسیار بد می کنند اگر این کار زشت انجام می دادند پس چگونه به خود اجازه می دادند که زنان زیادی بگیرند للذین لا یومنون بالاخره مثل السّوء و لله المثل الاعلی و هوالعزیز الحکیم اوصاف کسانی که (به خدا و) به قیامت ایمان ندارند زشت است (و اعمالشان مانند زنده به گور کردن دختران هم از روی جهالت و بی رحمی است) خدا (و خداشناسان) را پسندیده و عالیترین اوصاف کمال است و خدا بر هر کار مقتدر و به هر چیز داناست این عمل بی فکرانه که دختران خود را ازبین می بردند چون در جامعه خود دختر کم می آمد و جوانان پسر برای تزدواج باید با اقوام دیگر ازدواج می کردند یا به جوامع دیگر حمله می کردند که بتوانند دختران آنان را به اسیری بگیرند و با آنان ازدواج کنند و این خوی همیشه درجنگ و حمله در روحیه جامعه باقی می ماند و لو یواخذ الله النّاس بظلمهم ما ترک علیها من دابّه و لکن یوخّرهم الی اجل مسمّی فاذا جاء اجلهم لا یستاخرون ساعه و لا یستقدمون و اگر خدا از ظلم و ستمگریهای خلق انتقام کشد جنبنده ای در زمین نخواهد گذاشت (ولیکن در عفویت او تعجیل نمی کند) و از راه لطف به تاخیر می افکند تا زمانی معین (که مقتضای حکمت و مصلحت است) ولی آنگاه که اجل آنها رسید دیگر یک لحظه مقدم و موخر نخواهد شد روحیه لطف و مرحمت خداوند نسبت به صنع دست خود که ما انسان ها هستیم همیشه بوده و بخشندگی او پایانی ندارد ولی وقتی می بیند که این گمراهی دیگر به جاهای خطرناکش رسیده مانع شده و جلوی کج روی ها را می گیرد و یجعلون لله ما یکرهون و تصف السنتهم الکذب انّ لهم الحسنی لاجرم انّ لهم النّار و انّهم مفرطون و این مشکران آنچه را که بر خود نمی پسندند (چون داشتن فرزند دختر) از درون به خدا نسبت می دهند و تصور می کنند که باز عاقبت نیکو دارند محققاً کیفر آنها آتش دوزخ است و زودتر از دیگران هم به آتش دوزخ بروند وقتی قومی نعمتهای الهی را کفران می کند و نصف جامعه را به غفلت هیچ می پندارد مسلماً به عذابی الیم گرفتار خواهد شد .
تالله لقد ارسلنا الی امم من قبلک فزیّن لهم الشّیطان اعمالهم فهوولیّهم الیوم و لهم عذاب الیم به خدا سوگند ما رسولانی پیش از تو بر امم سابقه فرستادیم (تا مگر سعادت یابند) ولی شیطان امال زشت آنها را در نظرشان زیبا جلوه داد پس امروز (روز محشر) شیطان یار آنها است و به عذاب دردناک گرفتار خواهند بود این سنت الهی است که خداوند همیشه برای راهنمایی بشر رسولانی می فرستد و این سنت هیچ وقت تمامی ندارد چون ما انسانها فراموش کاریم و به غفلت می افتیم و چون زمان در حال تغییر است این تعالیم هم باید تغییر کند .
و ما انزلنا علیک الکتاب البا لتبیّن لهم الّذی اختلفوا فیه و هدی و رحمه لقوم یومنون و ما این قرآن بزرگ را بر تو نفرستادیم مگر برای اینکه حقیقت را در آنچه مردم اختلاف می کنند روشن کنی و برای اهل ایمان هدایت و رحمت باشی قرآن راهنمای بشریت در طول این 14 قرن بوده باید به وسیله آن حقیقت را پیدا کنیم و مشکلات و خواسته های خودمان را در او پیدا کنیم قرآن می تواند به ما آگاهی بدهد که راهمان را پیدا کنیم .
و الله انزل من السّما ماء فاحیا به الارض بعد موتها انّ فی ذلک لایه لقوم یسمعون و خدا از آسمان باران فرستاد تا زمین را پس از مرگ زنده کند و البته در این کار آیت قدرت و حکمت الهی بر آنان که سخن بشنوند پدیدار است به نظر من این آیه این را می گوید که باران دحمت الهی همیشگی است و در طول تاریخ با فرستادن انبیای خود که که مثل باران هستند بشریت را به رشد و کمال خود رسانده است .
و انّ لکم فی الانهام لعبره نسقیکم ممّا فی بطونه من بین فرث و دم لبنا خالصا سائغا للشّاربین و البته برای شما هوشمندان ملاحظه حال چهارپایان (از شتر و گاو و گوسفند) همه عبرت و حکمت است که ما از میان (دو جسم ناپاک) سرگین و خون شیرپاک شما را می نوشانیم که در طبع همه نوشندگان گوارا است.
پیدا کردن حقیقت همیشه مشکل بوده است مانند پل صراط است که مانند موی نازکی است که سخت می شود از روی آن گذشت بین حق و باطل یک لایه بسیار باریک وجود دارد اگر به این حقیقت که عرفان مظاهر ظهور الهی است برسیم مانند نوشیدن شیر برای ما دلچسب و عالی خواهد بود.
و من ثمرات النّخیل و الاعناب تتّخذون منه سکرا و رزقا حسنا ان فی ذلک لایه لقوم یعقلون و هم از میوه درخت خرما و انگور که از آن نوشابه های شیرین و رزق حلال و نیکو بدست آرید در این کار نیز آیت قدرت حق برای خردمندان پدیدار است خدا کلیه نعمت های خود را برای ما ارزانی داشته که از آن استفاده کنیم ولی نباید این استفاده از روی غفلت باشد اینها وسیله ای هستند که سالم مانده و به مقصود از حیات خود پی ببریم و به همدیگر خدمت کنیم و اوحی ربّک الی النّحل ان اتّخذی من الجبال بیوتا و من الشّجر و ممّا یعرشون و خدا به زنبور عسل وحی کرد که از کوهها و درختان و سقفهای رفیع منزل گیرید هر موجود به دستور الهی ( به صورت غریزی ) و تحت نظارت الهی زندگی می کند .
ثمّ کلی من کلّ الثّمرات فاسلکی سبل ربّکل ذللا یخرج من بطونها شراب مختلف الوانه فیه شفاء للنّاس انّ فی ذلک لایه لقوم یتفکّرون سپس از میوه های شیرین (و حلاوت گلهای خوشبو) تغذیه کنید و راه پروردگارتان را به طاعت پوئید آنگاه از درون آنها شربتی شیرین برنگهای مختلف بیرون آید که در آن شفای مردمان است در این کار نیز آیت قدرت خدا برای متفکّران پدیدار است این همه نعمتهای خداندی در روی زمین برای انسانها مهیا است که از آن بهره برده و غفلت نورزند و به آن یگانه معبود خود دعا و نیاز کنند و قدردان الصاف او باشند .
و الله خلقکم ثمّ یتوّفتکم و منکمن من یردّ الی ارذل العمر لکی لا یعلم بعد علم شیئا انّ الله علیم قدیر و خدا شما بندگان را آفریده سپس می میراند بعضی را به سنّ الخطاط و پیری می رساند که هرچه دانسته است همه را فراموش کند همانا خداست که همیشه دانا و تواناست (و شما را گاهی قوّت دانش دهد و گاهی می گیرد) هیچ چیزی در این جهان ابدی نیست بجز ذات باری تعالی و این وعده از بین رفتن به همه موجودات داده شده است و این هم از قدرت های آن هستی بخش است و الله فضّل بعضکم علی بعض فی الرّزق فما الّذین فضّلوا برآدّی رزقهم علی ما ملکت ایمانهم فهم فیه سوآء افبنعمه الله یجحدون و خدا رزق بعضی از شما را بر بعضی دیگر فزونی داده آنکه رزقش افزون شده است به زیردستان و غلامان زیاده بالیدند تا با او مساوی شود (لیکن مقام خدائی ما را به بنی یا بشری می دهد تا با خدا شریک و مساوی داند زهی جهل و ناسپاسی) آیا نعمت ایمان به خدا را (به عصیان و شرک) باید انکار کنند چون خداوند برای گردش این روزگار به بعضی از انسانها قدرت فکر بالائی عطا کرده که از این قدرت بقیه بشر را کمک کنند ولی عده ای از آنان به جای هدایت و راهنمایی آنان را استعمار کرده و در جهت منافع خود به جنگ و از بین بردن اقوام دیگر وا می دارند و فکر می کنند که در این جهان ابدی هستند این وعده مرگ را فراموش کرده اند و الله جعل لکم من انفسکم ازواجا و جعل لکم من ازواجکم بنین و حفده و رزقکم من الطّیّبات افبالباطل یومنون و بعنمه الله هم یکفرون خدا از جنس خودتان برای شما جفت آفرید زنان را برای آسایش و آرامش مردان آفرید و از آن جفتها پسران و دختران و دامادان و نوادگان بر شما خلق فرمود و از نعمتهای پاکیزه و لذیذ روزی داد آیا مردم (با وجود این نعمتهای خدا) باز به باطل می گردند و به نعمت خدا ناسپاسی می کنند؟
در این آیه شریفه خداوند مقام زن را ارج نهاده و تاکید می کند که اگر این وجود بی مثیل در عالم بشریت وجود نداشت هیچ آرامش هم بوجود نمی آمد پس باید همه اقوام به مقام زنان واقف شده و در اعتلای آن کوشش کنند و یعبدون من دون الله ما لایملک لهم رزقا من السّموات و الارض شیئا و لایستطیعون و بت پرستان از جهل خدا را که نعمتهائی بی شمار به آنها داده نمی پرستند و به جای او بتهائی را پرستش می کننند که در آسمان و زمین مالک چیزی که روزی مشرکان را دهند اعلا نیستند و توانائی بر هیچ کار ندارند اقوام غافل با وجود این همه نعمت در روی زمین که هر کدام نشانه وجود خداوند است به معبود های دیگر متوسل شده یکی گرفتار جاه و جلال است ، یکی گرفتار زور و قدرت است ، یکی گرفتار میز ریاست است ، یکی گرفتار پست و مقام است ، یکی گرفتار پول است همه این گرفتاریها برای بشر مانند بت هستند که ما را از مقصود خود که همانا خدمت به بشریت که همان خدمت به خدا است دور می کند فلا تضربوا لله الامثال انّ الله یعلم و انتم لا تعلمون پس (شما مشرکان از جهل و نادانی) بتها را برای خدا مثل و مانند نشمارید (و به خدای یکتا بگردید) که خدا به همه چیز داناست و شما نمی دانید چون خداوند بر همه اعمال بندگان ناظر است ولی این بنده غافل چون در غفلت خود ( زر و زور و ریاست ) گرفتار است و اصرار در این غفلت هم دارد در صورت عدم برگشت به افسل درکات راجع خواهد شد .
ضرب الله مثلا عبدا مملوکا لایقدر علی شیء و من رزقناه منّا رزقا حسنا فهو ینفق منه سرّا و جهرا هل یستوون الحمد لله بل اکثر هم لایعلمون خدا مثلی زده (بشنوید) آیا بنده مملوکی که قادر بر هیچ چیز (حتی بر نفس خود) نیست با مردی آزاد که ما به او رزق نیکو (و مال حلال بسیار) عطا کردیم که پنهان و آشکار هرچه بخواهد انفاق کند یکسانند؟
هرگز یکسان نیستند (مثل بت و خدا و بت پرست و خداپرست بدین مثال ماند) ستایش مخصوص خداست و لیکن اکثر مردم آگاه نیستند.
این آیه شریفه توجه صاحبان قدرت را مورد خطاب قرارداده که شما قدر ایام و قدرت خود را بدانید که این وسایل را خدا برای شما تهیه کرده که به وسیله آن به بقیه بشر خدمت کنید و از اموال خود به آنان ببخشید شما وسیله خداوندید که می توانید خواسته های آن یگانه را در جهان بعمل در آورید و نباید از غافلین باشید زیرا همه چیز از آن خدا است و ضرب الله مثلا رجلین احد هما ابکم لایقدر علی شیء و هو کل علی مولاه اینما یوجهه لایات بخیر هل یستوی هو و من یامر بالعدل و هو علی صراط مستقیم و خدا مثلی زده (بشنوید) دو نفر مرد یکی بنده ای باشد گنگ و از هر جهت عاجز بر مولای و از هیچ راه چیزی به مالک خود نرساند و دیگر مردی آزاد و مقتدر که به حق و عدالت فرمان دهد و خود هم به راه مستقیم باشد آیا این دو نفر مرد یکسان هستند؟
(هرگز یکسان نیستند، مثل کافر و مومن بدین مثال ماند) خداوند نسبت به استعدادی که به هر کسی داده از او انتظار دارد مثلاً از یک آدم معلول انتظار یک آدم سالم را ندارد و به قدر واندازه و استعداد و توانایی که به هر کسی داده به همان اندازه منتظر ظهور این توانایی هاست و مانند این است که هر کسی پیمانه ای در نزد خدا دارد و باید این پیمانه را پر کند هر کس باید قدر نعمتهایی که دارد را بداند و در جهت استفاده از آن تلاش کرده و به بقیه بشر خدمت کند و لله غیب السّموات و الارض و ما امر السّاعه الّا کلمح البصر او هو اقرب انّ الله علی کلّ شیء قدیر تنها خدا بر غیب آسمانها و زمین آگاه است و بس و کار ساعت قیامت (در سرعت و آسانی) مانند چشم بر همزدن یا نزدیکتر بیش نیست که خدا البته بر هر چیز تواناست.
چون ما معتقد به یک حساب و کتابی در آن عالم هستیم اگر از نعمت های او به خوبی استفاده نکنیم در آن عالم باید جواب پس بدهیم چون روز حساب و کتاب نزدیک است و در نزد خدا به یک چشم بر هم زدنی می رسد .
و الله اخرجمن من بطون امّهاتکم لاتعلمون شیئا و جعل لکم السّمع و الابصار و افافئده لعلّکم تشکرون و خدا شما را از بطن مادران بیرون آورد درحالی که هیچ نمی دانستید و به شما چشم و گوش و قلب (به تدریج) عطا کرد تا مگر شکر (این نعمتها) به جای آرید همه ما انسانها در خلقت خود مساوی هستیم ولی چه می شود که کسی یک عالم می شود و کسی دیگر دزد و جانی خطر ناک اگر از نعمتهای خداوند ( دست و پا و قلب و غیره ) در جهت درست استفاده نکنیم و شکر گذار این نعمت ها نباشیم از غافلین خواهیم بود الم یروا الی الطّیر مسخّرات فی جوّ السّما ما یمسکهنّ الّا الله انّ فی ذلک لایات لقوم یومنون آیا در مرغان هوا نمی نگرید که جوّ آسمان مسخّر آنهاست و به جز خدا کسی نگهبان آنها نیست در این کار برای اهل ایمان نشانه هائی از قدرت حق پدیدار است این آیه شریفه این هشدار را به ما می دهد که ببینید پرندگان همه آسمان ما آنهاست با هم هیچ دعوایی ندارند که این قسمت ما من است این قسمت ما تو همه آنها در این فضا پرواز می کنند و از آن بهره می برند این حد و مرز ها را این بشر غافل برای خوش نهاده و خود را به عذاب و رنج انداخته اگر فقط لحظه ای توجه می کرد و فکر می کرد می توانست به حقیقت نائل شود که خداوند به همه موجودات مهربان است و به همه توجه دارد و ما قدر این نعمت ها را بدانیم و در راحتی و آسایش و آرامش جمیع بشریت کوشش کنیم