زنان طلاق و فرزندانشان
کودکان قر بانیان بی گناه طلاق هستند آنها در مرکز و کانون مبارزه و کشمکش بر سر موضوعاتی مانند حق حضانت حمایت های مالی و برنامه ملا قات قرار می گیرد
دشوار تر از همه زمانی است که باید بین افرادی که به آنهاعشق می ورزند خط جدایی بکشند .
طلاق به گونه های مختلف بر کودکان تاثیر می گذارد :
والدین به آنها نمی اندیشند با از دست دادن سبک زندگی که می شناخته اند مواجه می گردند طلاق به مفهومی دیگر یعنی ملاقاتهای آخر هفته با پدر زندگی با مادر مضطرب وآشفته وکاهش منابع مالی برای گذراندن امور زندگی .
این شرایط واقعیتهائی است که نمی توانید آنها را تغییر دهید اما می توانید محبت و حمایتهای غیر مشروط خود را در اختیار کودکانتان قرار دهید تا بتوانید با شرایط جدید خو بگیرند.
به دلیل واکنشهای گوناگون فرزندانتان نسبت به طلاق ممکن است بعضی اوقات توانایی خود را به عنوان مادرمورد تردید قرار دهید .این واقعیت می تواند بویژه زمانی رخ دهد که همسر سابق شما ناگهان در خصوص هر چه که برای کودکانتان انجام می دهید انتقاد کنید .
این معمولا یک جنگ قدرت است که می تواند اعتماد به نفس شما را به عنوان یک مادر از بین ببرد .این مسئله را جدی نگیرید صحبت کردن با مادران دیگر می تواند هم در باز یافتن قدرت عمل به شما وهم در خصوص برخورد با استرس تربیت و پرورش کودکان به شما کمک کند .
پرورش کودکان ماهیتا وفی نفسه امری دشوار می باشد وطلاق می تواند مجموعه جدیدی از قواعد و مقررات را به وظایف مادر بیفزاید .
علاوه بر پر داختن به مسائل عاطفی کودکانتان شما باید مقررات خاص کودکانتان (کودکان) و امور رفاهی آنها نیزدست و پنجه نرم کنید .
یک برنامه خوب می تواند در کاهش فشارها ی عصبی کودکان به شما کمک کند.همانطور که خود را برای مسئله طلاق آماده می کنید
پرشسهای زیر را مد نظر قرار دهید :
- وضعیت حضانت کودکان چگونه خواهد بود ؟
- آنها دو چند وقت یکبار باید پدرشان را ملاقات کنند؟
- چقدر نفقه دریافت خواهید کرد واگر همسر سابقتان نفقه را پرداخت نکند چه اتفاقی خواهد افتاد؟
- مهم تر از همه چگونه می توانید از نظر عاطفی با کودکانتان سازگار شوید؟
وقتی که دچار سر در گمی و پریشانی می شوی به یاد داشته باش که تو مقاوم تر وقوی تر از آنی هستی که می اندیشی تو وفرزندانت سرانجام از این مشکلات نجات پیدا خواهید کرد.
لذا دستورالعمل های ذیل به شما بینش بیشتری در رابطه با مشکلات پس از طلاق ارائه می کند .
لذا دستورالعمل های ذیل به شما بینش بیشتری در رابطه با مشکلات پس از طلاق ارائه می کند .
راههای مقابله با استرس ناشی از طلاق آیا استرس ناشی از طلاق شما را به فردی زود رنج عصبی و پریشان تبدیل کرده است ؟
اگر نمی توانید تمامی استرس های ناشی از این پدیده را فوری ریشه کن کنید می توانید راهکارهای مقابله با این فشارها را یافته وبه تدریج به آرامشی که نیاز دارید دست یابید.
1_ استراحت و تغذیه مناسب.
اولین گام تعدیل میزان خواب استزیرا پس از رخداد طلاق "فرایند خواب" آشفته می شود بنابراین بدن و ذهن وقتی بهترین عملکرد را دارند که به اندازه کافی استراحت کرده باشید .
داشتن رژیم غذایی خوب با مصرف مقدار زیادی سبزیجات وویتامینهای تکمیلی از بهترین کارهایی است که می توانید برای بهبود بخشیدن به تمرکز حواس و کاهش فراموشی انجام دهید.
2_ مراقبت از خود .
زنان بخش عظیمی از زندگی خود را صرف مراقبت از دیگران می کنند به گونه ای که بعضی اوقات فراموش می کنید چگونه از خود مراقبت نمایند جالب است بدانید که مراقبت ابتدا از "خود"می تواند به ما انرژی و انگیزه بیشتری برای مراقبت ازدیگران بدهد .
به خودتان اهمیت دهید .حتی چیزهای کوچک مثل یک فنجان قهوه یا یک مشکلات پس از یک روز سخت می تواند در رهایی از استرس به شما کمک کند .
زمان و مکانی را به خود اختصاص دهید تا بتوانید روح خود را تغذیه کنید .خود را از استرس ها و فشارها دور نمایید تا بتوانید به تعادل برسید .
آنچه که برایتان لذت بخش است از قبیل مطالعه گلکاری صنایع دستی یا فعالیتهای دیگر را انجام دهید.
3_ انجام تمرینات بدنی وورزش برای کاهش استرس.
با آنکه فکر می کنید وقت ندارید اما زمانی را برای ورزش در نظر بگیرید پیاده روی کنید واز مناطر زیبا لذت ببرید.
این کار ضمن تقویت روحیه به شما انرژی می دهد واز تجمع هورمونهای عصبی که در زمان استرس در بدن ترشح می شود جلو گیری می نماید.
تمرین نفس عمیق هم می تواند در کسب آرامش به شما کمک کند آهسته و عمیق نفس بکشید تا این که شش های شما از هوا پر شود پس از 4 تا5 بار عمل دم وبازدم احساس راحتی بهتری خواهید داشت.
یوگا نیز روش مفیدی است برای کمک به آرامش ودور شدن از دسترس میباشد .
در مسیر خود یک نوار موسیقی آ رامش بخش بخرید وبیاورید که چگونه آرام باشید همچنین می توانید به گروه های جدیدی از دوستان و همکلاسی بپیوندید.
4_ پر کردن محیط اطراف خود با دوستان .
استرس ناشی از طلاق می تواند باعث انزوای بعضی از زنان شود.بدانید داشتن دوست می تواند یکی از منابع لذت در زندگی باشد شما می توانید احساسهای خودتان را با آنها در میان بگذارید وقتی نیاز دارید گریه کنید بخندید ویا با دوستانتان شوخی کنید .با افرادی که مثبت هستند در تماس باشید روحیه خوب به دیگران منتقل می شود و می تواند به شما در بدست آوردن چشم انداز مثبت کمک کند .
حتی که خوشحال نیستید لبخند بزنید تا اینکه بخشی از از طبیعت شما بشود.
5 _آسان گرفتن زندگی.
بیاموزید که چگونه شکستهای گذشته را فراموش کنید.خود را درخصوص آنچه که می بایست انجام می دادید سرزنش نکنید .از ملامت کردن خود دست بردارید .چرا که نمی توانید گذشته را تغییر دهید .
از آن درس بگیرید و آینده خود را به افکار مثبت و فعالیتهای مناسب متمرکز کنید .به آنچه که دیگران راجع به تو فکر می کنند ماننداهمیت داشتن خانه ای تمیز کودکان بدون نقص وکامل یا تلاش برای کسب ارتقاء شغلی ممکن است در حال حاضر برای شما خیلی مناسب نباشد .
به کودکانتان اجازه دهید خود لباسهایشان را انتخاب کنند.گهگاه غذاهای حاضری بخورید تا این که مجبور به آشپزی و شستن ظرفها نباشید.ازکودکانتان بخواهید در نظافت خانه و بیرون بردن زباله ها به شما کمک کنند .در خواست کمک ممکن است در شما احساس عجیبی بوجود بیاورد اما گاهی به شما در کسب آرامش نیز کمک می کند.
6_ ایجاد تغییرات جدیدواساسی.
تغیرات جدیدی در زندگی خود ایجاد کنید که شما را از استرس وعدم تمرکز دور کند .شما می توانید روی نیازهای واقعی خود متمرکز شوید .لیستی از آنچه برایتان مهم است .
مانند اهمیت شغلی سلامتی فرزندان و سایر نیازهای اساسی زندگیتان را فراهم نمایید.مهمترین وظایف زندگی را مشخص نموده و آنها را به قضاوت کوچک تقسیم کنید به نحوی که بتوانید ازعهده آنها در مدت یک ساعت یک روز یا یک هفته بر آئید.
7_ سازماندهی جدید درزندگی.
جهت کاهش استرس به نوعی در اطراف خود تغییراتی ایجادنمائید.تغییر در تزئینات منزل مسیر راهی که از آن به محل کار می روید و یا سایر فعالیتهای دیگر میتوانید به نوعی در تغییر حالات خلق شما موثر باشد .رفتن به یک رستوران جدید برنامه ریزی جدید برای رفتن به مسافرتی کوتاه می تواند جزءاین تغییرات باشد .
برای اطلاعات بیشتر در خصوص کاهش استرس می تواند به کتاب مدیریت استرس در یک دقیقه (60 ثانیه) مراجعه نمائید .این کتاب اطلاعاتی در خصوص نحوه مدیریت که استرس وغلبه بر آن دراختیار شما قرارمی دهد .
مقابله ازخشم ناشی از طلاق.
بعد از رخداد طلاق ممکن است به شدت نسبت به همسر سابقتان خشمگین باشید.ممکن است فکر کنید اگر او نبود زندگیتان این قدر بد نمی شد رها کردن آزادانه خشم به بهداشت روان شما وپس از طلاق کمک می نماید.راههای زیر برای رهایی شما از استرس خشم ضروری است : 1 _خشم خود را بیرون بریزید.
"به همسر سابقت بگو که او چه آدم تاسف انگیزی است؟
چگونه او به تو بی احترامی کرد و رفتار نامناسب داشت ؟
خوب حالا این گفتگو را انجام بده یک تکه کاغذ بگیر وروی آن هر چیزی که می خواهی راجع به او بگویی بنویسی وهمه خشمت را که در درون تو جمع شده رها کن به او بگوکه چگونه به احساسات تو آسیب رساند وتو در این ازدواج چه قدر سختی کشیدی.از این که به نوشتن ادامه میدهی تعجب نکن و اجازه بده که از کاغذهای بیشتری استفاده کنی در این مرحله مهم ترین قسمت این است که نامه را به او ندهی این عمل مجددا تاثیری که او بر زندگی تو داشته است را تشدید میکند بعدا آنها را بسوزان ویا دوربریز.
اجازه بده که خودت خشم ورنجت را رها کنی.تو خشم خود را ابراز کرده اید وحالا هم آماده ای که آنچه را به تو گذشته درک و به سمت آینده حرکت کنی." 2 _ از این واقعه تجربه بیشتری بدست آورید.
تو می توانی از این رخداد بینش بیشتری بدست آوری .به عبارتی این واقعه به تو کمک می کند که ارتباطات آینده را تصحیح کنی.
به این نکته فکر کن اولین مکانیکه او را ملاقات کردی چه جاذبه ای داشت شاید در آن روز او مردی قوی خوش تیپ و پولدار بود.وبرای تو امنیت مصاحبت به همراه داشته است وتو نیز او را دوست داشتی ودر این رابطه به دنبال منافعی (مادی معنوی) بودی احساس های مهمی در درون تو وجود دارد که باید به آن بپردازی.وباید بدانی که نگرانی های زیادی از پدیده طلاق در ازدواج وانتخاب تو تاثیر گذاشته است.
3 _آینده نگری.
دانستن اینکه او چه نقشی در مشکلات زندگی مشترک با تو داشته آسان است اما توباید خودت را نجوبی شناسی و سهم خود را درایجاد مشکلات مشخص نمایی.
اعتراف وپذیرش نقاط ضعف خود بخش مهمی در این بیان است.اغلب زنان در ذهن خود شاهزاده سوار بر اسبی را تصور می کنند که او را به ترک خود سوار کرده و دیگران نیز اورا درک می کند .
منتها این ها خیالی بیش نبوده و با واقعیت موجود فاصله دارد.لذا سهم و نقش زن در این انتخاب مشخص نشده است.
بهتر است اعتراف کنی که خود نیز در این انتخاب نقش داشته مثلا به دنبال قدرت بودی.یا به جهت منافع اقتصادی این ازدواج را انتخاب کردی .حال که دردور نمایی از زندگی خصوصی ات نقش خود را مشاهده می نمایی.دوباره قدرتمند می شوی و می توانی بر کل زندگیت کنترل یابی واز موقعیت جدید نامناسب (مثلا پیشنهاد جدید برای یک ازدواج مجدد نامناسب اجتناب کنی).
به جای این که خشم و نفرت را به درون خودت بر گردانی در ابتدا مسئولیت رفتار هایت را بپذیری شاید تو می توانی سنتی در گذشته بهتر عمل کنی ولی حالا آن زمان گذشته است وتو بایستی درحال حاضر با قدرت تمام فقط به آینده حرکت کنی.
ساختاروعزت نفس معمولا عزت نفس فرد بید از واقعه طلاق آسیب می بیند.اعتماد به نفس خود را دوباره بازسازی کنید.به نگرش هایتان تمرکز کنید زیرا که نگرش یک بیان صادقانه و مستقیم از مغزوتفکراست.با تمرکز مثبت بر آنها می توانید احساس بهتری نسبت به خود و زندگیتان گذاشته باشید.
آن چیزی که مناسب است قبول کن .
وقتی عزت نفس تو پائین می آید به راحتی آسیب پذیر میشوی ولذا تفکر تو تفکریک فرد شکست خورده است از موفقیتهای خودت در گذشته لیستی تهییه کن وبابیان اینکه من چه فرد خوبی می توانم باشم این آسیب را کاهش بده زمانی را بخاطر بیاورکه مردم راجع به موفقیتها وعزت نفس بالای تو صحبت می کردند.
لغاتی مانند"خوشحال"تیز و انعطاف پذیرو...را در مورد خودت بکار ببر و خود راهی همانطور که دوست داری باشی تصور کن.مرور کردن فهرست لغات اغلب به بازسازی عزت نفس تو کمک می کنند تو همانی هستی که فکر می کنی.
مثبت بیندیش: همزمان با مرور لغات مثبت رابا (جملات منفی درونی مثل "من نمی توانم آن کار را انجام بدهم یا من اصلا خوب نیستم")جملاتی با مفهوم عزت نفس بالا مانند "من می توانم انجام بدهم "من موفق هستم")جایگزین کنید.در مرحله اول ممکن است این تمرین مسخره آمیز یا سرگرم کننده باشد اما اگر شما این گفتگوهای درونی را هرروز تمرین کنید ذهنتان این عبارات متمرکز می شود وباور جدیدی که با این ویژگیها واقعیت دارد در شما رشد می کند.
رها کردن گذشته: اشتباهات گذشته را دور بریز.تو نمی توانی نتایج را تغییردهی بنابراین سعی کن آنها را به عنوان یک تمرین جهت یادگیری در خاطر بسپاری.تو می توانی آن چیزی را که نیاز داری جبران کنی و سپس با خودت عهد ببندی که زندگی جنبه ها و رویدادهای متفاوتی داردودر آینده من می توانم آن ها را بهتر کنترل کنم.حتی وقتی اشتباهی را در آینده هم مرتکب شدی بیشتر از اندازه خودت را سرزنش نکن.به خاطر این شعار که من دیگر نباید شکست بخورم اجازه نده که عزت نفس تو آسیب ببیند.این را بپذیر که دیگران نیز روزهای بدی داشته اند و این روزها می گذرد.به این که چه نکات مثبتی در زندگیت وجود دارد تمرکز کن.
بی نقض بودن را رها کن: با این تفکر که نیاز داری هر کاری را بی عیب و نقص انجام دهی عزت نفس خود آسیب میرساند.یک فهرست از بایدهایی که در ذهن خود داری تهیه کن و خودت را در آن کاملا ببین.وبه جای آن تصمیم بگیر که چه ویژگیهایی مناسب هستند.بدین ترتیب نگرانی را از خودت دور کن.تصمیم بگیر مسیری را که انتخاب می کنی متناسب با نیازهای واقعی تو باشد نه اینکه باید آنرا انتخاب کنم.خودت را همانگونه که هستی بپذیر.
تغییرات در زندگیت بدون تاخیر آغاز کن: اگر دوست داری تغییرات در زندگیت ایجاد کنی امروز و فردا نکن.سریعا تغییرات آغاز و با این کار خود را از درگیریهای ذهنی رها ساز.چرا که این درگیریها عزت نفست را کاهش می دهد.دقت کن که به چه تغییراتی نیاز داری آنها را به بخشهای کوچکی تقسیم کن مثلا اهداف روزانه را طبقه بندی کرده و همه آنها را به پایان برسان.یک نتیجه خوب یک اساس موفقیت مستمر عزت نفس تورا افزایش خواهد داد.در نهایت می توانی در یک جهت مثبت حرکت کنی و مستاصل هم نباشی.
با دیگران ارتباط بر قرار کن: یکی از راههای مناسب این است که تو بیشتر وقت خود را با دوستانی صرف کنی که اعتماد به نفس بالایی دارند.آنها می توانند بحث شادی تو شوند هم چنین می توانند دور نمایی از زندگی برایت ترسیم کنند.دوستان خوب همیشه یک یاور مطمئن در کنار تو هستند.وقتی تو را تحسین می کنند آنها را باور کن.از تحسین و ستایش کردن افراد و یا انجام کاری خوب برای دیگران هراس نداشته باش کمک به دیگران می تواند عزت نفس تورا بالا ببرد و تو را از این خود فرو گرفتکی رها سازد.
طلاق و فرزندان وضعیت عاطفی فرزندان طلاق: وقتی که طلاق رخ می دهدو فرزندان نیز در این ماجرا درگیر هستند طبیعتا مشاجرات و جروبحثهایی بین شما و فرزندانتان اتفاق خواهد افتاد.کودکان احساس های مختلفی از جمله خشم طرد شدگی و ضعف در سازگاری که ناشی از فقدان روابط خانوادگی میباشد را تجربه می کنند.فرزندانی که پدرانشان را از دست می دهند ممکن است ترس از بی وفایی مادر را ابراز نکنند.ممکن است احساس کنند که اگر کسی آنها را درک نکنند بقیه زندگی را چگونه ادامه بدهند.متاقبا ممکن است احساس انزوا و گوشه گیری در آنها افزایش یافته به بازیها مدرسه و دوستان علاقه ای نشان ندهند.و در مجموع از زندگی لذت نبرند.نکته مهم این است که آنها را از نظر هیجانی و به احساساتشان توجه کنیم.فرزندان طلاق تمایل به سرزنش کردن دارند و تلاش می کنند که کودکی خوب و کامل باشندبه این امید که ارتباط والدین را محکم کنند.از طرف دیگر ممکن است رفتارهای نامناسب از خودشان دهند مثل داشتن اطاق کثیف و نامرتب یا کسب نمره های بد.فقط به خاطر اینکه پدر آنها را ترک نکند.مهمترین نکته این است که به آنها گفته شود طلاق به علت تعارضی که والدین با یکدیگر دارند رخ میدهد.به آنهاا طمینان بدهید که بچه ها علت فروپاشی خانواده نیستند و والدین آنها را همانگونه که هستند دوست دارند.
درست است که به هنگام فرایند طلاق سطح بالایی از خشم استرس و ناراحتی را تجربه می کنید ولی توصیه می شود که با صبر و شکیبایی و صادقانه به سؤالات کودکانتان پاسخ دهید.
در ذیل تعدادی از سؤالاتی که ممکن است از سوی کودکان(فرزندتان)در خصوص طلاق مطرح شود نمونه ای از پاسخ مناسبی که می توانید ارائه نمائید آمده است: 1-اگر شما دیگر علاقهای به پدر نداری این بدین معنا است که ما نیز باید علاقه ای به او نداشته باشیم؟
به او توضیح دهید که که عشق بزرگترها با عشق بین والدین و فرزندانشان متفاوت است بنابراین عشق شما به آنها هرگز قطع نمی شود.
2-ممکن است کودک این سوال را مطرح کند که چه اتفاقی برای من خواهد افتاد وکجا زندگی خواهم کرد؟
درباره زندگی جدید تقسیمات و تغییرات تو با اوصادق باشید.به او امیدهای واهی بدهید بعدا مایوس شده و ممکن است که احساس کند او را فریب داده اید.
3-سوال دیگر فرزندان ممکن است این باشد که چرا شما طلاق می گیرید؟
این سوال یکی از سخت ترین بخشهایی است که باید جواب داد و توضیح دادن آن مشکل است .در این خصوص تا آنجایی که ممکن است با آنها صادق باشید ویکدیگر(والدین)را در طلاق متهم ومقصر معرفی نکنید.علت طلاق هر چیز که باشد (مانند خیانت همسر با هر نوع سو استفاده) به آنها بگوئید که درازدواج بزرگترها مسائلی وجود دارد که نا سالم هستند ودرست این است که این دو نفر با یکدیگر زندگی را ادامه ندهند.کودکان خیلی نکته سنج وباهوش هستند احتمالا حدس زده ا ند که بین والدین چه گذشته است .بخاطر داشته باشید اگر به سرزنش کردن همسر سابقتان بپردازید در واقع پدر (مادر)آنها را تحقیر کرده وبه نحوی آنها راوارد ماجرا خواهید کرد.
4- آیا من هنوز می توانم پدرم(مادرم)را ملاقات کنم؟
نسبت به برنامه های ملاقات و حضانت فرزندتان با آنها صادق باشید وبه آنها اطمینان بدهید که می توانند با پدرشان(مادرشان)در هر زمانی که مناسب است صحبت کنند.برای کمک به بچه ها لازم است که آنها شرایط محیطی ثابت و متعادل داشته باشند و مانند کودکان خانواده های معمولی مورد تربیت قرار گیرند.
به علت" طلاق" از حمایتهای عاطفی نابجا خوداری کنید.همچنین به همسر سابقتان اهانت نکنید.
5- بعد از طلاق چگونه زندگی خواهیم کرد؟آیا به اندازه کافی پول خواهیم داشت؟
درک جنبه های مالی طلاق برای فرزندان مشکل خواهد بود ممکن است طلاق استانداردهایی که برای زندگی داشته اید تغییر دهد بگذارید.از این موضوع مطلع شوند.در خصوص کم شدن در آمد و تغییر در مورد میزان پول تو جیبی وسایر مخارج به اندازه کافی توضیح دهید .بدین طریق به آنها اجازه داده اید که خودشان را با موقعیت جدید سازگار کنند.بدون این که نگرانی ها واضطراب های خود پس از طلاق رابه آنها منتقل کنید.
فعالیت هایی را طراحی کنید که بتوانند از آنچه که در گذشته داشته اند بهره مند شوند.اگر بچه ها با شما زندگی می کنند امکان دارد خشم خود را که ناشی از احساس گناه نسبت به واقعه طلاق است روی شما تخلیه کنند.شما اولین منبعی هستید که اغلب در دسترس آنها بوده وآنها می توانند این احساسات رابا شما درمیان بگذارند.
کاملا وقت داشته باشید که این واکنش یک واکنش طبیعی از فرایند سوگواری در از دست دادن افراد مورد علاقه است ومعمولا حدود 2 سال طول می کشد تا کودکان بتوانند خودشان را با شرایط جدید و تغییرات حاصله سازگار کنند.
حضانت فرزند و برنامه ملاقات آنها یکی از بزرگترین تعارضها در طلاق برنامه حضانت وملاقات (فرزندان)است.فرزندان معمولا با یکی از والدین زندگی می کنند ومتاسفانه همه تصمیمات در مورد فرزندان را والدی اتخاذ می کند که با کودک زندگی می نماید.باید توجه داشت که والد دیگر نیز دارای حقوق خاص ملاقات با کودک می باشد.بهترین راه تلاش برای بدست آوردن توافق در خصوص حضانت فرزندان بدون مراجعه به دادگاه است.گروهی از مردان از نقطه ضعف زنان که مایل هستند حضانت فرزند را به عهده بگیرند سو استفاده کرده و موضوع را به دادگاه می کشانند چرا که پیش بینی می کنند که آنها خیلی زود از مسئولیت خسته می شوند و حضانت را واگذار می نمایند.در این گونه موارد توصیه می شود انتخاب را به کودک واگذار کنید بهرحال او مهم ترین فرد است که می خواهد (ماندن نزد یکی از والدین را)انتخاب کند.درهرصورت بعد از به توافق رسیدن باکودک برنامه ملاقات ذیل پیشنهاد می شود: *نوزادان- هر 2 یا 3 روز چند ساعت ملاقات برای ایجاد پیوند با والدینی که تماس فیزیکی با او ندارند.این ساعات شامل ساعات شبانه که دوری مادر تاثیر منفی برکودک می گذارد نمی باشد.
*کودکان یکساله- یک روز در هفته.
*کودکان 18 ماهه- یک روز+یک شب.
*کودکان 2تا 3 ساله- دو روز+یک شب.
*کودکان 11 تا7 ساله- به تناوب درتعطیلات آخر هفته +ملاقات در طول تعطیلات مدرسه.
*سنین نوجوانی- همانند برنامه کودکان 11 تا7 سال اما با انعطاف بیشتر برای سازگاری آنها با برنامه ملاقات.
این توافق بهتر است که در برگه طلاق والدین ثبت شود لذا فرزندان می توانند از توافق دو جانبه والدین سو ببرند.
توصیه می شود که فرزندان بطور متناوب با والدین شرکت نمایند.در جشن های سال نو مراسم سنتی وآئیین های ملی و مذهبی شرکت نمایند.
هرچند که برنامه ملاقات یک برنامه توافق شده است اما اجازه بدهید که فرزندان از طریق تلفن یا نامه نگاری با پدرشان(مادرشان)ارتباط داشته باشند.
توصیه نهایی: اجازه ندهید احساسات منفی شما نسبت به همسر سابقتان روی ارتباط فرزندان پدر(مادرش)تاثیر گذارد.وقتی که آنها از ملاقات پدرشان(مادرشان)باز می گردند احتمالا دچار رفتارهای شکل ساز می شوند.شما این رفتارها را به عنوان علامتی از ناسازگاری بین دو محیط در نظر بگیرید.اجازه بدهید که در مورد این ملاقات ها صحبت کنید که به سمت بازجویی درباره این دیدارها (مثل که چه کسی همراه پدرت بود یا چقدر به تو پول داد نروید)