دانلود مقاله مذهب زرتشت

مذهب زرتشت نیز مانند همه مذاهب دیگر، از دو بخش کتاب و سنت تشکیل شده است، کتاب آسمانی زرتشتیان «گاتاها» نام دارد که پیام های آسمانی بوده، کتاب دینی مزدا پرستان را تشکیل می دهد و کتاب هایی که از زمان اشوزرتشت تا کنون توسط موبدان بزرگ از روی ضرورت اجتماعی و سیاسی زمانه نوشته شده را مجموعاً «اوستا» می نامند و سنن و آداب و رسوم و امداد و ادعیه و دستورات مذهبی زرتشتیان را تشکیل می دهد.

خوشبختانه بخش دینی(کتاب) از سنت (بخش مذهبی) ما به روشنی قابل تفکیک است.

باورهایی که در این دو بخش مشاهده می شود را نیز می توان به سادگی از یک دیگر جدا نبود.

اصولاً برقراری داد و راستی و آزادی و خلاصه همه ی نیکی ها در جهان آرزوی همه انسان ها بوده و می باشد و «امید» مهمترین پایه ی معنوی هر انسان و هر جامعه ای است که مردم را زنده و شاداب نگاه می دارد و انرژی می افزاید و پویایی می دهد.

سو (Su) به معنی، «سود رساننده» بوده و این مفهوم اولین بار در گاتاها مطرح می شود و اشوزرتشت خود را سوشیانت می داند.

در گاتاها سینا آبه ی 34 بند 13 می فرماید :«ای مزدا اهورا، راهی را که به من نشان دادی راه آموزش «سوشیانت هاست» که «نیکی» در پرتو «راستی» و شادمانی بدست می آید.» بر اساس این باور سودرسان ترین و خیرخواه ترین فرد هر زمانه را باید سوشیانت آن زمان دانست.

و هر کس در هر مقامی می تواند با کوشش و پشتکار و پرورش اخلاقیات و خصوصیات انسانی در خود و دانش اندوزی و برخورداری از خرد و وجدان خویش به این مقام والا برسد و سوشیانت زمان خود گردد.

در «سینا» اولین و نزدیک ترین بخش اوستا به «گاتاها» که توسط دین باوران و شاگردان اشوزرتشت نوشته شده نیز آمده:«وظیفه ی سوشیانت پاک کردن جهان از بدی و ترویج آئین «راستی» و «نیکی» است» در بخش هایی از اوستا نیز آمده که سوشیانت«استوت ورت» یعنی رستاخیز کننده و «واخشیت نهنگهه» خیلی خوشبختی افزا خواهد بود.

از این دیدگاه نیز مذموریت سوشیانت بر انداتن دروغ و ناراستی و برقراری نیکی از راه راستی و شادی و نه از راه جنگ و خونریزی و راه های قهرآمیز و غیر انسانی می باشد مذهب زرتشت نیز مانند همه مذاهب دیگر، از دو بخش کتاب و سنت تشکیل شده است، کتاب آسمانی زرتشتیان «گاتاها» نام دارد که پیام های آسمانی بوده، کتاب دینی مزدا پرستان را تشکیل می دهد و کتاب هایی که از زمان اشوزرتشت تا کنون توسط موبدان بزرگ از روی ضرورت اجتماعی و سیاسی زمانه نوشته شده را مجموعاً «اوستا» می نامند و سنن و آداب و رسوم و امداد و ادعیه و دستورات مذهبی زرتشتیان را تشکیل می دهد.

اصولاً برقراری داد و راستی و آزادی و خلاصه همه ی نیکی ها در جهان آرزوی همه انسان ها بوده و می باشد و «امید» مهمترین پایه ی معنوی هر انسان و هر جامعه ای است که مردم را زنده و شاداب نگاه می دارد و انرژی می افزاید و پویایی می دهد.

سو (Su) به معنی، «سود رساننده» بوده و این مفهوم اولین بار در گاتاها مطرح می شود و اشوزرتشت خود را سوشیانت می داند.

در گاتاها سینا آبه ی 34 بند 13 می فرماید :«ای مزدا اهورا، راهی را که به من نشان دادی راه آموزش «سوشیانت هاست» که «نیکی» در پرتو «راستی» و شادمانی بدست می آید.» بر اساس این باور سودرسان ترین و خیرخواه ترین فرد هر زمانه را باید سوشیانت آن زمان دانست.

در «سینا» اولین و نزدیک ترین بخش اوستا به «گاتاها» که توسط دین باوران و شاگردان اشوزرتشت نوشته شده نیز آمده:«وظیفه ی سوشیانت پاک کردن جهان از بدی و ترویج آئین «راستی» و «نیکی» است» در بخش هایی از اوستا نیز آمده که سوشیانت«استوت ورت» یعنی رستاخیز کننده و «واخشیت نهنگهه» خیلی خوشبختی افزا خواهد بود.

از این دیدگاه نیز مذموریت سوشیانت بر انداتن دروغ و ناراستی و برقراری نیکی از راه راستی و شادی و نه از راه جنگ و خونریزی و راه های قهرآمیز و غیر انسانی می باشد.

و اما اندیشه، موعود پایانی یا اوشیدر» در بخش های بعدی اوستا در مذهب زرتشت وارد شده است.

عقیده‌ی ایرانیان باستان بر اسن بود که اشیدرماه، اشیدر بامی در آخر سوشیانس سه پسران اشوزرتشت هستند که هر هزار سال به ترتیب به دنیا می آیند و هنگامی که سوشیانس ظهور کند رستاخیز کند و سرتاسر جهان را پاکی و نیکی فرا خواهد گرفت و عدل و داد و راستی و خوشبختی همه گیر خواهد شد.

و اما بعد از جمله ی اعراب، این عقیده در بین زرتشتیان به صورت امید به آمدن «شاه بهرام که در بین زرتشتیان تجلی کرده است: البته منظور زرتشتیان«بهران ایزد» ایزد یا فرشته بهرام است که در حالت انسانی شایسته، شهور خواهد کرد و عدل و داد و راستی و نیکی را در جهان برقرار خواهد نمود.

ولی دانشمندان دین عقیده دارند که چون بهرام گور آخرین پادشاه ساسانیان بوده که در دوره ی او ایران به سر بلندی و ثروت و آرامش و آسایش افسانه ای رسیده، در یاد و خاطره ی ایرانیان عظمت دوران او باقی مانده است و آرزوی ایرانیان زرتشتی این است که دوران عظمت و شکوه «شاه بهرام » مجدداً باز گردد و زرتشتیان عزت وقدرت از دست رفته ی خود را باز ییابند.

به خصوص بعد از مبارزات ابو مسلم و طاهر ذولیمینین و خانواده ی صفاو و یالمه و غیره، هرچند ایرانیان توانستند خلفای عرب را از سرزمین ما بیرون کنند و تعدادی از زرتشتیان به هندوستان رفتند، همیشه بین زرتشتیان ایران و پارسیان هند این «امید» بزرگ بوده که توسط شخصی بنام «شاه بهرام» عظمت و شکوه ایران مجدداً باز می گردد و با بازگشت او، عدل و داد و راستی و درستی و برابری و خلاصه همه ی نیکی ها قیام جهان را فرا خواهد گرفت.

در «بهمن شیت» باب 3 فقره 14 تا 17 آمده است که :«بهرام از نسل شاهان کیانی در روز اورمزد و آبان ماه (25 مهرماه شمسی) متولد می شود در هنگام تولدش از آسمان ستازه ریزد و چون به سن سی سالگی رسد با هزاران فیل با سپاهی از سوی هند رو به ایران آورده و اعراب را شکست دهد و خود پادشاه ایران گردد و آئین زرتشتی را دو مرتبه احیاء کند و انتشار دهد و مردمان را به آسایش و امنیت تام رساند.» روانشاد موبد رستم شهزادی در کتاب مجموعه ی سخنرانی های خود ذکر می نمایند که اعتقاد به موعود همیشه موجب می شده که ملت شکست خورده و زجر کشیده که دچار سختی ها و کاستی ها و بدبختی ها و نا ملایمات است و بردگی و اسارت و قتل عام و ظلم و تعدی بسیار کشیده به این وسیله امید را در دل زنده نگاه دارد تا بتواند تحمل و بردباری و مبارزه را با امید بی کران به انجام رساند و با اعتقاد به موعود نیز ایرانیان امیدوارند که روزی دوباره عظمت گذشته ی خود را باز یابند، آنچه مسلم است در فرهنگ زرتشتی آمدن موعود آخر زمان پایان گیتی نبوده، بلکه پایان بدی ها و نارسایی هاست، از آن زمان به بعد ظلم و تعدی و بی عدالتی و گرفتاری های انسان ها پایان خواهد یافت و داد و راستی و نیکی سرتاسر جهان را فرا خواهد گرفت و این آرزوی محل و غیر قابل دسترس نیست و مسلماً روزی انسان ها به این آرزو دست خواهند یافت.

تاریخ بشر، در سرتاسر این جهان خاکی، نشان می دهد که، بارها و بارها، به نام آزادی، آزادی و بنام برقراری عدالت، عدالت سرکوب شده است و از این روست که باور به آمدن موعود در بین همه ملل وجود داشته و دارد، و این جمله «ای بزرگترین آرزو بیا» که طی چراغانی خیابان ولی عصر مشاهده می شود، حقیقتاً آرزوی همه مردمان جهان است.

اعتقاد به آمدن «بهرام یا سوشیانت» در بین زرتشتیان و «ماشیه» در بین یهودیان یا بازگشت «مسیح» در بین عیسویان یا آمدن «مهدی(ع)» در بین هموطنان مسلمان و «میتسویه» در بین بودائیان و غیره همه یک هدف و یک آرزو را دنبال می کند و آن برقراری داد و راستی و همه ی نیکی ها در جهان است.

ولی باید توجه داشت که نمی توان امید داشت که با وسایل نا مقدس به هدف مقدس رسید، و تازه اگر هم این مفاهیم بسیار والا و مقدس به زور شمشیر شود، نمی تواند پایدار و ابدی بماند، مگر اینکه ما انسان ها از هر دین و مذهبی که هستیم اختلافات را کنار گذاشته و بیشتر به مشترکات بپردازیم و با یکدیگر یکدل و همراه شده و با دانش اندوزی و به کارگیری خود و وجدان فردی و اجتماعی، این مفاهیم پاک و مقدس آزادی و عدل و داد و غیره را که آرمان همه ی مردمان نیک جهان است را بخوبی بشناسیم و به راستی عمل کنیم تا با درک درست و گسترش نیکی ها لیاقت داشتن این چنین جامعه آرمانی را بدست آوریم که هم آمدن این موعود پاک انسانی تسریع گردد و هم آیندگان بتوانند استقرار این صفات نیک انسانی را در جهان برای همیشه پا بر جا و پایدار نگاه دارند.

جشن منتظران یا قیام هوشیدر این جشن یکی از جشن های مذهبی زرتشتی است و بیشتر در منطقه ی سیستان کنار دریاچه‌ی هامون برگزار می گردد.

این جشن و مراسم، مربوط است به منجی، از آیین زرتشت، یعنی سوشیانس، که یکی از اصول اعتقادی زرتشتیان می باشد.

داوری جهانی و ظهور منجی: زرتشتیان بر این باورند که تاریخ جهان دوزاده هزارسال به طول می کشد و آن به 4 دوره ی سه هزار ساله تقسیم و دوره ی آخر نیز خود به چهار دوره دیگر بخش می گردد.

1- سه هزار سال اول: در این دوره دنیای روشنی ها و نیکی ها است و خلق اشاسپندان یزدان توسط اورمزدا است.

2-سه هزاره سال دوم: دوران آفرینش مادی و پیش نمونه های گیتی است.

خلق آسمان و زمین و گیاهان و حیوانات آب و انسان(کیومرث).

این مرحله همان ایجاد جهان، مادی و شش گاهنبار محسوب می گردد.

3- سه هزار ساله سوم: یورش دوم اهریمن پس از بیهوشی و جنگ بدی و خوی خیر و شر.

4- سه هزار ساله چهارم: این دوره دوره ی وحی دینی است، و خود به چهار دوره تقسیم می‌گردد، و نماد هر کدام از آنها یکی از فلزات است: زر نماد هر کدام از آنها یکی از فلزات است.

زرد نماد دوره ای است که در آن «دینی بهی» به زتشت الهام شد، سیم دوره ای است که شاه حامی او «گشتاسب» دین را پذیرفت، روی نماد دوران ساسانی و آهن نماد دوره ی کنونی است که دین دو به تنزل است.

در طی دوران سه هزار ساله ی پایانی زرتشتیان منتظر آمدن سه منجی هستند که هر کدام هر هزار سال یکبار ظهور می کند.

نخستین منجی (اوشیدر یا هوشیدر): در روایت ها آمده است که زرتشت سه بار با همسر خود، هووی، نزدیکی می کند و هووی هر بار خود را آب کیانسه (هامون) می شوید و نطفه های زرتشت از طریق هووی وارد این آب می شوند.

ایزد فریوسنگ آن نطفه ها را در اختیار می گیرد و برای نگهداری به ایزد بانوار دوی سوره ی آناهیتا می سپارد تا در زمان مناسب با نطفه ی مادران فرزندان موعود زرتشت بیامیزد.

برای نگهداری این نطفه ها 99999 فروهر مقدس گماشته شده اند.

جای نگهداری این نطفه ها همان آب کیانسه است که گویند همچون سه چراغ درین دریاچه می درخشد.

اولین منجی از دختری باکره به نام نامیگ پد(کسی که پدر نامی دارد) در آب کیانسه(هامون) نطفه ی زرتشت، جذب بدنش می شود و هوشیدر را به دنیا می آورد.

دومین منجی:(هوشیدر ماه) دوشزه ای به نام وه پد(کسی که پدر خوب دارد) در آب کیانسه آب تنی می کند و از آن می خورد و نطفه ی زرتشت وارد بدن می شود.

از این دوشیزه ی پانزده ساله، اوشیدرماه، یا هوشیدر ماه به دنیا می آید.

سومین منجی: (سوشانس، سوشیانت، سوشیانس): دوشزه ی باکره ی پانزده ساله ای از نسل زرتشت به نام گواگ پد (کسی که دارای پدر فزاینده است) در آب کیانسه (هامون) آب تنی می کند و از آن می نوشد، نطفه ی زرتشت وارد بدنش می شود و سومین منجی به نام سوشیانس به دنیا می آید.

در پایان جهان، پیروزی کامل و نهایی خیر فرا خواهد رسید.

جهان در آن زمان کاملاً و برای آخرین بار بازسازی خواهد شد.

آنگاه همه ی مردمان به سوی داوری واپسین پیش خواهند رفت و در آن هر کسی اعمال نیک و بد خود را خواهد دید.

خطاست اگر این رویداد را پایان جهان بنامیم، زیرا در دیت زرتشتیت چنین نیست، اگر چنین باشد پایان جهان به معنی پیروزی اهریمن خواهد بود، بهتر است که آن را «بازآرایی» که در پهلوی فرشگرد می گویند، بخوانیم، جهان دوباره به وضع کاملی از حمله ی اهریمن از آن برخوردار بوده، بازآرایی می شود.

در این دوره اهریمن دیگر وجود ندارد، و اورمزد نه تنها به عنوان خیر مطلق و دانای مطلق، بلکه در این زمان به عنوان قادر مطلق نیز فرمانروایی می کند.

رستاخیز: روز رستاخیز با فرشوکرت بنا بر نوشته های اوستا و پهلوی روزیست که پیکرهای بیجان زنده شده و به فرمان ایزدی گیتی نو گردد و بدی و زشتی بر افتد و سراسر جهان را نیکی و خوبی فرا گیرد.

روزی را که خداوند یکتا برای رستگاری و نجات گنهکاران از عقوبتهای زشت و پاد افراه سخت دوزخ تعیین فرموده همین روز می باشد.

چنانچه در اوستای ستایش خدا می خوانیم:«افرم بوجید درونداج اژدوزخ اویژه ها و نیاریدوسف دامان» یعنی در پایان پروردگار گناهکاران را نیز از دوزخ نجات داده و سراسر هستی ها را پاک خواهد ساخت.

زیرا از انصاف و دادی خخدای بخشنده و مهربان دور است که بد کاران را برای گناهی که در مدت کوتاه زندگی مرتکب شده اند تا جاودان گرفتار عذاب و شکنجه ی دوزخ ساخته و از مهر و بخشایش خود برخوردار نگرداند.

شکست نهایی بدی به دست نیکی و فرجام فیروزی سپنتا مینو و شکست انگره مینو یا اهریمن که در اوستا کراراً بدان اشاره شده در چنین روزی پیش آمده و آنگاه سراسر گیتی را نیروی اشوی و راستی فرا خواهد گرفت.

در گاتهای 30 آمده است: هنگامی که کیفر اهورایی برای گناهکاران فرا رسد و هومن (فرشته ی نیک اندیشی) به فرمان پروردگار کشور جاودانی را برای آنانی بیاراید که دروغ را در بند نموده به دست راستی سپرده اند.

پس از آن به خوشی جهان دوزخ آسیب فرا رسد و پاداش موعد در سرای فرخنده‌ی مزدا به نیکان بخشیده شود و راستی به فیروزی نهایی برسد.