دانلود مقاله معنای سبز زندگی از نگاه قرآن

معنای سبز زندگی از نگاه قرآن
و الشمس والضحیها والقمراذا تلیها و النهاراذاجلیها و الیل اذا یغشیهاو...وقدافلح من زکیهاو قد خاب من دسیها(1)
به راستی که رستگار شد کسی که نفس خویش را از آلودگی ها پاک کردوزیانکار شد کسی که خودراآلوده ساخت.

خداوند متعال با این که نیازی به سوگند ندارد برای این که مارا از اهمیت تزکیه نفس آگاه کند دراین سوره11 قسم خورده است.ودرجای دیگر از قرآن، فلسفه بعثت پیامبر(صلی الله علیه و اله) را تعلیم وتزکیه انسان ها بیان فرموده:«...و یزکیهم ویعلمهم الکتاب و الحکمه»(2)

همچنان که خود پیامبر(صلی الله علیه و اله) درمورد فلسفه بعثت خودفرمودند:«انی بعثت لاتمم مکارم الاخلاق»

همان طورکه درآیه شریفه می بینیم برای تهذیب نفس از لفظ «یزکیهم» (تزکیه) استفاده شده است.تزکیه گرچه از تطهیربه معنای پاک کردن روح گرفته می شود ولی از نظر معنا عمیق تر است.در تطهیر رشد بعدی در نظر گرفته نشده ولی درتزکیه رشدو کمال بعدی شیء تزکیه شده در نظرگرفته شده است.مریضی که در اثر مرض قوای او تحلیل رفته هنگامی که میکروب مرض رادرنهاد اوازبین ببرند به طور طبیعی قوای ازدست رفته خود را باز یافته وسلامت ونیرومند می گردد.

رسالت پیامبر اکرم(صلی الله علیه و اله)این بود که اول میکروبها را بخشکاند وخارو خاشاک را برطرف کندوراه رشدوتعالی راهموارکند .سپس بذر حکمت وعلم رادر قلوب بیفشاند.

پیامبر(صلی الله علیه و اله) مبعوث شدتا عقیده انسان هارااز کفر وشرک وجهل وتعصبات ورسومات غلط و...روح آنهارااز خبائث وهوی پرستی وضعف وترس وحسدو...وگفتارورفتارشان راازتهمت ونفاق وریاکاری وزورگویی و...

وجامعه وفرهنگ واقتصادوسیاست وزندگی شان رااز باطل ومنکر،جنایت وعقب ماندگی وبردگی وبی سوادی نجات بخشد.

با توجه به این مقدمه واینکه پیامبر فلسفه بعثت را تمام کردن مکارم اخلاق بیان فرمودند: ببینیم منظوراز اخلاق چیست؟

اخلاق جمع خلق به معنای شکل درونی انسانی وغرایز وصفات روحی او می باشد.

علم اخلاق در زمینه کسب فضایل اخلاقی راهنمای خوبی است.

وسایل تحصیل آن رامعرفی می کند وعوامل بازدارنده رانشان می دهد.

انسان رامی سازد واو را مالک خویش قرار می دهد تا او برجهان حاکم شودنه جهان بر او.

علم اخلاق انسان راعالم به خود می کند و همچنین این علم سعی در تعدیل غرایز می کند.

هر غریزه درساختمان روح انسان نقش حیاتی داردهمان طورکه هر عضو درساختمان جسم انسان موثر است.

اما اگراین غرایز تعدیل وبه طورصحیحی رهبری نشود خطرناک هستند به عنوان مثال: ▀ تمایلات جنسی بسیار سرکش و طغیان گر می باشد بخصوص در دوران جوانی واگر انسان باکمک نیروی ایمان وعقل نتواند آنها رامهارکند از نظر معنوی آن قدرسقوط می کند که ازحیوانات هم پست تر می شود.

حضرت علی(علیه السلام) می فرماید: «عبدالشهوه اسیر لاینفک اسره» بنده شهوت اسیری است که از این اسارت نجات ندارد.

▀ حب مال: این غریزه دو بعد دارد: ◄ بعد مثبت که مایه خیر وبرکت است «المال والبنون زینه الحیوه الدنیا»(4) ◄ بعد منفی که باعث غفلت از یاد خداست « یا ایها الذین آمنوا لا تهلکم اموالکم ولا اولادکم عن ذکر الله...»(5) ای مومنین مال وفرزندانتان شمارا از یادخدا غافل نسازد.

▀ آرزوهای بی اندازه: آرزوها در مراحل زندگی نقش مهمی دارند ولازمه زندگی وکار وکوشش انسان است.البته وقتی که در حد تعادل باشد.

آرزودارای2 بعد است: ◄ بعد مثبت که پیامبر(صلی الله علیه و اله)از آن تعبیر به «رحمت» کردند.

پیامبر(صلی الله علیه و اله): «الامل رحمه لامتی ولو لا الامل مارضعت والده ولدهاولا غرس غارس شجرا» (6) «آرزو برای امت من رحمت است، اگرآرزو نبود هیچ مادری به فرزندش شیر نمی داد وهیچ باغبانی درختی نمی نشاند.» ◄ بعد منفی: در روایات از آن تعبیر به دشمن بشر ومایه شقاوت شده است.

امام علی (علیه السلام) : «الامل کالسراب یقز من راه و یخلف من رجاه » آرزو مثل سراب دارای بنای فریبنده است که حقیقتی ندارد وفریب می دهد هر که او را می بیند و خلاف می گوید به کسی که به او امید دارد.

به طور کلی دانستیم که در وجود انسان غرایز گوناگونی است که همه برای ادامه زندگی لازم اند.

اما اگر از حد تجاوز کند وبر انسان مستولی شوند نوعی بت پرستی است که از تمام انواع آن خطرناک تر است.

کیفیت کار اخلاق: تذکرچند نکته اساسی در تهذیب: ☼ همان طور که در سلامت بدن ریاضت وورزش لازم است در خود سازی هم ریاضت وجهاد با نفس ضرورت دارد.

☼ همان گونه که در تربیت جسم از اندک شروع کرده وبه تدریج بالا می روند؛در تربیت روح نیز باید از اندک شروع کرده وبه تدریج بالا وبالاتر رسید.

☼ چنانچه در ورزش بدنی استمرار لازم است،در اخلاق نیز تداوم شرط است.

☼ همان طور که در سلامت جسم فعل وترک (دارو و پرهیز) هر دو با هم موثر است؛ در تهذیب روح نیز فعل وترک هر دولازمندو مثل تولی وتبری.

☼ ومهم ترین امر در تمام مراحل حفظ حضور قلب واخلاص است همان گونه که در ورزش های جسمی تمرکز اراده موثر است؛ در عبادات شرعی وتهذیب ها نیز تمرکز اراده واخلاص در نیت نقش اساسی دارد.

چگونه تهذیب نفس کنیم؟

قدم اول : شناخت نفس خودمان قدم دوم : بیداری از خواب غفلت و احساس مسولیت .

قدم سوم : « تذکر » یعنی همیشه به یاد خدا باشد و بندگی خود را هرگز فراموش نکند .

چون نتیجه فراموشی یاد خدا فراموشی خود و ازخود بیگانه شدن و سرگردانی در وادی غفلت است .

«و لاتکونوا کالذین نسوا الله فانسیهم انفسهم ...»( 7) مثل کسانی نباشید که خدا را فراموش کردند که درنتیجه خدا ایشان را به خود فراموشی ( ازخود بیگانگی ) گرفتار خواهد کرد.

قدم چهارم : تفکر و تدبر .

امیرالمومنین (علیه السلام) می فرماید: « نبه بالتفکر قلبک » « بوسیله تفکر دل خود را بیدار کن » قدم پنجم : حب وبغض ( تولی وتبری) در علم اخلاق از این دو به شهوت وغضب تعبیر می شود ومهم ترین انگیزه برای کسب فضایل و دوری از رذایل است واین دوستی هاست که اساس زندگی انسان را تشکیل می دهند .

« قل کل یعمل علی شاکلته »( 9) « رفتار هر کس طبق ساختار درونی اش می باشد .

» قدم ششم : ترک محرمات ومعاصی است.

همان طور که برای سلامتی جسم باید از بعضی چیزها پرهیز کنیم برای سلامت روح نیز باید از بعضی از امور پرهیز کنیم هر چند این پرهیز دشوار است اما نقش مهمی در خودسازی دارد که از آن به تقوی تعبیر شده است.

گذر عمر: سالها در گذر است وبا گذشتن آن ، عمر ما هم می گذرد وعمر ، تنها سرمایه است که باید در مسیر حق استفاده شود .

پس ما در جزیره ای به نام فرصت وبین دو اقیانوس عدم قرار گرفته ایم.

امیر المومنین (علیه السلام) : « مافات مضی و ما سیاتیک فاین قم فاغتنم الفرصه بین العدمین »( 12) « آنچه که فوت شده گذشته و آنچه قرار است بیاید ( پس کو ) پس غنیمت بدان فرصت بین دو عدم را » عمر ما مانند سال دارای فصل است که نوجوانی فصل شکفتن استعداد ها و شادابی برای حرکت ( به سوی خدا ) و بالارفتن از نردبان فضایل و رسیدن به کمال و معرفت است .

به شرطی که آفت ها وموریانه های رذایل پله های این نردبان را ازبین نبرند .

چند نمونه از آفات: 1- تکبروغرور 2- دوستان ناباب 3- سرکشی تمایلات راه حل این مسائل: ☺انسان خودش را بشناسد و بداند که اشرف مخلوقات است وجهان برای او خلق شده است .

در حدیث قدسی : « یا بن آدم خلقت الاشیاء لاجلک و خلقتک لاجلی » « ای فرزند آدم من همه چیز را برای تو و تو را برای خودم خلق کردم.

» ☺خود کم بین نباشد زیرا درون او مملو از استعدادهاست وخدا در خلقت او هیچ کم وکاستی قرار نداده است و او با اراده خود می تواند همه کارها را انجام دهد .

☺مربی دلسوز ، برای خود سازی و تهذیب نفس پیدا کند .

☺تصمیم جدی برای خود سازی و تقویت اراده ،زمینه را آماده می کند که انسان مصم با آگاهی کامل حرکتی زیبا را در دنیا شروع کند .

در نتیجه : سعادت حاصل نمی شود جز به کمال و کمال حاصل نمی شود مگر به دو چیز : 1- معارف حقه 2- عمل صالح منابع : 1- سوره شمس ، آیات 1 الی10 2- سوره جمعه ، آیه 2 3- مجمع البیان ، تفسیر آیه 4 ، سوره قلم .

4- سوره کهف ،آیه 46 5- سوره منافقون ، آیه 8 6- سفینه البحار ، ج 1 ، صفحه 30 7- سوره حشر ، آیه 19 8- بحار ،ج 68 ، صفحه 318 9- سوره بنی اسرائیل ، آیه 84