مقایسه ی نهضت امام حسین (ع) با قیام امام خمینی (ره)
امروز ، 12 بهمن ، سالروز ورود باشکوه حضرت امام خمینی (ره) به کشور عزیز ایران و آغاز ایام الله دهه ی مبارک فجر و آخرین ایستگاه تا قبل از پیروزی جمهوری اسلامی بر رژیم طاغوت در سال 1357 محسوب می شود 0 با توجه به همزمانی این ورود و دهه ی فجر امسال با محرم حسینی (ع) برآن شدیم به برخی تفاوتها و تشابهات این 2 نهضت تکمیلی یکدیگر بپردازیم :
قیام خونین ، مظلومانه و حماسی سیدالشهداء (ع) در سال 61 هجری قمری ، یکی از بی نظیرترین جنبشهای مردمی تا آن زمان و رهبر فکری سایر نهضتهای بشری تاکنون بوده است 0 قیام عاشورا ، تاریخی بدیع و جامع ، با گستردگی بشریت را در ابعاد مختلف حماسی - احساسی و با رعایت تمامی ظرافتهای آن در میان جوامع انسانی رقم زد که باگذشت بیش از 1400 سال از آن روز ، هنوز بشریت موفق به درک کوچکترین جزییات آن نشده است 0 این قیام نمونه و الگو از آغاز تا پایانش ، دارای پیچیدگیها و نکات ارزنده و مفیدی برای طیفهای مختلف جوامع انسانی و زوایای مختلف دیدگاههای آنان می باشد 0 نوع و علت و چگونگی آغاز این نهضت ، با رعایت تمامی جوانب زمانی و مکانی آن ، نحوه ی عزیمت به محل حادثه و اتفاقات پیش آمده در این مسیر ، نوع آرایش و چینش مردان جنگی ، هرچند کم شمار در سپاه سالار شهیدان ، نوع رزم و تغییر تاتکتیک جنگی از آنچه سپاه دشمن خواهان آن بود به سمت و سویی که خود آن را می پسندید ، از ابعاد حماسی و نظامی این قیام الهی می باشد
قیام خونین ، مظلومانه و حماسی سیدالشهداء (ع) در سال 61 هجری قمری ، یکی از بی نظیرترین جنبشهای مردمی تا آن زمان و رهبر فکری سایر نهضتهای بشری تاکنون بوده است 0 قیام عاشورا ، تاریخی بدیع و جامع ، با گستردگی بشریت را در ابعاد مختلف حماسی - احساسی و با رعایت تمامی ظرافتهای آن در میان جوامع انسانی رقم زد که باگذشت بیش از 1400 سال از آن روز ، هنوز بشریت موفق به درک کوچکترین جزییات آن نشده است 0 این قیام نمونه و الگو از آغاز تا پایانش ، دارای پیچیدگیها و نکات ارزنده و مفیدی برای طیفهای مختلف جوامع انسانی و زوایای مختلف دیدگاههای آنان می باشد 0 نوع و علت و چگونگی آغاز این نهضت ، با رعایت تمامی جوانب زمانی و مکانی آن ، نحوه ی عزیمت به محل حادثه و اتفاقات پیش آمده در این مسیر ، نوع آرایش و چینش مردان جنگی ، هرچند کم شمار در سپاه سالار شهیدان ، نوع رزم و تغییر تاتکتیک جنگی از آنچه سپاه دشمن خواهان آن بود به سمت و سویی که خود آن را می پسندید ، از ابعاد حماسی و نظامی این قیام الهی می باشد 0 در کنار این نکات ، علت به همراه داشتن افراد خانواده در رده های سنی مختلف و جنسیتی ، همراهی حماسه با جلوه های احساسی ، از علل پایداری و زنده مانده این نهضت برشمرده می شود 0 آنچه بعد از حادثه ی روز عاشورا شکل گرفت و جریاناتی که منتهی به کوفه و شام شد و نوع یادآوری بازماندگان حماسه سازان کربلا از این واقعه ی عظما ، دیگر علل پویایی و بالندگی و رشد این قیام مظلومانه اما پیروز می باشد 0 حال ، با گذراندن این مقدمه مقایسه ای خواهیم داشت از این نهضت با قیام امام (ره) : 1- امام حسین (ع) برای آغاز قیام خود ، درصدد جمع آوری علل لازم و همچنین فراهم شدن زمان و شرایط مناسب بود 0 البته ، برای وی و یارانش علل فراوان و غیرقابل چشم پوشی حاصل شده بود اما برای پاسخ به تاریخ و مردم لازم بود پاسخهای بهتری ارائه نماید 0 لذا ، با رعایت کامل مسائل امنیتی و پدیدار شدن علل مشهود ، مردم به حد قابل توجهی از آمادگی رسیدند به طوری که طبق برخی اخبار ، بیش از 100 هزار نامه فقط از سوی مردم کوفه جهت آغاز قیام برای حضرتش ارسال گردید 0 این آمادگی مردمی ، به جهت تامل و تدبر امام حاصل شد و اینچنین بود که شرایط برای به ثمر نشستن قیام و آغاز آن مهیا گشت 0 حال به تاریخ انقلاب اسلامی برمی گردیم 0 امام راحل ، با تاسی از سرور و سالار شهیدان و با مطالعه ی دقیق و موشکافانه ی آن قیام بزرگ ، با تدبیر و اندیشمندی خاص خود ، به صورت غیر قابل محسوسی ، رهبری نهضت بزرگ مردم ایران را برعهده گرفت 0 اما برای آغاز علنی و مشهود این نهضت ، باید علل لازم و خواستهای مردمی به صورت کاملا حساب شده ای هدایت و رهبری می شد 0 امام با درک کامل این واقعیت ، روی به روشنگری مردم و افشاگری نسبت به طاغوت آورد 0 نکته ی جالب در این زمینه ، دقت نظر ایشان نسبت به زمان و مکان این افشاگریها و شدت و حدت آن با توجه به تاکتیک دشمن و همچنین سطح جامعه و عموم مردم ایران می باشد 0 به طوری که با نزدیک شدن به ماه محرم و افزایش آمادگی مردم جهت کسب حقایق و معارف ، بر شدت فعالیت معظم له افزوده می گشت و با دور شدن از این ایام مهم و حیاتی برای اسلام ، پرداختن به زیرساختها و تبیین مسائل مطروحه در محرم ، تبدیل به استراتژی ایشان می گشت 0 همه ی اینها در شرایطی بود که با توجه به افزایش آمادگی جامعه و بالارفتن اطلاعات آنان نسبت به عملکرد طاغوت ، رفته رفته بهانه های لازم و علل قابل توجیه جهت قیام بزرگ رخ عیان می نمودند 0 2- چگونگی آغاز قیام حسینی (ع) در شرایطی که تمامی مسلمین جهت برپایی مناسک حج به سمت کعبه متمایل گشته بودند و خروج یکباره ی فرزند کعبه از این مکان و در میانه ی مناسک الهی ، نکته ی قابل توجه و حائز اهمیتی به شمار می رود 0 همچنین ، به همراه گرفتن زن و فرزند و خویشان جهت این سفر پر رنج و مشقت و بی اعتنایی نسبت به هشدارهای برخی دلسوزان کم اطلاع و یا ترسویان بزدل از سوی سیدالشهداء (ع) و حرکت مقتدر و انقلابی حضرتش به سمت میعادگاه الهی ، از نکات درخور توجه محسوب می شود 0 در جنبش الهی خمینی کبیر نیز شاهد می باشیم ، ایشان هجرت از شهذرهای مختلف و همچنین تبعید به نقاط دورافتاده را با توجه به تمامی سختیها و مشقتها به جان و دل خرید ، زیرا از نسبت به حرکت خود یقین الهی کاملی داشت 0 به همراه داشتن نزدیکترین اعضای خانواده در این مسیر پر محنت و حتی اهدای فرزند در این حرکت الهی ، تاسی دیگری از سوی امام راحل نسبت به قیام حسینی (ع) می باشد 0 از نکات جالب توجه در اینگونه نهضتها و تفاوت ماهوی آنها با برخی جنبشهای دیگر در جهان ، الهی بودن آن و خلوص نیت رهبران آن و دنیازدگی آنان می باشد 0 زمانی که مردم دیدند امام خمینی (ره) نه برای کسب قدرت و ثروت ، بلکه برای رضایت خداوند و در راه احیای ارزشهای اسلامی و انسانی ، جان و مال و زن و فرزند خود را به خطر انداخته است ، رفته رفته به آگاهی نسبی دست یافتند و با ایشان همراه و هم طریق شدند و در این مسیر ، آنان نیز از هیچ چیز دریغ نورزیدند 0 3- یکی از تفاوتهای ماهوی قیام ابی عبدالله (ع) و انقلاب اسلامی به رهبری امام خمینی (ره) ، روز حادثه و لحظه ی اقدام عملی قیام می باشد 0 اگر حسین بن علی (ع) به دعوت بیش از 100 هزار نفری فقط مردم کوفه ، راهی این دیار شد و در روز دهم محرم ، با آن وضعیت غیرقابل توصیف ، مظلومانه جان پاک خود را فدای مسیر الهی خویش نمود اما حامیان نهضت خمینی (ره) دقیقا در لحظه ی حساس و تاریخی واقعه ، به خوبی توانستند به ایفای نقش مهم خود بپردازند و مصداق عملی شعار ما اهل کوفه نیستیم را ترسیم نمودند 0 به عبارت دیگر ، یکی از تفاوتهای مهم و قابل توجه نهضت سیدالشهداء (ع) و قیام انقلابی مردم مسلمان ایران به رهبری امام خمینی (ره) ، چگونگی رفتار جامعه و توده های مردم بود 0 اگرچه باید پذیرفت که مردم مسلمان و حسینی (ع) ایران ، با توجه به قیام کربلا و تجربه آموزی از آن به یاری امام امت تا انتها پرداختند اما همین حمایت بی دریغ آنان با توجه به فشارهای بین المللی و قدرت نظامی فوق التصور حاکمان ظالم طاغوت ، یکی از مهمترین علل پیروزی این نهضت لقب گرفت 0 4- دومین تفاوت مهم و قابل توجه اما این بار تاسف برانگیز نهضت سالار شهیدان و قیام ایرانیان به رهبری خمینی کبیر (ره) به اتفاقات پس از وقوع عملی قیام بازمی گردد 0 همانطور که در بند سوم آمد ، قیام سیدالشهداء (ع) به جهت رویگردانی بی شرمانه ی مردم از حضرتش ، با نگاه ظاهری به شکست انجامید و با شهادت جانگداز فرزند رسول الله (ص) و اصحاب و یارانش اینچنین تلقی شد که این قیام به پایان رسید و اهداف آن محقق نگشت ؛ اما دقیقا از لحظه ی پایان آن حادثه ی دلخراش و جانسوز ، فعالیت روشنگرانه ی بازماندگان عاشورا به رهبری حضرت زین العابدین (ع) و حضرت زینب کبری (س) ورق را برگرداند و پیروزی خون بر شمشیر را به منصه ی ظهور رساند 0 این 2 بزرگوار ، با هماهنگی کامل و دقیق خود ، به تبیین زوایای پنهان این قیام الهی و بزرگ پرداختند و با پیشبرد توامان جلوه های حماسی آن با زوایای احساسی اش ، اذهان مرده ی مردم را زنده نمودند و موفق شدند پیام آن حرکت الهی را به گوش جهانیان برسانند به طوری که امروزه ، با گذشت بیش از 1400 سال از وقوع آن حادثه ، نهضت حسینی (ع) پویاتر از همیشه به راه خود ادامه می دهد و تشنگان مسیر آزادگی و حقیقت را از چشمه ی فیاض خود سیراب می نماید 0 اینک به وقایع پس از انقلاب اسلامی نگاهی بیندازیم : پس از وقوع انقلاب و با سپری شدن جنگ تحمیلی و پیروزی امام و امت در این دفاع مقدس ، به یکباره رهبری امت دارفانی را وداع گفت در حالی که هنوز موفق نشده بود به صورت کامل و موشکافانه به تبیین مسائل مختلف قیام خود بپردازد 0 بعد از وفات امام (ره) ، نعمت دیگر خداوند تبارک و تعالی به مردم ایران اسلامی ارزانی داشته شد و یکی دیگر از رشدیافتگان نهضت حسینی (ع) سکان هدایت و رهبری امت را عهده دار شد 0 اما دقیقا در زمانی که باید بازماندگان انقلاب پیروز مردم مسلمان ایران به تبیین و روشنگری در این زمینه مشغول می شدند ، جلوه های دنیاپرستی و مادی گرایی و رویگردانی از اصول اولیه ی انقلاب از سوی برخی مسئولان از طرفی و رخنه ی دشمنان قسم خورده ی دین و کشور از سوی دیگر ، دست به دست هم دادند تا عمر این نهضت را هرچه بشتر کوتاه نمایند 0 البته در این برهه ، باز این رهبریهای داهیانه و روشنگرانه ی حضرت آقا بود که به کرات باعث عدم از هم گسیختگی اجزاء انقلاب شد اما همانطور که در تحلیل وقایع عاشورا آمد ، جایی که امام معصوم (ع) قربانی رویگردانی مردم از خود شد ، رهبری نظام جمهوری اسلامی نیز موفق نخواهد شد به تنهایی و بدون پشتیبانی مردمی به اهداف انقلاب دست یابد 0 روی آوردن برخی مسئولان نظام به دنیا و رفاه و مادیات که از قضا خود ، از حلقه های اولیه ی رهبری مردم در انقلاب اسلامی بودند ، به طبقات پایین جامعه و اقشار مختلف مردم سرایت نمود و با سرعت چشمگیری ، همگان مشغول به جمع آوری غنیمت و رسیدن به امور دنیوی خود شدند 0 اینجا بود که دشمنان نیز ، دندان طمع را مجددا تیز کردند و با وعده و وعید ، تهدید و زور ، درصدد تفهیم خواسته های خود به انقلاب کنندگان ایرانی برآمدند 0 اما ، یکبار دیگر نعمت خفیه ی دیگری از سوی حضرت حق به مردم فداکار ، وفادار و حسینی (ع) ایران ارزانی داشته شد و در روز سوم تیرماه 1384 ، یکی از سرسپردگان قیام کربلا و نهضت خمینی (ره) و حامی رهبری ، سکان امور اجرایی کشور را به دست گرفت تا نقشه های چندین و چند ساله دشمنان این خاک و مرز و بوم و دین ، نقش برآب شود 0 و اینک ، در آستانه ی 29 سالگی انقلاب اسلامی ایران ، باید درس دوباره ای از نهضت سیدالشهداء (ع) راهگشای مسیر آتی حرکتمان باشد 0 به نظر ما برخی از آن درسها عبارتند از : * توکل به خداوند تبارک و تعالی بدون ترس از دشمنان و حمایتهای قاطع از ولایت مطلقه ی فقیه 0 * بازگشت مجدد به اخلاص و دوری گزیدن از دنیا و تعلقات آن 0 * حرکت منسجم و قاطع به سمت مهیا نمودن مقدمات جامعه ی موعود با رعایت شجاعت ، ایثار ، حماسه ، احساس ، تدبر و تعقل و صبر 0 * یادآوری لحظه به لحظه از قیام سیدالشهداء (ع) و الگو پذیری از رفتار و کردار و گفتار امام سجاد (ع) و زینب کبری (س) در تبیین و تبلیغ آن قیام 0