مقدمه: هدف از فرستادن پیامبران چه بوده است. قرآن مجید اهداف متعددى را بیان نموده است که بعضى از آنها هدف اصلى و برخى فرعى هستند. این مقاله به بیان این اهداف پرداخته است.
مسالهاى مطرح است وآن اینکه هدف اصلى از مبعوث شدن پیامبران و به اصطلاح منظورنهایى از ارسال رسل و انزال کتب چیست؟آخرین سخن پیامبران کدام است؟ ممکن است گفته شود هدفاصلى، هدایت مردم، سعادت مردم، نجات مردم، خیر و صلاح و فلاح مردم است.
شک نیست که پیامبران براى هدایت مردمبه راه راست و براى سعادت و نجات مردم و خیر و صلاح و فلاح مردم مبعوث شدهاند.سخن در این نیست، سخن در این استکه این راه راست به چه مقصود نهایى منتهى مىشود؟سعادت مردم از نظر این مکتب در چیست؟در این مکتب چه نوعاسارتها براى بشر تشخیص داده شده که مىخواهد مردم را از آن گرفتاریها نجات دهد؟این مکتب، خیر و صلاح و فلاح نهایى را در چه چیز مىداند؟ در قرآن کریم ضمن اینکه به همه این معانى اشارهیا تصریح شده، دو معنى و دو مفهوم مشخص ذکر شده که مىرساند هدف اصلى، این دو امر است، یعنى همه تعلیمات پیامبرانمقدمهاى است براى این دو امر.آن دو امر عبارت است از: شناختن خدا و نزدیک شدن به او، و دیگر برقرارى عدل و قسط در جامعه بشرى.
صفحه : 176
قرآن کریم از طرفى مىگوید: یا ایها النبى انا ارسلناک شاهداو مبشرا و نذیرا، و داعیا الى الله باذنه و سراجا منیرا (1) .
اى پیامبر!ما تو راگواه(گواه امت)و نوید دهنده و اعلام خطر کننده و دعوت کننده بهسوى خدا به اذن و رخصتخود او، و چراغى نورده فرستادیم.
در میان همه جنبههایى که در این آیه آمدهاست، پیداست که «دعوت به سوى خدا» تنها چیزى است که مىتواند هدف اصلى به شمار آید.
از ظرف دیگر دربارههمه پیغمبران مىگوید: لقدارسلنا رسلنا بالبینات و انزلنا معهم الکتاب و المیزان لیقومالناس بالقسط...(1) ما پیامبران خویش را با دلایل روشن فرستادیمو با آنها کتاب و معیار فرود آوردیم تا مردم عدل و قسط را بپا دارند...
این آیه صریحا بپا داشتن عدل و قسط را هدف رسالت وبعثت پیامبران معرفى کرده است.