خانواده پروین:
پدر پروین:
اعتصامی میرزا ابراهیم خان مستوفی یکی از نجیب زادگان اشتیان بود.
که در جوانی به سمت مستوفی آذربایجان رفت و تا پایان عمر همان جا زیست.
یوسف اعتصام الملک ادب عرب وفقه واصول ومنتطق وکلام وحکمت قدیم وزبانهای ترکی وفرانسه را درتبریز
اموخت.
ودر لغت عرب احاطه کامل یافت.
وهنوز بیست سال از عمرش نگذشته بود.
که کتاب قلاعد الاادب فی شرح اطواق الذهب را که رساله ای عربی نوشت.
مادر پروین:
از خاندان فتوحی تبریزی که خانواده های اصیل تبریز بودنسب می گرفت حاصل ازدواج اعتصام الملک با اختر فتوحی چهار پسر و یک دختر بود.
پروین:
رخشنده اعتصامی متخلص به (پروین) در 25 اسفند 1285شمسی در تبریز به دنیا آمد.
رخشنده اعتصامی متخلص به (پروین) در 25 اسفند 1285شمسی در تبریز به دنیا آمد.او یگانه دختر خانواده بودوطبعاً طرف توجه و محّبت مخلص پدرواقع گردید.
بدان گونه که درتمام سفرهاییکه پدرش درداخل وخارج ایران بود همراه پدررفت.
پروین در خانواده ای پا به عرصه وجود نهاد که گر چه ثروتمند نبود لکن برای زندگی فرزندان وتعلیم وتربیت صحیح انها هیچدر زحمت و مضیقه نبودند.
او مقدمات عربی وبرخی متون فارسی را درخانه نزد پدرفرا می گرفت.خانه پدرش که محفل شاعران وفرزانگان ان زمان بود.در کودکی اسباب تفریح وبازی او غالباَ کتاب بوده است.
بعد از اموختن مقدمات ادب عربی وفارسی به مدرسه دخترانه (ایران بتل ) که از سوی امریکا ییان اداره می شد رفت.
اودر تمام دوره تحصیل در زمره محصلان ممتاز ان مدرسه جای داشت.
از وقتی او به شعر گفتن پرداخته ومضامین بکر ولطیف در شعر خود می اورد دوستداری پدر در حق دختر به حّد ستایش رسیده است و چون پدر خود از نویسندگان وادیبان است در پروراندن قریحه پروین وتکمیل معلوماتش کمک شایانی کرده است.
نظرپدرپروین درباره شعر پروین: خانم پروین توانسته با اسلوب و اراء ظفسی وکلمات اخلاقی خویش از سایرین متمایز باشد شعر پروین شعر اوقات واحوال واشخاص نیست شعر تربیت وتهذیب و تصمیم اخلاق کریمه است ترانه روح فزای مهر و عاطفت ومهر فضیلت است .نغمه جذاب سعی وعمل وهست واقدام است سرود بیداری وپرهیزکاری وصبر و رستگاری است.
یکی ازخوبی ممیزات شعر پروین این است که یکی از تصنع لفظی ومعنوی دوراست .
ومطلقاَ با ساختگیها که در منظومات دیگران دیده میشوند اشنا نیست ودر بیان صحیح عقیده خویش در مظاهر مختلفه بیم ندارد ودر قصائد و تمثیلات وموضوعات تعاونی واجتماعی همه جا این برتری نمایان است هرخواننده با ذوق وهر ادیب واجتماعی همه جا این برتری نمایان است هرخواننده با ذوق وهر ادیب دانشمند در نخستین مراجعهملتفت می شود که این سخنان لطیف مولد فکری است.
پروین در کارگاه سخنسرایی بادرک لطیفه صفای تخیل وذوق ابداع پرنیان یافته چنان ظریف ورنگین وزیبا که به جرأت می توان گفت از از نوادر و تقلید نا پذیر است.
پروین وزندگی مشترک: پروین به گفته برادرش (هرگزعاشق نشدهوعشق نورزیده مقام خویش ورسالتی را که برای زندگانی خود اختیار نموده بالاتر از ان میداشت که به عشق مادی وقهی نهد و چون دل به کسی زنان دیگربسپرد سرانجام اجبار واقتضایزمانه به سراغش امدو در19 تیر ماه 1313 با پسر عموی خود به نام(فضل الله) که رئس شهر بانی کرمانشاه بودازدواج کرد و چهار ماه پس ازعقد با همسرش به کرمانشاه رفتند.از همان پیدا بود که پروین نیمه دیگرخوشاوندی صاحب منصب خود نبوده است.
پروین پس از تجربه تلخ زندگی مشترک: این تجربه تلخ زندگانی مشترک پروین را دردنیایی از اندوه واتروا غرفه ساخت اما به گفته برادرش در ازدواج ضعف وفتوری به خود راه نداد وباز به همان حال کم حرفی و وارامشووقارذاتی خویش بازگشت نه از کم وکیف ایام ازدواج با کسی زد واز ان بابت ابراز تأسف کرد .
اتروای پروین فرصتی به او بخشید تا با یاری پدر فاضل خود به نظم وتدوین اشعار خویش بپردازد و چنین بود که عقیده داشت که چاپ دیوان اشعار پروین پیش از ازدواج او وسیله ای برای تبلیغ دخترش قلمداد خواهد شد .
بعد از نثر دیوان پروین تلخکامی های پروین در کنار پدر اندیشمند وفاضل او اندک اندک به فراموشی می گراید روزگار باید اورا حیران و غمزده ساخت در 12 دی 1316پدرش یوسف اعتصامی در حالی که 63 سال بیشتر نداشت در گذشت.
پروین وحضور دراجتماع: پروین در سال 1318در کتابخانه دانشسرای عالی تهران به کتاب داری پرداخت اما باز به جایگاه انس واندیشه ی خویش باز گشت.پروین در خانه ی پدری باری دیگر به نقد وبررسی اشعار خویش پرداخت.
پروین ودوران بیماری و مرگ: سرانجام سوم فروردین 1320 فرا رسید .پروین بدون هیچ سابقه قبلی بیمارشد.از این لحظه به بعد به بیهوشی قبل از مرگ را فرا گرفت تا اینکه در نیمه شب جمعه15 فروردین 1320 در اغوش مادر جان به جان افرین تسلیم کرد.
و در این هنگام 35 سال بیشتر نداشت .جنازه پروین را در صحن جدید حرم مطهر حضرت معصومه (س)در قم در کنار ارامگاه پدرش یوسف اعتصامی به خاک سپردند.
پایان فهرست عناوین صفحه خانواده پروین 1تا2 پروین 2تا4 تحلیل شعر 4تا6 پروین وزندگی مشترک 6تا7 تجربه تلخ زندگی مشترک 7تا9 حضور در اجتماع 9تا9 مرگ پروین 9تا10 شعر پروین 10تا11 آرزو ای خوشا سودای دل از دیده پنهان داشتن مبحث تحقیق را دردفتر جان داشتن دیبه سابی کار گاه ودوک وجولا بافتن گنج هایی بی پاسبان وبینگهبان داشتن بنده فرمان خود کردن همه آفاق را دیو بستن قدرت دست سلیمان داشتن درده ویران دل اقلیم دانش ساختن درره سیل قضا بنیاد بنیان داشتن دیده را در پا نمودن مردمک را غوصگر اشک را مانند مروارید غلطان داشتن از تکلف دور گشتن ساده خویش زیستن ملک دهقانی خریدن کار دهقان داشتن رنجبر بودن ولی در کشتزار از خویش زیستن وقت حاصل خرمن خود را بدامان داشتن روز را با کشت و زرع وشخم اوردن به شب شامگاهان درتنور خویش نان داشتن سر بلندی خواستن درعین پستی ذرّه وار ارزوی صحبت با خورشید ودرختان داشتن