دانلود تحقیق اصول طرح درس - کتاب آموزش قرآن اول راهنمایی

اصول طرح درس ( روزانه )

موضوع : کتاب آموزش قرآن اول راهنمایی
عنوان : درس یازدهم آیات 20 تا 28 سوره لقمان
هدف کلی : یادگیری قرائت صحیح و مفاهیم آیات 20 تا 28 سوره لقمان
حیطه : شناختی ، عاطفی

هدفهای اجرایی نهایی :

مخاطبین : 28 نفر دانش آموز کلاس اول راهنمایی مدرسه راهنمایی آرمیتا مصلی نژاد ‌
شرایط : 90 دقیقه وقت ، روش پرسش و پاسخ ، سخنرانی ، آزمایش
وسایل کمک آموزشی: تخته ، گچ کتاب ، کارت آموزشی ، چرخ گردون و استامپ .

رئوس مطالب و مفاهیم درس :

1 روان خوانی آیات 20 تا 28 سوره لقمان .
2 آشنایی با معنای برخی از کلمات پر استعمال قرآن .
3 ترجمه برخی عبارات و ترکیبات قرآنی .

4 علاقه و انس بیشتر به قرائت و فهم آن .
5 آشنایی با معارف قرآن و جنبه های اعجاز آمیز آن .
6 معرفت به حکمت آمیز بودن افعال خداوند.

هدفهای درسی (جزئی )

دانش آموزان پس از گذراندن این درس باید :
1 آیات 20 تا 28 سوره لقمان را روان بخوانند .
2 کلمات جدول شماره 1 را معنا کنند .
3 ترکیبهای قرآنی جدول شماره 2 را ترجمه کنند .
4 درست یا نادرست بودن عبارات قرآنی را تشخیص دهند .
5 درباره عظمت قرآن و جنبه های اعجاز آمیز آن 3 دقیقه صحبت کنند.
6 نمونه هایی از مخلوقات حکمت آمیز خدا را (که انسان به آنها رسیده) بیان کنید.

رفتارهای ورودی دانش آموزان

دانش آموزان :
1 با آداب قرائت قرآن آشنا بوده و آنها را رعایت کنند.
2 علائم ، صداهای کوتاه و کشیده را تشخیص داده و دروس گذشته را قرائت کنند.
3 لغات مربوط به دروس گذشته را معنا کنند.
4 عبارات و ترکیبات دروس گذشته را ترجمه نمایند.
5 درستی ترجمه عبارات قرآنی را با ذکر علت بیان کنند.



مراحل تدریس

1 مهارت آغازین 1 دقیقه
2 ارزشیابی تشخیصی 5 دقیقه
3 آمادگی فراگیر و ایجاد انگیزه 2 دقیقه
4 ارائه مطلب و شروع درس 1 دقیقه
5 استفاده از نوار آموزشی 5 دقیقه
6 ارزشیابی مستمر 5 دقیقه
7 حل جدول شماره 1 7 دقیقه
8 حل جدول شماره 2 2 دقیقه
9 حل جدول شماره 3 2 دقیقه
10 حل جدول شماره 4 2 دقیقه
11 بحث شناخت (راز سر انگشتان) 8 دقیقه
12 ارزشیابی پایانی 3 دقیقه
13 ارزشیابی آتی 1 دقیقه
14 اختتام 1 دقیقه






مراحل تدریس

1 مهارت آغازین :
دعای شروع ، احوالپرسی ، حضور و غیاب
2 ارزشیابی تشخیصی :
تعدادی کارت آموزشی که لغات دروس گذشته روی آنها نوشته شده میان دانش آموزان توزیع می شود.

(در ضمن آن ، بچه ها حتماً درس قبل را خوب خواندید و یاد گرفتید البته می دانید که هر جلسه مروری بر لغات دروس گذشته داریم) قبل از شروع از دانش آموزان پرسیده می شود که اگر از دروس گذشته اشکالی دارند بیان نمایند.

جهت ارزشیابی هر بار
2 دانش آموز خوانده شده و هریک بعد از تلاوت چند آیه از درس گذشته لغاتی را که توسط
دانش آموزان کلاس به ترتیب نشان داده می شود معنا می کنند.

به این ترتیب درس گذشته
2 بار مرور می شود.

( از هر دانش آموز 4 لغت از درس گذشته و 2 لغت از دروس دیگر پرسیده
می شود) 3ـ آمادگی فراگیر و ایجاد انگیزه : بچه ها اگر بخواهید پیش فرد بزرگی که خیلی دوستش دارید بروید و از صحبتها و راهنمائیهایش استفاده کنید چه حس و حالی دارید ؟

حال اگر بدانید این فرد بزرگ و عزیز می خواهد چیزهای خیلی خیلی مهم که راز و رمز موفقیت و خوشبختی شما در زندگی است برایتان بگوید آن موقع با چه شور و حالی در حضورش آماده می شوید و به حرفهایش گوش می دهید؟

چقدر مواظبید یک لحظه حواستان پرت نشود ؟

دیگر سرا پا می شوید چشم و گوش .

اگر بتوانید چند تا ؟

… دیگه هم ؟

… حال وقتی ما قرآن می خوانیم در محضر چه کسی هستیم ؟

کی با ما حرف می زند ؟

چی به ما می گوید ؟

… آنچه را که در طول زندگی ، زندگی دنیا و آخرتمان بهش احتیاج داریم .

آنچه باعث سرافرازی ، آرامش و سعادتمان می شود را به ما می گوید.

برای همین سفارش شده (کارت آموزشی ، اذا قری القران… مقابل دانش آموزان نصب می گردد)با ایما و اشاره هنگامیکه قرآن تلاوت می شود.

سکوت کنید و گوش فرا دهید.

4ـ ارائه مطلب و شروع درس : خوب در این درس با آیات چه سوره ای آشنا می شوید ؟

بله آیات 20 تا 28 سوره لقمان.

بچه ها لقمان چه کسی بوده ؟

چرا سوره أی از قرآن به نام اوست ؟

چرا سخنانش در قرآن ذکر شده است ؟

کدام گروه داوطلب است در مورد شخصیت لقمان تحقیقی داشته باشد و برای جلسه آینده به کلاس ارائه دهد ؟

( ضبط صوت آماده شده است) خطاب به دانش آموزان طبق معمول یکبار با دقت به نوار گوش می کنید و بعد زمزمه وار طوری که صدای قاری را بشنوید تکرار کنید.

5 ـ استفاده از نوار آموزشی : ضبط صوت را روشن کرده دانش آموزان با تمرکز تمام گوش نموده و تکرار می نمایند.

در صورت لزوم بعضی آیات تکرار و تأکید بیشتری می شود.

6ـ ارزشیابی مستمر : از چند دانش آموز داوطلب خواسته می شود آیاتی از درس را قرائت نمایند (چنانچه تعداد داوطلبین زیاد باشند برای انتخاب از چرخ گردون استفاده می شود) 7ـ حل تمرین کار در کلاس شماره 1 : بچه ها برای حل این تمرین ابتدا خودتان با استفاده از کلمات داده شده جدول را کامل کنید بعد به کمک هم گروه تان کنترل نمائید.

هر گروه که زودتر تمام کرد اعلام آمادگی کند.

(هر کلمه را که داخل جدول قرار دادید با مداد یک خط کمرنگ روی آن بکشید) بعد از حل تمرین و اعلام آمادگی ، از اولین گروه داوطلب خواسته می شود.

ستون اول جدول را بخوانند و دومین گروه ستون بعد را قرائت کنند.

بعد از تکمیل و تصحیح معلم تک تک لغات را با لحن پرسش می خواند و بچه ها هم صدا معنی هریک را می گویند.

سپس به دانش آموزان گفته می شود 5 دقیقه فرصت می دهم تا معنای کلمات را به خاطر بسپارید و بعد برای پرسش جدول مسابقه برگزار می کنیم.

ببینیم برندگان مسابقه چه کسانی هستند.

بعد از پایان وقت ، خوب داوطلبان شرکت در مسابقه … چون داوطلبین زیادند از چرخ گردون کمک می گیریم.

با اشاره به چرخ گردون .

خوب بچه ها چه کار کنم ؟

ببینم اولین خوش شانس ها چه کسانی هستند.

سپس هر بار 3 شماره خارج شده دو نفر برای شرکت در مسابقه و یک نفر هم امتیازات را روی تخته یادداشت می کند سپس برنده اعلام شده و شرکت کنندگان مورد تشویق قرار می گیرند.

8ـ حل تمرین شماره 2 : بچه ها برای حل این جدول 2 دقیقه فرصت دارید.

با کمک هم گروه تان عبارات را ابتدا تک تک ، سپس بطور کلی ترجمه کنید.

ببینم کدام گروه زودتر ترجمه می کند.

باز هم به کمک چرخ گردون 2 شماره اعلام شده و هر دانش آموز 2 عبارت را ابتدا به تفکیک و سپس به کلی ترجمه می کنند ، سپس توسط معلم تصحیح یا تکرار می گردد.

9ـ حل تمرین شماره 3 : به کمک چرخ گردون 2 شماره به ترتیب اعلام شده و هر دانش آموز با ذکر علت درست یا غلط بودن گزینه ها ، تمرین را پاسخ می گویند.

10ـ حل جدول شماره 4 : بچه ها در طی درس های قبل یاد گرفتید به چه صورتهایی می توانیم یک کلمه مفرد را جمع ببندیم (روی تخته) مثلاً « کاتب ، مسلم ، مومنهْْ » که می شود … فهمیدید که اسم ها را می توان به شکل دیگری هم جمع بست مثل « عمل ، خبر» که می شود … در این درس با شکل جدیدی از جمع آشنا می شوید.

با توجه به نمونه جدول را کامل کنید.

(بوسیله چرخ گردون) 2 شماره اعلام شده که به ترتیب جدول را کامل کنند.

11ـ بحث شناخت : بچه های می دانیم در قرآن کریم حقایق و معارف بسیاری ذکر شده است که با گذشت قرنها از نزول آن ، انسانها تنها به گوشه ای از آنها پی برده اند.

در بعضی آیات به حقایق علمی شگفت آوری که در مخلوقات خداوند وجود دارد اشاره شده است.

کارت آموزشی «آیه ی : أیحسب الانسان … » روی تخته نصب شده یادآوری می شود.

در این آیه خداوند می فرماید : نه تنها در قیامت استخوانهای شما را جمع خواهیم کرد حتی سر انگشتان شما را هم درست می کنیم.

خوب مگر سر انگشتان انسان چه ویژگی دارد ؟

خداوند 1400 سال پیش در این آیه به راز شگفت خلقت سرانگشتان و ویژگی منحصر بفردی که انگشتان هر فرد با دیگری دارد اشاره نموده است.

در صورتی که انسانها تنها 150 سال است که از این راز با خبر شده و دانستن آن به او کمک شایانی نموده است.

مثلاً پلیس به این وسیله تبهکاران را شناسایی می کرد.

از آنجایی که اثر انگشت هر فرد با دیگری فرق می کند این روش مطمئن ترین راه برای شناسایی مجرمین است.

از دانش آموزان خواسته می شود در هر ردیف برگه ای را آماده کرده با استامپی که در اختیارشان می گذاریم اثر انگشت خود را با دیگری مقایسه نمایند.

خوب بچه ها شگفتی ها و عظمت قرآن به اینجا هم ختم نمی شود .

دانشمندان اسلامی و غیر اسلامی قرآن را از جهات مختلف مورد بررسی قرارداده و تحقیقات زیادی داشته اند.

از جمله دکتر رشاد خلیفه از علمای مصر در تحقیقی کامپیوتری در آمریکا درباره اعجاز لفظی و عددی قرآن به نتایج جالبی دست یافته است.

( کارت های آموزشی مربوطه در مقابل دانش آموزان قرار می گیرد) خوب بچه ها از این همه شگفتی چه می فهمیم ؟

بله به عظمت نگارنده و نویسنده ی آن کتاب بزرگ یعنی خداوند مهربان پی می بریم و اینکه علم ، آگاهی و قدرت انسان در برابر خداوند چقدر ناچیز است.

اینکه کار خدا بی حساب ، بی هدف و بیهوده نیست.

آنچه آفریده دنیایی از حکمت ، مصلحت و خیر در بردارد ؛ اما انسان ضعیف با عقل و علم محدود فقط با گذشت زمان و پیشرفت علم و صنعت بتدریج پی به راز و رمز آفرینش مخلوقات می برد.

از خداوند متعال می خواهیم توفیق توجه و تفکر در شگفتی های خلقت و عظمت آفریننده ای آنها را عنایت نماید تا هر چه بهتر او را بشناسیم و آنطور که شایسته است عبادتش کنیم چرا که تنها راه تکامل و رشد انسان عبادت همراه با شناخت است .

12 ـ ارزشیابی پایانی : بچه ها کسی از درس اشکال ندارد … خوب پس از چند نفر می پرسم ببینم چه کسانی بهتر درس را یاد گرفتند .

از 2 دانش آموز خواسته می شود آیاتی از درس را تلاوت کنند 2 کلمه را معنا نمایند سپس به ترتیب 1 عبارت قرآنی را ترجمه نموده و 1 کلمه را به شیوه ی کتاب جمع ببندند.

13 ـ ارزشیابی آتی : بچه ها برای جلسه آینده درس را خوب ؟… لغات و ترکیبات را ؟

… طبق معمول گروه ها در طول هفته با یکدیگر کار می کنند.

تمرین انس با قرآن را در خانه با کمک …… حل می کنید.

(تشویق) 14 ـ اختتام : در پایان دعای ختم قرآن توسط دانش آموزی و ترجمه ی آن توسط دانش آموزی دیگر خوانده می شود سپس با آرزوی موفقیت دانش آموزان را به خدا می سپاریم.

« وَ السّلامُ عَلیََ مَنِ اتَّبِعَ الْهُدیََ» 1ـ مهارت آغازین1 دقیقه2ـ ارزشیابی تشخیصی5 دقیقه3ـ آمادگی فراگیر و ایجاد انگیزه2 دقیقه4ـ ارائه مطلب و شروع درس1 دقیقه5ـ استفاده از نوار آموزشی5 دقیقه6ـ ارزشیابی مستمر5 دقیقه7ـ حل جدول شماره 17 دقیقه8ـ حل جدول شماره 22 دقیقه9ـ حل جدول شماره 32 دقیقه10ـ حل جدول شماره 42 دقیقه11ـ بحث شناخت (راز سر انگشتان)8 دقیقه12ـ ارزشیابی پایانی3 دقیقه13ـ ارزشیابی آتی1 دقیقه14ـ اختتام1 دقیقه