مطالعات منطقه ای
1- موقعیت
1-1 موقعیت استان تهران
1-1-1 موقعیت جغرافیایی: استان تهران وسعتی معادل 32128 کیلومتر مربع دارد و از شمال به استان مازندران، از جنوب به استان قم، از شرق به استان سمنان، از مغرب به استان قزوین و مرکزی محدود و مرکز آن شهر تهران است.
استان تهران در دامنه جنوبی سلسله جبال البرز واقع است که دارای ارتفاعات بلند و زمین های نسبتاً پستی استو مهم ترین کوه های این استات عبارتند از:
دماوند با قله ای به ارتفاع 5670 متر
کوه طالقان با ارتفاع 380 متر
توچال با ارتفاع 3870 متر
در قسمت شمالی استان به علت وجود کوه های مرتفع و گسترش آن ها دشت های وسیعی به چشم می خورد. ولی در قسمت جنوبی به ویژه در جنوب غربی و شرقی استان دشت های حاصلخیز نظیر کرج، ری و ورامین وجود دارند.
این استان بین 24 تا 36 درجه عرض شمالی و 50 تا 53 درجه طول شرقی از نصف النهار گرینویژ واقع است.
2-1 جمعیت استان تهران
جمعیت استان تهران بر اساس سرشماری 65، 70، 75 به ترتیب 8754736 و 9980599 و 11176239 نفر اعلام شده است. بر این اساس نرخ رشد استان در دوره های 70-65 و 75-70 و 75-65 به ترتیب 7/2% و 3/2% . 5/2% بوده است.
3-1 موقعیت شهرستان تهران در استان تهران
شهرستان تهران یکی از شهرستانهای استان تهران است که در مرکز این استان واقع شده و مرکز آن شهر تهران است. این شهرستان دارای 1 شهر به نام تهران است. همچنین شهرستان تهران دارای 2 بخش، 2 دهستان، 61 آبادی دارای سکنه و 27 آبادی خالی از سکنه است.
4-1 جمعیت
در آبان 1375، جمعیت شهرستان تهران 6794348 نفر بوده است. از این تعداد 6758845 نفر ساکن نقاط شهری 35356 نفر ساکن در نقاط روستایی و بقیه غیرساکن بوده اند. از جمعیت ساکن در نقاط روستایی شهرستان 19433 نفر را مردان و 15923 نفر را زنان تشکیل داده اند و نسبت جنسی در این جمعیت نشان می دهد که در مقابل هر 100 نفر زن 122 نفر مرد وجود داشته است در آبان 1375 از کل خانواده های شهرستان، 1660517 خانوار ساکن در نقاط شهری و 1423 خانوار ساکن در نقاط روستایی و 108 خانوار غیر ساکن بوده اند.
در این شهرستان میانگین تعداد افراد در خانوارهای معمولی ساکن در نقاط روستایی 2/4 نفر بوده است. در نقاط روستایی این شهرستان بیشترین تعداد خانوار، مربوط به خانوارهای 4 نفر و کمترین مربوط به خانوارهای 10 نفر و بیشتر است. در ابان 1375 از 30700 نفر جمعیت 6 ساله و بیشتر نقاط روستایی شهرستان 14/85 درصد باسواد بوده اند. نسبت باسوادی برای مردان 79/82 درصد برای زمان 09/83 درصد بوده است. در آبان 1375 افراد شاغل و بیکار (جویای کار) در مجموع 79/14 درصد از جمعیت 10 ساله و بیشتر 79/41 درصد از جمعیت 10 ساله و بیشتر نقاط روستایی شهرستان را تشکیل می داده اند. این نسبت برای مردان 93/70 درصد و برای زنان 39/4 درصد بوده است.
5-1 شناسایی دهستان سولقان
ویژگیهای جغرافیایی و طبیعی دهستان سولقان
دهستان سولقان در شمال غرب شهرستان تهران یا جهت شمال شرق در موقعیت 51 درجه ئ 9 دقیقه تا 51 درجه و 19 دقیقه طول شرقی و 35 درجه و 49 دقیقه تا 35 درجه و 25 دقیقه عرض شمالی واقع شده است. آخرین تقسیمات سیاسی شهرستان تهران در سال 1375 این دهستان جزء بخش کن بوده و روستای طالقان در حال حاضر به عنوان مرکز دهستان سولقان مطرح می باشد و کلیه 14 روستای دهستان یولقان به عنوان مرکز اداری به این روستا مراجعه دارند. همچنین این روستا به دلیل قرارگیری در دره سولقان و راه آسفالته عبوری از روستا در مسیر امام زاده داود به عنوان یک مرکز تفریحی گردشگری و تفریحی در روزهای گرم تابستان مطرح است. این روستا دارای 4 روستای بهداشتی درمانی شامل کشار، سنگن، رندان و کیگا می باشد. اهالی روستا جهت مقاطع تحصیلی دبیرستان و بالاتر بجز دبیرستان دخترانه سال اول ناچار به مراجعه به تهران می باشد لازم به ذکر است قرارگیری روستا در جوار این شهر و پایتخت کشور یعنی تهران تاثیر خاصی بر نحوه استفاده از خدمات عمومی این شهر گذاشته است. به گونه ای که بسیاری از نیازهای روستا و حتی اشتغال منطقه9 و سکونت را تحت تاثیر خود قرار داده است.
6-1 بررسی منابع طبیعی دهستان سولقان
7-1 منابع آب ورودی ها
مهمترین منبع آب منطقه رودخانه های جاری اعماق دره هایی می باشد که از قلل اطراف به صورت چشمه سارها جاری می شود. اصلی ترین رودخانه عبوری از کنار دهستان رودخانه سولقان می باد که در تابستان سالهای کم آب خشک می گردد.
8-1 پوشش گیاهی
در منطقه سولقان همانند بسیاری از نقاط در ارتفاعات به سبب سنگ لاخی بودن کشت غلات بسیار محدود می باشد در مقابل انواع درختان میوه های سردسیری در شیارها و قعر دره ها بسیار مطلوب رشد نموده و محصولاتی از قبیل گیلاس، آلبالو، هلو و گردو… فراوان می باشد. پوشش مراتع نیز در مناطق یا شیب متوسط و ارتفاع نسبتاً کمتر وجود دارد. و از جمله گیاهان خودرو منطقه عبارتند از: گون، کما، گرزنگ، کوروا، هله بو، کریش، قارچ، کاسنی، ختنی، قدمه، خاکشیر، گل گاو زبان، والک، تمشک و …
9-1- بررسی ویژگیهای انسانی و دموگرافیک دهستان
جمعیت، بعد خانوار، نرخ رشد:
دهستان سولقان شامل 14 روستا به مرکزیت روستای سولقان با توجه به آمار رسمی محل در سال 1345 دارای 3205 نفر جمعیت و 616 خانوار بوده است. در سال 1375 جمعیت روستا به 4292 نفر و 1024 افزایش داشته است که نشان نرخ رشد 98% درصدی طی 30 سال می باشد.
لازم به ذکر است طی دوره هیا آماری 1355 و 1365 هیچ گونه آماری به دست نیامده است. در سال 1375 بالاترین جمعیت متلق به روستای سولقان با 1399 نفر و پائین ترین آم مربوط به روستای سنگان نو با 4 نفر و طالون با 7 نفر بوده است.
10-1 سواد در سطح دهستان
طبق آمار سال 1375 از 4330 نفر جمعیت 6 ساله و بیشتر یعنی واجب التعلیم 3291 نفر باسواد می باشند که 76 درصد را تشکیل می دهند. دراین بین روستای سنگان نو با صفر درصد با شواد، کمترین و روستای سنگان پائین و کشار سفلی و کشار علیا با 82 درصد باشواد بیشترین تعداد باسوادان را دارا می باشد.
11-1 وضعیت اشتغال دهستان
در آمارگیری سال 1375 تعداد شاغلین دهستان 1366 نفر می باشد که 25 درصد جمعیت 10 سال به بالا را شامل می گردد.
از طرفی بار تکفل افراد شاغل به متور متوسط ½ نفر می باشد در مجموع روستای طالون و امامزاده داود با 86 و 53 درصد شاغل بالاترین و روستای رندان با 17 درصد کمترین شاغل را دارا است.
12-1 مهاجرت و روند رشد جمعیت و پیش بینی جمعیت آینده در دهستان
نرخ رشد دهستان سولقان طی سالهای 1345 تا 1375 معادل 98% بوده است این در حالی است که نرخ رشد مناطق روستایی کشور 62/1% و نرخ رشد کل کشور طی این 30 سال 63/2 درصد بوده است و نشانه ماجر فرصتی روستاهای منطقه می باشد.