« در تمام این مراحل (نهضت ) روحانیت نقش اول را داشت . یعنی دانشگاهی ها بودند روشنفکرها همه شان نه البته دانشگاهی ها دانشجوها تقریبا اکثرا همیشه همه ...نقشی داشتند. لکن آن که ملت را بسیج کرد آن روحانیون بودند...آن که من همیشه به ملت ایران سفارش کردم که این دژ محکم (روحانیت ) را از دست ندهید ... (1) اعلام خطری که به ملت می کنم این است که جریانی در کار است که روحانیت را کنار بگذارند و جریانی درکار است که شما را از روحانیت جدا کنند . » (2 )
چنان که تجربه های سیاسی و اجتماعی در نهضت های صد ساله اخیر به دست می دهد ایران منهای روحانیت یا اسلام منهای روحانیت هرگز نمی تواند ایده ای تضمین کننده برای حیات و سرنوشت کشور و دین باشد زیرا با فرو ریختن دژ دیرینه و نفوذناپذیر روحانیت متعهد شیعه هیچ دست و صنف و سازمان و حزبی نمی تواند انسجام ملی یا اسلامی ایرانیان را فراهم آورد.
از همین روست که حضرت امام خمینی (ره ) نه به دلیل روحانی بودن یا مرجع دینی بودن خود بلکه به دلیل تجربه ها و مشاهده های تاریخی اش بدین حقیقت دست یافته که جدایی مردم از روحانیت متعهد به اخلاق و رفتار نبوی دین و جامعه را به روزگار طاغوتی باز می گرداند.
مبارزه علمی و عملی جوانان در راه انسجام اسلامی
« من در این جا به جوانان عزیز کشورمان به این سرمایه ها و ذخیره های عظیم الهی و به این گل های معطر و نوشکفته جهان اسلام سفارش می کنم که قدر و قیمت لحظات شیرین زندگی خود را بدانید و خودتان را برای یک مبارزه علمی وعملی بزرگ تا رسیدن به اهداف عالی انقلاب اسلامی آماده کنید... مبارزه علمی برای جوانان زنده کردن روح جست و جو و کشف واقعیت ها و حقیقت هاست . و اما مبارزه عملی آنان در بهترین صحنه های زندگی وجهاد و شهادت شکل گرفته است . ونکته دیگری که از باب نهایت ارادت وعلاقه ام به جوانان عرض می کنم این است که در مسیر ارزش ها و معنویات از وجود روحانیت و علمای متعهد اسلام استفاده کنید و هیچ گاه و تحت هیچ شرایطی خود را بی نیاز از هدایت و هم کاری آنان ندانید . » (3 )
کانون انسجام اسلامی در داخل کشور را باید نسل جوانی دانست که بر پایه ایمان و خودباوری توانسته است الزام های همبستگی روحی و رفتاری خود را با ملت و حاکمیت عدالت گستر اسلامی حفظ کند. اگر دشمن بر اثر غفلت مسئولان ومدیران نظام از جوانان و تغذیه فکری و فرهنگی آنان یا شیوه های نادرست در برخورد با کنش های جوانی قدرت و امیدی برای نفوذ در نسل نو پیدا کند انسجام اسلامی امت دچار تزلزل خواهد شد.
زیرا بدون جوان و انرژی او نمی توان از وحدت جمعی مردم سخن گفت. جوانان در حقیقت محرک دست اندرکاران برای سیاست گذاری ها و برنامه های بهتر و بنیادی تر و سازنده تر می باشند.
از طرفی حضور جوان در بخش ها و شاخه های مدیریتی نظام و جامعه سهم به سزایی در خدمت رسانی موثر و سریع دولت به ملت خواهد داشت . تجربه های جهاد سازندگی و اساسا نهادها و ارگان هایی که در متن انقلاب تولد یافتند به دست می دهد که جوانان در جمهوری اسلامی پایه گذار بسیاری از خدمات و جریان های اجتماعی بوده اند چرا امروز نباید از این عنصر تاثیرگذار در خط انسجام اسلامی ملت مسلمان سود جست و آنان را رها ساخت .
حضرت امام خمینی (ره ) در این گفتار پدرانه خویش به مبارز بودن نسل نو اشاره می کند یعنی جوانان مسلمان ایرانی را بر خلاف تبلیغات عصر استبداد ستم شاهی یا سیاست تهاجم فرهنگی غرب عناصر کوشا و توان مند برای ساختن زندگی وجامعه ای پیشرفته و متعالی و ارزش گرا می شناساند.
تقسیم مبارزه جوانان مسلمان ومنسجم در راه انقلاب و اسلام به بخش های علمی و عملی از جانب رهبر فقید انقلاب اسلامی نمودار ضرورت سامان یابی شخصیت نسل امروز در ابعاد زندگی است . اگر مفهوم انسجام اسلامی به درستی درک و تحلیل شود به دست می‌آید که نه عمل و کوشش منهای تفکر و تعقل و تعلیم سودمند است و نه علم و دانش مهارت و تخصص منهای جهاد ودفاع از ارزش ها و آرمان های دینی و سیاسی .