دانلود تحقیق نظام آموزشی فرانسه

آموزش پیش دبستانی
ساختار آموزشی
حضور در دوره‌های آموزش پیش دبستانی در کشور فرانسه اختیاری و رایگان بوده وبه منظور آموزش کودکان رده های سنی 5-2 سال در نظر گرفته شده است.

شایان ذکر است آندسته از کودکانی که تا روز اول سال تحصیلی مدارس به سن 2 سالگی رسیده باشند، مورد پذیرش واقع می‌گردند اقداماتی نیز در خصوص اولویت احداث مدارس مذکور در نواحی محروم اجتماعی کشور صورت گرفته است.
کودکان رده سنی 2سال(حدود 40% ) منحصرا در چارچوب مدارس و ظرفیت کلاسهای آموزشی موجود و کلیه کودکان رده سنی3‌سال مورد پذیرش قرار می‌گیرند و این در حالیست که در سال1960 میلادی تنها 36% از کودکان فرانسوی مورد پذیرش مراکز آموزش پیش دبستانی قرار گرفتند.

هدف غائی وزارت آموزش و پرورش، پژوهش و فن‌آوری فرانسه از ارائه دوره‌های آموزش پیش دبستانی، ارتقاء توانمندیهای کودکان، در جهت شکل دهی به شخصیت اجتماعی آنان میباشد.

از سال 1995 میلادی، طرح آموزش واقعی پیش دبستانی با اهداف دقیق و کارآموزان متبحر به‌اجرا گذارده شد.

درتمام مدت 26 ساعت آموزش در هفته، آموزش زبان از امتیاز ویژه ای برخوردار بوده و تسلط شفاهی و آشنایی با نوشتار،تقویت قدرت احساس، تخیل و قدرت خلاقیت دانش آموزان از طریق پرداختن به آموزش هنری توسعه می‌یابد.گفتنی است که بالغ بر20هزار مرکز آموزش پیش دبستانی به ثبت نام از بیش از2میلیون کودک فرانسوی مبادرت می‌نمایند.

در صورت عدم وجود کلاس‌های پیش دبستانی،کودکان رده سنی 5 سال به کلاس‌های آمادگی و مدارس ابتدایی پیوسته و به چرخه آموزش ابتدایی ومقدماتی وارد می‌گردند.از آنجاییکه کشور فرانسه از تجربه فراوانی در ارائه آموزش پیش دبستانی به کودکان برخوردار می‌باشد، از این روی بیش از99% کودکان رده سنی3 سال در این مدارس حضور می‌یابند.

رقم مذکور درخصوص کودکان رده سنی2سال بر2/ 35 % بالغ می‌گردد.تحصیل در مدارس عمومی‌پیش دبستانی رایگان می‌باشد واین در حالیست که مراکز خصوصی به اخذ شهریه تحصیلی مبادرت می‌نمایند.

مدارس عمومی‌پیش دبستانی نیز توسط شهرداری ها احداث و اداره می‌گردند.

طبق قانون اصلاحیه آموزشی مصوب15جولای1989و قانون مصوب 1975کلیه کودکان فرانسوی رده سنی3 سال از امکان حضور در مهدهای کودک برخوردار می‌باشند.علاوه بر این قانون مصوب6 سپتامبر 1995 نیز که در خصوص نمایش ساختار و نحوه عملکرد مهدهای کودک تصویب گردیده بر تقویت خصیصه‌های بالقوه کودکان، به فعل در آوردن آن در جهت شکل گیری شخصیت آنان و فراهم آوردن بهترین امکانات در جهت موفقیت کودکان در مدارس ویادگیری بیشتر تأکید دارد.

گفتنی است درمهدهای کودک کشور فرانسه از تخصصهای سرباز معلمان جهت آموزش کودکان استفاده می‌گردد چرا که خدمت سربازی درحال حاضر در کشور فرانسه به حالت تعلیق در آمده و با اجرای طرح جامع جذب سرباز معلم JAPD جایگزین گردیده است.از سوی دیگر،جهت جبران به حد نصاب نرسیدن تعداد ثبت نام کنندگان مهدهای کودک،که معمولاً در مناطق کم جمعیت وکوهستانی کشور رخ می‌دهد، کودکستانهای بین منطقه ای تأسیس گردیده است که به ارائه خدمات آموزشی به کودکان نواحی مختلف مبادرت می‌نمایند.در مناطق کم جمعیت نیز کلاس‌های موقتی پاره وقت تشکیل می‌گردد.به طور کلی دانش آموزان به سه رده سنی کودکان،رده سنی نوجوانان ورده سنی جوانان تقسیم می‌گردد.

گفتنی است، تقسیم بندی فوق در جهت مد نظر قرار دادن بلوغ فکری و استعداد یادگیری رده‌های‌سنی از انعطاف پذیری برخوردار می‌باشد.تیم تدریس، با مشورت والدین به تعیین جایگاه کودکان در رده‌های سنی آموزشی مطابق با استعداد ها و نیازهای آنان مبادرت می‌نمایند.

سه رده سنی مذکور با اولین چرخه آموزشی تطابق داشته در حالی که رده سنی جوانان و مقطع آموزش مقدماتی متوسطه با چرخه آموزشی پایه و مقدماتی تطابق دارد.

چرخه‌های آموزشی چندین ساله نیز با هدف برآورده نمودن نیازهای کودکان طراحی گردیده است.

متوسط آموزش هفتگی26 ساعته به کودکان مقطع پیش دبستانی ارائه می‌گردد.

سیاستهای آموزشی مهم‌ترین سیاست آموزشی مقطع پیش‌دبستانی فرانسه بر این اصل استوار است که مراکز پیش‌دبستانی به عنوان ابزاری جهت برخورداری از برابری فرصت محسوب می‌گردند، چرا که کودکان از طریق به کارگیری زبان و توسعه این وسیله ارتباطی، به آماده‌سازی خود در جهت پرداختن به تمرینات ذهنی که لازمه موفقیت در مقاطع آموزش ابتدایی و کالج است، مبادرت می‌نمایند.

اهداف آموزشی از جمله مهمترین اهداف آموزشی مقطع آموزش پیش دبستانی میتوان به موارد ذیل اشاره نمود: 1- بیداری حواس و رشد عاطفی کودکان به ویژه کودکان متعلق به خانواده‌های کارگران و مهاجرین 2- پیشگیری از افت تحصیلی کودکان طی سنوات آموزش پایه 3- توسعه کلیه امکانات بالقوه کودک درجهت شکل‌پذیری شخصیت و فراهم‌سازی فرصت کسب موفقیت در تحصیل، اشتغال و زندگی وی 4- رشد هوشی، حسی– حرکتی و ذهنی کودکان 5- رشد ارتباطات غیرکلامی (بیدارسازی حس زیبایی‌شناسی و درک هنری) و کلامی (کیفیت کلام و تمرین زبان) 6- آگاهی نسبت به زمان و مکان 7- مشارکت درتشخیص نارسایی‌های حسی- حرکتی و ذهنی و فراهم‌سازی امکان درمان به موقع این قبیل نارسایی‌ها 8- آموزش مهارت و تمرینات لازم در جهت مشارکت مثبت کودکان در زندگی اجتماعی برنامه‌های آموزشی و ارزشیابی تحصیلی اجرای فعالیت‌های مقدماتی آموزشی در مقطع آموزش پیش دبستانی، به رشد اولیه کودکان و آمادگی آنان جهت حضور در مدارس ابتدایی منجر می‌گردد.گفتنی است که فعالیت ها ی مذکور بر فعالیت‌های فیزیکی، علمی‌و فنی و فعالیتهای آموزشی ارتقاء دهنده سطح ارتباطات ومهارتهای شفاهی و نوشتاری کودکان مشتمل می‌گردد.

در مهدهای کودک، اجرای بازی‌های مختلف از نقش مهمی ‌برخوردار می‌باشند، اما این امر بدین معنی نیست که درمراکز مذکور تدریس وجود ندارد.هیات نظارت ملی آموزش که مسئولیت رسیدگی ونظارت بر آموزش نواحی کشور را بر عهده دارد،برفعالیت‌های اداری وآموزشی موسسات نیز نظارت می‌نماید.شورای مدارس نیز به بازدید حداقل یک بار در طول ترم از مدارس کشور مبادرت می‌نمایند.شورای مذکور همچنین به ارائه نظراتی درخصوص قوانین داخلی مدارس و تعیین برنامه‌های آموزشی هفتگی مدارس کشور مبادرت می‌نماید.چرخه آموزشی کشور سبب میگردد که تیم تدریس به تطبیق فعالیت‌های تدریس با روند آموزش وپیشرفت کودکان مبادرت نمایند.

تیم تدریس همچنین مسئولیت ارزشیابی میزان پیشرفت تحصیلی کودکان را بر عهده دارد.

علاوه بر این تیم مذکور همچنین تعیین مینماید که کودکان ملزم به ثبت نام در مدارس ابتدائی بوده و یا می‌بایستی در سیستم آموزشی پیش دبستانی باقی بمانند.

از آنجایی که مدارس پیش دبستانی از نقش پییچیده ای در سیستم آموزشی کشور فرانسه برخوردار می‌باشند، از این روی مدرسین مراکز مذکور،مشابه مدرسین مدارس ابتدایی، دوره‌های آموزشی ویژه ای را گذرانده و پس از گذراندن دوره3 ساله آموزشی (پس از اتمام تحصیلات آموزش متوسطه که به دریافت دیپلم متوسطه منتهی می‌گردد) به گذراندن دوره آموزشی2-1ساله تربیت مدرس در موسسات دانشگاهی تربیت معلم مبادرت می‌نمایند.

پس از اتمام سال دوم آموزش دانشگاهی در مراکز تربیت مدرس، از دانشجویان موفق به عنوان معلمین مدارس دعوت به همکاری می گردد.

معلمین مراکز آموزشی پیش دبستانی، به عنوان مدرسین رسمی‌ نظام آموزش عمومی و ‌یا به عنوان مدرسین قرار دادی مدارس خصوصی، از حقوق،وظایف و مسئولیتهای مشابه معلمین مدارس ابتدایی برخوردار می باشند.

آمار وارقام تعداد مراکز و مدرسین مراکز آموزش پیش دبستانی ( طی سال1993/1992) با وجودیکه یک سوم کودکان فرانسوی به آغاز دوران آموزش از رده سنی2 سال مبادرت نموده، تمامی کودکان رده سنی3 سال رهسپار مراکز آموزش پیش دبستانی شده و مراکز آموزش پیش دبستانی عمومی که در آن بر آموزش مهارت‌های سواد و زبان تاکید می‌ گردد، رایگان و برای همگان قابل استفاده می باشند، اما با این حال، افزایش نرخ موالید درکشور فرانسه به وارد آمدن فشار بر پیکره نظام آموزشی کشور منجر گردیده است.

به نحوی که افزایش غیرمنتظره نرخ زاد و ولد کودکان از سال2000 به بعد،‌ به انتظار بیش از17 هزار کودک در فهرست ثبت نامی منجر گردیده است.

بنابر اعلام وزارت آموزش، طی سال 2002، مراکز آموزش پیش دبستانی با کاهش فضای آموزشی برای54 هزار کودک مواجه بوده اند که این امر خود به ایجاد مباحثاتی درخصوص تغییر امتیازات آموزشی از سنین پیش دبستانی به پایه منجر گردیده است.

این درحالی است که کشور آلمان، همسایه فرانسه درگیر بحث داغی در خصوص اصلاح نظام آموزشی است.

در مطالعه بین‌المللی جدیدی که بر روی 32 کشور جهان صورت گرفت، دانش‌آموزان رده سنی15 سال آلمانی از نظر سواد،‌ ریاضیات و مهارت‌های علوم در رده بیست و پنجم قرار گرفتند که این امر خود سبب گردید تا تلنگری به نظام آموزشی آلمان وارد آید که همواره به تربیت نیروهای انسانی ماهر مباهات نموده است.کارشناسان معتقدند، علت اصلی نتیجه ضعیف آلمان در این مطالعه، این است که در این کشور، آموزش رسمی از رده های سنی7-6 سال آغاز می گردد.

از این روی مراکز آموزش پیش دبستانی این کشور، چیزی جز زمین بازی به شمار نمی آیند.کشور فرانسه که در این مطالعه به طور متوسط در مکان دوازدهم قرار گرفت، از این نظر متفاوت است.

مراکز آموزش پیش دبستانی این کشور با زمین بازی تفاوت دارند، چرا که در این قبیل مراکز، سواد و مهارت‌های اجتماعی از طریق فعالیت‌های گوناگون ارائه شده و کلاسهای هفتگی26ساعته برگزار می‌ گردد.

علاوه بر این، با وجودی که آموزش از رده سنی6 سال اجباری می‌گردد،‌ بیش از99درصد کودکان فرانسوی از رده سنی3 سال رهسپار مدرسه می‌ گردند.

افزون بر این، بالغ بر 5/35 درصد از کودکان به حضور در مراکز آموزشی،1 سال زودتر از موعد مقرر، مبادرت می نمایند.

آموزش پیش دانشگاهی آموزش پیش دانشگاهی درکشور فرانسه از سن6 سالگی آغاز شده و 12 سال به طول می‌انجامد.

تحصیلات دوره ابتدایی که نخستین مقطع آموزش پیش دانشگاهی است،از 6 سالگی آغاز شده و مدت زمان 5 سال به طول می انجامد.پس از اتمام مقطع آموزش ابتدایی، کلیه دانش آموزان ملزم به گذراندن دوره آموزشی4 ساله مقدماتی متوسطه می باشند.

مقطع آموزش تکمیلی متوسطه نیز مدت زمان 3 سال به طول می‌انجامد.مجموع سنوات آموزشی تحصیلات پیش دانشگاهی کشورفرانسه 12سال به طول انجامیده به اخذ مدرک دیپلم متوسطه Baccalaureate (Bac) منتهی می گردد.گذراندن این مقطع برای کلیه کودکان فرانسوی اجباری است.پس از مقطع آموزشی فوق، دوره آموزشی 2 ساله سیکل اول آموزش متوسطه آغاز می‌گردد.گفتنی است که طی مقطع آموزشی مذکور دانش آموزان به سوی 3محور تحصیلی ذیل هدایت می‌گردند: الف : محورآموزشی که به آموزش متوسطه عمومی‌و فنی منتهی گردیده و مشتمل بر یک دوره آموزشی2ساله دیگر می‌باشد که دانش آموزان در سن 15 سالگی آن را به اتمام رسانده و بر اساس نتایج تحصیلی خود در یکی از زمینه‌های ذیل آموزش می‌بینند: دوره 3 ساله آموزش عمومی‌(مشتمل بر رشته‌های ریاضی فیزیک،علوم تجربی،اقتصاد...) که به احراز دیپلم متوسطه(BAC) منتهی می‌گردد.

دوره 3 ساله تکنسین رشته‌های مکانیک، الکترونیک،عمران،فیزیک،شیمی،بازرگانی و ..

که به احراز دیپلم تکنیسین(B.T.) منتهی می‌گردد.

دوره 2 ساله آموزشی که منتهی به احراز گواهینامه تحصیلات حرفه ای(BEP) نظیر اتومکاتیک، بدنه ماشین، تراشکاری، جوشکاری، ریخته گری و....

می‌گردد.

ب : محور آموزشی که به تحصیلات فنی و حرفه ای مشتمل بر دوره3 ساله آموزشی و احراز گواهینامه توانایی حرفه ای(CAP)منتهی می‌گردد.

دراین محور دانش آموزان رده‌های سنی 17- 16سال به تحصیل در250 رشته تخصصی مبادرت می‌نمایند.

ج: محور آموزش حرفه ای که بر آموزش حرفه ای3- 1سال مشتمل بوده و به احراز گواهینامه تحصیلات حرفه ای(CEP)منتهی می‌گردد.

آموزش پایه حضوردرمدارس آموزش پایه کشور فرانسه، برای افراد رده‌های‌سنی16-6 سال اجباری است.

آموزش مذکور،مدارس ابتدایی و کالج‌های آموزشی را نیز شامل می‌گردد.میانگین سنی ،دانش آموزانی که ظرف مدت زمان4 سال تحصیلی از کالج ها فارغ التحصیل میگردند،15سال میباشد.

به طور نظری، این دانش آموزان باید کماکان به طور تمام وقت به مدت یک سال در مدارس حضور یابند تا دوره آموزش پایه را به اتمام رسانند.

برنامه های آموزشی با توجه به ساختار ویژه مدارس کشور فرانسه،آموزش علوم مذهبی بجز در استانها یا دپارتمان‌های ویژه، دربرنامه آموزش ملی کشور مد نظر قرار نمی‌گیرد.برنامه کاری وراه کارهای مدارس ابتدایی در سال1991 طی قانونی تحت عنوان « دوره‌های آموزش ابتدایی » به تصویب رسید.خـــط مشی‌های کلی به تبیین آموزش ابتدایی و مهارت هایی که دانش آموزان در انتها ی هر دوره بایدکسب نمایند، منتهی می‌گردد.

روش‌های تدریس یا منابع آموزشی که از قبل تعیین شده باشد، وجود ندارد.

معلمین مدارس مختلف مطابق با کتابهای درسی خاصی که از میان محدوده وسیع کتب آموزشی انتخاب می‌گردد، به ارائه آموزش‌های لازم به کودکان مبادرت می‌نمایند.کتب درسی نیزمعمولاً برای استفاده عموم‌منتشر می‌گردد.

این درحالی‌است که گاهی اوقات مسئولین محلی در نواحی یا دپارتمان ها، به انتشارکتب درسی خاصی به عنوان مکمل درسی،علاوه بر کتب عمومی‌ مبادرت می‌نمایند.

آموزش ابتدایی تاریخچه آموزش ابتدایی در کشور فرانسه به موجب قانون Guizot (مصوب سال1833) پایه‌گذاری گردید.

طبق قانون مذکور، درکلیه روستا‌ها، ابتدا یک دبستان پسرانه و سپس یک دبستان دخترانه تأسیس گردیده است.نظام آموزش ابتدایی کشور فرانسه از ابتدا از نوعی سیاست عدم تمرکز پیروی نموده است.

به عبارت دیگر، از یک سو، مسوولیت احداث مدارس در اماکن مناسب، مراقبت و نگهداری از آنها و گزینش معلمین از ‌جمله ی وظایف جوامع محلی به شمار آمده و از سوی دیگر، تضمین یکپارچگی و کارآیی آموزش ابتدایی از طریق ایجاد شبکه مدارس تربیت معلم در سطح بخشی و تعیین برنامه‌های درسی و توزیع کتب آموزشی برعهده دولت می‌باشد.نقش روستاها (جوامع محلی) و تقسیم مسوولیت میان روستاها و دولت در امر آموزش ابتدایی تا اواخر قرن نوزدهم به روال فوق بوده است.طبق قوانین فالو(مصوب1850،Fallou) و ژول فری(مصوب 1881،j.Ferry) به ترتیب،‌ آموزش ابتدایی رایگان و پایه اعلام و به مورد اجرا گذارده می‌شود.

در این اثنا، مسأله جدایی آموزش از دین و سیاست(Laicite) مطرح گردیده و از ژوئیه 1904 تعلیمات ابتدایی پایه، رایگان و لائیک به صورت رسمی به مورد اجرا گذارده شد.

در ارتباط با لائیسیته(Laicite) - که به معنای پاک‌سازی ساحت مدرسه از هر نوع آموزش سیاسی و مذهبی است- نظام آموزشی فرانسه تجربه‌ای ویژه اندوخت که طی آن مخالفت‌های دولت و کلیسا نقش عمده‌ای در آن ایفا می‌نمود.

نهایتا نتیجه کشمکش‌های میان کلیسا و دولت طی یک قرن به ایجاد2 نوع مدرسه با عناوین مدارس دولتی و خصوصی منجر گردید.

ساختار آموزشی دوره‌های آموزش ابتدایی طی دو دوره به شرح ذیل برگزار می‌گردد: الف) دوره یادگیری پایه که طی سال آخر مقطع آموزش پیش‌دبستانی آغاز و تا دو سال اولیه آموزش ابتدایی ادامه می‌یابد.

ب) دوره عمیق‌سازی آموزشی که طی سه سال آخر مقطع ابتدایی ارائه شده و به کالج منتهی می‌گردد.

گذراندن دوره‌های آموزش ابتدایی برای کلیه کودکان فرانسوی رده سنی6 سال اجباری و رایگان است.

مدت آموزش به‌طور متوسط 5 سال تا رده سنی11 سال به طول می‌انجامد.

با توجه به سطح علمی‌ دانش‌آموزان، مدت این دوره با افزایش (تکرار یک کلاس) یا کاهش (آموزش جهشی) تغییرمی‌یابد.مقطع آموزش ابتدایی خود از ( دوره آموزش اصلی که از سال آخر مقطع آموزش پیش دبستانی آغاز و تا سال دوم ابتدایی ادامه می‌یابد(CP)، دوره آمادگی،(CE1) دوره مقدماتی کلاس اول، دوره تعمیق آموزشی(آموزش3ساله) (CE2) دوره مقدماتی کلاس دوم، (CM1) دوره میانه کلاس اول و(CM2) دوره میانه کلاس دوم، متشکل می‌گردد.

از سال 1995میلادی برنامه‌های آموزش ملی جدیدی وضع گردیده است که از آن جمله می‌توان به زبان فرانسه (9 ساعت در هفته)، ریاضیات (5 ساعت)، تاریخ، جغرافیا، تعلیمات اجتماعی، علوم و فن‌آوری (4 ساعت)، آموزش هنری و ورزش (6 ساعت در هفته ) اشاره نمود.

گفتنی است که در حدود یک ساعت و نیم در هفته نیز به آموزش زبان‌های زنده اختصاص می‌یابد.آموزش ابتدایی از قانون مصوب10 جولای1989تبعیت نموده و متمم6 سپتامبر1940 نیز به تبیین وتعیین ساختار سازمانی وعملکرد آن می‌پردازد.

به طور معمول اولیاء دانش آموزان می‌بایستی به انتخاب مدارسی واقع در منطقه سکونت خود جهت تحصیل فرزندانشان مبادرت نمایند، اما استثنائاتی نیز وجود داشته و مطابق خواسته والدین، کودکان از حق تحصیل درکلیه مدارسی که مد نظر والدین باشد، برخوردار می‌باشند.

دانش آموزان مدارس ابتدایی، به فراگیری مهارتها و آموزش‌های مقدماتی و پایه اعم از مهارتهای کتبی و شفاهی،خواندن وریاضیات می‌پردازند.مدارس ابتدایی نیز امکان رشد واستفاده مناسب از هوش، استعداد وقابلیت‌های هنری وفیزیکی دانش آموزان را برای آنان فراهم می‌آورند.

علاوه بر این ، مدارس ابتدایی در جهت افزایش سطح آگاهی‌های کودکان در قبال زمان،فضا،ویژگیهای دنیای جدید و ساختار فیزیکی بدن خود تلاش می‌نمایند.مدارس ابتدایی همچنین امکان کسب تدریجی روش‌های ساختاری را فراهم آورده و به آماده سازی دانش آموزان جهت برخورداری از تحصیلات بالاتر در مقطع آموزشی کالج مبادرت می‌نمایند.ساختار سازمانی مدارس ابتدایی فرانسه در مناطقی از کشور که از جمعیت کمی‌برخوردار می‌باشند به طور مثال نواحی کوهستانی با مشکل روبرو می‌باشد.

به این دلیل ساختار مدارس در مناطق مذکور تغییر یافته است.

واحد اصلی و مرکزی ساختار مدارس ابتدایی در کشور فرانسه گروه یا کلاس می‌باشد.

از اول جولای1992،ساعات آموزش هفتگی مقطع آموزش ابتدایی بر26ساعت آموزشی بالغ می‌گردد.

مدارس ابتدایی عموماً چهارشنبه ها، بعد از ظهرشنبه و یکشنبه ها تعطیل می‌باشد.

فعالیت‌های فرهنگی، هنری وورزشی نیز غالباً علاوه بر26ساعت درسی ارائه می‌گردد.

فعالیت‌های مذکور خارج ازبرنامه بوده و توسط نهادهای محلی تعیین وارائه میگردد.

دراغلب مدارس کشور یک کافه تریا که ازطرف مسئولین محلی در نظر گرفته شده است وجود دارد.

خدمات تحصیلی و آموزشی که معمولاً از جانب معلمین ارائه می‌گردد، شامل والدین شاغل کودکان نیز می‌گردد.از آنجایی‌که مدارس ملی فرانسه بر عقیده «لائیک» استوار می‌باشند، از این روی، آموزش علوم مذهبی جز در دپارتمانهای Haut-Rhin، Bas-Rhin وMoselle که به حفظ وضعیت خاص به‌جای مانده از گذشته مبادرت نموده اند، در سایرمدارس ارائه نمی‌گردد.

اهداف آموزشی از جمله اهداف کلی مقطع آموزش ابتدایی می‌توان به موارد ذیل اشاره نمود: 1) فراهم‌سازی عوامل و ابزار اساسی جهت کسب دانش، بیان شفاهی و نوشتاری، قرائت و محاسبه 2) تسهیل رشد ذهنی، حواسی و مهارت‌های ، جسمانی، هنری و ورزشی 3) گسترش آگاهی نسبت به زمان و مکان، اشیاء، جهان مدرن و ساختار بدن خویش 4) دست‌یابی تدریجی به دانش‌های روش شناختی 5) آماده‌سازی دانش‌آموزان جهت ادامه تحصیل در کالج 6) آموزش اخلاق و تعلیمات اجتماعی، به کمک خانواده برنامه‌های آموزشی و ارزشیابی تحصیلی برنامه‌های آموزشی جهت تعیین دروس و مهارتهای آموزشی درهر دوره تحصیلی طراحی می‌گردد.

برنامه‌های آموزشی زمان بندی شده در خصوص دروس اجباری ودر چارچوب دروس اختیاری نظیر زبانهای خارجی قابل تغییرمیباشد.گفتنی است که دروس اختیاری،نظیر زبانهای خارجی از سال1989درمدارس خاص ابتدایی و به صورت آزمایشی ارائه می‌گردد.

شورای معلمین، با پیشنهاد و تأیید معلمین، به تأیید پیشرفت تحصیلی دانش آموزان مبادرت می‌نمایند.والدین نیز می‌بایستی طبق قاعده منظم از پیشرفت تحصیلی فرزندان خود اطلاع یابند.گزینش ملی (امتحان جامع) از سال1989، در ابتدای هر سال تحصیلی برگزار می‌گردد.

گفتنی است که طی امتحان مذکورمهارتهای ریاضی،خواندن ونوشتن کلیه دانش آموزان مورد ارزشیابی قرارمی‌گیرد.

هدف اصلی آزمون فوق، برآورد و ارزشیابی کلی وضعیت پیشرفت تحصیلی دانش آموزان می‌باشد.

ارزشیابی مذکور به معلمین کمک می‌کند که فعالیت‌های آموزشی را با وضعیت تحصیلی دانش آموزان مطابقت دهند.

به منظور تطابق یادگیری دانش‌آموزان، دوره زمانی هر چرخه آموزشی، از یک سال بیشتر یا کمتر در نظر گرفته می شود.

وضعیت تحصیلی هر دانش آموز ،توسط مشاورین آموزشی آن چرخه مشخص می‌گردد.پیشنهاد مکتوبی نیز جهت کسب اطلاع والدین ارسال می‌گردد که می‌توانند آنرا قبول کرده یا اینکه با ارجاع به مسئولین بالاتر از پذیرش آن امتناع ورزند.کلیه دانش آموزان از دفتر گزارش کاری برخوردار می‌باشند که به‌طور منظم باید مورد رؤیت والدین قرار گیرد.

این دفترچه وسیله ای ارتباطی میان والدین ومعلمین محسوب می‌گردد.

در این دفترچه، نتایج امتحانات میان ترم واطلاعاتی در خصوص مهارتهای آموزشی دانش آموزان ثبت می‌گردد.در دفتر گزارش، همچنین نتایج ارزشیابی‌های دوره ای آندسته از دانش آموزانی که روند عادی تحصیلی خود را طی نموده و یا با مشکلات آموزشی مواجه می‌باشند، لحاظ می‌گردد.

از والدین دانش آموزان نیز انتظار می‌رود(مگر درموارد استثناء) که به ثبت نام کودکان خود در مدارس نزدیک محل سکونت مبادرت نمایند.

آمار وارقام تعداد دانش آموزان ومعلمین ومدارس مقطع آموزش ابتدایی ( طی سال 1992/1993) آموزش متوسطه تاریخچه آموزش متوسطه در کشور فرانسه، حاصل حرکتی طولانی است که ریشه های آن به اتخاذ سیاست آموزش همگانی درکشور باز می‌گردد.درمجموع، درطول یک قرن ، به تدریج در قالب طرح های گوناگون، آموزش متوسطه با پیروی از سیاست های برابری فرصت (رعایت تنوع و عدالت) و مشاوره تحصیلی و شغلی به صورت لائیک، رایگان و اجباری به کلیه دانش‌اموزان رده سنی16-12 سال- پایان سیکل اول متوسطه (کالج)- ارائه گردیده است.در پایان دوره آموزش پایه (اجباری) و پس از موفقیت در آزمون سیکل اول متوسطه دیپلم ملی(Brevet) گواهینامه مهارت حرفه‌أی(CAP) و یا گواهینامه کارآموزی عمومی(CAP) به فارغ‌التحصیلان اعطا می‌گردد.گفتنی است که ارزش تحصیلی گواهینامه های فوق الذکر، از لحاظ طبق بندی سطح مشاغل (جهت استخدام نیروی انسانی) معادل سطح V می‌باشد.به طور کلی می‌توان گفت که مقطع آموزش متوسطه خود به دو بخش به شرح ذیل قابل تقسیم است: الف) سیکل اول آموزش متوسطه (کالج) مطابق قانونHaby، از ژوئیه سال1975، تنوع آموزشی در سیکل اول آموزش متوسطه ملغی شده و کالج‌ها به ثبت نام از دانش‌ آموزان سال آخر ابتدایی در قالب آموزش رایگان و اجباری (تا رده سنی 16 سال) مبادرت نموده‌اند.

بنا بر حیطه اختیارات قانونی، کالج های فوق ملزم به اجرای مأموریت دوگانه (عرضه فرهنگ پایه به کلیه جوانان فرانسوی) و (فراهم سازی خدمات مشاوره تحصیلی و شغلی برای آنان) می‌باشند.

ساختارآموزشی طول دوره تحصیل در کالج، 4 سال تمام می‌باشد که خود از ساختار 3 گانه به شرح ذیل متشکل گردیده است: پایه اول: دوران مشاهده (Cycle observation) که از آن تحت عنوان دوره استحکام بخشی به مهارت‌های آموخته شده دوره ابتدایی و تطبیق این قبیل مهارتها با دروس آموزش متوسطه یاد می‌گردد.

پایه دوم: راهنمایی تحصیلی پایه سوم: دوران تعمیق مطالب فراگرفته شده پایه چهارم: دوران راهنمایی و مشاوره تحصیلی لازم به ذکر است که تقسیم بندی فوق، از سال تحصیلی95-1994و با طراحی ساختار آموزش کالج به رسمیت شناخته شده است.

به طور کلی می‌توان گفت که طی دوره 4ساله آموزش کالج، امکان دست یابی به تحصیلات عمومی پایه برای کلیه دانش‌آموزان رده های سنی16-12سال فراهم می‌آید.گواهینامه پایان تحصیلات پایه (کالج) معادل سطح علمی V ارزیابی شده و از نظر قانون کار، حداقل سطح علمی لازم جهت استخدام افراد به شمار می‌آید.

همانگونه که در بالا نیز بدان اشاره گردید، نخستین مشاوره تحصیلی دانش‌آموزان کالج در پایه دوم آموزشی صورت می‌گیرد.بنا بر قوانین پذیرش بالغ بر 70 درصد از دانش‌آموزان موفق به ارتقاء تحصیلی از پایه دوم تحصیلی به پایه‌های بالاتر می‌گردند و این در حالی است که 30 درصد باقی‌مانده جهت ادامه تحصیلات خود به کلاس‌های آموزش حرفه‌أی و تکنولوژیک هدایت می‌شوند.لازم به ذکر است که اغلب والدین، ترجیح می‌دهند تا فرزندان آنان به تکرار پایه دوم کالج در جهت از دست ندادن فرصت ادامه تحصیل در شاخه اصلی تحصیلات عمومی مبادرت نمایند.دومین مرحله مشاوره تحصیلی مطابق فوق، طی پایه چهارم کالج به دانش‌آموزان ارائه می‌گردد.

طی این پایه تحصیلی نیز بالغ بر یک سوم دانش آموزان از راه یابی به پایه نخست لیسه (سیکل دوم متوسطه) باز می‌مانند، در این حالت،10 در صد، به تکرار پایه تحصیلی و10 درصد به سوی آموزش حرفه‌أی و تکنولوژیک در جهت اخذ گواهینامه مهارت حرفه‌أی(CAP) و یا گواهینامه آموزشی حرفه‌أی (BEP) هدایت می‌گردند.

از این روی از پایه چهارم کالج، تحت عنوان کلاس جای دهی شغلی نیز یاد‌ می‌گردد.گفتنی است که علاوه بر 2 شاخه آموزشی(پایه های دوم و چهارم)، شاخه دیگری تحت عنوان آموزش تخصصی (SES) نیز وجود دارد که به آماده سازی دانش‌آموزان جهت کسب مهارت در رشته های نظیر هتل داری، موسیقی و هنر و کسب گواهینامه مهارتی منتهی می‌گردد.

اهداف آموزشی از جمله مهم‌ترین اهداف ملی دوره آموزش کالج می‌توان به موارد ذیل اشاره نمود: 1- استحکام بخشی به مهارت‌های آموزشی فرا گرفته شده دانش‌آموزان طی مقطع آموزش ابتدایی و توسعه دانش‌ آنان طی مقطع آموزش متوسطه.

2- کمک به اجتماعی شدن دانش‌آموزان و شکوفایی شخصیتی و هدایت تحصیلی آنان به سوی ادامه تحصیلات آکادمیک.

نقاط ضعف از جمله عمده ترین نقاط ضعف مقطع آموزش کالج در کشور فرانسه می‌توان به نامتجانس بودن دانش‌آموزان در سیکل اول آموزش متوسطه اشاره نمود که از جنبه های متعددی به شرح ذیل مورد توجه قرار می‌گیرد: 1- عدم تجانس در سطح آموخته ها بالغ بر26درصد از دانش‌آموزان مقطع آموزش کالج، آموخته های دوره ابتدایی خود را فراموش نموده و یا به آموزش صحیح آن مبادرت نمی‌نمایند.

2- عدم تجانس در طبقات اجتماعی در این سطح، دانش‌آموزان از تطبیق کامل با ضوابط فرهنگی نهاد های آموزشی و اختلاط با دانش آموزان مدارس مختلف عاجز می‌مانند.

3- عدم تجانس در اهداف برخی از دانش آموزان مقطع آموزش کالج، به ادامه تحصیل تمایل داشته و این در حالی است که برخی دیگر بدون برخورداری از برنامه مشخص به مخالفت با ادامه تحصیل می‌پردازند.

اگر چه ترکیب نامتجانس دانش‌آموزان کالج، از نقطه نظر برابری فرصت، نوعی امتیاز به شمار می‌آید، با این حال از نظر افت تحصیلی، تکرار پایه تحصیلی سطح پایین نمرات و دشواری تدریس که در نتیجه به عدم برابری فرصت تحصیلی می‌انجامد، مورد انتقاد کادر آموزشی است.

از این روی، به منظور رویا رویی با این وضعیت انتقادی، وزارت آموزش و پرورش، به اعطای آزادی عمل به کادر آموزشی و مدیریت سیکل اول آموزش متوسطه در جهت اتخاذ راهبردی متناسب و عمل به چنین راهبردهایی مبادرت نموده است.علاوه بر این، با توجه به اهمیت سال اول مقطع کالج در جهت مشاوره تحصیلی دانش‌آموزان و پیرو سیاست تمرکز زدایی آموزش متوسطه، از سال 1995، به منظور ایجاد 1000 فرصت شغلی جدید و تقویت ساختار سال اول کالج، بودجه لازم به این دوره آموزشیتخصیص یافته است.

ب) سیکل دوم آموزش متوسطه(لیسه) با توجه به ضرورت افزایش سطح کار آموزی و آموزش جوانان، تلاش‌هایی در جهت هماهنگ سازی اهداف اقتصادی (بهبود کیفیت و رقابت پذیری با اهداف اجتماعی و شکوفایی فرهنگ و توانایی فردی شهروندان فرانسوی) صورت گرفته است.

گفتنی است که حاصل چنین تلاش‌هایی به تعیین اهداف کمی برای سیکل دوم آموزش متوسطه(لیسه) منجر گردیده است.

به رغم افزایش قابل توجه نرخ دانش‌آموزان مقطع دوم آموزش متوسطه، عملکرد این دوره از لحاظ برابری فرصت تحصیلی مورد انتقاد قرار گرفته است، چرا که دوره آموزشی فوق، هرگز از نقش کاهش دهنده نابرابری‌های اجتماعی برخوردار نبوده است.علاوه بر این، دائره المعارفی بودن برنامه های درسی (بغرنج بودن دروس) سیکل دوم آموزش متوسطه از سوی صاحب نظرانی چون مونتان، روسو، پل والری و…..

مورد انتقاد قرارگرفته است.

ساختار آموزشی طول دوره تحصیل در لیسه، 3 سال تمام با مشخصات به شرح ذیل می‌باشد: 1- سال اول:‌ از سال اول مقطع آموزش تکمیلی متوسطه (لیسه) تحت عنوان کلاس تعیین کننده(Classe de Determination) یاد می‌گردد، چرا که تحصیلات مقاطع بالاتر طی این سال برحسب عملکرد دانش‌آموزان مشخص می‌گردد.

با توجه به عدم تجانس سطح ورودی دانش‌آموزان،3 ماه اول آموزش به مرور و استحکام بخشی به آموخته‌ها و روش کار (یادداشت برداری، سازمان دهی کاری، فراهم سازی مقدمات تحقیقات کتابخانه أی و …) اختصاصی دارد.

2- سال دوم: طی سال دوم لیسه، دانش‌آموزان برحسب عملکرد تحصیلی خود، طی سال نخست لیسه، به یکی از 3شاخه دیپلم متوسطه عمومی، دیپلم تکنولوژیک و یا دیپلم حرفه‌أی هدایت می‌گردند.

3- سال سوم (سال پایانی لیسه): پس از کسب موفقیت دانش‌آموزان در آزمون زبان فرانسه که در پایان سال دوم مقطع لیسه برگزار می‌گردد، دانش‌آموزان برحسب شاخه انتخابی و نوع دیپلم به گذراندن سایر دروس طی سال سوم لیسه مبادرت نموده و نهایتاً در آزمون پایانی شرکت می‌نمایند.

اهداف آموزشی از جمله مهم‌ترین اهداف ملی دوره آموزش لیسه (سیکل دوم آموزش متوسطه) می‌توان به موارد ذیل اشاره نمود: 1- دست یابی به شناخت‌ رشته أی (تحصیلی)به عنوان زیر بنای فرهنگ و کار‌آموزی 2- دست یابی به روش کاری منسجم به منظور برخورداری از استقلال در تنظیم برنامه کار فردی و گروهی و تقویت حس مسئولیت پذیری 3- هدایت مناسب دانش آموزان به ادامه تحصیل و اشتغال در بازار کار مدیریت آموزشی مدیریت نظام آموزش متوسطه، پیرو سیاست تمرکززدایی و قوانین مصوب سال‌های1983 و 1985میان دولت(وزارت آموزش و پرورش) و جوامع محلی، بخشها، مناطق، مراکز کالج و لیسه (دوره دوم آموزش متوسطه) تقسیم گردیده است.

تاثیر سیاست تمرکززدایی بر نظام متمرکز آموزش متوسطه همانند جنبش رهایی‌بخش کشور بوده است.

مطابق قانون تمرکززدایی، به واسطه انتقال صلاحیت‌ها به نهادهای آموزش متوسطه، مدارس، محور اصلی نظم آموزشی محسوب گردیده و در تطبیق سیاست‌های ملی با واقعیات محلی از آزادی عمل برخوردار می‌باشند.

بدین ترتیب، مأموریت مدارس دولتی، فراتر از آموزش تلقی گردیده است.

به نحوی که در تدوین سیاست‌های توسعه و عمران، نواحی، بخشها و مناطق، به ویژه مناطق محروم و حاشیه‌ای شهرها از نقش فعال‌تری برخوردار گردیده‌اند.برخلاف مدیریت آموزش ابتدایی که از آغاز با مشارکت جوامع محلی همراه است، آموزش متوسطه تا ژانویه 1986 (طی180سال که از احداث نخستین لیسه‌های ناپلئون می‌گذشت) همچنان متمرکز و زیر سلطه مطلق دولت باقی مانده بود.

پیرو سیاست تمرکززدایی، نقش دولت در آموزش عبارت از تعریف اهداف ملی آموزشی، تدوین سیاست‌های آموزشی و اداری، پرداخت حقوق کادر آموزشی، سرمایه‌گذاری درحوزه تأمین تجهیزات و نرم‌افزارهای آموزشی، ابزار دیداری و شنیداری، ابزار تخصصی الکترونیک و ابزار ارتباطی از راه دور می‌باشد.مهم‌ترین نقش بخشها، مناطق و جوامع محلی عبارت از برنامه‌ریزی فعالیت‌هایی همچون تدریس، بسیج سرمایه‌گذاری، گردش امور جاری نهادهای آموزشی و برقراری رابطه سازنده میان جامعه و نظام آموزشی می‌باشد.از جمله مهم‌ترین نقش‌های تعیین کننده مناطق و جوامع محلی (با مشارکت شهرداری‌ها) در زمینه برنامه‌ریزی فعالیت‌های آموزشی می‌توان به موارد ذیل اشاره نمود: 1- تعیین نیازمندی های آموزشی موجود در سطح منطقه‌أی 2- تدارک برنامه سرمایه گذاری در جهت برطرف نمودن نیازهای آموزشی منطقه 3- پیش بینی و تدارک نقشه استقرار مدارس، با توجه به تحولات آماری جمعیت، تحت پوشش و نیازها و امکانات موجود در منطقه.

4- پیش بینی انواع آموزش و کار آموزی حرفه‌أی مورد نیاز در منطقه در چهارچوب آموزش متوسطه گفتنی است که موارد مذکور، از جمله وظایفی است که نظام آموزشی به مناطق و جوامع محلی محول نموده است.علاوه براین، تا پیش از تصویب قانون تمرکز زدایی در آموزش متوسطه، کالج و ویسه از جمله نهادهای آموزش عمومی ملی به شمار می‌آمدند.

از مورخه 22 ژوئیه 1983، با انتقال صلاحیت یه جوامع محلی ، از مدارس متوسطه به عنوان نهادهای آموزش عمومی محلی یاد می‌گردد.پیرو اجرای قانون تمرکز زدایی، مناطق به مشخص سازی برنامه‌های لازم جهت سرمایه‌گذاری مبادرت می‌نمایند، که از آن جمله می‌توان به هزینه پیش بینی شده باز سازی یا نوسازی ساختمان‌های آموزشی اشاره نمود.پس از تأیید شورای منطقه، بر مبنای فهرست برنامه های تدارک یافته، دولت خود را به تأمین کادر آموزشی یا اداری مورد نیاز مناطق متعهد می‌نماید.

گفتنی است که نوع و کیفیت آموزش ارائه در هر منطقه، با توجه به نقشه استقرار مدارس و با نظارت بازرسین آکادمیک مناطق تضمین می‌گردد.

بدین ترتیب پیرو قانون تمرکز زدایی که از آموزش تحت عنوان اولویت ملی یاد نموده است،‌ انتقال صلاحیت‌ها به جوامع محلی، بخشها و مناطق به صورت تدریجی صورت گرفته و واحدهای مربوطه، عهده دار مسئولیت سرمایه گذاری و مدیریت مالی امور جاری نظیر نوسازی و تجهیز نهادهای آموزشی و ایاب و ذهاب دانش آموزان در سطح کالج و ویسه می‌باشند.

نهادهای مدیریتی در چهار چوب سلسله مراتبی وزارت آموزش و پرورش فرانسه، مسئولیت اداره کلیه مدارس آموزش متوسطه عمومی بر عهده مراکر ذیل می‌باشد: 1- شورای اداری مدارس متوسطه شورای مذکورعهده دار کلیه امور مرتبط با حیات آموزشی، اخلاقی و مالی نهاد آموزشی متوسطه (با توافق شورای اداری) می‌باشد.

شورای فوق‌الذکر از نمایندگان انتخابی متشکل از کادر اداری (به نسبت یک دوم) و نمایندگان دانش‌آموزی ترکیب یافته است.گفتنی است که مجموع افراد مذکور، اعضای دائمی شورای اداری مدرسه را تشکیل می‌دهند.

ریاست شورای اداری نیز با بازرسی آکادمی و در غیاب او با مدیر مرکز آموزش متوسطه می‌باشد.

2- کمیسیون دائمی مدارس متوسطه ترکیبی از اعضای دائمی شورای اداری کمیسیون دائمی مدارس نیز حضور دارند.

کمیسیون مذکور، به پی گیری مسائل مطرح در شورای اداری مبادرت می‌نماید.

علاوه بر این، مسائلی که در رابطه با امورمتفرقه، طی سال تحصیلی توسط مدیر مدارس مطرح می‌گردد، به این کمیسیون ارجاع می‌گردد.

شورای انضباطی و شورای نظارتی از جمله دیگر نهادهای اجرایی دست‌اندرکار اداره امور آموزش متوسطه به شمار می‌آیند که هر یک عهده دار مسئولیت حفظ انضباط و نظارت بر پیشرفت تحصیلی دانش آموزان، ارائه اطلاعاتی در خصوص تعلیمات انضباطی کمیسیون دائمی و یا ارائه راهنمایی تحصیلی شورا به والدین دانش‌آموزان می‌باشند.