یکی از مهم ترین موضوعاتی که امروزه دست اند ر کاران تعلیم و تربیت کشور را به خود مشغول کرده است، نحوه ی مواجه شدن آموزش و پرورش با فرصت ها و تهدید های حاصل از گسترش و توسعه ی فناوری اطلاعات و ارتباطات و برنامه ریزی دقیق و اصولی برای بهره بردای و استفاده از آن است به ویژه ، با توجه به تاثیر این فناوری های نوین در شیوه های یاددهی - یادگیری و تغییر نقش معلمان ، ضروری است که زمینه هایی فراهم شود تا هم وزارت آموزش و پرورش موجود در جامعه ی معلمان را شناسایی کند و هم معلمان گرامی به شناسایی و ارتقای مهارت های خود در کاربرد فناوری های نوین نظیر IDT و IT در آموزش بپردازد.
از این رو ، معاونت آموزش و پرورش نظری و مهارتی با همکاری سازمان پژوهش و برنامه ریزی آموزشی کشور ، بر اساس مندرجات این راهنما و شیوه نامه ی مربوط در سال تحصیلی جاری ، اقدام به بر گزاری جشنواره ای با عنوان « جشنواره ی روش های تدریس فعال مبتنی بر IT » میان دبیران شیمی و جغرافیای دوره ی متوسطه در 8 استان کشور اقدام نموده است .
انتظار می رود که همکاران و دست اندر کاران گرامی ، با مطالعه دقیق شیوه نامه و محتوای این کتابچه ی راهنما ، زمینه های مناسب اجرای این جشنواره را هر چه مطلوب تر فراهم نمایند .
با توجه به فعالیت های انجام شده در حوزهی فناوری اطلاعات و تجربیات به دست آمده ، معلمان می توانند با هر میزان آمادگی در حوزه ی ICT ، در این جشنواره شرکت کنند در صورت انتخاب ، در دوره های آموزشی حضور یابند و نسبت به ارتقای تجربیات خود در انجام زمینه ، مبادرت ورزند .
تدریس برای فردا
« تغییر نقش معلم در کلاس درس »
ICT چه تاثیری بر معلم و روش تدریس او دارد ؟
نقش معلم چگونه تغییر می کند ؟
ICT یکی از عوامل تغییر در کلاس های درس است که ویژگی مهمی دارد وآن ، این که هم عاملی برای ایجاد تغییرات و هم ابزاری تغییر دهنده است.
ظهور و پیدایش جامعه ی اطلاعاتی ، بسیاری از فریضه های ما را در زمینه ی آموزش با پرسش های اساسی روبه رو ساخته است .
فناوری های جدید ارتباطات و اطلاعات ، دنیایی را که در آن زندگی می کنیم و روش های یاد گیری چگونه زیستن را تغییر داده اند.
ICT ، منبعی برای تولید دانش ، بستری برای انقال محتوا و ابزاری برای تعمل و مباحثات یاددهی - یادگیری می باشد .
ورود ICT به کلاس های درس ، چه تاثیری بر معلمان دارد ؟
آیا بر میزان کار و فعالیت آن ها می افزاید یا آن را کاهش می دهد ؟
آیا ICT ابزاری برای کمک به تدریس برنامه ی درسی است یا محتوای برنامه ی درسی را افزایش می دهد ؟
آیا محتوای آموزشی و چگونگی و کیفیت آموزش را تغییر می دهد؟
در این بخش به بررسی این دو پرسش می پردازیم :
- فناوری چه تاثیری بر مدار می گذارد ؟
چگونه ICT یاد گیری را غنی تر می سازد ؟
ارتباطات
کاربردهای جدید فناوری ارتباطات و اطلاعات چون پست الکترو نیکی ، اینترنت و شبکه ی جهانی و ویدئو کنفرانس ، امکانات ارتباطی گوناگونی را برای مدارس فراهم آ ورده است .
در کلاسی که دانش آموزان به اینترنت دسترسی دارند ، ارتباط با خارج از محیط و فرهنگ مدرسه میتواند امکان درک فراتر از محیط اطراف و فرهنگ را فراهم نماید.
دانش آموزان در یک شهر ، استان و کشور می توانند تجربیات خود را از طریق پست الکترونیکی یا ویدئو کنفرانس با دانش آموزان شهر ها ، استان ها و کشور های دیگر به اشتراک گذارند.
آن ها هنگام کار با ICT اغلب در گروه ها با یکدیگر مشارکت می کنند .
تجربه ی کار گروهی ICT بر رشد و توسعه ی مهارت های فردی- اجتماعی تاثیرات مفیدی دارد.
در حل مسائل به شکل گروهی، در عین این که همه به طور فعال درگیر انجام دادن تکلیف و فعالیت اند ، هر دانش آموز نقش خاصی دارد .
ICT ابزاری مناسب برای برقراری ارتباط و کنترل آن در اختیار دانش آموز قرار می دهد .
دانش آموزان در مواجه با چالش های موجود ، اعتماد به نفس خود را افزایش می دهند و احساس قدرت می کنند .
این امر روابط بین معلمان و دانش آموزان را تغییر می دهد .
ارتباط های on -Iine به دانش آموزان قدرت کنترل می دهد .
در این حالت ، معلم یک رهبر ، هدایت گر ، یاری دهنده ، همکار و ارز یاب است که نقش سنتی کارشناس موضوعی وی را با مدیر برنامه تلفیق می کند .ICT از طریق درگیر کردن دانش آموزان در کار جمعی مشترک ، یک کلاس درس را به محیطی جامع با دایره شمول وسیع تر تبدیل می کند .
ظرفیت و قابلیت ICT به گونه ای است که برای هر دانش آموز ، با هر میزان توانایی مورد استفادهقرار می گیرد .
ICT مجموعه ای از ابزار را برای دانش آموز فراهم می سازد تا پس از تسلط بر نکات فنی ، تکالیف و فعالیت های آموزشب را به شکلی جالب تر و لذت بخش تر ارائه نمایند کاربردهای جدید فناوری ارتباطات و اطلاعات چون پست الکترو نیکی ، اینترنت و شبکه ی جهانی و ویدئو کنفرانس ، امکانات ارتباطی گوناگونی را برای مدارس فراهم آ ورده است .
ICT مجموعه ای از ابزار را برای دانش آموز فراهم می سازد تا پس از تسلط بر نکات فنی ، تکالیف و فعالیت های آموزشب را به شکلی جالب تر و لذت بخش تر ارائه نمایند .
لازم به یاد آوری است که برخی اوقات این امر با سر خوردگی و یأس همراه است .
یکی از چالش هایی که ICT برای معلمان تدارک می بینند تعریف نقش آنان به عنوان تسهیل کننده یاد گیری ، سازمان دهنده ی کار های گروهی ، مدیر فعالیت های کلاس درس و...
است.
به این ترتیب ، معلمان بیش تر وقت خود را صرف پشتیبانی تک تک افراد یا گروه ها خواهند کرد و کم تر به تدریس در کلاس خواهند پرداخت .
نیکلاس نگروپونته می گوید: « ما می توانیم جامعه ای با تعداد کمتری دانش آموز که توانایی یاد گیری در آن ها کم است و محیطی که قابلیت آموزشی بیشتری دارد، داشته باشیم.
رایانه ها این تغییرات را ایجاد می کنند.» استفاده از ICT محیطی بت قابلیت آموزشی ویژه در کلاس درس ایجاد می کند که به طور مسلم در ظهور ظرفیت های پنهان دانش آموزان اثر گذار خواهند بود .
غنی سازی یاد گیری برنامه های درسی باید دوباره مورد بررسی قرار گیرند .
یادگیری های لازم برای مواجه باآینده ، فراتر از یادگیری دانش محور در مدارس سنتی است .
در پی یک دستور کار ، کمیسیون بین المللی آموزش در قرن بیست و یکم یونسکو ، چار چوب تحولات آموزشی برای محیط آینده را پیشنهاد داد .
این چارچوب ، بستر مناسبی برای بحث در باره ی برقراری ارتباط بین ICT و یاد گیری است .
ایده ی اصلی این گزارش ، ایده ای قوی و مبتنی بر چارچوبی برای یادگیری ، شامل چهار محور و رکن اساسی است : -یاد گیری برای یاد گرفتن _یادگیری برای عمل کردن _ یاد گیری برای زندگی در کنار هم و با هم _ یادگیری برای بودن چهار محور یاد شده شکلی جدید و متفاوت از تعادل را بین دانستن و دیگر انواع یاد گیری برقرار می کند .
اولین عامل ( محور ) یعنی یاد گیری برای دانستن ، پایه ی بسیاری از آموزش های سنتی است ولی در چار چوب جدید ، « یادگیری برای یادگرفتن » را ایجاد می کند .
دومین عامل که وسعت زیادی دارد، تبحر در مقابله با وضعیت های مختلف و کار کردن در گروه است .
یاد گیری برای زندگی در کنار هم و با هم تنها به جهانی شدن توجه ندارد و به همان اندازه بر زندگی در خانواده و دیگر اجتماعات کوچک نیز تأکید می کند .
به عبارت دیگر ، این محور به معنای توسعه ی درک از دیگران و ارج نهادن به استقلال آنان در سایه ی احترام نهادن به ارزش هی چند گانه ، درک مشترک و صلح است .
« یادگیری برای بودن » نیز به توسعه ی ظر فیت های فردی اشاره دارد.
ایده ی چهار محور ، چشم انداز ی از یک فضای خالی در یک چار چوب را ارائه می کند که در آن ، یادگیری می تواند به صورت ها و در ابعاد مختلف شکل بگیرد .
در آموزش های سنتی ، یادگیری خطی است ولی احتمالا در آموزش های آینده ، پیچیده تر خواهد شد و ابعاد مختلف زندگی خارج از مدرسه را نیز در خواهد گرفت.
نقش ICT چیست؟
تجربه نشان می دهد که ICT در برانگیختن تعامل وتضعیف انفعال نقش مهمی دارد شاید ICT بتواند یاددهی _ یادگیری را از محدودیت های برنامه ی درسی خطی برهاند ، بین یادگیری در مدرسه و خارج از مدرسه ، خانه و مکان های دور دست پلی بزند و پایه و اساسی برای مفهوم یادگیری برای زیستن با هم و در کنار هم ، فراهم سازد.
هدف « یادگیری رای بودن» رشد و توسعه ی شخصیت و توانایی عمل کردن با استقلال بیشتر ، نقادی و مو شکافی ، بر خورداری از قدرت تمیز وعهده دار شدن مسئولیت های فردی است .
در این ارتباط ، آموزش نباید هیچ یک از ابعاد و ظرفیت های فردی شامل حافظه ،استدلالب ، زیباشناسی ، احساسات ، توان فیزیکی و مهارت های برقراری ارتباط را نادیده بگیرید.
مفهوم « یادگیری برای بودن » به طرح این مسئله اشاره دارد که یادگیزی ضمنی که در کلاس های درس مرتبط با هم شکل می گیرد ، در آینده جایگاه قانونمند خود را در مدارس خواهند یافت .
این مفهوم به شکل زیر خلاصه شده است : اغلب مدارس سنتی چیزی را که « گنج درون » نامیده می شود و آن ، استعدادهای نهفته در وجود هر فرد است ،نادیده می گیرند .ICT با وجود امکانات بسیاری که در اختیار دارد ، یادگیری را غنی تر می سازد اما ارکان چهار گانه ی اساسی آن بر ارزش و جایگاه رشد متعادل تأکید دارند.
معلمان برای دستیابی به این تعادل ، باید رویکرد جدید یاددهی _ یادگیری را پیش گیرند .
آموزش برای فردا بحث های فوق در زمینه ی ICT ارتباطات و یادگیری ، تغییرات چشمگیر و قابل ملاحظه ای را که در نقش معلم ایجاد شده است ، برجسته می کند .
پاره ای از این تغییرات عبارتند از : _ تغییر نوع ارتباط با دانش آموز _ تغییر نقش معلم به عنوان یک تسهیل کننده ، مدیر و پشتیبان یادگیری _ تغییر محتوا و فرصت های آموزشی _ تغییر کانون و تمرکز کنترل از معلم به فراگیر.
این تغییرات ، چشمگیرند و قابل توجه هستند .
ولی موانع بسیاری جدی تر سر راه آن ها وجود دارد .
به راحتی می توان دریافت که مشکل اصلی کمبود یا نبود منابع و تجربیات فنی است.
گرچه وضعیت به سرعت در حال تغییر است و کمبود رایانه ها و هزینه ی بالای اتصال به اینترنت ، هنوز برای بسیاری مدارس مشکل ساز است اما چنین به نظر می رسد ، که مشکلی اساسی ، دگرگونی و تغییر اساسی در شیوه های تدریس باشد .
بیش ترین چالش تلفیق فناوری در مدارس و کلاس های درس مر بوط به نیروی انسانی است نه فناوری .
به علاوه ، این دیدگاه فقط در مورد کمک به دیگران در کار کردن با ماشین نیست بلکه اسا سا هدف آن کمک به معلمان در تلفیق و به کار گیری این ماشین ها به عنوان ابزار ی در خدمت تدریس است .
معلمان به چه کمک هایی نیاز دارند؟
در گزینش فناوری های جدید ، معلمان با پاره ای موانع احساسی مواجه اند که آن دارند؟
در گزینش فناوری های جدید ، معلمان با پاره ای موانع احساسی مواجه اند که آن ها را می توان در چند مورد زیر خلاصه کرد : _موانع بزرگ روان شناختی در ارتباط با آزمایش کردن و به کار گیری ICT _ دشوار بودن تغییر باور های تربیتی و آموزشی زیر بنایی _ سختی تغییر ساختار «ریشه یافته در ذهن » درزمینه ی «هنر تدریس » _ ترس معلممان در از دست دادن اختیارات و کنترل کلاس درس ؛ یکی از علل این ترس می تواند عدم اعتماد به نفس آن ها در بهکار گیری ICT و پایین بودن توانایی هایشان در این زمینه در مقایسه با دانش آموزان باشد.
_ عدم هماهنگی معلمان مدارس با تغییرات سریع سخت افزار ها و نرم افزار ها _ وجود پاره ای مسائل و مشکلات در سطوح موسسات آموزشی یا دولتی _دست کم گرفتن تلاش معلمان برای یادگیری و کنترل فناوری جدید.
این عوامل ، عوامل انسانی هستند.
به نظر می رسد برخی معلمان ICT را خطری می دانند که تجربیات حرفه ای آنان را تهدید می کند .
معلمان فردا باید رویکرد ی نو برای کار خود و دیدگاهی جدید در باره ی معنا و مفهوم آموزش و یادگیری پیدا کنند.
بنابر این آن چه گفته شد ICT ابزاری بسیار ارزشمند است ولی استفاده ی موثر از آن مستلزم برخورداری از مجموعه ای از مهارت ها است.
معرفی سطوح و مهارت های مختلف به معلمان و دیگر اقشار جامعه چالش بسیار بزرگی ایجاد می کند به خصوص در زمانی که کاربرد فناوری به سرعت یاد گیری آن در حال رشد و توسعه است.
کاربرد موثر ICT از نگرش ها و رویکردهای یاد دهی - یاد گیری جدا نیست .
معلم جدید باید رویکردی را در پیش گیرد که نسبتا باز ، ترغیب کننده و به دنبال خلاقیت باشد یاد گیری را پشتیبانی و تسهیل کند و محیطی مناسب برای هدایت آن فراهم سازد.
بنابراین لازمه تلفیق موثر ICT در مدارس تحول و دگرگونی فرهنگ مدرسه است.
شاید بتوان ICT را کاتالیزوری در نظر گرفت که شیوه های تفکر در مورد یاد دهی - یاد گیری را فعال می کند و موجب تغییر در کلاس های درس می شود.
برای پاسخ گویی نیاز های مطرح شده تلفیق ICT با آموزش ضرورتی انکار ناپذیر است.
در طراحی یک واحد درسی (یاد گیری ) مبتنی بر ICT به چه نکاتی باید توجه کرد؟
معلمان برای طراحی یک واحد درسی بر ICT باید همواره به نکات زیر توجه داشته باشند.
استفاده از ICT برای دست یابی به اهداف آموزشی چه زمان می تواند مفید باشد ، چه زمانی تاثیر کمی دارد و حتی مناسب نیست .
در این تصمیم گیری باید چگونگی عملکرد ICT و راه ها و روش های دست یابی به اهداف یاد دهی - یاد گیری را در نظر گرفت .
برخی از نکات مورد توجه در این مورد عبارت اند از: سرعت و عملکرد ICT چگونه معلمان را قادر می سازد تا برای یاد گیری بهتر دانش آموزان ابعاد مختلف درس را نمایش دهند و بررسی و تحقیق کنند.
تنوع و قابلیت های ICT چگونه می تواند به معلمان و دانش آموزان کمک کند تا به اطلاعات تاریخی یا اخیر دست یابند...
با توجه به موقعیتی بودن اطلاعات ذخیره شده چگونه می توان با استفاده از ابزار ICT اطلاعات را به سادگی پردازش کرده و در آن ها تغییر ایجاد نمود.
چگونه ثبت و ذخیره سازی و پردازش و ارایه ی اطلاعات به شکل تعاملی معلمان و دانش آموزان را قادر می سازد تا به بررسی مدل ها بپردازند، به طور موثر با دیگران ارتباط برقرار کنند و اطلاعات را به طور مکرر در اختیار مخاطبان مختلف قرار دهند...
2 .
چگونه می توان از ICT برای دست یابی به اهداف یاددهی - یادگیری استفاده کرد؟
از ICT نه تنها برای ایجاد انگیزه در مخاطبان و تشویق آن ها بلکه برای دست یابی به اهداف یاددهی- یادگیری به طور موثرتر استفاده کرد...
استفاده نکردن از ICT در فعالیت های آسان و ساده ای که در صورت کاربرد روش های دیگر فرد را راحت تر به اهداف مورد نظر می رسانند.
از ICT در چه زمانی باید استفاده کرد و ابزارها ، محتوا یا روش آماده سازی مورد کدام اند؟
-معلم با استفاده از ICT کارهای دانش آموزان را برای تمرکز در جنبه های مورد نظر و استفاده بهینه ی از زمان و منابع سازماندهی کند.
-دانش آموزان می توانند از ICT برای پیدا کردن پاسخ صحیح سوال ها، متناسب با موضوع درس استفاده کنند.
-دانش آموزان می توانند برای ذخیره کردن و ارزیابی و بهبود کار و تکالیف ، از ابزار ICT استفاده کنند.
-معلم باید ارتباط بین کاربرد ICT و هدف تدریس و تاثیر آن بر کاربرد های روزمره را برای دانش آموزان روشن کند..
3- معلمان باید ابعاد و بخش هایی از تدریس را که در آن از ICT استفاده می شود ، در طرح درس های خود مشخص کنند؛برخی از موارد استفاده از ICT عبارت اند از : -روش ها و شیوه های استفاده ازICT برای رسیدن به اهداف یاددهی -یادگیری -تعیین سوال های کلیدی و فرصت ها و وضعیت مداخله ی معلم برای ایجاد انگیزه در دانش آموزان و هدایت آنها -تعیین روش های ارزش یابی پیشرفت تحصیلی دانش آموزان و ثبت آنها -تعیین معبارهای قضاوت در زمینه ی یافته های دانش آموزان تا استفاده از ICT موجب نادیده گرفتن این یافته ها و پیشرفت ها نشود.
- توجه به هرگونه تاثیر استفاده از ICT در سازماندهی و انتقال مفاهیم درس و چگونگی مدیریت آنها - بررسی تناسب ICT مورد استفاده، با توانایی های دانش آموزان با در نظر گرفتن این نکته که برخی از دانش آموزان ممکن است از قبل در استفاده از ابزار مورد نیاز تبحر لازم را داشته و برخی فاقد این تبحر باشند.
4-معلمان به منظور دست یابی به اهداف آموزشی، باید از چگونگی سازماندهی منابع ICT موجود آگاه باشند.
این سازماندهی شامل موارد زیر است: -استفاده از ابزار ICT برای تمامی افراد کلاس یا یک گروه برای معرفی و مرور مجدد یک موضوع یا برای کسب اطمینان از دست یابی دانش آموزان به مفاهیم اصلی درس.
-تقسیم بندی دانش آموزان در گروه های فردی،دو نفره یا چند نفره،به منظور حصول اطمینان از استفاده آنان از ابزار ICT و درگیر شدن آن ها با آن،تلاش و تعامل و همکاری با یکدیگر و مداخله در صورت نیاز.
-در دسترس بودن منابع ICT برای دانش آموزان به منظور استفاده در تحقیقات یا سایر موارد در حین درس ، طراحی و اجرای فعالیت و کسب اطمینان از مفید بودن وتناسب با هدف آموزشی مورد نظر -حصول اطمینان از ارتباط بین فعالیت مورد نظر و آنچه با استفاده از ابزار ICT صورت می پذیرد.
5-معلمان باید تشخیص دهند که استفاده از ICT برای تدریس به دانش آموزان با نیاز های ویژه ، به طور خاص چه کمکی می کند تا بتوان آنها را با برنامه درسی همراه ساخت و بین برنامه درسی و نیازهای ویژه آنان هماهنگی ایجاد کرد.
6-معلمان باید بهترین ومناسب ترین ابزار ICT را برای دست یابی به اهداف آموزش خود و کار کردن با آنها را با بررسی نقادانه ی نرم افزار های خاص یا عمومی انتخاب کنند.
7-معلمان باید قابلیت های ICT در موضوع درسی را در دانش آموزان رشد دهند و تقویت کنند.این کار به روش های زیر انجام می پذیرد : -بحث و گفت و گو در زمینه مهارت های ICT (آموزش مهارت ها در صورت لزوم)و کاربرد های آن در آموزش.
-استفاده ی دقیق و مناسب از واژه ها و توضیح دادن واژه های مرتبط با کاربرد ICT در موضوع درسی.
-استفاده از ICT به شکلی که الگو و مدلی مناسب برای دانش آموزان باشد و حصول اطمینان از کاربرد صحیح ICT توسط آنان - معلمان باید به هنگام استفاده از ICT ,یادگیری.
دانش آموزان و چگونگی استفاده ی آن ها از ICT را زیر نظر بگیرند و ارزشیابی کنند.آن ها در ارزش یابی پیشرفت دانش آموزان باید به نکات زیر توجه داشته باشند.
-اهداف آموزشی و اجرایی ICT مورد نیاز و چگونگی به کارگیری آن برای رسیدن به هدف را به خوبی بشناسند.
-فعالیت های مبتنی بر ICT ذانش آموزان را مشاهده کرده و در صورت لزوم در آن مداخله کنند.
-با طرح چند سوال دانش آموزان را به فکر کردن برای توجیه مناسب بودن ابزار ICT ملزم کنند.
-با توجه به استانداردهای دست یابی به موضوع درسی، منابع مورد استفاده ی ICT را بشناسند.
-با نتایج استفاده از رایانه و تاثیر آن بر انتظارات معلم از یافته های دانش آموزان، آشنا باشند.
-معیارهایی را که از طریق آنها بتوان میزان تاثیر استفاده از ICT را در یادگیری دانش آموزان اندازه گیری کرد، تعیین نمایند.
-میزان یافته های تک تک دانش آموزان را طی فرآیند یک فعالیت گروهی از طریق مشاهده ، ثبت داده ها،مداخله در فرآیند و گفت و گو با دانش آموزان تعیین کنند.
-از کیفیت یادگیری دانش آموزان از موضوع درسی ارائه شده توسط ICT اطمینان حاصل کنند.
-در صورت استفاده از ابزار ICT در تدریس ، برای ارزش یابی تشخیصی، تکوینی و پایانی فعالیت های مبتنی بر ICT طراحی کنند و مقررات و شرایط استفاده از ICT برای ارتقا ی دانش آموزان ،سطح ادراک آنان و نیز میزان دست یابی شان به مفاهیم را تعیین کنند.
-حوزه وسیعی از ابزارهای ارتباطی و اطلاعاتی و محتوای آنها را مورد ارزیابی قرار دهند تا بتوانند انتخاب ابزار ICT رادر طراحی درس ، تدریس،ارزشیابی و مدیریت کلاس را توجیه نمایند.
فرآیند طراحی واحد یاذگیری با استفاده از ICT -تعیین اهداف اصلی درس -تعیین سطوح مختلف توانایی های دانش آموزان -پیدا کردن نقطه مشترک (سطح پیش دانسته ها ) قابل درک برای همه ی دانش آموزان -طراحی فعالیت های گوناگون متناسب با سطح توانایی دانش آموزان با سطح پایین تر از نقطه شروع -طراحی فعالیت های متفاوت جهت پرورش و ارتقای سطح توانایی دانش آموزان با توانایی های بالاتر -آگاهی از میزان تاثیر استفاده از ICT در ارتقای کیفیت یاددهی -یادگیری و ایجاد فرصت های آموزشی مبتنی بر ICT -تعیین سازمان دهی آموزشی و فعالیت های داخل یا خارج از کلاس -تهیه مواد آموزشی لازم برای انواع فعالیت ها شامل فعالیت های از پیش طراحی شده یا طراحی شده توسط معلمان و برگه ها و کپی های لازم،فایل های از قبل تعریف شده (صفحه ی گسترده،فایل هایی شامل داده ها و....) -تعیین چگونگی گروه بندی دانش آموزان ؛ آیا دانش آموزان کلاس با هم کار می کنند، در گروه های مختلف کار می کنند ، یا دو به دو و ....
-تعیین شیوه ها و ابزار ارزش یابی متناسب با شیوه ها و ابزار های استفاده شده در طرح درس.
باز بینی و ارز یابی واحد یاد گیری طراحی شده ارزیابی از فعالیت ها: آیا فعالیت برای دست یابی به اهداف ارزیابی مناسب بوده است یا باید تعدیل شود، به علاوه تاثیر ICT در درک بهتر دانش آموز نیز باید مورد ارزیابی قرار گیرد .
برگه ی مرور و باز بینی می تواند در این زمینه به شما کمک کند.
برگه ی مرور و باز بینی فعالیت هدف این برگه ، فراهم آوردن اطلاعاتی است که به شما در تجزیه و تحلیل و تکمیل فعالیت انجام شده جهت استفاده در سایر گرو هها یا زمان های دسگر کمک می کند.
از فعالیت چه انتظاری دارید؟
مقاصد و اهداف یادگیری شما کدام اند؟
شما به کدام دانش و مهارت های دیگر نیاز دارید؟
در زمینه فناوری در زمینه موضوع درسی 3.
دانش آموزان به کدام دانش ها و مهارت های دیگر نیاز دارند؟
در زمینه فناوری در زمینه موضوع درسی در زمینه راهبرد ها و رویکردها 4.
آیا تمرکز بر رشد و توسعه مهارت است یا درک مفهوم آن؟
5.
آیا در جریان فعالیت امیدواریم اگر تا کنون این کارها را انجام نداده اید ، به استفاده از ICT در کلاس درس خود تمایل پیدا کرده باشید.
بدیهی است که همچون دیگر جنبه های آموزش ، با تمرین و تکرار بیشتر ، کارها آسان تر شمند.
توصیه می شود در صورت امکان ، جزوه های خود را با سایر معلمها مقایسه کنید یا با آن ها تبادل نظر کنید طرح درس مشترک بنویسید، در مورد موفقیت ها و مشکلاتی که داشته اید( همه ی ما داشته ایم؟) با هم صحبت کنیدو...
اکنون با در نظر گرفتن اهداف و ویژگی های درس، امکانات و منابع، توانایی های دانش آموزان ، می توان یک واحد یادگیری را در یکی از این سه سطح طراحی کرد: سطوح یاددهی - یاد گیری مبتنی فناوری استاندارد های ارزیابی آموزش مبتنی بر فناوری نوشته شده توسط امیر عباس جعفری در ساعت 3:31 PM | آموزش | چاپ یادداشت | نظرات[2] هشت راز طراحی کلاس پنجشنبه 17 خرداد ماه سال 1386 هشت راز طراحی کلاس آیا فکر کردن به آن کلاس لخت و بی ریخت ناراحتتان می کند؟
آیا به معلمی که کلاسش شاد و زیباست حسودی می کنید؟
اگر اینطور است امسال قدم تازه ای بردارید.
هر معلمی می تواند با استفاده از تجربیات معلمان موفق، محیطی شاد و جذاب برای یادگیری درست کند.
اول از همه کارهای مهم تر!
وقتی برای اولین بار پا درون کلاستان می گذارید با خودتان یک دفتر یادداشت و یک مداد بردارید.
در درگاه بایستید و نقشه پلان اتاق را بکشید.
در نقشه جای تخته، وسایل، کمدها و پنجره ها را هم مشخص کنید.
قبل از اینکه به طور فیزیکی شروع به جا به جا کردن اشیا بکنید، روی نقشه ای که کشیده اید، این کار را با شکلهایی که از کاغذ و به مقیاس بریده اید، انجام دهید.
برای این کار می توانید از این فلش استفاده کنید.
مسیر رفت و آمد بچه ها، فضای بین میزها و سایر چیزها را در نظر بگیرید.
وقتی نقشه تان را در کلاس واقعی پیاده کردید، بین میزها راه بروید و سر میز بچه ها بنشینید تا مطمئن شوید همه راحت هستند و تخته را می بینند.
جادوی رنگ رنگ ها قیافه کلاستان را تعیین می کنند.
رنگی را انتخاب کنید که برایتان جالب است و نشان می دهد که شما از جو کلاس چه می خواهید: می خواهید آرام و آرامش بخش باشد؟
(به رنگ های آبی و سبز فکر کنید) می خواهید شاد و خلاق باشد؟
(از رنگ های گرمسیری استفاده کنید) می خواهید گرم و خانه مانند باشد؟
( از رنگ های خاک و رنگهای اصلی استفاده کنید) از این رنگها برای تابلوی آگهی های کلاس، جعبه ها و طبقه های کلاس و حتی فرش آن استفاده کنید.
چند کاره !
تخته کلاس را به سه قسمت مساوی تقسیم کنید و دور هر قسمت را با کاغذهای رنگی تزیین کنید.
مثلا قسمت صورتی تخته را به روز تولد بچه ها اختصاص دهید و از بچه ها بخواهید راجع به تولدشان روی آن بنویسند و نقاشی کنند.
قسمتی هم می تواند برای ساختن داستان مورد استفاده قرار بگیرد.
چیز جدیدی را امتحان کنید.
یکی از جذابیت های چند کار کلاس می تواند "درخت لوله ای" باشد.
کمی لوله PVC بخرید و آن را شکل یک تنه درخت در تخته سه لا نصب کرده و کلاس بر پا کنید.
روی میله را سوراخ کنید و با میله یا هر چیز مناسب دیگری برای آن شاخه بسازید.
کیف ها یا کیسه های کوچک پلاستیکی به هر شاخه آویزان کنید و در آن بازی، فعالیت و کتاب بگذارید.
کار دستی های بچه ها می تواند آنجا آویزان شود.
با چیزهایی مثل برگ و کاغذ هم می توان آن را تزیین کرد.
دیگران را هم شریک کنید!
بهتر است که تمام کار تزیین کلاس را خودتان انجام ندهید.
از بچه ها بخواهید در کار انتخاب رنگ ها و جای وسایل و حل کردن مشکل انبار کردن چیزها به شما کمک کنند.
این باعث می شود آنها نسبت به کلاسشان احساس تملک و غرور کنند و درس بزرگی هم در حل مساله بگیرند.
بهتر از همه اینها این کار خیلی خلاق است.
بچه ها می توانند با کمک بزرگترها دیوار کلاس را مثلا به شکل اقیانوس رنگ کنند و از نتیجه کار لذت ببرند.
یک ابتکار ساده می توانید از یک تابلوی نگه دارنده کارت و یک کارت برای هر دانش آموز، مثل اداره ها، برای حضور و غیاب استفاده کنید.
گرداندن هر کارت یعنی بچه سر کلاس است!
می توانید پشت هر کارت برای بچه ها پیام تشویق کننده ای هم بنویسید.
یک مرکز ارزان!
بعضی وقت ها نمی توانیم هر گوشه کلاس را به یک مرکز یادگیری اختصاص بدهیم ولی می توانیم با چند سبد و سطل پلاستیکی که هر کدام بازی ها و وسایل کمک آموزشی را نگه می دارند به بچه ها حس شرکت در یک فعالیت یادگیری مهم را بدهیم.
روی بچه ها تمرکز کنید برای هفته اول سال برای هر بچه شکل یک خانه را فتوکپی کنید.
بچه ها می توانند خانه ها را طوری تزیین کنند که نماینده آنها باشد.
می توانند روی آنها درباره خودشان بنویسند بعد این خانه ها را به تابلوی کلاس بزنید تا بچه ها همدیگر را بهتر بشناسند.
نوشته شده توسط امیر عباس جعفری در ساعت 08:19 AM | چاپ یادداشت | نظرات[1] مراحل نوشتن طرح درس یکشنبه 1 بهمن ماه سال 1385 مراحل نوشتن طرح درس مقدمه: طرح درس یا سناریوی آموزشی برای نخستین بار در سال 1918 توسط"فرانکلین بوبیت" مطرح شد و لزوم استفاده از سازماندهی در امر یاددهی – یادگیری مورد تأکید قرار گرفت.
طرح درس به شکل امروزی آن، در سال 1950 به وسیله روان شناسان برجسته امر تعلیم و تربیت "بنجامین .
اس .
بلوم" شکل گرفت و در سال 1962 " رابرت گلیرز" نظرات تکمیلی خود را در راستای دیدگاههای بلوم مطرح کرد که تا به امروز نیز مدنظر برنامه ریزان و هدف گذاران آموزشی و دست اندرکاران امور آموزشی در سطح جهان بوده است.
در ایران حیات مجدد "طرح درس" مربوط به هشت نه سال گذشته می باشد.
لزوم استفاده از طرح درس، به عنوان ابزار کارآمدی در زمینه تکنولوژی آموزشی، در خدمت افزایش کیفیت نظام آموزشی کشورمان قرار گرفت.
و طرح درس به عنوان برنامه ریزی و سازمان دادن به مجموعه فعالیتهایی که معلم در ارتباط با هدفهای آموزشی، محتوای درس و توانائیهای دانش آموزان برای مدت زمان مشخص تدوین می گردد مد نظر قرار گرفت.
از محاسن طرح درس می توان به موارد ذیل اشاره نمود: 1- طرح درس به معلم کمک می کند تا پیش بینی های لازم را برای تهیه وسایل آموزشی و رسانه ها به عمل آورد.
2- داشتن طرح درس موجب می شود که معلم به تنظیم اوقات کلاس بپردازد و از ایجاد بی نظمی در کلاس جلوگیری کند.
3- طرح درس موجب می شود که معلم فعالیتهای ضروری آموزشی را به ترتیب و یکی پس از دیگری در مراحل و زمانهای مشخص و به شیوه های منطقی پیش ببرد و نتایج حاصل آن را برای تدریس در مراحل بعدی آموزش مورد استفاده قرار دهد.
4- با توجه به آنچه رفت، نقش و اهمیت طرح درس در بهبود امر یاددهی – یادگیری کاملاً مشهود و ضروری به نظر می رسد.
لذا جزوه ی حاضر به منظور مطالعه و استفاده همکاران محترم جهت بهبود کیفیت آموزشی و ارتقای سطح یادگیری طراحی شده است.
مراحل نوشتن طرح درس روزانه: به طور کلی برای تهیه یک طرح درس روزانه، مراحل و نکات زیر را به ترتیب دنبال می کنیم.
1- مشخصات کلی: ابتدا باید نام درس، موضوع درس، مدت جلسهأ شماره طرح درس، نام مدرسه، تعداد دانش آموزان، کلاس و دوره تحصیلی، نام معلم و تاریخ را در بالای صفحه کاربرگ طرح درس نوشته شود.