نام و نام خانوادگی: بدرالملوک برادران محل خدمت: منطقه 11 آموزش و پرورش تهران
مدرک تحصیلی: دانشجوی فوق لیسانس برنامه ریزی درسی رشته تحصیلی: آموزش ابتدایی
پست سازمانی: معاون سابقه تدریس: 22 سال
عنوان پژوهش: چگونه می توان نظم و انضباط کیفی (ایجابی) را در مقطع دبستان گسترش بخشید؟
هدف و ضرورت انتخاب روش:
-اهمیت و لزوم نگرشی نو،عمیق به مسائل انضباطی دوستان
-تهیه و تدارک محتوای آموزشی برای انضباط
-تدارک گام های آموزشی توسط عوامل تعلیم و تربیت برای کیفی نمودن مسائل انضباطی
-استفاده از روش های نوین در ارزشیابی و قضاوت در موارد انضباطی
جمع آوری و تحلیل اطلاعات و شواهد (1):
در مطالعه مهمترین منبع قوانین و مقررات انضباطی آیین نامه اجرایی مدارس که در ششصد و پنجاه و دومین جلسه شورای عالی آموزش و پرورش مورخ 20/5/79 به تصویب رسیده و امروزه در تمام مدارس حاکم و در حال اجرا میباشد متوجه شدم در فصل ششم به وظایف دانش آموز، ترغیب و تشویق، تنبیه و وظایف مدرسه در ارتباط با مقررات انضباطی اشاره نموده است اما به صورت کلی و این ضرورت برایم ایجاد شد که اهداف عینی و رفتاری ملموسی را به دانش آموزان و اولیا ارائه نمایم تا رسیدن به اهداف کلی سهل و آسان تر میسر گردد.
انتخاب راه جدید موقتی
پس از تدوین اهداف عینی و رفتاری و ملموس اخلاقی، دینی، بهداشتی، ... با برگزاری جلسات توافق اولیا در هماهنگی و حمایت از انتظارات انضباطی جلب شد و در سایه آن دانش آموزان دور از تضاد تربیتی با قوانین عینی و ملموس آشنا شدند.
جمع آوری و تحلیل اطلاعات شواهد 2:
از طریق مطالعه کتابخانه ای به مبانی روانشناختی و اصولی در باب انضباط رسیدیم که از جمله آن خصوصیات جسمی ذهنی، عاطفی، اجتماعی، اخلاقی دانش آموزان دبستانی بود.
حلقه اتصال و رشد و پیشرفت خانه مدرسه- جامعه در سایه نظم و انضباط تحقق می یابد و وضع قانون و مقررات با شرط سادگی بر اساس نیازها و توان به سه محور صدق، تعاون و عدالت تربیت وجدان و تولیدایمان را میسر خواهد ساخت تا در سایه آن سعادت دنیوی و اخروی انسان ها حاصل گردد.
انتخاب راه جدید تر و اجرای ارزشیابی راه جدید:
-در مطالعه شناخت مخاطبان پی بردم. تک فرزندی، مشکلات خانوادگی، جدایی، مشکل مالی و اخلاقی در برخی از خانواده ها وجود دارد. با توجه به قدرت و بضاعت، محدود تصمیم گرفتم محیط مدرسه، خانه دوم بچه ها را محیطی مملو از شادی، امنیت، همکاری و تعاون همراه با نظم ایجاد نمایم تا دانش آموزان در چند ساعتی که در مدرسه هستند به آنها خوش بگذرد. و به این منظور برنامه های زیر شکل گرفت.
استفاده از حیاط مدرسه جهت بازی فوتبال ، ایجاد حلقه علمی در حیاط مدرسه برای مباحثه و رفع اشکال درسها، بازی های حیاطی با کل دانش آموزان مدرسه، شعار همراه با فعالیت بدنی بازی های سر صفی، استفاده از تشویق های متنوع، شعر خوانی با مضمون اخلاقی، دینی و نظم.
-طرح حلزونی اهداف:
سمت ناظم را فقط نباید در کلمه آموزشی خلاصه کرد. که در این صورت ناظم فردی قانون مدار خشک و بی احساس تلقی خواهد شد. اهداف دینی، تربیتی، اخلاق،آموزشی و ... به صورت طرح حلزونی در هم تنیده و حیطه عملکرد معاون را مشخص میکند مخصوصاً در روز هایی که معاون یا مربی و پرورشی یا مربی بهداشت در مدرسه حضور ندارند.
-طرح مشاهده رفتار از طریق یادداشت برداری
نتایج زیادی را در برداشت از جمله: دقت در رفتار و عملکرد دانش آموزان، قضاوت و داوری منصافانه، کاهش کتمان دانش آموز، پیگیری کار ماموران و مبصرها، پیگیری تغییر رفتار دانش آموز، بهبود رفتار و عملکرد دانش آموزان، به تامل و تفکر وادار کردن دانش آموزان
-طرح کیف به جای خط کش
کیف کوچکم شامل: برگه هایی برای ثبت رفتارها،یادداشت های ضروری، سوت، مقداری پنبه و ... برای مواقع ضروری بود.
-طرح واگذاری مسئولیت ها
با در نظر گرفتن عدالت سعی شد به همه دانش آموزان (نور چشمی ها، جسوران، کمرو ها...) بر اساس دفتر انضباطی که ثبت عملکرد و رفتار دانش آموزان در آن قید شده بود بصورت ماهانه فرصت ایفای نقش به عنوان مبصر،مامور و ... داده شود.
-طرح تکریم و تعهد ماموران
با ارائه متنی با عرض تبریک،تعهد در باب رعایت 1- ظاهر مناسب 2- رفتار خوب و منطقی 3- رعایت قوانین و مقررات 4-درس خواندن بود انجام می شد.
-طرح شفاف سازی
دانش آموزان دبستانی با توجه به تفکر عینی خود از انتظارات انتزاعی ما درک درستی ندارند لذا در انجام وظایف و مسئولیت ها خطا میکنند لغو ابلاغ مسئولیت یعنی پاک کردن صورت مساله و عدم اعتماد به نفس در اجرای نقش های آینده بنابراین با شفاف سازی مسئولیت ها در قالب کلمات عینی و ملموس باید دانش آموزان را همراهی نمود.
-طرح ارزشیابی توصیفی
ارزشیابی توصیفی انضباط با هدف بهبود رفتار عملکرد دانش آموزان طی فرآیند با گذشت زمان مد نظر قرار گرفته که قضاوت متربی، خود ارزیابی، دگر ارزیابی. جزیی از فرآیند ارزشیابی محسوب میگردد.
غرض زانجمن و اجتماع جمع تو است چرا که قطره چو شد متصل به هم دریاست
«ادیب المالک فراهانی»
-مدارس ابتدایی تابع چه قوانین و مقررات انضباطی هستند؟
-دانش آموزان ابتدایی (مخاطبان) از نظر جسمی، ذهنی، عاطفی، اجتماعی، اخلاقی و ... دارای چه توانایی‌ها و محدودیت هایی میباشند.
-سیر آموزش انضباط از خانواده و مدرسه چگونه باید طی گردد؟
-چگونه می توانم با طرحی نو انضباط کیفی و درونی با تاکید بر تربیت وجدان در مدرسه را گسترش دهم؟
هدف:
-آگاهی از قوانین و مقررات انضباطی که مدارس باید تابع آن باشند.
-آگاهی از توانایی‌ها و محدودیت های مخاطبان که قصد منضبط نمودن آنها را داریم.
-مطالعه و سیر آموزش انضباط از خانواده تا مدرسه.
-ابداع طرح های نو، جهت تقویت انضباط کیفی و درونی با تاکید تربیت وجدان.
روش
مطالعه کتابخانه ای. مشاهده ثبت رفتار، استفاده از مبانی روانشناختی و مقتضیات زمان و شرایط.
توصیف وضعیت موجود
دانش آموزان می دانند در کارنامه موردی به نام انضباط وجود دارد. فاقد کتاب درسی، از سویی خارج از تاثیر معدل (بدین معنا که انضباط در جمع نمرات و معدل تاثیر ندارد)، و از سویی متاثر از نمرات درسی و معدل (بدین معنا که معلمان بر اساس نمرات درسی و معدل به قضاوت در مورد انضباط می پردازند)
معاونان تا حدودی می توانند در دادن نمره انضباط دخالت داشته باشند اما آیین نامه های دست و پا گیر وجود اولیا و دانش آموزان پر توقع و جسور در این برهه از زمان که تنبیه به معنای آگاه شدن را نیز مورد حمله و محاکمه قرار می‌دهند و ... جز موانعی است که بر سر راه دارند.
به هر حال بنده به عنوان معاون با 22 سال سابقه خدمت 10 سال آموزگار مدرسه پسرانه و 10 سال آموزگار دبستان دخترانه و 2 سال سمت معاونت در نوبت عصر دبستانی که 175 دانش آموز پسر داشت و تعداد چشمگیری از آنها دچار مشکلات خانوادگی بودند مشغول خدمت شدم.
ناسزا گویی، زد و خورد و درگیری دانش آموزان با یکدیگر بسیار رواج داشت، و قدرت و زور وجه امتیاز دانش آموزان به یکدیگر تلقی میشود. در بین اولیا این منطق حاکم بود که پسرانمان باید بزنند و بتوانند حق خود را بگیرند تا در آینده کسی نتواند به آنها زور بگوید!