وزراء و سایر روسای هیئت های کشورهای عضو جنبش عدم تعهد که در تهران ، جمهوری اسلامی ایران در تاریخ (12 و 13 شهریور 1386) 3 و 4 سپتامبر 2007 در نشست وزرا در خصوص حقوق بشر و تنوع فرهنگی گرد هم آمدند.
1- با تجدید عزم خود برای ارتقا وحمایت از کلیه حقوق بشر و آزادی های اساسی از جمله حق برخورداری از هویت فرهنگی که از خصوصیات توصیفی بشریت بوده و میراث مشترک بشری را نیز تشکیل می دهد.
2- با تاکید بر اینکه برداری، احترام به موقع به دیگران و حقوق آنها در تعیین رویکرد آزادانه خود به سوی پیشرفت رو به رشد از ارزشهای بنیادینی است که برای روابط بین الملل نیز ضروری می باشد.
3- با اذعان به این که نتوع فرهنگی و پیگیری توسعه فرهنگی توسط تمامی مردم و ملتها منبع غنای مشترک حیات فرهنگی بشریت می باشد.
4- با تاکید مجدد بر اهداف و اصول مندرج در منشور ملل متحد و با تاکید بر اعتبار و ارتباط مواضع اصولی نهضت عدم تعهد از جمله توسعه روابط دوستانه میان ملت ها بر اساس حقوق برابر، حق تمامی مردم درتعیین سرنوشت خود که به موجب آن آزادانه وضعیت سیاسی خود را تعیین می نمایند و آزادانه توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی خود را پیگیری می کنند.
کسب همکاری های بین المللی در حل و فصل مشکلات بین المللی دارای ماهیت اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی یا بشر دوستانه و احترام به حقوق بشر و ازادی های اساسی برای همگان بدون هیچ تبعیضی بر اساس نژاد، جنسیت، زبان و مذهب.
5- همچنین با تاکید مجدد بر تساوی حاکمیت اعضای ملل متحد که از هرگونه تلاشی به هدف بر هم زدن نسبی و یا کلی وحدت ملی و تمامیت ارضی کشور که مغایر با منشور سازمان ملل است خودداری می کنند.
6- با تایید مجدد این که تنوع فرهنگی دارایی با ارزش برای پیشبرد و رفاه بشریت به طور گسترده می باشد و به عنوان یک ویژگی دائمی که موجب غنای جوامع ما می گردد بایستی ارج نهاده شود موارد بهره برداری واقع و حقیقتا پذیرفته شود.
7- با اغان به وجود منزلت و ارزش ویژه برای هر فرهنگ که شایسته شناسایی احترام و محالفت می باشد و مجاب گردیدن در این خصوص که تمامی فرهنگ ها دارای مجموعه ای از ارزشهای مشترک می باشند و در غنای تنوع وگوناگونی و در تاثیر گذاری متقابل آنها بر یکدیگر، تمامی آنها بخشی از میراث مشترک متعلق به بشریت را شکل می دهند.
8- با تاکید بر اینکه تعهد جمعی برای استماع و یادگیری از یکدیگر و احترام به میراث فرهنگی و تنوع جهت گفتگو، پیشرفت و پیشبرد بشری ضروری می باشد.
9- با مد نظر قرار دادن اینکه بردباری و احترام به فرهنگ، قومیت و مذهب و تنوع زبان و گفتگوی برابر و احترام متقابل میان و داخل تمدنها برای صلح تفاهم و دوستی افراد و مردم فرهنگ و ملل مختلف جهان ضروری می باشد در حالیکه تظاهر تعصب فرهنگی بی صبری و بیگانه ستیزی نسبت به فرهنگها و مذاهب مختلف می تواند نفرت و خشم را میان مردم و ملل سراسر جهان ایجاد نماید.
10- با تاکید مجدد بر اینکه بردباری نه تنها یک وظیفه اخلاقی است بلکه یک ضرورت سیاسی و حقوقی است که صلح را از طریق احترام، پذیرش و قدردانی از تنوع غنی فرهنگ های جهان و اشکال بیان نظر و روشهای انسانیت امکان پذیر می سازد.
11- همچنین با تاکید مجدد عزم بر کمک به همکاریهای گسترده بین المللی در حل مشکلات جاری جهان و به منظور ایجاد چنین وضعیتی که به سبب بار مشکلات گذشته، نیازها و منافع نسل های آتی به خطر نیفتد.
12- با تعهد بر اینکه از هر تلاشی برای تضمین احترام کامل به حقوق بشر و آزادی های اساسی فروگذاری نخواهیم کرد به طوری که نسل های آینده وحال از آزادی انتخاب کامل در نظامهای سیاسی، اقتصادی و اجتماعی بهره مند و قادر به حفظ تنوع مذهبی و فرهنگی خود خواهند بود.
13- با ابراز نگرانی در خصوص تاثیرات نامطلوب ایجاد شده به دلیل عدم احترام و شناسایی تنوع فرهنگی و حقوق بشر، عدالت، دوستی و حق اساسی برای توسعه،
14- با تاکید بر اینکه فرآیند جهانی شدن نیروئی قدرتمند و پویایی را بنا می نهد که باید به نفع توسعه و سعادت تمامی کشورها بدون استثنا قائل شدن مهار شود،
15- با تقبیح هر نوع تلاشی به منظور استفاده از توان اقتصادی به عنوان ابزاری در جهت تحمیل سلطه فرهنگی بر دیگران،
16-با اعتقاد بر اینکه تنوع فرهنگی در جهان در حال تغییر می بایست به عنوان وسیله ای برای خلاقیت، پویایی و ارتقاء عدالت اجتماعی، بردباری و تفاهم و صلح و امنیت بین المللی مورد استفاده قرار گیرد و نه به عنوان توجیهی برای مواجهه ایدئولوژیکی و سیاسی،
17- با بیان اینکه هر دکترینی که بر مبنای نژاد، یا برتری فرهنگی بنا شده باشد به لحاظ علمی غلط، و به لحاظ اخلاقی منکوب، و به لحاظ اجتماعی ناعادلانه و خطرناک بوده و می بایست قویا به عنوان زمینه و تبلور آپارتاید مردود گشته و با بیان نگرانی عمیق خود در خصوص ریشه کنی فرهنگی که به طور مداوم بر مبنای دکترین این چنینی از سوی نیروهای اشغالگر در سرزمین های اشغالی فلسطین و منطقه اشغالی جولان سوریه رو به گسترش است.
18 -با تاکید مجدد بر اینکه حقوق بشر، جهانشمول ، انفکاک ناپذیر ، مستقل و مرتبت بوده و اینکه جامعه بین المللی باید با حقوق بشر در سراسر جهانب به شکلی عادلانه و مساوی برخورد نماید و نیز بر همین اساس و با همان تاکید ، و اینکه، اهمیت خصوصیات ملی و منطقه ای، سوابق تاریخی، فرهنگی و مذهبی باید مد نظر قرار گرفته شود، و اینکه این وظیفه کشورها است که بدون توجه به نظام سیاسی، اقتصادی و فرهنگی به منظور ارتقا و حفظ تمامی حقوق بشر و آزادی های اساسی اقدام نمایند.
1- با تجدید عزم خود برای ارتقا وحمایت از کلیه حقوق بشر و آزادی های اساسی از جمله حق برخورداری از هویت فرهنگی که از خصوصیات توصیفی بشریت بوده و میراث مشترک بشری را نیز تشکیل می دهد.
2- با تاکید بر اینکه برداری، احترام به موقع به دیگران و حقوق آنها در تعیین رویکرد آزادانه خود به سوی پیشرفت رو به رشد از ارزشهای بنیادینی است که برای روابط بین الملل نیز ضروری می باشد.
3- با اذعان به این که نتوع فرهنگی و پیگیری توسعه فرهنگی توسط تمامی مردم و ملتها منبع غنای مشترک حیات فرهنگی بشریت می باشد.
4- با تاکید مجدد بر اهداف و اصول مندرج در منشور ملل متحد و با تاکید بر اعتبار و ارتباط مواضع اصولی نهضت عدم تعهد از جمله توسعه روابط دوستانه میان ملت ها بر اساس حقوق برابر، حق تمامی مردم درتعیین سرنوشت خود که به موجب آن آزادانه وضعیت سیاسی خود را تعیین می نمایند و آزادانه توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی خود را پیگیری می کنند.
کسب همکاری های بین المللی در حل و فصل مشکلات بین المللی دارای ماهیت اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی یا بشر دوستانه و احترام به حقوق بشر و ازادی های اساسی برای همگان بدون هیچ تبعیضی بر اساس نژاد، جنسیت، زبان و مذهب.
5- همچنین با تاکید مجدد بر تساوی حاکمیت اعضای ملل متحد که از هرگونه تلاشی به هدف بر هم زدن نسبی و یا کلی وحدت ملی و تمامیت ارضی کشور که مغایر با منشور سازمان ملل است خودداری می کنند.
6- با تایید مجدد این که تنوع فرهنگی دارایی با ارزش برای پیشبرد و رفاه بشریت به طور گسترده می باشد و به عنوان یک ویژگی دائمی که موجب غنای جوامع ما می گردد بایستی ارج نهاده شود موارد بهره برداری واقع و حقیقتا پذیرفته شود.
7- با اغان به وجود منزلت و ارزش ویژه برای هر فرهنگ که شایسته شناسایی احترام و محالفت می باشد و مجاب گردیدن در این خصوص که تمامی فرهنگ ها دارای مجموعه ای از ارزشهای مشترک می باشند و در غنای تنوع وگوناگونی و در تاثیر گذاری متقابل آنها بر یکدیگر، تمامی آنها بخشی از میراث مشترک متعلق به بشریت را شکل می دهند.
8- با تاکید بر اینکه تعهد جمعی برای استماع و یادگیری از یکدیگر و احترام به میراث فرهنگی و تنوع جهت گفتگو، پیشرفت و پیشبرد بشری ضروری می باشد.
9- با مد نظر قرار دادن اینکه بردباری و احترام به فرهنگ، قومیت و مذهب و تنوع زبان و گفتگوی برابر و احترام متقابل میان و داخل تمدنها برای صلح تفاهم و دوستی افراد و مردم فرهنگ و ملل مختلف جهان ضروری می باشد در حالیکه تظاهر تعصب فرهنگی بی صبری و بیگانه ستیزی نسبت به فرهنگها و مذاهب مختلف می تواند نفرت و خشم را میان مردم و ملل سراسر جهان ایجاد نماید.
10- با تاکید مجدد بر اینکه بردباری نه تنها یک وظیفه اخلاقی است بلکه یک ضرورت سیاسی و حقوقی است که صلح را از طریق احترام، پذیرش و قدردانی از تنوع غنی فرهنگ های جهان و اشکال بیان نظر و روشهای انسانیت امکان پذیر می سازد.
11- همچنین با تاکید مجدد عزم بر کمک به همکاریهای گسترده بین المللی در حل مشکلات جاری جهان و به منظور ایجاد چنین وضعیتی که به سبب بار مشکلات گذشته، نیازها و منافع نسل های آتی به خطر نیفتد.
12- با تعهد بر اینکه از هر تلاشی برای تضمین احترام کامل به حقوق بشر و آزادی های اساسی فروگذاری نخواهیم کرد به طوری که نسل های آینده وحال از آزادی انتخاب کامل در نظامهای سیاسی، اقتصادی و اجتماعی بهره مند و قادر به حفظ تنوع مذهبی و فرهنگی خود خواهند بود.
13- با ابراز نگرانی در خصوص تاثیرات نامطلوب ایجاد شده به دلیل عدم احترام و شناسایی تنوع فرهنگی و حقوق بشر، عدالت، دوستی و حق اساسی برای توسعه، 14- با تاکید بر اینکه فرآیند جهانی شدن نیروئی قدرتمند و پویایی را بنا می نهد که باید به نفع توسعه و سعادت تمامی کشورها بدون استثنا قائل شدن مهار شود، 15- با تقبیح هر نوع تلاشی به منظور استفاده از توان اقتصادی به عنوان ابزاری در جهت تحمیل سلطه فرهنگی بر دیگران، 16-با اعتقاد بر اینکه تنوع فرهنگی در جهان در حال تغییر می بایست به عنوان وسیله ای برای خلاقیت، پویایی و ارتقاء عدالت اجتماعی، بردباری و تفاهم و صلح و امنیت بین المللی مورد استفاده قرار گیرد و نه به عنوان توجیهی برای مواجهه ایدئولوژیکی و سیاسی، 17- با بیان اینکه هر دکترینی که بر مبنای نژاد، یا برتری فرهنگی بنا شده باشد به لحاظ علمی غلط، و به لحاظ اخلاقی منکوب، و به لحاظ اجتماعی ناعادلانه و خطرناک بوده و می بایست قویا به عنوان زمینه و تبلور آپارتاید مردود گشته و با بیان نگرانی عمیق خود در خصوص ریشه کنی فرهنگی که به طور مداوم بر مبنای دکترین این چنینی از سوی نیروهای اشغالگر در سرزمین های اشغالی فلسطین و منطقه اشغالی جولان سوریه رو به گسترش است.
18 -با تاکید مجدد بر اینکه حقوق بشر، جهانشمول ، انفکاک ناپذیر ، مستقل و مرتبت بوده و اینکه جامعه بین المللی باید با حقوق بشر در سراسر جهانب به شکلی عادلانه و مساوی برخورد نماید و نیز بر همین اساس و با همان تاکید ، و اینکه، اهمیت خصوصیات ملی و منطقه ای، سوابق تاریخی، فرهنگی و مذهبی باید مد نظر قرار گرفته شود، و اینکه این وظیفه کشورها است که بدون توجه به نظام سیاسی، اقتصادی و فرهنگی به منظور ارتقا و حفظ تمامی حقوق بشر و آزادی های اساسی اقدام نمایند.
19-با تصمیم بر انجام کلیه اقدامات برای حفظ نظم بین المللی متساوی و دموکراتیک بر اساس گفتگو، همکاری، تبادل فزاینده میان فرهنگی و به منظور جلوگیری از سلطه و همگون سازی فرهنگی، 20-با اذعان به نقش اساسی زنان و جوانان در ارتقا احترام به تنوع فرهنگی، 21- باتاکید بر اینکه تداوم تلاش تمامی کشورها برای ارتقا گفتگو و تفاهم گسترده میان تمدنها ضروری بوده و در تلاشی برای جلوگیری از هدف قرار دادن فرهنگها و مذاهب مختلف و کمک به حل و فصل صلح آمیز مناقشات و اختلافات، 22-با تاکید بر اهمیت خودداری از حمایت از تنفر ملی، نژادبی یا مذهبی از طریق قانون که مبنای تشویق به تبعیض، دشمنی یا خصومت را بنیان می نهد و به منظور تقویت چنین قانونی، 23-با محکوم کردن تلاش برای شناسایی هر فرهنگی با تروریزم، خشونت و نقض حقوق بشر، برنامه عمل ذیل را تصویب نمودند: تعهد بین المللی برای حمایت از تنوع فرهنگی وزراء و سایر روسای هیئت ها، 1- تایید نمودند اهمیت برخورداری، توسعه و حفظ میراث فرهنگی را برای همه مردم و ملت ها در یک فضای ملی و بین المللی مبتنی بر صلح، بردباری و احترام متقابل؛ 2- تاکید نمودند بر ضرورت احترام به تنوع فرهنگی و به حداکثر رساندن انتفاع از آن، از طریق همکاری برای ایجاد آینده ای مولد و هماهنگ با عملی ساختن و ارتقاء ارزشها و اصولی مانند عدالت، برابری و عدم تبعیض، دموکراسی ، انصاف و دوستی، بردباری و احترام در بین جوامع و ملتها، 3- خاطرنشان ساختند که جهان امروز متشکل است از کشورهایی است که مذاهب و نظام های گوناگون سیاسی، اجتماعی و فرهنگی آنها را تاریخ، سنت، تنوع فرهنگی و ارزشهای آنها تعیین می کند و ثبات این کشورها از طریق شناسایی جهانی و حق تعیین آزادانه رویکرد خود نسبت به توسعه فزاینده است .
در همین چارچوب نیز تاکید نمودند که احترام به تنوع چنین نظامات و رویکردی ارزشی اساسی است که باید روابط و همکاری میان کشورها در جهان در حال جهانی شدن بر مبنای آن باشد و آن هم به هدف کمک به ایجاد صلح و جهانی سعادتمند، نظم جهانی متساوی و عادلانه ، و محیطی مناسب تبادل تجربیات بشری، 4- به رسمیت شناختند، اهمیت خصوصیات ملی و منطقه ای اقسام گوناگون سوابق تاریخی، فرهنگی و مذهبی و درخواست نمودند از تمامی بازیگران عرصه بین المللی درخواست نمودن که به ساخت نظم بین المللی بر اساس، شمولیت، عدالت، مساوات و تساوی، کرامت انسانی، تفاهم متقابل و بهبود ، و احترام به تنوع فرهنگی و حقوق جهانی بشر، کمک نمایند، 5- به رسمیت شناختند که احترام به تنوع فرهنگی و حقوق فرهنگی همگان به تبادل وسیع دانش و فهم سابقه فرهنگی، پیشبرد بکارگیری و بهره مندی از حقوق بشری که به صورت جهانی پذیرفته شده و به تقویت ثبات و روابط دوستانه میان مردم و ملل سراسر جهان نیز کمک می نماید.
6- از جامعه بین المللی درخواست کردند تا جهت پاسخگویی به چالش ها و فرصت هایی که با جهانی شدن ایجاد شده اند، به شیوه ای که احترام به تنوع فرهنگی همگان را تضمین نماید تلاش نمایند؛ 7- عزم خود مبنی بر جلوگیری و تخفیف یکسان سازی فرهنگی و نیز خودمحوری فرهنگی (تک فرهنگی)در چارچوب جهانی شدن، از طریق گفتگوها و تبادلات بین فرهنگی ارتقاء یافته از طریق تقویت احترام و رعایت تنوع فرهنگی ، را ابراز داشتند.
8- از جامعه بین المللی درخواست کردند تا منافع جهانی شدن را از جمله از طریق تقویت و گسترش همکاری بین المللی و ارتباطات جهانی برای ارتقاء درک و احترام برای تنوع فرهنگی به حداکثر برساند.
به علاوه آنها تاکید کردند تنها از طریق تلاش های گسترده و مستمر برای ایجاد آینده مشترک بر اساس بشریت مشترک، و تمام تنوع آن، جهانی شدن می تواند کاملا شامل و منصفانه باشد؛ 9- از تمامی اعضاء جامعه بین المللی درخواست کردند تا از رفتارهای تبعیض آمیز و ترجیحی در مقابل سایر ملت ها و فرهنگ ها پرهیز نمایند زیرا چنین رویکردهایی خلاف اصول مساوات هستند.
10 - اذعان کردند به اینکه اقدامات مغرضانه، تبعیض آمیز، کلیشه سازی و دسته بندی کردن نژادی، مذهبی و قومی در مقابل کرامت انسانی و مساوات و عدالت هستند و نباید مورد اغماض قرار گیرند.
11- از تمامی اعضاء جامعه بین المللی درخواست کردند تا حق همه برای دسترسی به فرهنگ خودشان و توسعه خلاقانه آن همچنین حق آنها و وظیفه شان برای دانستن در مورد و احترام به سایر فرهنگها را تضمین نمایند.
12- اتحاد و همبستگی خود را در جهت رویارویی با تلاش های روزافزون برای ایجاد شکل جدیدی از استعمار و خودمحوری فرهنگی (تک فرهنگی) ، که به طور مرموزانه ای ملت ها را هدف نفوذ خود قرار داده است و هدف آن تخریب ارزشها و اصول زیربنایی جوامع آنان است و به همان میزان تلاش کشورهای غربی برای تحمیل ارزشها، عقاید و شیوه زندگی خود بر کشورهای در حال توسعه به منظور ضربه زدن و حتی از دست دادن هویت فرهنگی خودشان، ابراز داشتند.
13- بر ضرورت توسعه و اجرای سیاست ها و برنامه های عمل و تقویت بیشتر و اجرای موازین پیشگیرانه به منظور بسط همگونی و تحمل بیشتر بین مهاجران و جوامع میزبان تاکید ورزیدند.
14- از تمامی کشورهای عضو جامعه بین المللی درخواست نمود تا اقدامات خاصی را با مشارکت جامعه میزبان و مهاجرین به منظور تشویق احترام به تنوع فرهنگی ارتقاء و بهبود رفتار عادلانه با مهاجرین و در جاهایی که مناسب تشخیص داده می شود و بدون از بین بردن حق عودت به موطن اصلی، توسعه برنامه هایی که ادغام آنها را در زندگی اجتماعی، فرهنگی ، سیاسی و اقتصادی تسهیل نماید، اجرا نمایند.
15 از تصمیم مجمع عمومی و شورای حقوق بشر سازمان ملل برای برگزاری کنفرانس بازنگری دوربان در سال 2009 استقبال نموده و از کنفرانس بازنگری دوربان و روند آماده سازی آن می خواهد تا بحث های مربوط به ارتقاء احترام به تنوع فرهنگی بین همه ملت ها را در زمینه مبارزه جهانی علیه نژادپرستی ، تبعیض نژادی ، بیگانه ستیزی و نابردباری های مربوطه را تشویق نماید.
16- اذعان می دارد که اشغال خارجی مانع از بهره مندی از حقوق بشر اصلی و آزادی های اساسی شده، ضمن محکوم نمودن اقدامات غیر انسانی تحمیلی از سوی رژ یم اشغالگر اسرائیل نسبت به مردم فلسطین از جمله بستن مرزها، اعمال محدودیت های شدید نسبت به مسافرت مردم، تخریب منازل و زیر ساختارهای حیاتی از جمله مکانهای مذهبی، آموزشی، فرهنگی و تاریخی و تمامی اعمالی که به منظور تغییر وضعیت حقوقی، ماهیت جغرافیایی و ترکیب جمعیتی سرزمین های اشغالی فلسطین و منطقه اشغال شده جولان سوریه و تخریب میراث فرهنگی آن صورت می پذیرد، از جامعه بین المللی درخواست می نماید تا کلیه اقدامات مقتضی را به منظور پایان دادن به وضعیت اسفبار و غیر قابل تحمل جاری معمول دارد.
گفتگو و همکاری ضرورتی برای غنی بخشی به جهانشمولی حقوق بشر وزرا و سایر روسای هیئت ها، 17- تاکید کردند که گفتگوی در سطح برابر و همراه با احترام متقابل بین فرهنگها و تمدنها از جمله در زمینه حقوق بشر، می تواند به ارتقاء فرهنگ تحمل و احترام به تنوع کمک نماید و به میزان قابل توجهی موجب افزایش همکاری بین المللی در این زمینه می گردد، 18- مجددا بر تعهد جامعه بین المللی برای ارتقاء همکاری بین المللی ، مطابق با مندرجات منشور ملل متحد، به خصوص پاراگراف سوم از ماده یک و همچنین مفاد مربوطه در اعلامیه و برنامه عمل وین مصوب کنفرانس جهانی حقوق بشر در 25 ژوئن 1993 به منظور افزایش همکاری های اصیل بین کشورهای عضو در زمینه حقوق بشر، صحه گذاشتند، 19- بر اهمیت تشویق و توسعه تماسها و همکاری ها در زمینه های فرهنگی تاکید کرده و تصریح کردند که گفتگوهای بین فرهنگی لزوما فهم مشترک از حقوق بشر را غنی می بخشد و از سلطه فرهنگی بر ملت ها جلوگیری می نماید.
20- از تمامی کشورها، سازمانهای ذیربط بین المللی و سازمانهای غیردولتی خواستند تا ابتکارات مربوط به گفتگوهای بین فرهنگی، با هدف دستیابی به فهم غالب مشترک در خصوص تعریف معیارهای حقوق بشری را مورد استفاده و حمایت قرار دهند و از این طریق موجب غنی بخشی به جهانشمولی حقوق بشر گردند.
21- مجددا تاکید نمودند که تمام حقوق بشر یکسان هستند و اجرای هر یک از حقوق نیابد به قیمت عدم بهره مندی از سایر حقوق منجر شود.
ارتقاء آگاهی و درک نسبت به منافع تنوع فرهنگی وزرا و سایر روسای هیئت ها 22- موافقت کردند که آموزش بهترین ابزار برای ترویج احترام به تنوع فرهنگی و افزایش آگاهی نسبت به تفاوت های فرهنگی است، 23- از تمامی کشورها خواستند تا سیاست هایی در سازوکارهای آموزشی خود طرح ریزی واجرا نمایند که طی آن اصول احترام به دیگران، تحمل و تنوع فرهنگی به رسمیت شناخته شده باشد، 24- از تمامی اعضای جامعه بین المللی خواستند تا از طریق آموزش به آگاهی بخشی نسبت به ارزش مثبت تنوع فرهنگی مبادرت ورزیده و بدین منظور طرح دوره های تحصیلی و آموزش معلمین را ارتقاء بخشند، 25-وارد نمودن برنامه هایی برای مطالعه فرهنگ ها و تمدن های مختلف در دوره های تحصیلی از جمله در دوره های آموزش زبان، تاریخ و آراء اجتماعی سیاسی تمدنهای مختلف و همچنین تبادل دانش ، اطلاعات و بورسیه های تحصیلی برای دانشگاهیان را تشویق نمودند.
26- دولت ها را تشویق می نمایند تا از جمله از طریق آموزش و توسعه دوره های تحصیلی و متون درسی پیشرفته، تفاهم، تحمل و دوستی را بین انسانها را در عین تمامی گوناگونی مذهبی، عقیده، فرهنگ و زبان آنها را با در نظر گرفتن کلیه ریشه های فرهنگی، اجتماعی ، اقتصادی ، سیاسی و مذهبی عدم تحمل ارتقا دهند و در این راستا دورنمای جنسیتی را نیز مد نظر قرار دهند تا تفاهم، تحمل، صلح و روابط دوستانه بین ملت ها و تمامی گروههای مذهبی و نژادی گسترش یابد .
اذعان می دارند که آموزش در تمام سطوح یکی از مفاهیم اصولی برای ایجاد فرهنگ صلح است.
27- از دولت ها خواستند تا در جاهایی که مناسب تشخیص می دهند با همکاری سازمانهای ذیربط از جمله سازمانهای مربوط به جوانان، برنامه های آموزشی رسمی و غیر رسمی عمومی که به منظور ارتقاء احترام به تنوع فرهنگی طرح ریزی شده اند، را مورد اجرا و حمایت قرار دهند، 28 - مجددا بر اهمیت آموزش حقوق بشر به عنوان یک ابزار مهم برای ارتقاء و آموزش ارزشهای تحمل و احترام به تنوع فرهنگی تاکید می کنند .
در این راستا، آنها اهمیت توجه بیشتر سازمان ملل متحد در ایجاد یک ابزار بین المللی در زمینه آموزش حقوق بشری را مورد تاکید قرار دادند، نقش رسانه ها وزرا و سایر روسای هیئت ها، 29- این امر را مورد تاکید قرار دادند که رسانه ها باید بیشتر به عنوان مکانیزم جهانی کردن ایده های مربوط به بردباری، احترام به تنوع فرهنگی و حق توسعه فرهنگی و گسترش ارزشهای فرهنگی عمل نمایند تا اینکه ابزاری برای تاکید بر تفاوت های غالب در عرصه های اطلاعاتی و ارتباطی باشند.
در این زمینه از جامعه بین المللی خواسته شد تا تمام تلاش خودب رای از بین بردن فاصله دیجیتال میان کشورهای توسعه یافته و در حال توسعه را به عمل آورند.
30- ضرورت استفاده از فناوری های ارتباطات از جمله فناوری های شنیداری، تصویری ، انتشاراتی، رسانه های جمعی و اینترنت جهت گسترش پیام گفتگو و تفاهم در سراسر جهان و اعلام و تبلیغ عمومی موارد سازنده از تعاملات فرهنگ ها و تمدن ها ی مختلف را مورد تاکید قرار دادند.
31- این امر را مورد تاکید قرار دادند که رسانه ها باید از اعمال سلطه فرهنگی و فکری بر دیگر کشورها از طریق روند آشکار انحصار اطلاعاتی که به تدریج آزادی را محدود نموده و سلطه فرهنگی راتحمیل می نماید، امتناع ورزند.
32- نقش رسانه ها در ایجاد تفاهم بیشتر میان همه مذاهب ، عقاید، فرهنگ ها و مردم و تسهیل گفتگو میان جوامع و نیز ایجاد یک فضای مساعد برای تبادل تجربیات بشری را مورد شناسایی قرار دادند و بر تداوم تلاش هایشان در تفاهم بین فرهنگی و بین مذهبی و همکاری برای صلح، توسعه و کرامت انسانی تاکید کردند.
33- ضرورت توسعه یک استراتژی جهانی جهت ارتقاء مسئولیت پذیری و عمل اخلاقی و حرفه ای در رسانه ها و مطبوعات حرفه ای و فعالیت های آنها مورد تاکید قرار دادند که به امر احترام متقابل در تعاملات بشری کمک می نماید، نهادها و فعالیت های فرهنگی وزرا و روسای هیئت ها، 34- نقش سازمان ها و نهادی دولتی و غیردولتی ذیربط در ارتقاء اصول بردباری و احترام به تنوع فرهنگی از طریق سازماندهی ابتکارات و فعالیت های مناسب با بذل توجه به ظرفیت های حقوق بشری آنها را مورد تاکید قرار دادند، 35- بر نقش توریسم و ضرورت ارتقاء جایگاه آن به عنوان سازوکاری موثر برای تقویت صلح، تفاهم و احترام متقابل و کمک به فرهنگها و ملت ها و برای شناخت یکدیگر تاکید کردند، 36- ضمن تقدیر از تلاش های متعدد صورت گرفته در چارچوب سازمان ملل و خصوصا سازمان آموزشی، علمی و فرهنگی ملل متحد (یونسکو) در ارتقاء احترام به تنوع فرهنگ و حقوق بشر، این سازمانها را تشویق کردند تا به ابتکارات آموزشی، علمی و فرهنگی خود در این زمینه ادامه دهند، نقش محافل علمی وزراء و دیگر روسای هیئت ها، 37- نقش محافل علمی در ارتقاء آگاهی نسبت به ارزشهای مثبت فرهنگ هایم مختلف و ارتقاء احترام به تنوع فرهنگی را مورد تاکید قرار دادند، 38- همچنین ضرورت مشارکت بیشتر محافل علمی در غنا بخشی به مباحث بین فرهنگی در امر حقوق بشر را مورد تاکید قرار دادند تا اینکه این امر به تبادل دانش و فهم مشترک در مورد پیشینه های فرهنگی کمک کند، 39- همچنین از دانشمندان و موسسات علمی و محافل فکری ذیربط درخواست کردند تا تعاملات و گفتگوی خود را در زمینه حقوق بشر سرعت بخشیده و نتایج مطالعات خود را منتشر سازند.
سازمان ملل متحد و سازمانهای بین المللی وزراء و دیگر روسای هیئت ها، 40 همه نهادهای ذیربط سازمان ملل را ترغیب نمودند تا ابتکارات مقتضی جهت ارتقاء گفتگوهای بین فرهنگی در زمینه حقوق بشر را توسعه بخشند.
41- از دفتر کمیسر عالی حقوق بشر سازمان ملل متحد و سازمان آموزشی، علمی و فرهنگی سازمان ملل (یونسکو) دعوت نمودند تا از ابتکارات بازیگران مختلف برای ارتقاء گفتگوی بین فرهنگی در زمینه حقوق بشر حمایت نموده و به موضوع حقوق بشر و تنوع فرهنگی در سازوکارهای حقوق بشری سازمان ملل متحد اولویت دهند، 42- جامعه مدنی از جمله سازمانهای غیردولتی را تشویق کردند تا نسبت به شناسایی و ارتقاء احترام به تنوع فرهنگی با هدف پیشرفت صلح، توسعه و حقوق بشر جهانی اهتمام ورزند، 43- از سازمانهای بین المللی ذیربط درخواست نمود تا مطالعاتی در خصوص تاثیر احترام به تنوع فرهنگی بر تقویت همبستگی بین المللی و همکاری میان همه ملت ها اجرا نمایند، مرکز حقوق بشر و تنوع فرهنگی جنبش غیر متعهدها وزراء و دیگر روسای هیئت ها، 44 - توافق کردند که به سران دولت های عضو نهضت عدم تعهد توصیه نمایند تا موضوع حقوق بشر و تنوع فرهنگی را در برنامه ها و فعالیت های این نهضت وارد کنند.
45- در پرتوی موارد فوق الذکر توصیه نمودند تا از پیشنهاد جمهوری اسلامی ایران برای تاسیس مرکز حقوق بشر و تنوع فرهنگی جنبش غیر متعهدها در تهران حمایت گردد.
این مرکز به عنوان مرجعی برای همکاری درون نهضت عدم تعهد و نیز میان اعضای نهضت و سایر اعضای سازمان ملل متحد با هدف از جمله تحقق اهداف مندرج در این اطلاعیه و برنامه اقدام عمل خواهد نمود.