دانلود تحقیق میزان تأثیر مشاوره تحصیلی در انتخاب آگاهانه رشته تحصیلی دانش آموزان نظام جدید آموزش متوسطه

قالَ عَلی عَلَیه السَّلامُ: مَنْ مَّلَکَ اسْتَأثَرَ وَ مَنِ آسْتَبَدَّ بِرَأیِهِ هَلکَ وَ مَن شاوَرَ الرِّجالَ شارَکَ ها فی عُقولِها.
حضرت علی (ع) (درباره مشورت) می فرماید:
هر که (به چیزی) دست یافت خودرأی می شود (به رأی و اندیشه دیگران بی اعتنا گردد) و هر که خودرأیی نمود (در کار مشورت نکرد) تباه گشت و هر که با مردان (باتجربه) شور نماید با خردهایشان شرکت می کند.

(و هویداست که حکم چند عقل در هر کار از حکم یک عقل سودمند و شایسته تر است).
نهج البلاغه- فیض الاسلام
حکمت 152
پیشگفتار
«مَنْ عَلَّمَنی حرفاً فقدْ صَیَّدَنی عَبْداً‌»
«علم و دانش با کثرت و تکرار تعلم و یادگیری به دست نمی آید، بلکه علم نوریست که خداوند بر حسب مشیت خویش در افرادی قرار می دهد که خواهان هدایت و راهنمایی آنهاست.» امام صادق (ع)

آری علم و دانش صرفاً انباشتن معلومات و اطلاعات در حافظه نمی باشد بلکه باید منشأ بصیرت و منش و ترس از خدا گردد.
...شاگرد و معلم از لابه لای بصیرت از رهگذر خودیابی به خدای خویش را هی یابد و نسبت به او احساس بصیرت و بینایی نمود و ترس و بیمی از او در دلشان راهی یابد.

هدف این گروه رسیدن به نتایج دوباره عنوان تحقیق و بررسی مختصری از وضعیت مشاوره تحصیلی در دبیرستان هاست.

به امید روزی که بتوانیم از این امکانات فراهم شده بهترین وجه در جهت هدایت دانش آموزان به سوی آینده درخشان استفاده کنیم.

نظرات سازنده و مفید کلیه صاحب نظران را مد نظر قرار داده همه خود را مسئول قرار دهیم و هر کسی بتواند به نحوی دین خود را ادا نماید.خوشبختانه بعد از انتخاب موضوع تحقیق و پیشنهاد افراد گروه و کسب اجازه و اخذ رهنمودهای لازم فعالیت پرتلاش را انجام دادیم.

امیدواریم مورد قبول دبیر محترمه خانم خصوصی قرار گیرد در اینجا لازم می دانیم از همه کسانی که به نوعی در شکل گیری این تحقیق نقش داشته اند صمیمانه تشکر کنیم.

(دانش آموزان عزیز، مشاوران، مدیران محترم و ...)
عنوان تحقیق
میزان تأثیر مشاوره تحصیلی در انتخاب آگاهانه رشته تحصیلی دانش آموزان نظام جدید آموزش متوسطه.

به عبارت دیگر؛
- آیا انتخاب رشته تحصیلی دانش آموزان نظام جدید آموزش متوسطه آگاهانه و با هدف بوده است؟
- آیا مشاوره تحصیلی با مشاور مدرسه در انتخاب آگاهانه رشته تحصیلی مؤثر بوده است؟
- آیا مشاوره تحصیلی با والدین در انتخاب آگاهانه رشته تحصیلی مؤثر بوده است؟
- انتخاب آگاهانه رشته تحصیلی می تواند در موفقیت تحصیلی دانش آموزان مؤثر باشد؟
- آیا مشاوره تحصیلی برای دانش آموزان به عنوان یک نیاز محسوب می شود؟
- نگرش دانش آموزان به عنوان رکن اساسی نظام آموزشی نسبت به مشاهده چیست؟

و ...
تاریخچه مختصری از موضوع تحقیق
با توجه به اینکه از مزایای طرح نظام جدید آموزش متوسطه آموزش و پرورش رسمی کشور توجه بیشتر به علاقه و استعداد دانش آموزان، ارتباط این آموزش و بازار کار کاهش نگرانی و بالاتکیفی در بین دانش آموزان متوسطه و ...

ذکر شده است و از طرفی در این نظام عنایت خاصی به راهنمایی و مشاوره گردیده است.
هدف ها
1- بررسی مزیان تأثیر مشاوره تحصیلی در انتخاب آگاهانه رشته تحصیلی در دانش آموزان نظام جدید آموزش متوطه
2- بررسی میزان تأثیر مشاوره در کاهش نگرانی های دانش آموزان
3- بررسی میزان تأثیر مشاوره در شناساندن استعدادها و توانایی فردی دانش آموزان
4- بررسی میزان تأثیر مشاوره در شناساندن رشته های مختلف دانشگاهی و مشاغل مربوطه
5- بررسی نیازهای مشاوره ای (عاطفی- خانوادگی و ...) و تعیین اولویت
فرض ها
- دانش آموزان با توجه به استعدادها و توانایی های فردی، رشته تحصیلی خود را انتخاب کرده اند و پیشرفت تحصیلی خود موفق ترند.
- دانش آموزانی که با استعدادها و توانایی های فردی خود آشنا هستند علاقه مندی و رضایت بیشتری از ادامه تحصیل در رشته تحصیلی خود دارند.
- دانش آموزانی که علاقه مند به ادامه تحصیل در رشته خود هستند نسبت به رشته های تحصیلی دانشگاهی و مشاغل مربوط آینده آگاه ترند.
- دانش آموزانی که نسبت به رشته تحصیلی و زمینه شغلی آگاهی دارند و بهتر می توانند رشته تحصیلی و در نهایت شغلی مناسب انتخاب نمایند.
ابزار تحقیق
ابزار تحقیق پرسشنامه است که در دو قسمت الف و ب تهیه شده است.

اطلاعات قسمت الف با روش درجه بندی کردن رفتار جمع آوری شده است.

در هر قسمت فراوانی ها، درصدگیری، میانگین مربوط همراه با جداول و نمودار آورده شده است ضمناً متن پرسشنامه پیوست تحقیق می باشد.
گروه آزمودنی نمونه
دانش آموزان ترم آخر نظام جدید آموزش متوسطه که باید در خرداد 1384 فارغ التحصیل شوند برای رعایت روائی تحقیق همه آزمودنی ها از رشته علوم تجربی هستند.

نمونه مورد نظر با روش نمونه گیری تصادفی ناحیه ی انتخاب سؤالات و از دبیرستان صیرفی و بادامچی که دارای نظام جدید آموزش متوسطه در سطح و رشته مورد نظر بودند، انتخاب شدند.

ضمناً از هر دبیرستان یک کلاس به صورت کاملاً تصادفی به عنوان نمونه انتخاب شدند.

جامعه آماری
دانش آموزان ترم آخر نظام جدید آموزش متوسطه
اهمیت و ارزش تحقیق
فقدان نظام بررسی مشاوره و راهنمایی و مدرسه به طور کامل و با کیفیت پایین علایق و توانایی ها و کوشش های روزمره تحصیلی و کسب مهارت، فاصله ایجاد می کند و نقش و اثر عشق و رغبت را در پیشرفت و موفقیت از بین می برد چه بسا!

ناکامی ها و شکست های نوجوانان در مرحله تحصیلی که از انتخاب آنان ناشی است، نتیجه انتخابات اتفاقی رشته تحصیلی و تخصص در بسیاری موارد، عرضه، کارشاناسان و متخصصانی است که در حد مطلوب متخصص و کارشناسانی نیستند و فقط عنوان ها را و توقع و انتظارشان از جامعه بیش از اعتبار سودبخش و ارزش کاری است که انجام می دهند.

عدم توجه به مسأله راهنمایی و راهی تحصیل و اشتغال نوجوانان دارای زیان های گوناگون است که آنها را به شرح زیر می توان دید:
1- راهنمایی عقیلی لازمه ی توزیع متناسب نیروی انسانی است.
2- شناسایی استعدادها لازمه ی جهت یابی تحصیلی است.
3- علاقه موجب پیشرفت است.
4- شناسایی استعدادها لازمه تشکیل گروه های متجانس درسی است.
محدودیت های تحقیق
1- کمبود وقت جهت مطالعه و بررسی بیشتر برای محقق
2- غیرممکن بودن زمان یکسان برای تکمیل پرسشنامه
3- نابرابری تعداد نمونه ها (هر کلاس بین 30 تا 40 نفر است)

منابع مالی تحقیق
تحقیق به صورت گروهی و با هزینه گروهی انجام می شود.

هزینه ایاب و ذهاب، فتوکپی و کاغذ و ...در حدود 5000 ریال برآورد شده است.

همچنین تایپ و فتوکپی در حدود هزینه شده است.
مدت زمان تحقیق
از مورخه 12/12/83 لغایت 30/2/84 کل زمان به کارگیری شده است.
کاربرد تحقیق
در این تحقیق می توان مشاوره در آموزش و پرورش به خصوص در ناحیه 7 مورد تحقیق، مورد استفاده بوده واقع گردد.

به امید اینکه از امکانات موجود به بهترین نحو استفاده کرده و در خدمت به نظام تعلیم و تربیت اسلامی به کار گیریم با آرزوی توفیق برای دانش آموزان، مشاوران، برنامه ریزان و کلیه دست اندرکاران نظام تعلیم و تربیت اسلامی.
به امید اینکه از امکانات موجود به بهترین نحو استفاده کرده و در خدمت به نظام تعلیم و تربیت اسلامی به کار گیریم با آرزوی توفیق برای دانش آموزان، مشاوران، برنامه ریزان و کلیه دست اندرکاران نظام تعلیم و تربیت اسلامی.

روش جمع آوری اطلاعات با توجه به اینکه برای انجام تحقیق از ابزار پرسش نامه استفاده نموده ایم لازم است که به دبیرستان ها مراجعه نماییم.

و بعد از انجام مراحل و مقدمات لازم به دبیرستان ها مراجعه کردیم.

بحمدالله مشکل خاصی نداشتیم ولی با توجه به حجم دروس در نمونه های مورد نیاز خود نیز اصرار داشتم که وقت دانش آموزان گرفته نشود.

لذا در هر دبیرستانی حدود 10 الی 15 دقیقه از وقت دانش آموزان برای تکمیل پرسش نامه گرفته شد.

ناحیه ی 7 به صورت تصادفی انتخاب شده است و از این ناحیه نیز 2 دبیرستان و از هر دبیرستان یک کلاس به صورت تصادفی و از رشته تجربی انتخاب شده است.

دانش آموزان هر کلاس بین 30 تا 40 نفر و در حال حاضر در ترم آخر نظام جدید تحصیل می کنند و اگر تعداد واحدها را در هر ترم به طور معمول گذرانده باشند باید در خرداد 84 فارغ التحصیل شوند.

معرفی دبیرستان هایی که پرسش نامه را تکمیل نموده اند: دبیرستان بادامچی: این دبیرستان تحت پوشش ناحیه 7 آموزش و پرورش شهرستان مشهد است.

آدرس: مشهد - خیابان حجاب تعداد کل دانش آموزان دبیرستان 774 نفر تعداد کل دانش آموزان نظام جدید 774 نفر تعداد کلاسهای تجربی (ترم آخر) 3 تعداد نفرات تجربی (ترم آخر) 116 نفر حاضرین در کلاس نمونه (مورد آزمایش) 20 نفر تعداد مشاورین 2 نفر دبیرستان بادامچی: این دبیرستان تحت پوشش ناحیه 7 آموزش و پرورش شهرستان مشهد می باشد.

تعداد کل دانش آموزان دبیرستان 664 نفر تعداد کل دانش آموزان نظام جدید 664 نفر تعداد کلاسهای تجربی (ترم آخر) 3 تعداد نفرات تجربی (ترم آخر) 105 نفر حاضرین در کلاس نمونه (مورد آزمایش) 16 نفر تعداد مشاورین 2 نفر یادآوری: از این طرح می توان در حالت های زیر استفاده نمود: جهت به دست آوردن اطلاعات مقدماتی در زمینه چگونگی، اجرا و عملکرد تجارب یادگیری موارد آزمایش در یک بخش کوچک از برنامه.

در برنامه های آموزشی که افراد شرکت کننده در برنامه با موضوع برنامه کاملاً بیگانه هستند مانند اولین درس ریاضی یا آشنایی با کامپیوتر در برنامه های آموزشی که افراد شرکت کننده در برنامه محدود هستند و به همین ولیل امکان تشکیل گروه مقایسه وجود ندارد مانند تشکیل کلاسهای جبرانی یا کلاس های خاص برای دانش آموزان ممتاز شرکت کننده در کلاس های مختلف درسی.

نکاتی در تهیه پرسش نامه حتی الامکان رعایت شده است: مقدمه ای مختلف در زمینه هدف از تهیه پرسش نامه در ابتدای آن ذکر شده است.

راهنمایی لازم جهت پاسخگویی در هر قسمت سؤال آمده است.

سؤال ها به گونه ای ساده و قابل فهم تهیه شده است.

سؤال ها به گونه ای محرک جهت آزمودنی ها تهیه شده است.

از طرح سؤال های طولی و وقت گیر پرهیز شده است.

با توجه به سن آزمودنی ها از سؤالات عاطفی و روانی پرهیز شده است.

عواملی که در پرسش نامه مد نظر قرار گرفته شده استک جنس آزمودنی ها (همه مؤنث) سن آزمودنی ها (99 درصد آنها متولدین 66 تا 67 هستند) رشته تحصیلی تمام آزمودنی ها یکسان است (تجربی) همه آزمودنی ها جزء دانش آموزان ترم آخرند آزمودنی ها از یک ناحیه آموزش و پروش شهرستان مشهد انتخاب شدند.

تاریخ تکمیل پرسش نامه در 2 روز پشت سر هم انجام شده است.

مدت تکمیل پرسش نامه برای همه یکسان بوده (10 تا 15 دقیقه) نفرات کلاس ها 35 تا 40 نفر متغیر است یافته ها با استفاده از میانگین الف) روش درجه بندی رفتار و میانگین اطلاعات مربوط به قسمت الف پرسش نامه با استفاده از روش درجه بندی رفتار جمع بندی شده و نوعی قضاوت است.

در مقیاس درجه بندی رفتار، رفتارها و عملکردهای رفتاری نظیر علاقه ها و ارزش ها را با آن اندازه گیری می کنند.

در این مقیاس نمره ی هر فرد برابرست با مجموع نمرات وی در تمام سال با توجه به جهت سالها تقسیم بر تعداد سؤالها.

در این تحقیق تعداد افراد پاسخ دهنده ی هر سؤال 36 نفر بوده و در قسمت الف پرسش نامه هر سؤال به 5 درجه تقسیم شده است.

سؤال های 1 تا 11 و سؤال 15 جهت مثبت پرسش نامه و سؤال های 12 و 13 و 14 جهت منفی دارند.

در سؤال های جهت مثبت نمره گذاری به این ترتیب است: 1= خیلی کم 2= کم 3= متوسط 4= زیاد 5= خیلی زیاد در سؤال های با جهت مثبت نمره به روش بالا بوده و در سؤال های جهت منفی نمره گذاری بدین روش است: 1= خیلی زیاد 2= زیاد 3= متوسط 4= کم 5= خیلی کم محاسبه میانگین پاسخ های داده شده با توجه به جهت و فراوانی ها به شرح زیر است: جدول شماره 1 مربوط به فراوانی پاسخ های قسمت الف پرسش نامه شماره و ردیف در جدول مطابق با شماره سؤال های پرسش نامه می باشد.

فراوانی پاسخ های عبارات برای مثال، برای محاسبه ی میانگین سؤال 1 به این گونه عمل شده است: میانگین مربوط به جدول شماره الف میانگین سؤال 1 قسمت این پرسش نامه ..................................................................................

638/1 – 1 میانگین سؤال 2 قسمت این پرسش نامه ..................................................................................

861/1 – 2 میانگین سؤال 1 قسمت این پرسش نامه ..................................................................................

583/2 – 3 میانگین سؤال 1 قسمت این پرسش نامه ...................................................................................

61/1 – 4 میانگین سؤال 1 قسمت این پرسش نامه ..................................................................................

583/4 – 5 میانگین سؤال 1 قسمت این پرسش نامه .....................................................................................

4/4 – 6 میانگین سؤال 1 قسمت این پرسش نامه ..................................................................................

472/4 – 7 میانگین سؤال 1 قسمت این پرسش نامه ..................................................................................

083/4 – 8 میانگین سؤال 1 قسمت این پرسش نامه .....................................................................................

2/3 – 9 میانگین سؤال 1 قسمت این پرسش نامه ..................................................................................

472/3 – 10 میانگین سؤال 1 قسمت این پرسش نامه ..................................................................................

305/4 – 11 میانگین سؤال 1 قسمت این پرسش نامه ..................................................................................

861/4 – 12 میانگین سؤال 1 قسمت این پرسش نامه ..................................................................................

61/2 – 13 میانگین سؤال 1 قسمت این پرسش نامه ..................................................................................

583/4 – 14 میانگین سؤال 1 قسمت این پرسش نامه ..................................................................................

472/2 – 15 انحراف معیار (استاندارد) برای بررسی پراکندگی نظر دانش آموزان در مورد سؤال های 3 و 4 پرسش نامه الف، انحراف استاندارد این سؤال نیز در ذیل آورده شده است.

لازم به ذکر است که برای محاسبه انحراف استاندارد ابتدا باید واریانس را محاسبه نمود: واریانس = انحراف معیار واریانس سؤال 3 واریانس سؤال 4 انحراف استاندارد سؤال 4 بیشتر است یعنی نظرات دانش آموزان تمایل به سمت سؤال 3 دارد که انتظار می رفت به یک اندازه باشد یا انحراف استانداردی نزدیک به هم داشته باشند.

جدول شماره 2 آمار در حد ترکیبی گزینه ها – مربوط به قسمت الف پرسش نامه (شماره ردیف جدول با شماره سؤال های پرسش نامه مطابقت دارد) نمودار میله ای سؤالات 2 و 15 قسمت الف پرسش نامه: سؤال 2: مشاور در انتخاب رشته تحصیلی به من کمک کرده.

سؤال 15: هنگام مشورت با مشاهده آموزشگاه از نگرانی ام کاسته می شود.

نمودار دایره ای سؤال 2 و 15 قسمت الف پرسش نامه سؤال 2: مشاور در انتخاب رشته تحصیلی به من کمک کرده.

خیلی زیاد= 10% زیاد= 10% متوسط= 80% کم= 80% خیلی کم= 180% سؤال 15: هنگام مشورت با مشاهده آموزشگاه از نگرانی ام کاسته می شود.

خیلی زیاد= 50% زیاد= 20% متوسط= 120% کم= 30% خیلی کم= 140% جدول فراوانی قسمت «ب» پرسش نامه: آمار درصدی فراوانی قسمت «ب» پرسش نامه (ردیف جدول مطابق با ردیف – عنوان جدول شماره 5 می باشد) میانگین پاسخ های قسمت «ب» پرسش نامه 1- شناساندن مشاغل مختلف 527/2 2- شناساندن دقیق رشته های مختلف تحصیلی 6/2 3- هماهنگی و تطبیق توانایی های فردی با وضعیت رشته ها و مشاغل موجود در جامعه 875/2 4- شناساندن نقاط قوت و ضعف فرد است 75/4 5- ارتباط با والدین در زمینه ارائه رهنمودهای مختلف 128/3 6- شناساندن استعدادها و توانایی های فردی 875/2 7- شناساندن رغبت ها و علائم شخصی 761/2 8- راهنمایی در زمینه ی حل مشکلات رفتاری 684/2 9- راهنمایی در زمینه ی حل مشکلات عاطفی 681/2 10- راهنمایی در زمینه ی حل مشکلات خانوادگی 805/2 واریانس و انحراف معیار سؤال 7 قسمت «ب» پرسش نامه * علل عدد آماری 35 این است که در قسمت «ب» پرسش نامه رایک نفر پر نکرده بود.

نمودار دایره ای سؤال 7 قسمت «ب» پرسش نامه نیاز شدید= 110% نیاز متوسط= 140% بی نیاز= 90% دیگر موارد= 20% نمودار میله ای قسمت «ب» پرسش نامه 1- شناساندن مشاغل مختلف 2- شناساندن دقیق رشته های مختلف تحصیلی 3- هماهنگی و تطبیق توانایی های فردی با وضعیت رشته ها و مشاغل موجود در جامعه 4- شناساندن نقاط قوت و ضعف فرد است 5- ارتباط با والدین در زمینه ارائه رهنمودهای مختلف 6- شناساندن استعدادها و توانایی های فردی 7- شناساندن رغبت ها و علائم شخصی 8- راهنمایی در زمینه ی حل مشکلات رفتاری 9- راهنمایی در زمینه ی حل مشکلات عاطفی 10- راهنمایی در زمینه ی حل مشکلات خانوادگی نتایج تحقیق نگرش افراد نسبت به کار مشاورین آموزشگاه ها ضعیف است.

نگرش افراد نسبت به انتخاب رشته آگاهی از هدف، علاقه مندی به دروس اختصاصی و یادگیری دروس اختصاصی و انتخاب شغل آینده در حد مطلوب و آگاهانه بوده است.

مشاورین باید درباره آینده تحصیلی در دانشگاه نیازها و ظرفیت های مربوط به هر رشته اشتغال پس از تحصیل و نیازهای شغلی جامعه را بررسی دقیق تر نمایند و دائماً با انجام مشاوره گروهی در تماس با دانش آموزان باشند.

دانش آموزان در انتـخاب رشته تحصـیلی خود به مـیزان زیاد توصیـه های والـدین را در نـظر قـرار داده اند.

حدود وظایف دبیر راهنما و مشاور برای مسؤولین مربوطه عملاً معلوم نیست.

متأسفانه بعضاً مشاهده شده که در ساعات کار مشاور برای پر کردن ساعات دبیر به کار می رود که کسری منطق در برنامه تدریس داشته است در بعضی مدارس برای 3 یا 4 دبیر راهنما با ساعات محدود و برای هر کدام وجود دارد.

چه بسیارند دانش آموزانی که چه مستقیم و چه غیر مستقیم با مشاور مدرسه یا دیگر مسؤولین (مدیر و ...) راهـنمایی شـده اند ولی اصلاً مورد نظر دانش آموزان قرار نداشته و به آن توجهی نکرده اند.

خیلی کمکممتوسطزیادخیلی زیادردیف236511118881121241353322761__4__1442751__21221611110237__19121482418849231410710__331020113312____123878101327441__14143122515 کم + خیلی کممتوسط + خیلی زیادخیلی زیاد+ زیادردیف4/802/194/512/726/274/526/4173/5063/1435/803/197/247/22/971/8657/21/976/9164/52/945/9177/21/971/7284/443/833/33913/349/851/471083/003/842/83113/942/3301213/233/699/49131/868/137/21463/396/773/1915 دیگر مواردبی نیازنیاز متوسطنیاز شدیدردیف1111311111515521913133110101541116185113814629141171171088121104912041210 بی نیازنیاز متوسطنیاز شدیدردیف58/2814/3730/34185/4285/4235/14270/2514/3714/37357/2857/2885/42442/3114/1740/51514/3785/2240670/254042/31757/4857/2885/2286057/2842/11914/2742/1130/3410