سیدضیاءالدین طباطبایی (رئیس کابینه کودتا) در روز 27 فروردین 1300 با انتشار اعلامیهای لغو رسمی قرارداد 1919 میان ایران و انگلستان را اعلام کرد. این قرارداد روز نهم اوت 1919 (17 تیرماه 1298) میان وثوقالدوله (رئیسالوزرای وقت ایران) و سر پرسی کاکس (وزیر مختار بریتانیا در تهران ) امضاء شده بود، اما اجرای آن در اثر مخالفتهای داخلی و خارجی عملاً متوقف ماند و در سال 1300، دیگر از آن به قراردادی «مرده» تعبیر میشد. با وجود این، لرد کرزن، وزیر امور خارجه انگلستان و طراح اصلی قرارداد، نسبت به آن تعصبی عجیب داشت و لغو رسمیاش توسط سیدضیاء به مذاق او هیچ خوش نیامد. چنانچه به خاطر داشته باشیم که سقوط کابینه سیدضیاء (بر خلاف آنچه در تاریخ رسمی مشهور است) تا حدود زیادی نتیجه عدم حمایت دولت بریتانیا از آن بود، اهمیت رنجش کرزن از این اقدام رئیسالوزرای دولت کودتا بیشتر روشن میشود.
قرارداد
انعقاد قرارداد 1919 میان ایران و بریتانیا نتیجه مستقیم جنگ جهانی اول بود. ایران به رغم اعلام فوری بیطرفی در آغاز جنگ، مورد هجوم طرفهای درگیر (روسیه، عثمانی، انگلستان و حتی آلمان) قرار گرفت و آسیبهای فراوان دید. تصویر ایران پس از جنگ را میتوان به ویرانهای قحطیزده که ناله و دود از جابهجای آن رو به آسمان میرود تشبیه کرد. خزانه مملکت تهی بود، قوای بیگانه شمال، جنوب، شرق و غرب کشور را در اشغال داشتند، از نفوذ و اقتدار دولت مرکزی هیچ باقی نمانده بود و بیماری، ناامنی و فقر بیداد میکرد.
از سوی دیگر وقوع انقلاب در روسیه به فروپاشی حکومت سلطنتی این کشور انجامیده و توازن قدرت را در جهان تغییر داده بود. در چنین شرایطی دولت بریتانیا برای جلوگیری از نفوذ امواج انقلاب سرخ به سوی هندوستان تصمیم گرفت حضور نظامی و مالی خود را در ایران افزایش دهد.