روشهای زمان‌دهی، موقعیت‌دهی و نقطه‌دید
روشهایی برای کنترل کنتراست هست که به عکاسی در زمان مناسب، یا تغییر نقطه دید شما بستگی دارد. استفاده از این روشها وابسته به سوژه مورد عکاسی است. طبیعی است که اگر از سوژه‌های متحرک و سریع عکاسی می‌کنید (عکاسی حیات وحش، ورزشی، عکاسی میدانی و خیابانی، حوادث و نظایر آن) بسیاری از این روشها عملی نیستند. اما اگر عکاسی شما منظره، توریستی، معماری و نظایر آن است، ممکن است بتوانید با این روشها کنتراست را بخوبی کنترل کنید.
مشکلات نور وسط روز
تا جایی که ممکن است از عکاسی در نور آفتاب وسط روز که نوری تخت از بالای سر با سایه‌های تند دارد، پرهیز کنید. این نور به هیچ وجه جالب نیست، نه برای عکاسی از مردم و نه برای منظره. معمولا در چنین شرایطی، نور از محدوده دینامیکی سنسور دوربین شما فراتر خواهد رفت.
کنتراست و ابر
نور روزهای ابری (بخصوص با ابرهایی سفید و با تیرگی متوسط) برای بسیاری از انواع عکاسی عالی است. لایه‌های ابر، نور شدید آفتاب را کم می‌کند و آن را به گونه ای پخش می‌کند که با کاهش محدوده دینامیکی، امکان گرفتن عکسی خوب از سایه و روشن‌های موجود را برای شما فراهم می‌کند. روزهای ابری شدید کمی عکاسی مشکل است. لایه تیره ابر باعث می شود که نور بسیار کم و تخت دارای تلالو اندکی باشد. در چنین شرایطی، می‌توانید بر روی عکاسی معماری، ماکرو، گلها و سوژه‌های مشابه تمرکز کنید. جالب است که عکس سوژه‌های دارای رنگهای متنوع و زیاد در چنین شرایط نوری خیلی خوب می‌شود.
در ابتدا و انتهای روز که نور قابل کنترل‌تر است عکاسی کنید
اندکی قبل از طلوع آفتاب، در هنگام طلوع، و اندکی بعد از طلوع عکاسی کنید. کنتراست کلی در این زمانها بسیار کمتر از مواقع دیگر است، چون نور خورشید مجبور است بخاطر زاویه کمتر نسبت به موقعیت شما، مسافت بیشتری را در اتمسفر نفوذ کند. به علاوه، سایه‌های بلند ناشی از ارتفاع کم خورشید، منظره را جذاب‌تر می‌کند و نیز رد نور جزئیات بافت های مختلف را به خوبی نمایش می‌دهد. در چنین اوضاعی باید آماده تغییر سریع تنظیمات نورسنجی باشید و بدانید که از چه می‌خواهید عکس بگیرید، زیرا میزان نور، رنگ آن و کیفتش به سرعت در حال تغییر است. مشابه با همین وضعیت، در یک ساعت مانده به غروب آفتاب، خود غروب و بخصوص نیم ساعت یا همین حدود پس از غروب زمانی ایده‌آل به ویژه برای عکاسی منظره می‌باشد. در این زمان کنتراست به تدریج کم می‌شود و شما می توانید به سادگی تمام محدوده سطوح مختلف نور را عکاسی کنید. نور قبل از غروب بسیار گرمتر از نور معمولی روز است و گرمای رنگها می‌تواند تصویر شما را برجسته کند. حتی بعد از پایین رفتن خورشید هم دست از عکاسی بر ندارید. بعضی اوقات حتی در زمانی که فکر می‌کنید دیگر زمان عکاسی به پایان رسیده است، با تعجب خواهید دید که خورشید که اکنون از سطح افق پایینتر است نور بهتری را ایجاد کرده است.
نقطه دید بهتری را انتخاب کنید
تغییر نقطه دید یا موقعیت می‌تواند یک راه عالی برای دستیابی به کنتراست تصویر مناسب باشد. اگر در یک روز آفتابی در حال عکاسی از مردم هستید، به سادگی به یک ناحیه سایه بروید. در سایه نه تنها کنتراست بسیار کمتر می‌شود، بلکه چشم سوژه ها نیز بخاطر نور خورشید نیمه بسته نمی‌شود. برای عکس‌های معماری یا مناظر شهری، دیگر وجوه ساختمان را برای گرفتن عکسی بهتر بررسی کنید. ممکن است بتوانید موقعیتی را پیدا کنید که بخاطر یک نور متفاوت کنتراست تصویر کاهش یابد.
دسته دیگر از پیشنهادات مربوط به کنترل کنتراست، روشهایی را شرح می‌دهد که می‌توانید تنظیمات دوربین و نورسنجی را به گونه‌ای تغییر دهید تا بهترین نتیجه ممکن بدست آید:
روشهای تنظیم دوربین و نورسنجی
علاوه بر تنظیمات فیزیکی نور و زمان یا موقعیت عکاسی، عکاسان محدوده قابل دسترسی از ابزار را روی دوربین خود در اختیار دارند تا محدوده دینامیکی دوربین را با کنتراست تصویر هماهنگ کنند. بسیاری از این پیشنهادات به مشخصات ویژه دوربین دیجیتال شما وابسته خواهد بود. در اینجا سعی شده است که راهنمایی‌ها وسیع و کلی باشند تا برای تمام عکاسان با دوربین‌های مختلف مفید باشد. اما ناچارا بعضی راهنمایی‌ها مربوط به دوربین‌های خاصی است که با آنها آشنایی بیشتری داشته‌ایم. توضیحات این بخش بیشتر بر اساس دوربین‌های کانن عرضه شده، ولی ماهیتا با بسیاری از دوربین‌های برند دیگر مانند نیکون، فوجی، پنتاکس و سونی یکسان است و فقط ممکن است بعضی از اصطلاحات در آنها بهنامی دیگر شناخته شود.