تا یکی دو دهه قبل شبکه های کامپیوتری معمولاً در دو محیط وجود خارجی داشت:
• محیطهای نظامی که طبق آئین نامه های حفاظتی ویژه بصورت فیزیکی حراست می شد و چو.ن سایت های ارتباطی خودشان هم در محیط حفاظت شده نظامی مستقر بود و هیچ ارتباط مستقیم با دنیای خارج نداشتند، لذا دغدغه کمتری برای حفظ اسرار و اطلاعات وجود داشت. (نمونه بارز این شبکه ARPANET در وزارت دفاع آمریکا بود)
• محیط های علمی و دانشگاهی که برای مبادله دستاوردهای تحقیقی و دسترسی به اطلاعات علمی ازشبکه استفاده می کردند و معمولاً بر روی چنین شبکه هایی اطلاعاتی مبادله می شد که آشکار شدن آن ها لطمه چندانی به کسی وارد نمی کرد.( اداراتی هم که اطلاعات محرمانه و سری داشتند معمولاً از کامپیوترهای Mainframe استفاده می کردند که هم مدیریت و حراست ساده تری نیاز دارد و هم کنترل کاربران آن بصورت فیزیکی ساده است)
با گسترش روز افزون شبکه های به هم پیوسته و ازدیاد حجم اطلاعات مورد مبادله و متکی شدن قسمت زیادی از امور روزمره به شبکه های کامپیوتری و ایجاد شبکه‌های جهانی چالش بزرگی برای صاحبان اطلاعات پدید آمده است. امروز سرقت دانشی که برای آن هزینه و وقت، صرف شده یکی از خطرات بالقوه شبکه های کامپیوتری به شمار می آید.
در جهان امروز با محول شدن امور اداری و مالی به شبکه های کامپیوتری زنگ خطر برای تمام مردم به صدا درآمده است و بر خلاف گذشته که خطراتی نظیر دزدی و راهزنی معمولاً توسط افراد کم سواد و ولگرد متوجه مردم بود امروزه این خطر توسط افرادی تحمیل می شود که با هوش و باسوادند(حتی با هوش تر از افراد معمولی) و قدرت نفوذ و ضربه به شبکه را دارند. معمولاً هدف افرادی که به شبکه های کامپیوتری نفوذ یا حمله می کنند یکی از موارد زیر است:
• تفریح یا اندازه گیری ضریب توانایی فردی یا کنجکاوی (معمولاً دانشجویان!)
• دزدیدن دانشی که برای تهیه آن بایستی صرف هزینه کرد (راهزنان دانش)
• انتقام جویی و ضربه زدن به رقیب
• آزار رسانی و کسب شهرت از طریق مردم آزاری (بیماران روانی)
• جاسوسی و کسب اطلاعات از وضعیت نظامی و سیاسی یک کشور یا منطقه
• رقابت ناسالم در عرصه تجارت و اقتصاد
• جا به جا کردن مستقیم پول و اعتبار از حسابهای بانکی و دزدیدن شماره کارتهای اعتبار
• کسب اخبار جهت اعمال خرابکاری و موذیانه (توسط تروریستها)
بهر حال امروزه امنیت ملی و اقتدار سیاسی و اقتصادی به طرز پیچیده ای به امنیت اطلاعات گره خورده و نه تنها دولتها بلکه تک تک افراد را تهدید می کند. برای ختم مقدمه از شما سئوال می کنیم که چه حالی به شما دست می دهد وقتی متوجه شوید که شماره حساب بانکی یا کارت اعتباریتان توسط فرد ناشناس فاش شده و انبوهی هزینه روی دست شما گذاشته است؟ پس به عنوان یک فرد مطلع از خطراتی که یک شبکه کامپیوتری را دنبال می کند این فصل را دنبال کنید.
1-1) سرویسهای امنیتی در شبکه ها
تهدید های بالقوه برای امنیت شبکه های کامپیوتری بصورت عمده عبارتند از:
• فاش شدن غیر مجاز اطلاعات در نتیجه استراق سمع داده ها یا پیامهای در حال مبادله روی شبکه
• قطع ارتباط و اختلال در شبکه به واسطه یک اقدام خرابکارانه
• تغییر و دستکاری غیر مجاز اطلاعات با یک پیغام ارسال شده
بایستی با مفاهیم اصطلاحات زیر به عنوان سرویسهای امنیتی آشنا باشید:
الف) محرمانه ماندن اطلاعات : دلایل متعددی برای یک سازمان یا حتی یک فرد عادی وجود دارد که بخواهند اطلاعات خود را محرمانه نگه دارد.
ب) احراز هویت : بیش از آنکه محتوای یک پیام یا اطلاعات اهمیت داشته باشد باید مطمئن شوید که پیام حقیقتاً از کسی که تصور می کنید رسیده است و کسی قصد فریب و گمراه کردن ( یا آزار) شما را ندارد.