با انیمیشن از چه زمانی آشنا شدید؟
بادیدن کارتون با انیمیشن آشنا شدیم.
10 سالم که بود صاحب تلویزیون شدیم و سال های 47-1346 اما تا قبل از آن با تلویزیون نزدیکان با کارتون های خارجی که از شبکه نفت برای خارجی های ساکن اهواز پخش می شد انیمیشن را می شناختم و با آن آشنا بودم.
من از طرفداران کیهان بچه ها به دلیل داشتن داستان هیا مصور خارجی بودم.
در این جمله سه داستان مصور وجود داشت که آن ها را می بریدم، آرشیو وسپس از روی آن ها نقاشی می کردم.
زمینه ساز انیمیشن همین داستان های مصور و یا اصطلاحا کمک استیرلپ ها هستند.
به انیمیشن خیلی نزدیک می باشند.
داستان را به صورت تصویرهای متوالی نقل می کنند و با تصویر سازی کتاب متفاوت اند.
در سن 13 سالگی شروع به کشیدن داستان مصور کردم وتنها سرگرمی من طراحی ونقاشی بود.یکی از سرگرمی های من این بود که روی ورقه های کالک نقاشی می کردم وداستان خود را روی آن ها منتقل می کردم و به وسیله آیینه ونور آفتاب و ذره بین روی دیوار می انداختم و به بچه ها و هم سن سالهایم نشان می دادم.
فعالیت خود را چگونه آغاز کردید؟
در واقع فعالیت من در زمینه انیمیشن از همان زمان آغاز شده بود.
علاقه مندی من به فیلم نقاشی وطراحی بسیار زیاد بود.
اولین باری که به تنهایی به سینما رفتم در سن 10 سالگی بود که فیلمی فضایی بود.تصاویر این فیلم برای من بسیار جالب بود.من به فیلم هایی که می دیدم امتیاز می دادم و آن ها را رده بندی می کردم.
اولین فیلم خود را در سن 16 سالگی با دوربین 8 میلی متر یکی از دوستانم که تک فریم نداشت و هنگامی که دکمه را فشار می دادم یک بار 10 فریم، یک بار 6 فریم و یک بار 5 فریم رد می شدساختم.
من تصاویر خود را به جای افقی، به صورت عمودی طراحی کرده بودم که راه رفتن را نشان می داد که تصاویری از کاریکاتور خودم بود.
من در آن زمان از کتاب آقای پرستون بلی که توسط آقای دکتر زرین کلک ترجمه شده بود بسیار کمک گرفتم.
در سن 13 سالگی هنگامی که به تهران می آمدم به سینما میرفتم و داستان فیلم هایی را که می دیدم می نوشتم، دسته بندی و آرشیو می کردم.
کتاب هایی که در مورد سینما چاپ می شد می خریدم.
من به وسیله نقاشی کردن هویت پیدا کرده بودم طراحی برای من مانند چوب کبریتی بود که من از طوفان دریا نجات می داد و به ساحل می رساند.
انیمیشن از دیدگاه شما یعنی چه؟
انیمیشن یعنی لذت بردن، خلق فضا و یا دیدگاه درونی افراد است که دنیای آن ها قابل رویت می کند.
مثل موسیقی و یا ادبیات که هر یک به شیوه خود بر روی افراد تاثیر گذار هستند.
به نظر شما شرایط لازم برای ورود به این حرفه چیست؟
پشتکار واستعداد.
به نظر من پشتکار موثر تر است ودارای نقش اساسی تر نسبت به موفقیت استعداد می باشد.
چه بسیار افرادی که با وجود داشتن استعداد فعالتی لازم برای رسیدن به را ندارد.
با پشتکار می توان به استعداد رسید.
آیا اگر باز هم به دنیا می آمدید.
این حرفه را دنبال می کردید و اگردنبال می کردید همین مسیر را طی می کردید؟
اگر با آگاهی ها و بینش امروزم به دنیا می آمدم سعی میکردم از زمان و لحظات بیشتر استفاده کنم.
در ان زمان دسترسسی به افرادی که بتوانند مرا راهنمایی کنند تا بهتر و سریعتر مسیر را طی کنم نداشتم.
در واقع از زمانی که وارد دانشگاه شدم مسیر را پیدا کردم اما از انتخاب انیمیشن راضی هستم چون فوق العاده لذت بخش است.
اگر با آگاهی ها و بینش امروزم به دنیا می آمدم سعی میکردم از زمان و لحظات بیشتر استفاده کنم.
در واقع از زمانی که وارد دانشگاه شدم مسیر را پیدا کردم اما از انتخاب انیمیشن راضی هستم چون فوق العاده لذت بخش است.
آیا انیمیشن از زندگی شما جداست؟
خیر-انیمیشن در تمام لحظات زندگی با من است من بیشترین موضوع صحبتم با خانواده در مورد کار وانیمیشن است وخانواده مرا در این امر بسیار همراهی می نمایند.
به خصوص همسرم که با من دسته و هم مسیر است.
آیا جهانی شدن مهم است.
آیا شما دوست دارید جهانی شوید؟
برای جهانی شدن چه باید کرد؟
هنرمند دوست دارد هنرش درجهان مورد استقبال قرار گیرد.
هر هنری در ذات خودش جهانی است.
هر انسانی قسمتی از جهان است و روز به روز کاملتر می شود.
کمتر هنری است که برای فرهنگ خاص تولید شود.
هنرهای خاصی در زمان خاص مربوط به یک جغرافیای خاص بودند.اما امروزه به خاطر ارتباطات تقریبا هیچ هنری مربوط به جغرافیای خاص نمی شود انسان به عنوان یک عنصر جهانی هر عنصری که تولید می کند برای دنیاست.
بنابراین من هم مانند هر انسان دیگری دوست دارم که اثرم در دنیا دیده شود.
زمانی انسان خود را با خانه /زمانی با شهر/ زمانی با کشور و در دوره ای دوست دارد خود را با سطح جهانی مقایسه کند تا متوجه شود جایگاهش در دنیا کجاست.
اثر هنری بویژه انیمیشن برای بکارگیری است.برای اینکه این امر صورت بگیرد طبیعی است که باید مانند یک وسیله صنعتی دارای استاندارد باشد.
انیمیشن هم باید دارای استاندارد باشد قادر سطح دنیا به صورت یک محصول هنری خوب عرضه شود.
باید کیفیت فیلم خوب باشد .
دارای متن محکمی باشد.
داستان را خوب روایت کندو بتواند با نژادها وزبان های مختلف ارتباط برقرار کند.
صنعت سینمایی ژاپن به این موفقیت دست پیدا کرده است.
نوع قصه گویی وروایت وحتی گرافیکی که زمانی عجیب به نظر می رسد امروزه توانسته ارتباط برقرار کند ودوست داشتی جلوه کند.
تولید زیاد وسرمایه گذاری از عواملی هستند که موفقیت را افزایش میدهد.
در صنعت هنر انیمیشن هم ما میتوانیم روشی را اتخاذ وابداع کنیم که وارد بازا مصرف قرار بگیرد تا حداقل گروهی از مردم دنیا از آن استفاده کنند.
شما دارای مدرک کارشناسی سینما هستید.
چرا سینما رادنبال نکردید؟
هدف شما از انتخاب انیمیشن چیست؟
در انیمیشن چه بود که جذب آن شدید؟
زمانی که کنکور هنر دادم ودر مصاحبه شرکت کردم از من پرسیدند چرا سینما را انتخاب کردید؟
پاسخ دادم: من به انیمیشن علاقه مندم وتنها نمونه های کاری که برای مصاحبه برده بودم طراحی ها ونقاشی هایی بود که انجام داده بودم وبرخی از کارهایی که درمجلات چاپ شده بود.
آن ها مرا راهنمایی کردند که گرافیک یا نقاشی را دنبال کنم ولی من به صراحت به آن ها پاسخ دادم که نه به نظر من انیمیشن سینماست.
ورد به این رشته متوجه شدم که چقدر سینما جذاب ست.
فیلم زیاد می دیدم و به آن علاقه داشتم اما هیچ گاه تصور این که فیلمساز شوم را نداشتم.
به اینماتور بودن می اندیشیدم اما فیلمساز بودن به نظر خیلی سخت می آمد.من از علاقه مندان مجله فیلم بودم.
برای آن ها کاریکاتور می کشیدم و آثارم را در این مجله چاپ می شد.
در زمان دانشجویی یک فیلم داستانی، دو فیلم مستند و یک کارگزارشی برای تلویزیون تهیه کردم.
سینما راحت تر از انیمیشن است اما جسارت بیشتری می طلبد.
در انیمیشن جسارت کمتر است.
اما بعدها متوجه شدم یک انیماتور موفق نیاز به رفت و آمد و شناخت از محیط اطراف خود دارد.
علت ادامه ندادن سینما علاقه به انیمیشن بود.
شیوه بیان در انیمیشن یک هنر مستقل است وهنر هشتم محسوب می شود و نباید آن را جزء زیر مجموعه سینما قرار دارد.
به هر حال من به کمک انیمیشن بسیار نکته بین شده بودم ودر سال دوم دانشگاه به کمک همسرم یک کارگاه انیمیشن در دانشگاه سینما دایر کردیم.
این کارگاه 2 سال فعالیت داشت واین مدت هفت فیلم به کمک سایر دوستان که در این کارگاه شرکت داشتند ساخته شد.
و در بخشی از جشنواره انستی فرانسه به عنوان نگاهی به انیمیشن امروزایران ارایه شدند.
در آن زمان تنها از کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان و ازکارگاه کوچک فیلم فرستاده شده بود و این موضوع برای ما بسیار جالب وحائز اهمیت بود.
این کارگاه باعث شد که ما در حین خواندن سینما، انیمیشن را هم فرا بگیریم در آن زمان کسی به ما انیمیشن نمی آموخت و ما خودمان مکمل و آموزگار خود بودیم.
بیشتر فعالیت های شما در چه زمینه ای بوده است؟
(ساخت انیمیشن، تدریس، مدیریت ،….) در زمان شروع فعالیت من حیطه انیمیشن بسیار ناشناخته بود و حتی در جامعه هنری نیز خیلی شناخته شده نبود.
از راه انیمیشن درآمدی کسب نمی شد.
من شاغل زیادی را تجربه کرده ام.مدتی به تدریس هنر در مدارس مشغول بودم.
ساخت گزارش های کوتاه تلویزیونی را تجربه کرده ام.
در سازمان عمران کیش مسئول قسمت صمعی و بصری بوده ام.
و در صنایع بنیاد مسئول ساخت فیلم های آموزشی.
اما هر کجا که رفتم و در هر شغلی که بودم واحد انیمیشن را راه اندازی کردم.
و در این زمینه هم فعالیت داشتم.
مدت 2 سال به واحد انیمیشن صدا وسیما رفتم.
در این مدت برای گروه کودک به اتفاق همسرم 2 مجموعه 8 رنگ معرفی می شدند و در مجموعه خط های ساده، مدادی بود که به کوکان آمزوش نقاشی می داد.
چند تیتراژ کار کرده ام مانند تیتراژ برنامه پرپرک.
تا سال 1369 تبلیغات از تلویزیون ممنوع بود و پخش نمی شد.
کم کم تبلیغات زنده شدند.
من جز اولین کسانی بودم که تبلیغات تلویزیونی را انجام دادم.
اولین کار تبلیغاتی من کاری بود به سفارش جهاد دانشگاهی با موضوع آموزش نقاشی و به صورت انیمیشن ارایه شد.
تیزر دیگری که کارزنده بود با موضوع بانک تجارت که در آن زمان موفق ومعروف شده بود.
البته من جز تیم اجرایی آن بودم.
مضمون کار این بود که از کودکی پرسیده می شد: «کوچولو کجامی ری؟
پاسخ می داد: بعدا«بهتون می گم» پس از آن تور کاژهایی برای بانک تجارت انجام دادم.
من حدود 40 تیزر تبلیغاتی را کار کرده ام.
سبک شما چیست؟
من همیشه به اقتضای موضوع سبک خود را تغییر می دهم و دارای سبک واحدی نیستم.
تقریبا بیشتر تکنیک ها را تجربه کردم.
اما بیشتر نقاشی متحرک کار کرده ام.
تورکاژ روی فیلم/ سه بعدی/ کات اوت/شن زیر دوربین/ پیکسل ایشن متحرک سازی اشیا/نقاشی روی شیشه/ که برخی از آن ها در مرحله تجربه باقی وبرخی دیگر تبدیل به فیلم شده اند و به نتیجه نهایی رسیده اند.
تنها تکنیکی که تجربه نکرده ام انیمیشن عروسکی به صورت تک فریم است.
بنابراین سبک من بنا به موضوع تغییر می دهم.
اگر موضوع تبلیغاتی است سعی می کنم فضا شاد و نشاط آور باشد که با کمک انیمیشن این اتفاق می افتد.
از میان تکنیک های انیمیشن با کدامیک ارتباط بیشتری برقرار می کند؟
از میان تکنیک های انیمیشن علاقه زیادی به تور کاژ فیلم دارم.
یعنی دوی چهره وفریم به فریم فیلم تغییر ایجاد کنم خصوصا در کارهای تبلیغاتی .تلفیق انیمیشن با فیلم زنده برای من بسیار جذاب است.
به نظر من یک موجود زنده صریح تر بهتر مفهوم را القا می کند اما با این حال از عنصر زنده هم به صورت عادی استفاده نمی کنم وسعی می کنم تغییرات در ان ایجاد کنم برای جذابیت بیشتر فیلم هنری باید جذاب باشد.
یعنی جذابیت برای من همتراز با مفهوم است.
دوست دارم مخاطب اول جذب تکنیک شود بعد مفهوم و محتوا.
به هر حال من تکنیک مشخص وواحدی را استفاده نمی کنم.
آیا ایده آثارتان متعلق به شماست واگر هست این ایده ها چگونه به ذهنتان می رسد؟
«منظور این که برای دستیابی به ایده های خوب و ناب که قابلیت تصویری داشته باشند باید چه کرد؟
زمانی حساسیت روی ایده آثارم داشتم که حتما متعلق به خودم باشد.
زمان زیادی طول می کشید تا به ایده ای برسم اما با گذشت زمان سعی کردم که از افکار دیگران ،از لابه لای صحبت هایش وشنیده هایم برای بدست آوردن ایده استفاده کنم.
من همیشه سعی می کنم خوب بشنوم وگوش کنم.
باید در فضاهایی قرا رگرفت که ایده در آن وجود داشته باشد.
به عنوان مثال برای ساخت فیلمی با موضوع اعتیاد باید به جمع معتادین رفت واز رفتارها و زندگی آن ها ایده گرفت.
با نشستن در اتاق ایده به سراغمان نمی آید.
نباید صبر کرد تا ایده به سراغ ما بیاید.
باید سعی کنیم آرشیو ذهنی ما پر از ایده باشد تازمانی که به آن احتیاج پیدا کردیم از آن استفاده کنیم.
سعی کنید یخچال ذهنتان همیشه پر از ایده باشد.
تا زمانی که لازم به استفاده از آن شد در یخچال را باز کنید واز ایده هایتان استفاده کنید.
ایده های خوب را از میان تصاویر و مطالب روزنامه ها –عکس ها.
نقاشی ها و از محیط اطراف و … می توان جستجو کرد.
آیا شما با انتخاب انیمیشن به هدف خود رسیده اید؟
کدام مهمتر است هدف یا مسیر؟
من با انتخاب انیمیشن به بزرگترین هدفم که لذت بردن از زندگی است رسیدم.
از خودم واز این که به دنیاآمده ام راضی هستم وبا انتخاب این حرفه به بهترین شکل به رضایت باطنی رسیدم.
من فکرمی کنم هدف مشخصی وجود ندارد.
چون همه چیز بی پایان است.چقدر موفقیت کافی است؟
چقدر پول دار شدن لازم است؟
مشخص نیست به اعتقاد من ما همیشه در مسیریم.
در لذت در مسیر بودن بهتر از به مقصد رسیدن است من این حرفه را دنبال نکردم تا به پول یا به شهرت برسیم من این حرهف را به خاطر تنها علاقه باطنی واحساس نزدیکی به این هنر، دنبال کرده ام.
از میان آثارتان کدامیک را دوست می دارید وتوانسته است تجربیات خوب را برای شما فراهم سازد؟
مجموعه 8 قسمتی رنگ ها و خط های ساده و کاری بود به سفارش ستاد مبارزه با مواد مخدر انجام دادم به خاطر تجربیات کاری و گرافیکی که داشت خیلی مورد علاقه من است و تجربه بزرگی برای من است و به صورت انیمیشن ارائه شد.
کلیپی نزدیک به 5/3 دقیقه، که کا ردارای نظم وروتین کاری مشخص و همه چیز در جای مشخص خود قرار داشت و افراد بسیار خوب و دوستانه با هم کارکردیم و همه چیز خیلی خوب پیش می رفت.
رساله ای که برای اخذ مدرک کارشناسی ارائه دادم فیلم انیمیشن بود در مورد میز انیمیشن ودر حدود 8 دقیقه.
ساخت فیلم یک سال طول کشید و تکنیکی که استفاده کردم نقاشی روی کاغذ بود نام فیلم طمع بود.
برای من تجربه بسیار خوب و بزرگی محسوب می شد که بعدها زمینه ساز آثار دیگرم شد واز تجربیات بدست آمده از آن آثار دیگرم را ساختم.
بلندترین فیلمی که ساختیم فیلمی بود بنام حکایت مرد و دریا به سفارش کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان که 22 دقیقه زمان فیلم است.
که موفق شد در جشنواره اصفهان جایزه اول را به خود اختصاص دهد.
این فیلم 79-1378 ساخته شد.
پروژه جدیدی که در دست داریم پروژه 2 بعدی بنام پهلوانان که به سفارش صبا فیلم برای تلویزیون ساخته می شود.
کار دوبعدی به مراتب مشکل تر از کار سه بعدی اما من و همکارانم از روند کار راضی هستیم.
سریالی 13 قسمتی است با فضاها وشخصیت های ایرانی.
اما در حین انجام این پروژه کار دیگری برای مخاطبین نوجوان در دست تولید داریم که حدود 17 دقیقه از آن ساخته شده است.
کاری است با مضمون جنگی اما بدون تبلیغ خشونت بلکه در آن وفاداری و شجاعت ترویج می شود.
آینده را چگونه پیش بینی می کنید؟
من روزهایی را بخاطر می آوریم که انیمیشن در ایران بسیار ناشناخته بود و تعداد افرادی که در این زمینه فعالیت می کردند حدود 20 نفر بودند.
اما امروز می بینیم که تعداد افرادی که در این زمینه کار می کنند بسیار زیاد است و گرایش وعلاقه جوانان به این حرفه بسیار زیاد شده است ودیگر احساس تنهایی نمی کنیم.
امروزه به صورت یک رشته در دانشگاه مطرح است و دانشجویان زیادی در آن تحصیل می کنند.
ما در ایران توانایی ساخت فیلم سینمایی (انیمیشن ) را داریم.
این حرف تا چند سال پیش مثل یک رویا و یا حتی شوخی بود اما امروزه واقعیت دارد وبزودی ما شاهد نمایش فیلم های انیمیشن سینمایی خواهیم بود.من به رشد وشکوفایی انیمیشن در ایران بسیار امیدوارم.
جمله و یا شعار همیشگی آقای گلپایگانی که در طول روز با خود زمزمه می کند چیست؟
پایان از شروع کار بسیار مهم تر است.
هزاران کار را شروع کنید اما وقتی به سرانجام نمی رسانید انگار هیچ کاری را انجام نداده اید.