دانلود تحقیق آلودگی صوتی

بارها از صدای بوق خودرو یا سر و صدای بیش از اندازه یک موتور سیکلت که با سرعت از کنارمان رد می شود، از جا پریده ایم.
انگار دیگر شنیدن تمام این صداهای ناهنجار برایمان عادی شده است و تمامی این آلودگی های صوتی، دیگر بخشی از زندگی روزمره مان است که هرگز خیابان های شهر را ترک نمی کنند.
بررسی نتایج مطالعات در یکی از فرودگاه های آلمان نشان می دهد که سلامت کودکان ساکن در مناطق مجاور این فرودگاه، بیش از دیگر کودکان در معرض تهدید است.
افزایش ضربان قلب، اختلال در سیستم عصبی و رفتاری از جمله عوارض مهم آلودگی صوتی است که در ساکنان این مناطق بروز کرده است.
بررسی ها نشان می دهد؛ خودروها به دلیل تعداد و پراکندگی در سطح شهر، یکی از مهمترین عوامل آلودگی صوتی در شهرهای بزرگ به ویژه تهران هستند و در حالی که مسئولان از اجباری شدن رعایت استانداردهای آلودگی صوتی از سوی خودروسازان از سال آینده خبر می دهند، به نظر می رسد که چقدر دیر به فکر اجرای چنین استاندارد‌هایی افتاده ایم و اگرچه این مسأله باید سال ها پیش رخ می داد، اما بی شک رعایت این استانداردها از سوی بخش های مربوط به منظور حفظ سلامت شهروندان هنوز هم دیر نیست.

شرکت کنترل کفیت هوا در گزارشی اعلام کرد: اغلب شهروندان تهرانی از آلودگی صوتی رنج می برند.

بررسی ها نشان می دهد بیشتر شهروندان تهرانی در مناطقی زندگی می کنند که سر و صدا در آن مناطق، بیش از استنداردهای تعیین شده است، به طور مثال در جنوب تهران علاوه بر سر و صدای ناشی از ترافیک، سر و صدای ناشی از فرودگار و راه آهن نیز این منطقه را از نظر صوتی، بسیار آلوده کرده است.
این در حالی است که گسترش روزافزون بزرگراه ها در سطح شهر، میزان این آلودگی را به مراتب افزایش می دهد، یکی از پیامدهای ناخواسته توسعه اقتصادی در جهان امروز، آلودگی محیط زیست است.
فعالیت های صنعتی و خدماتی در سطوح گوناگون با تحمیل انواع آلودگی ها بر هوا، آب و خاک همراه است که یکی از مهمترین آنها،‌ آلودگی صوتی است.
آلودگی صوتی یا به بیان ساده تر، سر و صدا تنها به معنی آزردگی خاط نیست.
اگرچه در بسیاری موارد به دلیل ویژگی آلودگی صوتی که به تدریج برای گوش انسان عادی می شود، آثار زیانبار آن جلوه ظاهری کمتری دارد.

اما این آثار پنهان، تا سال ها بر روح و جسم انسان تأثیر گذار است.
سازمان بهداشت جهانی (WHO) آلودگی صوتی را تهدیدی جدی برای سلامت انسان داشته است که به دلیل تنوع منابع (ترافیک، صنعت، محل کار و همجواری) یکی از گسترده ترین خطرات برای سلامت انسان به شمار می رود.

در اروپا، 40 درصد جمعیت در معرض ترازهایی از صوت قرار دارند که بالقوه برای سلامت خطرناک است.
سازمان بهداشت جهانی (WHO) آلودگی صوتی را تهدیدی جدی برای سلامت انسان داشته است که به دلیل تنوع منابع (ترافیک، صنعت، محل کار و همجواری) یکی از گسترده ترین خطرات برای سلامت انسان به شمار می رود.

در اروپا، 40 درصد جمعیت در معرض ترازهایی از صوت قرار دارند که بالقوه برای سلامت خطرناک است.

دست کم 170 میلیون اروپایی در محل زندگی شان به شدت از آلودی صوتی آزار می‌بینند.

از سوی دیگر، هر ساله منابع مالی بسیاری از سوی جامعه صرف جلوگیری یا محدود کردن آلودگی صوتی می شود که اجرای قوانین و استفاده از ابزارهای اقتصادی ماند تعیین جرایم از آن جمله اند.

متأسفانه منابع مالی اجتماع محدود است و از این رو، تلفیق ملاحظات مربوط به آلودگی صوتی با تصمیم گیری های اقتصادی، به اندیشه بیشتر نیاز دارد.

برای اقتصاددانان این موضوع دو مشکل اساسی ایجاد می کند، اول اینکه چگونه و از چه روشی می توان آزردگی ناشی از آلودگی صوتی را ارزشگذاری کرد؟

محدودیت های این روش ها از دیدگاه های نظری، علمی و اخلاقی چیست؟

آیا این روش ها برای دانشمندان، بهره برداران و تصمیم گیران سیاسی قابل قبول است؟

آیا ارزش پولی حاصل از مطالعه را می توان به عنوان ورودی دیگر فعالیت های سیاستگذاری به کار برد و دوم اینکه کدام تصمیمات اقتصادی با استفاده از ارزش پولی آلودگی صوتی تحت تأثیر قرار می گیرند؟

آلودگی صوتی چیست؟

مقدمه آلودگی صوتی صدای ناخواسته یا صدایی با مدت زمان، شدت یا کیفیت دیگری است که سبب آسیب جسمی یا روانی به انسان می شود.

واحد انداه گیری صوت دسی بل (dB) است که یک مقیاس لگاریتمی است.

هر 10 دسی بل افزایش نشانگر 2 برابر شدن تراز صوت است.

واحد دسی بل در شبکه وزنیdBA بر فرکانس هایی که گوش انسان به آنها حساس است و به خوبی با ادراک انسان از بلندی صوت ارتباط دارد، تأکید می‌کند.

ترازهای معمولی صوت از 30 تا 90 دسی بل است.

اجرای طرح جامع کاهش آلودگی صوت مدیر کل دفتر بررسی آلودگی هوای سازمان محیط زیست نیز در این ارتباط گفت: سازمان حفاظت محیط زیست طرح تملک آلودگی صوتی را به تصویب رسانده است که بنابراین با داشتن ردیف بودجه ای می توان مانند طرح جامع کاهش آلودگی هوا طرح جامع آلودگی صوتی را در 7 محور اجرا کنیم.

دکتر محمدرضا منظم افزود: در این طرح، محورهای مختلفی در زمینه استانداردها، پایش مطالعات و تحقیقات و سیاست های تشویقی در نظر گرفته شده که طرح توجیه فنی آن در دست تهیه است.

وی با اشاره به اینکه تنها تصویب چنین قوانینی کافی نیست، گفت: باید تلاش شود طرح هایی که به تصویب می رسد، به بهترین شکل اجرا شوند و با تداوم آن، افق روشنی از دستاوردها را پیش رو داشته باشیم.

هزینه های زیت محیطی آلودگی صوتی ارزشگذاری هزینه های ناشی از آلودگی صوتی و دستیابی به اعداد و ارقام پولی ناشی از آنها به گونه ای که بتواند تا حد ممکن همه انواع هزینه ها را دربر گیرد، به دلایل گوناگون حائز اهمیت است.

این کارشناس ارشد بررسی آلودگی صدا و ارتعاش سازمان حفاظت محیط زیست با اشاره به این که هنوز در کشور چنین بررسی هایی انجام نشده است، می گوید: د نظر داریم به زودی این طرح را با همکاری چندین مرکز علمی مانند دانشگاه ها در کشور آغاز کنیم.

وی افزود: به نظر می رسد این مسأله برای نمونه در ابتدا در تهران و بعضی از جاده های بین شهری آغاز شود و بعد بر اساس برنامه زمان بندی تداوم یابد.

او با اشاره به اینکه نتایج این مطالعات در تصمیم گیری مسئولان برای اجرای طرح های عمرانی، بسیار ضروری است، ادامه داد: اولین مسأله در توجیه لزوم انجام چنین پژوهش هایی ارزیابی میزان آلودگی تحمیل شده بر جهان است.

تبدیل آثار آلودگی صوتی به اعداد و ارقام پولی در جهان امروز که پایه بسیاری مناسبات آن بر علوم اقتصادی بنا شده و فرهنگ غالب در ارزیابی و ارزشگذاری، فرهنگ اقتصادی است، میزان این آثار را ملموس تر می کند.

وی گفت: از سوی دیگر، تصمیم گیری برای پروژه ها و طرح های توسعه در آینده می تواند بر پایه این ارزش پولی مورد قضاوت دقیق تر قرار گیرد.

یکی دیگر از کاربردهای چنین مطالعاتی استفاده در طراحی شبکه راه هاست که در آن، علاوه بر معیارهایی چون زمان طی مسیر و کوتاه بودن آن هزینه زیست محیطی مسیر و آلودگی صوتی نیز می تواند مدنظر قرار گیرد.

بوبه رژ افزود: هزینه های ناشی از آلودگی صوتی شامل هزینه های مستقیم مانند ساخت موانع صوتی، عایق بندی، اثر منفی بر قیمت خانه ها و هزینه های غیرمستقیم همچون هزینه های بهداشتی، بیمه افراد، بهره وری، استفاده کمتر از زمان های تفریح و فراغت و ناآرامی است.

روش های ارزشگذاری و محاسبه به منظور برآورد و محاسبه این هزینه ها روش های گوناگونی مورد استفاده قرار می‌گیرد که ورودی اصلی همه انواع محاسبات به منظور کمی کردن آلودگی صوتی و تعیین ارزش پولی آن پاسخ به این سه سؤال است که چقدر آلودگی صوتی تولید می شود، چه میزان فراتر از آستانه قابل قبول است و هزینه یک واحد آلودگی صوتی چقدر است.

آثار آلودگی صدا بر انسان مهدیه بوبه رژ، کارشناس ارزش بررسی آلودگی صدا و ارتعاش سازمان حفاظت محیط زیست می گوید، آلودگی صوتی آثار جسمی و روانی بسیاری بر انسان دارد.

شناخته شده ترین اثر جسمی آلودگی صوتی صدمه به دستگاه شنوایی است که گاه به دلیل تدریجی بودن پنهان می ماند.

وی افزود: افت موقت و دائم شنوای، وزوز گوش، پارگی پرده صماخ یا صدمه به بافت‌های متصل کننده قطعات استخوانی بخشی از این آثار است.

وی ادامه داد: علاوه بر ویژگی های صوت از جمله مدت زمان، فرکانس و شدت آن، عوامل فردی نظیر سن، جن، ضایعات سیستم انتقال گوش میانی و واکنش عضلات گوش میانی، رنگ چشم و رنگ پوست نیز در شدت بروز این گونه آسیب ها تعیین کننده است.

اثر بر اندام بینایی، سیستم تعادلی، سیستم عصبی، آثار فیزیولوژیک عمومی از جمله اثرات جسمی آلودگی صوتی و اثر ذهنی و ناراحتی های اجتماعی مثال هایی از آثار روانی آلوگی صوتی است.

ضمن آنکه تداخل با مکالمه، کاهش بازده کار و افزایش خطر بروز حوادث نیز در زمره آثار جانبی آلودگی صوتی به شمار می رود.

در روش ارزیابی مشروط که شاید مستقیم ترین راه تعیین هزینه یک ناهنجاری است، مطرح کردن سؤال های فرضی است: به عنوان مثال چقدر فرد حاضر است برای کاهش این ناهنجاری تا حد معین بپردازد یا چقدر فرد حاضر است برای جلوگیری از رویارویی با افزایش حد معینی از آن عامل بپردازد.

این روش از آنجا که بر اساس پاسخ های فرضی به سؤال های فرضی است، باید با استفاده از یکی از روش های آشکار بازسنجی شود.

ضمن آنکه دیدگاه افراد در مورد حقوق خود و ارزیابی آنها از مشکلات نیز سبب کاهش دقت این روش می شود.

هزینه های محاسبه شده مطالعات گوناگونی در کشورهای مختلف در مورد هزینه های آلودگی صوتی صورت گرفته است ک برخی از آنها به نتایج بسیار جالبی دست یافته اند.

نکته قابل توجه این است که با وجود روش های گوناگون محاسبه باز هم همه عوامل و تأثیرات آلودگی صوتی با استفاده از این روش ها قاب محاسبه نیست.

برای مثال با هیچ معیار و مقیاسی نمی توان درد و رنج و ناراحتی روانی ناشی از مواجهه با آلودگی صوتی را پیمانه کرد.

با این حال، دقت در ارقام حاصل خالی از لطف نیست.

برای مثال محاسبه ای که در سال 1992 در نروژ انجام شده است، هزینه آلودگی صوتی را سرانه 88 تا 541 دلار در سال برآورد کرده است و هزینه های اجتماعی آلودگی صوتی در اتحادیه اروپایی (زمانی که 15 عضو داشت) 42 میلیارد یورو بود که با توجه به افزایش تعداد اعضا به 27 عضو در حال بررسی مجدد است.

هزینه های آلودگی صوتی در بخش حمل و نقل مهم ترین منبع آلودگی صوتی به لحاظ گستردگی و نفوذ در درونی ترین لایه های زندگی، سیستم های حمل و نقل جاده ای، ریلی و راه آهن است که شاید به دلیل این اهمیت و یا امکان بیشتر کمی کردن آثار آنها، عمده بررسی های انجام شده در این زمینه بوده است.

به طور کلی در سیستم حمل و نقل جاده ای چه درون محدوده های شهری و چه خارج از آن عوامل بسیاری بر میزان صدای ناشی از ترافیک و هزینه های مؤثر آن است که نوع خودرو، سرعت ترافیک، توقف ها و شیب ها، شرایط و نوع پوشش سطحی و موانع و فاصله از آن جمله اند.

منابع تولید صوت در خودروها نیز متغیر بوده و شامل شتاب موتور، تماس بین جاده و تایر، ترمز، بوق و دزدگیر است.

از این رو، میزان و آثار صوت برحسب نوع و شرایط خودرو، موقعیت و زمان متفاوت است.

در سرعت های پایین صدا بیشتر ناشی از موتور و نیروی پیش برنده و در سرعت های بالا صوت غالب صدای تماس تایر با جاده و وضعیت آیرودینامیک خودرو است.

بدیهی است که خودروهای سواری آرام تر از اتوبوس و موتورسیکلت هستند.

ضمن آنکه هزینه های آلودگی صوتی در شهر بیشتر است، چرا که تعداد انسان ها بیشتر است ولی وجود یک خودرو در مناطق روستایی، اثر بیشتری نسبت به خودروی بیشتر در شهر دارد.

آلودگی صوتی ناشی از حمل و نقل بر حیات وحش نیز اثر دارد که بر هزینه های زیست محیطی آن می افزاید.

بر اساس پژوهش انجام شده در سال 1996 که در آن، هزینه های اجتماعی سالانه استفاده از خودروها در امریکا بر اساس داده های سال 1990-1991 محاسبه شده است، هزینه های آلودگی صوتی از 100 میلیون تا 40 میلیون دلار متغیر است.

در کانادا، هزینه سالانه آلودگی صوتی راه ها بیش از 223 مییون دلار و در ونکوور 5/0 سنت در هر کیلومتر برآورد شده است.

این رقم در دانمارک 80-450 میلیون یورو در سال است.

همچنین بخشی از هزینه های آلودگی صوتی هزینه های مستقیم است.

از جمله هزینه‌های مستقیم اثر بر ارزش املاک است.

مطالعات انجام شده نشان داده است به ازاء هر واحد تغییر در میانگین تراز صدا در 24 ساعت در محدوده 50-60 دسی بل حدود 5/0 درصد و حدود بالای 65 دسی بل تا 8/0 درصد ارزش ملک کاهش می یابد.

طبق برآوردهای دیگر، سالانه در ازای هر واحد افزایش تراز صوت 21 دلار از ارزش هر واحد مسکونی کاسته می شود.

هزینه مستقیم دیگر ساخت موانع صوتی در امتداد راه هاست که در امریکا هزینه ساخت هر مایل (6/1 کیلومتر) دیواره 5/1 میلیون دلار برآورد شده است (2و6) در بخش حمل و نقل هوایی نیز برآوردهایی انجام شده که بر این اساس، هزینه ناشی از آلودگی صوتی به ازای برخاستن و فرود آمدن هر هواپیما در اروپا برحسب نوع آن حدود 150 تا 2805 یورو محاسبه شده است.

اگرچه تاکنون این گونه مطالعات در کشور ما صورت نگرفته و سوابقی جهت مقایسه با دیگر کشورها در این زمینه وجود ندارد، با این حال ارقام و موارد یاد شده می تواند چشم اندازی کلی از وضع کنونی آلودگی صوتی به تصوی بکشد.

همچنین باید گفت: از دیدگاه سیاسی و سیاستگذارانه می تواند با آلودگی صوتی ناشی از منابع گوناگون با توجه به تنوع و گستردگی منابع و ارقام مربوط به هزینه های ناشی از آن دو گونه رفتار کرد: یا باید با وضع قوانین کاهش انتشار آلودگی صوتی از محصولات و خدمات به ویژه خودروها و اجزای آنها و حمل و نقل ریلی و هوایی رفتاری قهر آمیز داشت و روز به روز با بی توجهی به صورت مسأله از آن فاصله گرفت که به نظر می رسد نه تنها در ایران که در هیچ یک از کشورهای جهان در کاهش آلودگی صوتی مؤثر نبوده است و یا باید با تشویق به سبک های آرام تر چه در بخش حمل ونقل و صنایع و تجهیزات مربوط به آن و چه در دیگر منابع آلودگی صوتی و لحاظ تراز صوتی منتشر شده از این منابع در طراحی، برنامه ریزی و تولید محصولات و فرآیندها فاصله ها را کمتر کرده و به سوی محیطی آرام تر پیش رفت.

مقدمه جنگل، هدیه خدایی است و نخستین دوست بشر ب هشمرا می رود.

هیچ یک از پدیده‌های طبیعی به اندازه جنگل در زندگی آدمیان نقش اساسی و سازنده ندارند.

انسان آغازین تنها در پناه جنگل توانست به حیات و تولید نسل خود ادامه دهد، او نیازمندی‌های روزانه خود را از جنگل ه دست می آورد.

بدین سان احترام به درختن و احساس دوستی نسبت به آنها پدیده ای است که منشأ بسیار دیرین در پندار انسان ها دارد و افسانه های کهن اقوام و ملل مختلف جهان، سرشار از ساطیر گیاهی است.

جنگل چیست؟

جنگل به مجموعه درختانی اطلاق می شود که قطعه ای از زمین را اشغال کرده باشد و دانشمندان علم جنگلبانی صفات و خصوصیات بارزی برای جنگل قائل هستند تا بتوان آنها را از سایر نباتات موجود و مورد استفاده بشر در روی زمین تمیز داد.

سه بعد عمده صفات مشخصه جنگل عبارتند از: - زیست شناسی: از نظر زیست شناسی باید گفت که جنگل به مانند یک اجتماع نباتی است که در تحت عوامل محیط متعادل یا کم و بیش ثابتی قرا دارد.

- اقتصادی: چوب که از محصولات اصلی جنگل است، وقتی درخت قطع می شود، برخلاف املاک زراعی، بهره و سرمایه یکدفعه به دست می آید.

برای اینکه مقدار چوبی را که صد ساله در جنگل تولید می شود به حال ثابت نگهداشت، بی آنکه در آن کاهشی روی دهد، نظم اقتصادی باید به مرحله اجرا درآید و فقط در جنگل هایی که طبق اصول منظمی بهره برداری می شود، می توان از سرمایه، بهره سالیانه به دست آورد.

- قضایی: چون جنگل خود به خود تشکیل یافته و بدون دخالت بشر تولید مثل کرده و به زندگی خود ادامه می دهد، مالیکیت خصوصی در آن مصداق پیدا نمی کند و جزء ثروت عمومی هر کشوری به شمار می رود.

تلاش زاییده نیاز است احتیاج عمده درخت به نور است و آب و خوراک، شاخه های زیرین درخت که مانند شاخه های فوقانی آن در معرض تابش آفتاب نیستند، تلاش بیشتری کرده و از شاخه‌های بالاتر تجاوز می کنند و خود را به آفتاب می رسانند.

به همین دلیل شاخه های پایین تر روشن تر بوده و تاج درخت شکل مخروطی یا کروی به خود می گیرند.

حال دو عدد بذر درخت را در نظر بگیرید که مجاور هم در یک موقع به زمین افتاده و شروع به روئیدن کنند، اگر این دو بذر هر دو از یک درخت بوده و نیروی آنها یکسان باشد، روئدن آنها به هم برخورد می کند و بر یکدیگر سایه می اندازند و ناچار هر یک خود را به سمتی که نور کافی دریافت کنند، متوجه می سازند.

تأثیرات جنگل اثر جنگل در آب و هوا جنگل هوا را معتدل می کند، بر بارندگی می افزاید، از آسی بادهای سخت می کاهد، هوای پیرامون خود را پاک و آن را برای تنفس مناسب می کند.

جنگل از گرمای پیرامون خود می کاهد، زیرا اولاً درخت برای تبخیر آب خود نیاز به حرارت دارد که آن را از هوای پیرامون خود می گیرد، دوم اینکه برگ ها و شاخه های درختان، خاک جنگل را در برابر تابش مستقیم خورشید پناه می دهد و آن را سردتر نگه می دارد.

اطلاعات اولیه عامل صدا، انسان و سایر موجودات زنده را از بین نمی برد بلکه باعث ضعف شنوایی، ناشنوایی و ناراحتی های عصبی می گردد.

معمولاً شدت صدا را با واحدی به نام دسی بل نشان می دهند برای سنجش صداها نسبتlog آن را تعیین می کنند.

تحقیقات نشان می‌دهد که از دست دادن شنوایی با سن افراد در جوامع صنعتی دیده می شود.

صداهای شدید کوتاه مدت در انسان باعث ناشنوایی موقت می شود.

اگر انسان در معرض صداهای بلند، برای مدت طولانی تری قرار گیرد ناشنوایی دائم پیش می آید صدایی برابر 90 دسی بل روی سیستم عصبی تأثیر می گذارد.

در ممالک پیشرفته قدرت ناشنوایی زنان بهتر از مردان است.

زیرا از نظر مشاغل صداهای کمتری را تحمل می کنند.

آلودگی صوتی که در اطراف مناطق مسکونی موجب ناراحتی می گردند عبارتند از: - کارخانجات - کارهای ساختمانی - صداهای ناشی از سیستم تهویه منازل - صدای ناشی از حمل و نقل (صدای موتور هواپیما، بوق اتومبیل)، (سر و صدای داخل منازل مثل صدای تلوزیون و جاروبرقی و نیز حائز اهمیت اند).

اثرات آلودگی صوتی آزمایشات نشان می دهد که صدای به شدت 160-150 دسی بل برای بعضی حیوانات کشنده و مرگبار است.

این حیوانات قبل از مرگ به تشنجات موضعی، فلج و رعشه دچار می گردند.

در انسان ها رنگ پریدگی و بالا رفتن فشار خون از اثرات آلودگی های صوتی است.

درجه حرارت بدن نیز کاهش می یابد.

صداهای مداوم عکس العمل هایی را در بدن ایجاد می نماید از جمله انقباض رگ ها بیشتر می گردد است.

صداهای مداوم عکس العمل هایی را در بدن ایجاد می نماید از جمله انقباض رگ ها بیشتر می گردد و این حالت پس از قطع صدا هنوز ادامه می یابد.

بدن انسان در خواب نیز به محرک های صوتی پاسخ می دهد بدون اینکه فرد از خواب بیدار شود (ضربان قلب و حالت ماهیچه ها تغییر می کند).

بیماری رینال Rahnauld بررسی ها نشان می دهد که کارگران کارخانجات چوب بری که با اره کار می کنند و صدای 125 دسی بل را تحمل می نمایند شبها وقتی به خانه بر می گردند انگشتان آنها سبز رنگ و بعد سفید می گردد که علائم بیماری وازواسپاستیک می باشد که در نتیجه انقباض رگ ها و نارسایی در جریان خون عارض می گردد.

که این ناراحاتی به نام بیماری رینال یا انگشتان مرده معروف است.

نتایج حاصل از آزمایشات روی حیوانات 1- موش های آزمایشگاهی که در معرض صدای شدید قرار می گیرند به بیماری های ویروسی حساس تر می گردند.

2- صدای فوق العاده شدید در فعالیت ها و عملکرد کبد حیوانات تغییر ایجاد می کند.

3- صدای بلند بیش از 115 دسی بل باشد فسد دندان های موش را سبب می گردد.

4- کلسترول و چربی خون نیز افزایش می یابد.

مقدار اسپاسکوربیک کاهش و مقدار گلبول های سفید تا %50 تقلیل می یابد.

تأثیر صدا به چه عواملی بستگی دارد؟

1- طبیعت و شدت صدا 2- نزدیکی شخص به منبع اصلی صدا 3- ادامه و مداومت صدا 4- وضع و موقعیت فیزیکی فرد روش های جلوگیر از آلودگی های صوتی با توجه به اینکه معمولاً صداها از تولید کننده ای پخش و توسط گیرنده ای دریافت می‌شوند بنابراین جهت کنترل این آلودگی، کاهش شدت صدا جلوگیری از انتشار و نفوذ صدا و محافظت از گیرنده، سیستم شنوایی می تواند مؤثر باشد، بنابراین در جهت جلوگیری از آلودگی شدید صوتی: 1- میزان صدا در محیط هایی که کارگران به طور مداوم در معرض فعالیت های مغزی قرار دارند نباید از 10 دسی بل تجاوز نمایند.

2- سعی شود از ورود ماشین آلات که بیش از حد معین آلودگی صوتی تولید می کنند جلوگیری شود.

3- صدای ماشین آلات کارخانه ها نباید به بیرون از کارخانه ها برسد.

منشأ آلودگی صوتی را باید از بین برد 1- سعی شود از ایجاد واحدهای مسکونی در مجاورت فرودگاه ها جلوگیری شود.

2- ضد صدا کردن ساختمان ها و واحدهای مسکونی.

3- مضاعف یا دولایه کردن شیشه پنجره ها در جهت جلوگیری از نفوذ صدای بیرون به داخل ساختمان.

4- محدود و ممنوع کردن عبور کامیون ها و وسائط نقلیه پر صدا.

5- ایجاد نوارهای عریضی از درختان و پوشش های گیاهی که به میزان 10 دسی بل از شدت صوت می کاهد.

شدت صوت احساس بلندی و کوتاهی صدا مربوط به انرژی حمل شده با امواج صوتی است و برحسب واحد دسی بل می باش که یک واحد مقایسه ای است و عبارت است از ده برابر log نسبت شدت صدای مورد نظر (I) به شدت یک سطح مقایسه ای(0I)= به طور قراردادی صدایی است که دارای 0002/0 میکرو بار فشار بوده و به عنوان آستانه شنواییدر انسان در نظر گرفته می شود.

(dB=10log (10/10 بنابراین10 برابر افزایش در شدت یک صدای خالص فقط 10 دسی بل به مقیاس شدت اضافه می کند یا اینکه می توان گفت مثلاً صدای 50 دسی بل 10 برابر بلندتر از صدای 40 دسی بل و 100 برابر بلندتر از صدای 30 دسی بل است.

فرکانس شنوایی انسان بین 20000-20 سیکل در ثانیه با معادل شدت صوتی برابر با 0-120 دسی بل است.

صحبت های معمولی در فرکانس بین 10000-250 سیکل در ثانیه انجام می شود که دارای شدتی برابر با 60-30 دسی بل می باشد.

ترافیک سبک در 30 متری دارای شدت صدای 55 دسی بل می باشد و عدد برق 120 دسی بل صدا ایجاد می نماید.

استانداردهای صدا در هوای آزاد ایران از 7 صبح تا 10 شب و از 10 شب تا 7 صبح به قرار زیر است: پیامدهای منفی و زیانبار ناشی از آلودگی صوتی به طور کلی در انسان ها به قرار زیر است: 1- نگرانی و ناراحتی عصبی 2- نگرانی همراه با خستگی و کاهش راندمان کار 3- دگرگونی های دائم یا موقت در رفتار زیستی از قبیل انقباض نایژک ها و تغییر ضربان قلب 4- ضایعه در دستگاه شنوایی و دیگر دستگاه های بدن مصوبه طراحی و نصب دیوارهای صوتی در حال پیگیری است دریغ از یک متر دیوار صوتی شکست مرز آلودگی صوتیاز جمله بحران ای مدرنی است که در سال های اخیر به شدت گریبان شهرهای بزرگ کشورهای در حال توسعه پرجمعیت و پرترافیک دنیا را گرفته است و پا به پای بحران آلودگی هوا توسعه می یابند و بحث تکراری میان رسانه‌ها و مسئولان می شود.

البته اگر شما ساکن یکی از کشورهای توسعه یافته باشید نیازی نیست برای در امان بودن از سر و صدای زندگی ماشینی گوش هایتان را بگیرید.

مدیریت بحران در این کشورها هیچ بحرانی را بی پاسخ نگذاشته است.

سابقه استفاده انبوه از دیوارهای صوتی به اوایل دهه 1970 یعنی به سال ها پیش از انقلاب ایران مربوط می شود.

زمانی که برای اولین بار قوانین مربوط به صوت در قالب یک آیین نامه صوتی (noise regulations) در آمریکا تصویب و تدوین شد.

محققان و پژوهشگران اروپایی و آمریکایی پس از سال ها مطالعه و بررسی به این نتیجه رسیدند که دیوار صوتی مؤثرترین روش برای کاهش سر و صدای ناشی از جاده ها، بزرگراه ها و مراکز صنعتی است به گونه ای که اگر تمهیدات لازم در طراحی، ساخت و نصب این دیوارها به کار گرفته شود تا حد زیادی موجب جذب سر و صدای محیط می‌شود.

تاریخچه بر اساس آنچه که در بخش انگلیسی دایره المعارف و یکی پدیا نقل شده است، مانع صوتی یک سازه خارجی است که معمولاً در سطح زمین بنا می شود و برای محافظت اراضی از آلودگی صوتی طراحی شده است و اسامی دیگری چون دیوار صوتی، خاکریز صوتی و مانع آکوستیکی نیز بدان اطلاق می شود.

دیوارهای صوتی به طور جدی اما به تدریج در اواسط قرن بیستم در ایالات متحده آمریکا ساخته شدند.

درست زمانی که ترافیک ماشینی شروع به رشد کرد.

البته بعدها در اواخر دهه 60 فناوری علم آکوستیک به لحاظ ریاضی ارزش دیوارهای صوتی طراحی شده در راه های خاص را آشکار کرد.

تئوری طراحی دیوار صوتی علم آکوستیک دیوارهای صوتی، در واقع مجموعه ای از کارکردها را بر اساس رفتار یک جاده یا خط آهن به عنوان منابع صوتی خطی طراحی می کند.

این تئوری بر اساس انسداد صوت منتشر شده به سوی یک دریافت کننده خاص بنا شده است.

با این حال باید پراش صوت در محاسبات در نظر گرفته شود.

مهران مرتضایی، کارشناس فیزیکی کاربردی، در توضیح پراش می گوید: «امواج صوتی هنگام عبور از یک لبه، مثلاً نوک دیوارهیا صوتی، به سمت پایین خم می شوند، بنابراین این مسأله باید در طراحی دیوارهای صوتی در نظر گرفته شود.

البته مسائل یچیده کننده بیشتری نیز در پدیده شکست و خمش تابش های صوتی در یک اتمسفر ناهمگن وجود دارد.

به بیان ساده تر اینکه در اتمسفر و فضاهای شهری، با وجود تفاوت های جدی در میزان گازها و دما و فشار هوا موضوع تغییر جهت صوت روی دیوارهای صوتی شکل پیچیده تری به خود می گیرد.

بنابراین نحوه طراحی، ساخت و نصب این دیوارها اهمیت ویژه ای می یابد».

مهندس حسین مهرآوران، مسئول بخش آلودگی صوتی شرکت کنترل کیفیت هوا نیز بر ویژگی های خاص دیوارهای صوتی تأکید می کند و می گوید: «یکی از مهمترین نکات در طراحی این دیوارها این است که نباید هیچ گونه درز و شکافی در آنها وجود داشته باشد چرا که هر درصدی از شکاف، انرژیصوتی زیادی را منتقل می کند و کارآیی دیوار را کاهش می دهد.

علاوه بر این جنبه های بصری، زیباشناسی و سازگاری با محیط نیز باید در طرای آنها در نظر گرفته شود».

انواع دیوارهای صوتی مهرآوران، دیوارهای صوتی را به سه دسته شفاف، نیمه شفاف و غیرشفاف تقسیم بندی می کند و توضیح می دهد: «دیوارهای شفاف با توجه به جنبه های بصری و زیبایی شناسی اخیراً در کشورهای پیشرفته طراحی شده و به نسبت از انواع دیگر دیوارهای صوتی گرانتر است.

جنس دیوارهای نیمه شفاف نیز از بتون، آجر، چوب، فلز یا ترکیبی از این مواد است که اغلب به دلیل بالا بودن قیمت دیوارهای شفاف، به طور ترکیبی با دیوارهای نیمه شفاف استفاده می شوند.

به این صورت که در چند متر اول معمولاً از دیوارهای بتونی و پس از آن از دیوارهای شفاف استفاده می شود».

به گفته او دیوارهای غیرشفاف نیز به سه شکل اریب دار به سمت منبع صوت، تی شکل و وای شکل به کار می روند و هر کدام تأثیر متفاوتی بر کاهش آلودگی صوتی دارند.

به گفته این کارشناس، کشورهای آمریکا، هلند، آلمان، دانمارک، ژاپن، هنگ کنگ و اغلب کشورهای اروپایی در طراحی و نصب دیوارهای صوتی پیشتازند و علاوه بر مسائل فنی، جنبه های بصری و زیبایی شناسی را نیز با بکارگیری دیوارهای شفاف با ویژگی های ضدخش و غیر قابل رنگ آمیزی بودن رعایت می کنند، اگرچه این دیوارها حدوئداً متری 2000 تومان هزینه دربر دارند.

آنطور که مهرآوران می گوید: یک دیوار صوتی استاندارد باید حداقل پنج دسی بل و گاهی تا 15 دسی بل صدا را کاهش دهد.

حداکثر ارتفاع این دیوارها نیز هشت متر و حداقل ارتفاع آنها یک متر است که در ارتفاع یک متری کارآیی چندان مناسبی ندارند و معمولاً حداقل ارتفاع را سه متر در نظر می‌گیرند.

این دیوارها، دیوار صوتی نیست این در حالی است که در ایران حتی یک متر دیوار صوتی به معنای واقعی آن وجود ندارد.

مهرآوران نیز معتقد است با توجه به چنین ویژگی هایی در تهران دیوار صوتی وجود ندارد و منافذ و شکاف های موجود در دیوارهای بتونی حاشیه بزرگراه ها عملاً در کاهش آلودگی صوتی از کارآیی لازم برخوردار نیستند.

دکتر یوسف رشیدی، مدیر عامل شرکت کنترل کیفیت هوا نیز با بیان این واقعیت که در ایران دیوار صوتی به معنای واقعی و ویژگی های خاص آن وجود ندارد می گوید: «طراحی و نصب دیوار صوتی باید اولین قدم پیش از احداث بزرگراه ها باشد و حفظ محیط زیست باید در اولویت پروژه های شهری قرار گیرد، اما متأسفانه احداث دیوار صوتی پس از پایان زیرساخت ها عملاً اجرایی نیست و این مسأله هنوز در ایران جا نیافتاده است».

او از برنامه ریزی های جدید در راستای طراحی و نصب دیوارهای صوتی در کشور خبر می دهد و می گوید: «قرار است شهرداری طراحی و نصب دیوارهای صوتی را در احداث بزرگراه هایی که قبلاً احداث شده اند در نظر بگیرد.

ما نیز در حال پیگیری طراحی هستیم تا به طراحی و نصب دیوارهای صوتی در قالب مصوبه ای در پروژه های عمرانی قابلیت اجرایی ببخشد که البته این امر احتیاج به گذشت زمان دارد».

نتایج پژوهش ها حاکی از آن است که در شهرهای بزرگ، حجم صدای ترافیک، سرعت ترافیک، تعداد ماشین هایی که در ترافیک جریان دارند و سر و صدای اگزوز و چرخ خودروها موجب آلودگی صوتی می شود و خرابی تجهیزات خودروها سر و صدای ترافیک را به شدت افزایش می دهد.

این در حالی است که در ایران گاهی جوانان با دستکاری عمدی اگزوز خودروها صدای آن را چند برابر می کنند تا به اصطلاح کمی تفریح کنند!

البته هر شرایطی می تواند تغییراتی در میزان صدای بزرگراه ها به وجود آورد.

معمولاً شیب جاده ها باعث بیشتر کار کردن موتور خودروها می شود و صدای ترافیک را افزایش می دهد.

همچنین فاکتورهای پیچیده تری نیز وجود دارد؛ مثلاً زمانی که کسی از یک بزرگراه دور می شود سطح سر و صدا به واسطه فاصله،‌ عوارض زمین، گیاهان محیط و موانع طبیعی و مصنوعی کاهش می یابد.

به هر حال با تمام این اوصاف طبق قوانین مربوط به صوت، سر و صدای ترافیک برای فاصله کمت از 1500 متر از بزرگراه‌هایی که ترافیک سنگین دارند و برای فاصله کمتر از 300-600 متر از جاده ها مشکل ساز است و دیوارهای صوتی با توجه به این فواصل و منابع صوتی طراحی و نصب می شوند.

در حالی که در کلانشهر تهران، بزرگراه ها، خطوط آهن و فرودگاه های چسبیده به منازل و مراکز آموزشی و درمانی احداث می شوند بدون آنکه حتی یک متر دیوار صوتی آنها را از یکدیگر جدا کند.