پیشگفتار
استاندارد روش اندازهگیری نمک طعام در خوراک که بوسیله کمیسیون فنی خوراک دام و طیور تهیه و تدوین شده و در شصت و یکمین کمیته ملی استاندارد فرآوردههای کشاورزی و غذایی مورخ 66/4/21 مورد تایید قرار گرفته , اینک باستناد ماده یک قانون مواد الحاقی به قانون تاسیس موسسه استاندارد و تحقیقات صنعتی ایران مصوب آذرماه 1349 به عنوان استاندارد رسمی ایران منتشر میگردد .
برای حفظ همگامی و هماهنگی با پیشرفتهای ملی و جهانی در زمینه صنایع و علوم , استانداردهای ایران در مواقع لزوم مورد تجدید نظر قرار خواهند گرفت و هرگونه پیشنهادی که برای اصلاح یا تکمیل این استانداردها برسد در هنگام تجدید نظر در کمیسیون فنی مربوط مورد توجه واقع خواهد شد .
بنابراین برای مراجعه به استانداردهای ایران باید همواره از آخرین چاپ و تجدید نظر آنها استفاده نمود .
در تهیه و تدوین این استاندارد سعی شده است که ضمن توجه به شرایط موجود و نیازهای جامعه حتیالمقدور بین این استاندارد و استاندارد کشورهای صنعتی و پیشرفته هماهنگی ایجاد شود .
لذا با بررسی امکانات و مهارتهای موجود و اجرای آزمایشهای لازم این استاندارد با استفاده از منابع زیر تهیه گردیده است :
1- Method of Analiysis
Association of official Agricultural Chemists (A.O.A.C.)1980
2- Is –1664,Specificaiton for Mineral Mixtures for,
.Supplementing catlle feeds
استاندارد روش اندازهگیری نمک در خوراک دام و طیور 1- هدف هدف از تدوین این استاندارد تعیین روشهای اندازهگیری نمک ( برحسب کلرورسدیم ) در خوراک دام و طیور میباشد .
2- دامنه کاربرد این استاندارد مورد اندازهگیری میزان نمک در خوراک دام و طیور کاربرد دارد .
3- روش کار میزان نمک موجود در خوراک دام و طیور را میتوان از طریق روشهای ارائه شده در ذیل اندازهگیری نمود : 3-1- روش الف 3-1-1- مواد و معرفهای مورد نیاز 3-1-1-1- اسید نیتریک غلیظ با وزن مخصوص 1/42 3-1-1-2- محلول سولفات فریک : 60 گرم از سولفات فریک Fe2(SO4)3 را در یک لیتر آب حل نمایید .
3-1-1-3- محلول هیدروکسید آمونیم یک حجم از هیدروکسید آمونیم را با 12 حجم آب مخلوط نمایید .
3-1-1-4- معرف سولفات فریک یک محلول 25 درصد ( وزن به حجم ) سولفات فریک تهیه نموده و آن را صاف کنید .
3-1-1-5- محلول نیترات نقره نرمال 3-1-1-6- محلول تیوسیانات پتاسیم نرمال 3-1-2- روش آزمون یک گرم از نمونه آسیاب شده را وزن کرده و در یک بالن ژوژه 250 میلی لیتری منتقل نمایید و 50 میلی لیتر محلول سولفات فریک به آن اضافه کرده بالن را به آرامی تکان دهید سپس 100 میلی لیتر محلول هیدروکسید آمونیم به آن افزوده و به حجم برسانید .
بالن را تکان داده تا کاملا مخلوط شود و بگذارید 10 دقیقه بماند .
سپس آن را بر روی کاغذ صافی واتمن شماره 41 و یا معادل آن صاف نمایید .
25 میلی لیتر از محلول صاف شده را در یک بشر 250 میلی لیتری وارد کرده و 10 میلی لیتر اسید نیتریک غلیظ و 10 میلی لیتر معرف سولفات فریک به آن اضافه کرده و سپس حجم معینی از نیترات نقره نرمال نیز به محلول علاوه نمایید .
مخلوط را حرارت داده تا بجوشد سپس آن را تا رسیدن به درجه حرارت آزمایشگاه خنک کرده و بگذارید رسوب ته نشین شود .
آنگاه مازاد نیترات نقره را با محلول تیوسیانات پتاسیم نرمال تیتر نمایید تا جایی که رنگ قرمز مایل به قهوهای ایجاد شده حدود 15 ثانیه ثابت بماند .
3-1-3- محاسبه میزان نمک بر حسب کلرورسدیم طبق فرمول زیر بدست میآید .
= درصد نمک که در فرمول فوق : A = حجم محلول نیترات نقره بکار برده شده در آزمایش بر حسب میلی لیتر N1 = نرمالیته محلول نیترات نقره B = حجم محلول تیوسیانات پتاسیم مصرف شده بر حسب میلی لیتر N2 = نرمالیته محلول تیوسیانات پتاسیم W = وزن نمونه مورد آزمایش بر حسب گرم 3-2- روش ب 3-2-1- مواد و محلولهای مورد نیاز 3-2-1-1- محلول نیترات نقره نرمال 3-2-1-2- محلول تیوسیانات آمونیم نرمال 3-2-1-3- محلول اشباع شده سولفات مضاعف آمونیم فریک FENH4(SO4)2 3-2-1-4- محلول اشباع شده پرمنگنات پتاسیم 3-2-1-5- اسید نیتریک غلیظ با وزن مخصوص 1/42 3-2-2- روش آزمون در حدود 2 گرم از نمونه را دقیقأ وزن کرده و در یک ارلن 250 میلی لیتری قرار دهید و به آن 25 میلی لیتر از محلول نیترات نقره نرمال و سپس 25 میلی لیتر اسید نیتریک اضافه کرده و مخلوط را حرارات داده تا بجوشد .
در موقع جوشیدن 10 میلی لیتر پرمنگنات اشباع شده به آن اضافه کنید و بگذارید بجوشد ) تقریبأ 15 دقیقه ) تا بیرنگ شود .
سپس آن را خنک کرده و 100 میلی لیتر آب و 5 میلی لیتر معرف سولفات آمونیم فریک به آن افزوده و سپس آن را با محلول تیوسیانات آمونیم نرمال تا ایجاد رنگ قرمز قهوهای تیتر نمایید .
بطوری که رنگ قرمز ایحاد شده تا 15 ثانیه پایدار بماند یک میلی لیتر محلول نیترات نقره نرمال معادل است 0/00585 گرم کلرور سدیم .
تهیه کننده کمیسیون استاندارد روش آزمون نمک در خوراک دام و طیورتهیه کننده کمیسیون استاندارد روش آزمون نمک در خوراک دام و طیورتهیه کننده کمیسیون استاندارد روش آزمون نمک در خوراک دام و طیوررئیسرئیسرئیسجامعی- پرویزدکتر در علوم کشاورزیاستاد دانشکده کشاورزی - دانشگاه تهراناعضاءاعضاءاعضاءصیانتی- احمدمهندس کشاورزیموسسه استاندارد و تحقیقات صنعتی ایرانکمیلی بیرجندی –ملیحهفوق لیسانس علوم صنایع غذاییآزمایشگاه تغذیه دام دانشکده دامپزشکی دانشگاه تهراندبیردبیردبیرحربی -کتایونلیسانس زیستشناسیموسسه استاندارد و تحقیقات صنعتی ایران