یکی از موارد مطالعه در آبهای شیرین، شناسائی آبزیان مهم اقتصادی و نحوه زندگی آنهاست که از میان آنها ماهیان به دلایل اهمیت شان در تغذیه انسان بیش از آبزیان دیگر مورد توجه می باشند. ماهیان آب شیرین در حد محوری مورد مطالعه قرار گرفته اند که کشف گونه های جدید در برخی مناطق ایران از جمعه استان چهار محال و بختیاری، خوزستان، لرستان موید این واقعیت است (درخشنده 1379)
ایران در منطقه ای واقع گردیده که از نظر جغرافیای جانواری بسیار حائز اهمیت است. در مورد ماهیان ایران که بسیار جالب توجه و متنوع هستند اطلاعات کمی درست می باشد. حوزه های آبریز ایران جهت تنوع اقلیمی تقسیمات مختص به خود را دارا می باشند که هر حوزه شاهد حضور ماهیان مختلف می باشد. رودخانه ها بسته به اینکه دارای جریان تند یا کند یا درجه طول عرض جغرافیایی به تبع اندر چه ارتفاعی قرار داشته باشند جوامع زیستی متفاوتی دارند. به همین دلیل در همه جا و در همه زیستگاه ها ممکن نیست. که همه گونه ها یافت شوند. (درخشنده 1379)
شناخت ماهیان موجود در یک رودخانه (منطقه) و تهیه فهرستی از گونه های مختلف، قبل از هرگونه مطالعات لازم و ضروری می باشد (وثوقی، 1373).
در ادامه ابتدا خصوصیات زیستگاه های آبی که خطوط انتقال گاز از آنها عبور می کند را ارائه داده، سپس تست و معرفی آبزیان مهم آن اکوسیستم اقدام می شود.
1-استان بوشهر
1-1- خلیج نای بند
منطقه حفاظت شدهنای بند در 320 کیلومتری جنوب شرقی بوشهر در نزدیکی بندر علویه حد فاصل عرض شمالی 27:13 تا و طول شرقی قرار گرفته است.
این منطقه دارای وسعتی حدود 22500 هکتار به صورت دماغه ای در اراضی ساحلی منطقه دریایی از ارتفاع صفر تا حداکثر 150 متری سطح دریا واقع گردیده است. منطقه حفاظت شده نای بند به دلیل مجاورت با دریا و برخورداری از نقاط مرتفع پر شیب ساحلی، وجود دشت دشتهای مسطح و پوشش گیاهی مناسب از تنوع زیستی بالایی برخوردارند و مجموعهای بی نظیر از گونه های جانوری را در برگرفته و با سواحل صخره ای و مرجانی زیبایش زیستگاههای متنوعی را برای حیات وحش به ویژه آبزیان و پرندگان مهاجر آبزی بوجود آورده است.
1-2- رودخانه مند
حوزه آبریز رودخانه مند در جنوب فارس و در چین خوردگی های رشته ارتفاعات زاگرس جنوبی قرار دارد و عمدتاً به وسیله استان های فارس و بوشهر پوشش می یابد و تنها قسمت کوچکی از این حوزه در استان هرمزگان واقع شده است. مساحت این حوزه حدود 48000 کیلومتر مربع بوده و تقریباً 33000 کیلومتر مربع آنرا مناطق کوهستانی و 15000 کیلومتر مربع باقیمانده آن را دشت ها و کوهپایه ها تشکیل می دهند.
طول رودخانه منئد از محل تلاقی دو شاخه قره آغاج و فیروز آباد و 210 کیلومتر و از سر چشمه قره آغاج 735 کیلومتر می باشد. شیب بستر آن ملایم و پهنای آن به حدود 250 متر می رسد. رودخانه دارای آب دائم بوده و در مواقع بارندگی در فصل زمستان عبور و مرور از آن تنها از روی پل ها و گدارهای موجود انجام می شود. بعلت عبور از اراضی نمکی و شور آب رودخانه در استان بوشهر شور گردیده و فاقد کیفیت مناسب برای کشاورزی می شود لذا در قسمت سفلی مسیر استفاده زراعی از آن به عمل نمی آید. آبدهی سالیانه آن به طور متوسط در یک دوره 20 ساله حدود 7/1308 میلیون متر مکعب در محل قنطره اندازه گیری شده است.
میانگین بارندگی سالانه در حوزه مند از 150 تا 700 میلیمتر متغیر بوده و در بخش وسیعی از حوزه میانگین بارندگی کمتر از 350 میلیمتر در سال می باشد.