همانطور که مستحضر هستید، ایران یکی از 10 کشور بلاخیز جهان است که هر ساله خسارات مادی و جانی بسیار سنگین را متحمل می شود.
اکثر زلزله های گذشته ایران بیشتر از ماهیتی روستایی برخوردار بوده و سازه های آسیب دیده و خراب شده عموماً ساز های یک طبقه خشتی، سنگی، آجری و از نظر سکونت به صورت تک خانوار بوده اند.
بعد از وقوع این زلزله ها، عملیات امداد و نجات به صورت خودامدادی و با وسایل ابتدایی نظیر بیل و کلنگ صورت می گرفته و به ندرت نیاز به عملیات پیچیده جستجو با کمک تجهیزات مکانیکی پیشرفته بوده است.
متأسفانه در حال حاضر در صورت وقوع زلزله در هر یک از شهرهای بزرگ لرزه خیز ایران مثلاً تهران ، تبریز ، مشهد با توجه به آسیب پذیری لرزه ای سازه های ساختمانی آنها، ابعاد خرابیهای سازه ای بسیار گسترده و تعداد افراد محبوس در آوارهای ایجاد شده، بسیار زیاد خواهد بود که اهمیت شناسایی تیپ لوژی سازه های آسیب پذیر در مناطق شهری و روستایی را بیش از پیش مورد توجه قرار می دهد.
با شناسایی سازه های آسیب پذیر و تخریب و بازسازی مجدد آنها می توان از برزو فاجعه ای انسانی تا حد زیادی کاست.
بیان مسئله
عنوان تحقیق شناسایی و تیپلوژی سازه های آسیب پذیر مناطق شهری و روستایی در برابر زلزله می باشد. به طور جزئی و دقیق تر یعنی بیان نارسایی های محدوده مورد مطالعه در برابر زلزله، راهکارهای تدوین تدابیر اصولی در جهت رسیدن به یک الگوی صحیح و مقاوم در برابر زلزله و بررسی این موضوع در سه دوره قبل، حین و بعد از حادثه.
اهمیت و ضرورت تحقیق
در کشور ما به اصول ساخت و ساز توجه خاصی نمی شود، هرکس با هر سلیقه و با هر تحصیلاتی اقدام به ساخت و ساز مسکن می نماید که نتیجه آن خانه های غیرمقاوم و غیراستانداردی است که هر لحظه جان افراد بی گناه را تهدید می کند.
در این تحقیق سعی شده به شناسایی تیپ لوژی سازه های آسیب پذیر در مناطق شهری و به خصوص روستایی بپردازیم تا شاید با خواندن این مطالب اندکی به فکر فرو برویم که براستی چرا به این امر مهم و حیاتی که یکی از اساسی ترین نیازهای ما به شمار می رود، توجه بیشتری ننموده ایم و شاید بتوانیم نگاه مسئولان مربوطه را به اهمیت هرچه بیشتر ساخت و ساز و تدوین اصول و قوانینی در جهت بهتر ساختن خانه ها، جلب نماییم.
اهداف تحقیق:
1- آشنایی با بافت روستا و شهر
2- آشنایی با مصالح بنایی
3- آشنایی با سازه های آجری، فلزی، بتنی
4- بررسی آسیب پذیری سازه های روستایی و شهری
5- ارائه راههای مقاوم سازی
6- ارائه راهکارهای اصولی در مقابله با خطر
7- بررسی مراحل قبل، حین و بعد از بحران
ادبیات و پیشینه تحقیق
تحقیق در مورد مقاوم سازی سازه ها و شناسایی تیپ لوژی سازه های آسیب‌پذیر در ایران را می توان به زمان ایجاد رشته های عمران در ایران نسبت داد. ولی به طور جدی بعد از زلزله 1369 رودبار و منجیل تحقیقات زیادی در این زمینه انجام شده که بیشتر این تحقیقات مربوط به مرکز تحقیقات مسکن و شهرسازی می باشد.
البته بعد از زلزله بم و برجاگذاشتن خسارات مالی و جانی بسیار، اندکی مسئولان مربوطه در جهت مقاوم سازی سازه های آسیب پذیر به جنبش وادار نموده است و این در حالی است که کشور ژاپن از 50 سال پیش اقدامات مقاوم سازی سازه ها را آغاز کرده و امروز به جایی رسیده است که در برابر زلزله 7 ریشتری یا اصلاً خسارت نمی بیند یا میزان این خسارت بسیار ناچیز است.
جامعه آماری
در این تحقیق کل شهرها و روستاهای ایران به طور خلاصه مورد بحث و تجزیه و تحلیل قرار گرفته است و حالات کلی شهرها و روستاها مد نظر می باشد.
روش تحقیق
بیشتر مطالب و اطلاعات موجود در این تحقیق به صورت کتابخانه ای و از طریق اسناد و مدارک و به طریق فیش برداری بوده و در بعضی موارد به صورت مشاهده میدانی در مورد چند شهر و روستا بوده است.