استان خراسان با مساحت 313335 کیلومتر مربع وسیعترین استان کشور بوده و در قسمت شرق و شمال شرق کشور قرار گرفته است.
خراسان مجموعه ای است از عوارض جغرافیائی مرکب از فلاتها و جلگه ها و کوهستان ها که در شمالشرق ایران قرار گرفته است و رودهای چندی در کوهستانهای شمالی آن، دره های حاصلخیزی بوجود آورده که مرکز تجمع انسانی و حیات نباتی است و شهرهای آباد خراسان را در بر گرفته است. مهمترین کوههای خراسان عبارتند از کوههای هزار مسجد، الله اکبر، آلاداغ و بینالود که ارتفاع آن به 3500 متر می رسد.
مهمترین رودخانه های استان خراسان عبارتند از اترک، گرگان، هریود و قره سو که به جز رود اترک جریان بقیه رودها به علت اینکه بیشتر آب آنها به مصرف کشاورزی می رسد ثابت نیست، آب و هوای کوهستانی خراسان کاملاً برای و اختلاف درجه گرمای روز و شب تابستان و زمستان بسیار زیاد است. در نواحی دره ای، بهار از اواخر فروردین ماه شروع و تا آخر اردیبهشت طول می کشد، تابستان گرم و خشک از خرداد تا شهریور ادامه می یابد. بهترین موقع سال شهریور ماه است که درجه حرارت پائین آمده و تا اواخر آبان هوا مطبوع صاف و شب ها خنک است. زمستان از آذرماه با ریزش باران و برف شروع می شود و زمستان نواحی کوهستانی سخت است.
بجنورد از شهرهای استان خراسان بوده و با مساحت 5/24 کیلومتر مربع و عرض جغرافیایی 37 درجه و 28 دقیقه شمالی و طول جغرافیایی 57 درجه و 19 دقیقه شرقی در قسمت شمالغربی استان قرار گرفته است. ارتفاع متوسط بجنورد از سطح دریا برابر 1010 متر است و بخشی از آن که به دست سفلای گرگان منتهی می شود، ارتفاع کمی دارد.
در شمالی ترین منطقه بجنورد، دره های شاندیز و کوکوک قلعه وجود دارد، که آب آنها از مرز ایران خارج شده و در داخل خاک شوروی به اترک ملحق می شود. در جنوب منطقه بجنورد، دره رباط عشق وجود دارد که آبهای آن از آستانه در بند سرازیر شده و در منطقه اسفراین به قره سو ملحق می شود. در جهت شمال غربی – جنوب شرقی، دشت باریکی بطول 120 کیلومتر و به عرض چند کیلومتر، از آستانه رضاآباد تنا گلوگاه قازان قلعه، امتداد دارد که آن را دوره وسطای اترک گویند.
شهرستان بجنورد از شمکال به خاک شوروی از شمالشرقی تا جنوب غربی به قوچان و اسفراین وبزوار و از شمالغربی تا جنوبغربی به استان مازندران و استان سمنان محدود شده است. طبق آخرین تقسیمان کشوری شهرستان بجنورد شامل چهار بخش مرکزی، جاجرم، مانه و سملقانئ و جرگلان می باشد.
شهرستان بجنورد از چهار شهر بنام های بجنورد، جاجرم و گزنه و آشخانه تشکیل شده است که مرکز آن بجنورد می باشد. تعداد دهستانهای منطقه بجنورد به 14 واحد می رسد.
مساحت شهرستان بجنورد 17245 کیلومتر مربع است
سوابق طرح های توسعه شهر بجنورد
1-طرح هادی بجنورد
اولین طرح کلی برای توسعه شهر بجنورد طرح هادی آن بود که بوسیله وزارت کشور تهیه شده است. این طرح خط مشی های کلی توسعه شهر و کاربری اراضی شهری، و مشخصات شبکه ها و معابر شهری را مورد مطالعه قرار داده بود و اطلاعات مورد نیاز برروی نقشه های مربوطه منعکس شده بود. این طرح گرچه بسیار کلی و گذرا مسائل و مشکلات آینده توسعه کالبدی شهر را مد نظر قرار داده بود، ولی عملاً توانست کمک ها و راهنمائی موثری در اداره و توسعه آینده شهر برای شهرداری باشد.
2-طرح آبادانی منطقه بجنورد:
در سال 1349 طرح توسعه اقتصادی خراسان توسط سازمان برنامه و بودجه تهیه شد و طرح آبادانی منطقه بجنورد نیز یکی از بخش های آن بود.
در طرح مزبور شهر بجنورد، بعنوان شهر اصلی منطقه شناخته شد و اصول کلیای در زمینه توسعه اقتصادی و اجتماعی آن پیشنهاد گردید. در این طرح جمعیت شهر بجنورد برای سال 1365 معادل 79500 نفر پیش بینی شده بود و توسعه کالبدی شهر متوجه شمال بود. این طرح چون در قالب طرح جامع شهری تهیه نشده بود مورد استفاده دستگاه های اداری و عمرانی شهر قرار نگرفت.
3-طرح جامع بجنورد:
تهیه طرح جامع بجنورد در اسفندماه 1353 شروع شد و در فروردین 1355 مطالعات مرحله اول آن به پایان رسید. مطالعات مرحله دوم در سال 1357 تمام شد و بالاخره در مردادماه 1359 طرح جامع در شورای عالی شهرسازی و معماری ایران مطرح گردید و مورد تصویب نهایی قرار گرفت.
طرح جامع و تفصیلی شهر بجنورد اوضاع طبیعی و توسعه اقتصادی منطقه، توسعه تاریخی و سیمای شهر، جمعیت، سواد و آموزش، نیروی انسانی، خانوار و مسکن، ترافیک و ترابری، فعالیت های اقتصادی و خدمات شهری، نظام کالبدی و توسعه فیزیکی شهر را مورد مطالعه قرار داده است. سپس به تبیین اهداف و خط مشی های توسعه منطقه ای و شهر پرداخته و در آن اساس و برنامه ها و طرح های کالبدی شهر را تهیه کرده است.