تفاوتهای میان PC های رومیزی (Desktop) و مدل برجی شکل (Tower)
رایانه‌های شخصی دارای دو نوع ترکیب‌بندی هستند : مدل‌های رومیزی و برجی شکل.
مدل‌های رومیزی ممکن است در اندازه‌های مختلف موجود باشند که اغلب با نامهایی از قبیل Full - size ، baby-AT یا slim-sized برای اشاره به تفاوتهایی در اندازه‌های مربوطه، همراه هستند، ولی همه آنها از همان طرح اولیه پیروی میکنند (که یک PC به صورت افقی یا مسطح روی میز قرار می‌گیرد).
مدل‌های برجی شکل نیز در اندازه‌های مختلف با نامهای مشابهی از قبیل mini-tower ، midsize-tower ، full tower و غیره موجود می‌باشند.
اگر با دقت نگاه کنید، می‌توانید ببینید که طرح مدل‌های برجی شکل شبیه مدل‌های رومیزی است که فقط در جهت عمودی یا به پهلو قرار می‌گیرند.
قرار دادن مدل رومیزی به پهلو (برای ایجاد مدل برجی شکل)، چند حسن دارد : به طور کلی، مدل‌های برجی شکل فضای کمتری را روی میز کار شما اشغال میکنند.
مدل برجی شکل در اندازه بزرگتر، معمولاً فضای اضافی برای گردونه‌های قرص داخلی بیشتری را دارا می‌باشد.
صرف نظر از این که مدل رایانه شما رومیز یا برجی شکل است، با نگاه کردن از روبرو احتمالاً متوجه چندین تشابه خواهید شد.
اولین چیزی که متوجه آن خواهید شد، یک یا چند گردونه می‌باشد که از برخی از انواع رسانه‌های قابل برداشت (removable) استفاده میکنند ] نظیر : گردونه قرص لرزان، گردونه CD-ROM ، گردونه DVD ، گردونه پشتیبان‌گیری باریکه (tape backup drive) یا شاید گردونه قرص سخت از نوع رسانه‌ای قابل برداشت[ .
همچنین ممکن است در قسمت جلویی برخی از رایانه‌های شخصی، دکمه باز نشانی (reset) را بیابید.
دکمه بازنشانی، معمولاً برای راه‌اندازی مجدد PC شما استفاده می‌شود (درست مانند این که رایانه را از منبع برق قطع کرده و دوباره به آن وصل نمایید).
شناسایی منبع تغذیه PC
در PC شما باید قادر به تشخیص منبع تغذیه با شید همان طور که از نام آن پیدا است، منبع تغذیه، نیروی الکتریکی را برای دستگاههای داخل رایانه تأمین میکند.
تبدیل‌گر (transformer)، ممکن است نام مناسب‌تری باشد، زیرا منبع تغذیه در واقع جریان AC را به DC تبدیل میکند و ولتاژ 220 ولت AC برق شهر را به 5/12 ولت DC تقلیل می‌دهد.
ولی با این وجود، نام منبع تغذیه از ابتدا استفاده شده و در طول سالها، جا افتاده است.
منبع تغذیه به راحتی قابل تشخیص می‌باشد،زیرا کابل برق از بیرون رایانه به منبع تغذیه وصل می‌شود.
در داخل رایانه می‌توانید تعداد بی‌شماری کابل که از منبع تغذیه خارج شده و به تعداد زیادی از مؤلفه‌های موجود در رایانه نظیر تخته اصلی سیستم و گردونه‌های قرص وصل شده است را ببینید.
ارتقاء مؤلفه‌های اصلی سیستم
نصب حافظه در PC
پیش از آن که بتوانید طرح ارتقاء حافظه را به پایان برسانید، در ابتدا باید مقدار حافظه نصب شده در PC و نحوه نصب آن را تعیین کنید.
نحوه نصب حافظه در PC ، بدین معناست که چه تعداد SIMM یا DIMM در PC شما نصب شده و ترکیب‌بندی آنها چگونه است.
بسیاری از PC های پنتیوم قدیمی‌تر، احتمالاً دارای SIMM های 4، 8 یا 16 مگابایتی می‌باشند.
SIMM ها در محلی به نام شکاف‌های SIMM، نصب شده و آرایش معمولی آنها روی تخته اصلی سیستم به صورت چهار شکاف SIMM در یک ردیف می‌باشد .
در اکثر سیستم‌های مبتنی بر پنتیوم، SIMM ها به صورت جفتی نصب می‌شوند.
بدین معنا که شما هرگز شاهد آرایشی، شامل دو SIMM چهار مگابایتی و یک SIMM هشت مگابایتی نخواهید بود، زیرا در مجموع سه SIMM در رایانه خواهید داشت، ولی باید دارای دو یا چهار SIMM نصب شده باشید.
برای آگاهی از انواع SIMM ها و ترکیبات ممکن SIMM ها برای نصب، مدارک سازندگان رایانه خود را بررسی کنید.
نکته دیگر درنصب SIMM ها همه SIMM های اضافی را که نصب می‌نمایید،باید متوازن باشد.
حافظه رایانه‌های گروه پنتیوم
مدل‌های اولیه PC های گروه پنتیوم از SIMM های 72 پایه استفاده می‌کردند .
در بسیاری از PC های گروه پنتیوم، SIMM های DRAM استاندارد با FPM DRAM یا EDO DRAM سریعتر جایگزین شده‌اند که میزان کارآیی را افزایش می‌دهند.
بر خلاف SIMM های به کار رفته در PC های مبتنی بر 486 ، در رایانه‌های گروه پنتیوم باید SIMM ها را به طور جفتی نصب نمود.
مثلاً، اگر دو SIMM هشت مگابایتی در یک PC گروه پنتیوم در دو شکاف از چهار شکاف SIMM نصب شده باشند، برای ارتقاء یا افزودن حافظه بیشتر باید از دو (یک جفت) SIMM دیگر برای پرکردن دو شکاف خالی باقیمانده SIMM استفاده نمود.
شما نمی‌توانید تنها یک SIMM به مقدار قبلی اضافه کنید.
بر خلاف SIMM های به کار رفته در PC های مبتنی بر 486 ، در رایانه‌های گروه پنتیوم باید SIMM ها را به طور جفتی نصب نمود.
شما نمی‌توانید تنها یک SIMM به مقدار قبلی اضافه کنید.
در مدل‌های بعدی PC های پنتیوم (پنتیوم II پنتیوم III)، DIMM ها جایگزین SIMM ها شدند.
یک DIMM در عمل، معادل دو SIMM است و به همین دلیل در PC های پنتیوم II و پنتیوم III، تنها دو یا سه شکاف DIMM به جای چهار شکاف معمول SIMM مشاهده می‌شود و بنابر این می‌توان DIMM منفرد را تنهایی نصب نمود.
نصب SIMM ها قبل از اقدام به نصب SIMMهای اضافی در رایانه شخصی خود، دقیقه‌ای تأمل کرده و نحوه نصب شدن SIMM های موجود در رایانه را به دقت بررسی نمایید.
در هر سر SIMM ، یک گیره وجود دارد که SIMM را در محل خود محکم میکند.
به این نکته توجه نمایید که دو سر SIMM با هم فرق دارند.
یک سر SIMM ، مربعی شکل است و به نظر می‌رسد که از سر دیگر SIMM ، یک دایره کوچک جدا شده است.
هنگام قرار دادن یک SIMM جدید در رایانه‌اطمینان یابید که سر مربعی شکل و شکاف‌دار آن را مانند SIMM های موجود در رایانه قرار دهید.
همچنین باید به شماره گذاری شکاف‌های SIMM روی تخته اصلی سیستم توجه نمایید که معمولاً از 0 تا 3 (نه از 1 تا 4) یا از 0 تا 7 (نه از 1 تا 8) می‌باشد.
همیشه شکاف خالی با کمترین عدد را پر کنید.
مثلاً اگر SIMMهای موجود، در شکاف‌های 0 و 1 نصب شده باشند، SIMM بعدی در شکاف شماره 2نصب خواهدشد.
نصب کردن DIMM ها نصب DIMM ها از نصب SIMM ها آسانتر است.
DIMM ها همانندSIMM ها در شکاف نصب می‌شوند، با این تفاوت که با زاویه در شکاف‌ها قرار نمی‌گیرند.
به عبارت دیگر،DIMM ها به طور مستقیم در شکاف‌ها جای می‌گیرند.
گیره‌های DIMM بر خلاف SIMM ، هنگام جا سازی به سمت داخل تا شده و هنگام خارج کردن DIMM به طرف خارج خم می‌شوند.
فشار ناشی از DIMM ، نیرویی به سمت داخل برگیره‌ها وارد می‌نماید تا DIMM را در جای خود نگاه دارد.
برای خارج کردن DIMM ،به سادگی گیره‌هار را به سمت خارج (و پایین) فشاردهید.
بدین ترتیب، DIMM مزبور بیرون خواهد پرید.
ارتقاء CPU شناسایی پردازنده‌ها در چند سال اخیر، رایانه‌های شخصی از روی نوع و سرعت پردازنده نصب شده روی آنها، شناخته می‌شوند.
مثلاً، شاید شنیده‌اید که کسی رایانه خود را به این صورت معرفی میکند که یک Pentium 800 یا یک Celeron 433 دارد.
چیزی که در این موارد به آن اشاره می‌شود، نوع CPU نصب شده در رایانه آنها و سرعت ساعت (Clock Speed) پردازنده مزبور می‌باشد.
سرعت ساعت، معیاری برای سرعت عمل کرد یک CPU خاص (حداکثر سرعت آن) است.
سرعت CPU، از طریق اندازه‌گیری نوسانات یک بلور نوسان‌ساز زمانی، در مقیاس مگاهرتز (به طور اختصار (MHZ)) تعیین می‌شود.
از نوسان ساز فوق، برای نظارت بر این که CPU با چه سرعتی قادر به انجام عملیات درونی خود می‌باشد، استفاده می‌گردد.
بنابراین ، از رایانه‌های 486 به بعد، سرعت ساعت اعلام شده توسط سازنده، سرعتی است که CPU باید با آن کار کند.
البته در همین ساعت خواهید دید که همیشه اینطور نیست.
بیشتر پردازنده‌هایی که امروزه در PC ها به کار می‌روند را شرکت اینتل تولید میکند.
در اینجا سیر پردازنده‌هایی که شرکت اینتل تولید نموده را بیان می‌کنم.
سری پنتیوم علی‌رغم توالی عددی نام ترشه‌ها (مثلاً 186، 286، 386، 486)، شرکت اینتل بنا به توصیه بخش حقوقی خود تصمیم گرفت، نسل بعدی CPU خود را 586 نامگذاری نکند، بلکه نام پنتیوم (Pentium) را برای آن انتخاب کرد، زیرا این شرکت نمی‌توانست عناوین عددی را به صورت علائم تجاری ثبت کرده و از تقلید آنها محافظت نماید.
سری Pentium II پردازنده Pentium II ، در اصل یک پنتیوم پرو به همراه MMX می‌باشد.
شرکت اینتل، Multi-Media extensions MMX (قسمتهای الحاقی چند رسانه‌ای را به صورت یکسری دستورالعمل برای بهبود بخشیدن به کارهای صوتی و ویدئویی در ساختار این پردازنده ارائه نمود.
نمونه اولیه Pentium II ، در ماه می سال 1997 با سرعت ساعت 233 مگاهرتز عرضه شد.
سپس اینتل نمونه‌هایی با سرعت ساعت 266 و 300 مگاهربز ارائه داد و در سال 1998 نمونه‌هایی با سرعتهای 333، 350، 400، 450، مگاهرتز را به بازار عرضه کرد.
شرکت اینتل، هنگام تولید پردازنده Pentium II ، تغییر دیگری را نیز در طراحی خود به وجود آورد.
اینتل،این تراشه را روی نوعی کارت گذرگاه که به یک شکاف مخصوص (اصطلاحاً شکاف شماره 1) روی تخته اصلی سیستم نیاز داشت، طراحی نمود.
به دلیل این تغییر در طراحی، از هیچ یک از دیگر تراشه‌های طراحی شده توسط اینتل، مسیری برای ارتقاء به یک تراشه Pentium II وجود ندارد.
تنها راه ممکن، ارتقاء از Pentium II با سرعت ساعت پایین‌تر به Pentium II با سرعت ساعت بالاتر است.
حتی این نوع ارتقاء،به دلیل تغییرات به وجود آمده در سایر تراشه‌های پشتیبان به کار رفته در تخته اصلی سیستم، به صورت محدود امکان‌پذیر است.
در آزمایشهای اولیه،تفاوت کارآیی میان یک Pentium II با سرعت 300 مگاهرتز و یک Pentium II با سرعت 400 مگاهرتز، تنها معادل 17 درصد بود و تفاوت کارآیی بین یک Pentium II با سرعت 350 مگاهرتز و دیگری با سرعت ساعت 400 مگاهرتز،فقط 7 درصد بود.
سری Pentium III در فوریه سال 1999، شرکت اینتل پردازنده Pentium III را که با سرعت 450 مگاهرتز کار می‌کرد، عرضه نمود.
در طی چند ماه، شرکت اینتل Pentium III هایی که سرعت آنها به 650 مگاهرتز می‌رسید، به بازار عرضه کرد و به این مسئله اشاره نمود که احتمالاً این روند تا زمانی که Pentium III به سرعت 1000 مگاهرتز برسد، متوقف نخواهد شد.
CPU های AMD با وجود اینکه شرکت اینتل همچنان بخش اعظم بازار پردازنده‌های رایانه‌های شخصی را در اختیار دارد، ولی یکه تاز میدان نیست.
یکی از رقبایی که بسیاری از کاربران رایانه‌های شخصی برای ارتقاء CPU به آن روی آورده‌اند، شرکت Advanced Micro Devices می‌باشد که به صورت ساده‌تر به AMD شناخته می‌شود.
AMD را در نشانی http: //www.amd.com پیدا کنید.
AMD ، در سال 1969 تأسیس شد و در حال حاضر بزرگترین رقیب در تولید پردازنده‌های سازگار با محصولات اینتل می‌باشد.
AMD ، خصوصاً در بین کسانی که در صدد ارتقاء رایانه خود هستند، شناخته شده است، زیرا عملکرد CPUهای آن به خوبی CPUهای اینتل است.
سری پردازنده‌های K5 شرکت AMD،با سری‌های پنتیوم و پنتیوم پرو شرکت اینتل رقابت کرده و سری‌های K6 و K7 شرکت AMD با سری‌های Pentium II و Pentium III شرکت اینتل در قابل استفاده می‌باشند.
عامل دیگری که باعث جذابیت مدل‌های پیشین CPU های AMD می‌شود،این است که پایه‌های این پردازنده‌ها با اغلب اتصالگاههای (sockets) تخته اصلی سیستمی که توسط پردازنده‌های سری 486 و پنتیوم شرکت اینتل استفاده می‌شوند،سازگار سیستم خود را به یک پردازنده مسطح پنتیوم پرو یا یک Pentium III ارتقاء دهید،تراشه‌های K5 و K6 شرکت AMD به احتمال زیاد با اتصالگاه CPU موجود روی تخته اصلی سیستم شما، سازگاری خواهد داشت.
AMD ، در هنگام معرفی پردازنده‌های سری K7 خود،تغییری اساسی در طراحی آن به وجود آورد.
با و جود این که K7 بسیار شبیه پردازنده‌های سری Pentium II و Pentium III شرکت اینتل به نظر می‌رسد، ولی در شکاف شماره 1 تخته ما در جای نمی‌گیرد.
پردازنده K7 شرکت AMD نیاز به تخته مادری دارد که دارای شکافی باشد که به طور اختصاصی برای K7 طراحی شده باشد.
CPU های Cyrix Cyrix نیز پردازنده‌های سازگار با اتصالگاهی (socket- compatible processors) را تولید میکند که می توانند برای تعویض یا ارتقاء پردازنده‌های سری پنتیوم یا پنتیوم پروی شرکت اینتل استفاده شوند.
متاسفانه،Cyrix در رقابت برای بالا بردن سرعت پردازنده‌ها ،از اینتل و AMD عقب افتاده و طبق آخرین گزارشات واصله، پردازنده‌ای با حداکثر سرعت ساعت 433 مگاهرتز تولید کرده است.
شناسایی CPU پیش از آن که بتوانید CPU خود را ارتقاء‌دهید، لازم است نوع CPU نصب شده روی رایانه خود خود را به درستی مشخص نمایید.
علاوه بر مشخص کردن نوع CPU، سرعت ساعت CPU خود را نیز باید بدانید.
پس از این که پردازنده رایانه خود را تعیین کردید، می‌توانید تشخیص دهید که کدام CPUها را برای ارتقاء‌انتخاب نمایید.
بعد از آن که در پوش رایانه خود را برداشتید به دنبال چیزی که احتمالاً بزرگترین تراشه در رایانه شما است، بگردید.
در بیشتر رایانه‌ها، پردازنده در نگهدارنده‌ای پلاستیکی که اتصالگاه زیف (ZIF Socket) نامیده می‌شود، قرار دارد.
اضافه کردن گردونه DVD به PC DVD چیست؟
DVD ها از نظر ظاهری بسیار شبیه CD ها هستند،ولی بین این دو رسانه یک دنیا تفاوت وجود دارد.
قطر هر دوی آنها 120 میلیمتر است،در حالی که CD ها حداکثر حدود 700 مگابایت اطلاعات را ذخیره می‌نمایند و DVD ها نزدیک به 75/4 گیگابایت اطلاعات را در خود جای می‌دهند، یعنی چیزی در حدود هفت و نیم برابر بیشتر از CD ها.
DVD در اصل مخفف Digital Video Disk (قرص ویدئویی رقمی) می‌باشد، زیرا اولین کاربرد dvd ها به عنوان رسانه ذخیره گاهی جدیدی برای فیلم‌های طولانی بود.
DVD ها (همانند CD ها) ، اطلاعات را به صورت مجموعه‌ای از فرورفتگی‌هایی که روی یک لایه پلاستیکی انعکاسی حک شده‌اند، ذخیره میکنند و به وسیله لیزر خوانده می‌شوند.
DVD ها، قابلیت ذخیره‌گاهی زیاد خود را با کاهش دادن اندازه فرورفتگی داده‌ها از 83/0 میکرون به 40/0 میکرون (یک میکرون، معادل یک هزارم یک میلیمتر است) و نزدیکتر کردن شیارهای متحدالمرکز به یکدیگر (از 6/1 میکرون به تنها 74/0 میکرون)، به دست آورده‌اند.
همچنین شما در اینجا، به دلیل هدفی کوچکتر، به پرتوی لیزر باریک‌تری نیاز دارید.
در حالی که لیزر در گردونه‌های CD-ROM از طول موج 780 نانومتر استفاده میکند،پرتو لیزری در گردونه‌های DVD از طول موجی برابر 640 نانو متر بهره می‌گیرد.
در بسته لوازم ارتقای DVD خود چه چیزی خواهید یافت؟
هنگامی که یک گردونه CD-ROM می‌خرید، یک گردونه و احتمالاً یک کابل نوارین برای وصل کردن گردونه به درگاه SCSI یا IDE خود دریافت می‌کنید.
در یک بسته لوازم ارتقای DVD، چیزی که کارت رمزگشای MPEG-2 نامیده می‌شود را نیز خواهید دید.
MPEG-2، یک استاندارد گرافیکی بین‌المللی می‌باشد که توسط شرکت (MPEG) Motion Picture Entertainment Group برای پخش و متراکم کردن تصویر و صدا بنیان شد.
کارت رمزگشا به کارت ویدئویی موجود در رایانه وصل می‌شود که DVD اجازه می‌دهد،از طریق سیستم ویدئویی رایانه عمل پخش را انجام دهد.
هنگامی که یک بسته لوازم DVD خریداری می‌نمایید، حتماً بسته لوازمی را انتخاب کنید که حاوی یک کارت (سخت افزار) رمزگشای MPEG-2 باشد.
همچنین مطمئن شوید که کارت رمزگشای شما درجات وضوح را تا 1024× 1280 پشتیبانی میکند.
همچنین باید یک کابل نوارین IDE را در بسته لوازم ارتقاء خود بیابید.
اغلب گردونه‌های DVD ساخته شده برای رایانه‌های شخصی، از انواع IDE (یا به صورت دقیق‌تر IDE-EIDE تقویت شده) می‌باشند.
بیشتر گردونه‌های SCSI DVD که در بازار عرضه می‌شوند، گردونه‌های DVD-ROM می‌باشند.گردونه‌های DVD-RAM گردونه‌های DVD قابل نوشتن می‌باشند و نوع اکثر آنها به جای IDE (یاEIDE)، SCSI می‌باشند.
همچنین یک کابل ویدئویی برای وصل کردن کارت رمز گشا به کارت ویدئویی و یک کابل برای وصل کردن آن به کارت صوتی خود خواهید یافت.
نصب یک گردونهDVD در PC نصب یک بسته لوازم ارتقاء DVD مشکل تر از نصب یک گردونه CD-ROM و یک کارت ویدئویی نیست.در اصل کاری که انجام خواهید داد نصب یک دستگاه دیگر هم اندازه با یک گردونه CD-ROM و کارتی شبیه به کارت ویدئویی می‌باشد.
ارتقاء حافظه PC ارتقاء حافظه PC، به منزله افزودن حافظه بیشتر به آن است.
بر خلاف ارتقاء دگر مؤلفه‌ها (نظیر پردازنده یا گردونه CD-ROM) ، شما بندرت حافظه PC خود را بیرون آورده و با حافظه بهتر و سریعتر جایگزین می‌نمایید.
در حقیقت، هنگامی که حافظه PC خود را ارتقاء می‌دهید، باید مراقب باشید که حافظه‌ای همسان با حافظه نصب شده قبلی اضافه کنید.
تنها استثناء برای مورد فوق اینست که امکان دارد شما اقدام به خارج نمودن پیمانه حافظه با اندازه مشخص کرده و یک پیمانه حافظه با اندازه بیشتر را جایگزین آن نمایید.
ولی ارتقاء حافظه با ایجاد امکان برای اجرای عملیات بیشتر به‌طور همزمان، قابلیتهای PC را گسترش می‌دهد، به ویژه اگر با یکی از سیستم‌های عامل پیشرفته‌تر مانند ویندوز 98 و XPیا ویندوز 2000 کار می‌کنید.
حافظه PC شما چگونه کار میکند انواع مختلف حافظه قابل استفاده در PC و نحوه انتخاب نوع مناسب آن نحوه نصب حافظه در PC .
ارتقاء محفظه PC ارتقاء محفظه برای ارتقاء محفظه PC، قواعد سریع و مشکلی وجود ندارد، جز این که باید با حوصله و قانون مند بوده و هر چیزی را که خارج نموده یا قطع می‌کنید یادداشت نمایید.
بنابراین، در این جا چند پیشنهاد ارائه می‌شودکه ممکن است بخواهید پس از قطع کردن کابل برق، وصل کردن و برداشتن درپوش محفظه،آنها را دنبال کنید.
اغلب نیازی به باز کردن منبع تغذیه نیست، زیرا اکثر محفظه‌های جدید منبع تغذیه دارند.
برای نصب تخته مادر و سایر مؤلفه‌ها به محفظه جدید،چند مرحله قبل را در جهت عکس انجام دهید و به کلیه یادداشتها و نمودارهایی که رسم کرده‌اید، با حوصله و بدون عجله، تخته مادر و مؤلفه‌های دیگر را به محفظه جدید منتقل کنید پس از بررسی مجدد تمام اتصالها (با استفاده از نمودارهایی که رسم کرده‌اید)، رایانه خود را به برق وصل کرده و آن را روشن نمایید.
رایانه شما باید همانند قبل راه‌اندازی شود.
اگر رایانه راه‌اندازی نشد، کابل برق آن را از دو شاخه جدا کرده، ابتدا اتصالگرهای برقی که به تخته مادر وصل شده‌اند را بررسی نمایید و مطمئن شوید که به طور صحیح در جای خود قرار گرفته‌اند.
سپس اطمینان یابید که تراشه‌های SIMM ( یا DIMM ) و CPU به درستی در محل خود نصب شده‌اند.
در بیشتر رایانه‌ها، معمولاً اگر این مؤلفه‌ها درست نصب نشوند، رایانه‌راه‌اندازی نخواهد شد.
ارتقاء بایوس PC بنابر این چه موقع باید بایوس رایانه خود را ارتقاء دهید؟
بایوس PC چیست و چه کاری انجام می‌دهد چرا بایوس PC ها در 31 دسامبر 1999، روی توانایی رایانه‌ها تأثیر گذاشت تا درست کار نکنند چگونه محل بایوس ارتقاء را در رایانه پیدا نمایید چگونه یک بایوس ارتقاء را در رایانه نصب کنید بایوس چیست؟
دفعه بعد که رایانه خود را روشن می‌کنید، به اطلاعاتی که روی صفحه نمایش ظاهر می‌شود، به دقت توجه کنید.
BIOS که مخفف Bsaic Input Output System (سیستم اصلی ورودی و خروجی) می‌باشد، یک نرم‌افزار یا به طور صحیح‌تر یک میان‌افزار (firmware) است.
بایوس، رایانه شما را قادر میسازد تا راه‌اندازی شده و ریزپردازنده بتواند به تجهیزات جانبی دسترسی داشته باشد.
همچنین بایوس، روی برنامه POST ، برنامه خطایابی و ارزش‌دهی اولیه‌ای که هر بار هنگام روشن کردن رایانه اجرا می‌شود، نظارت می‌نماید.
میان‌افزار، نرم‌افزار ضروریی است که داخل تراشه‌های مشخصی در رایانه جای داده شده و بدون دخالت شما، به صورت خودکار اجرا می‌شود.
تفاوت نرم‌افزار و میان‌افزار در این است که شما به راحتی می‌توانید نرم‌افزار را تغییر داده یا حذف کنید، ولی به سادگی نمی‌توانید در میان‌افزار تغییری ایجاد نمایید.
هر بایوس، مختص تخته مادر خاصی می‌باشد، به طوری که حتی اگر سازنده بایوس رایانه همسایه شما با سازنده بایوس رایانه شما یکی باشد، الزاماً بدین معنا نیست که هر دو بایوس یکسان هستند.
اگر رایانه‌های متفاوتی دارید، می‌توانید تقریباً تضمین کنید که بایوس آنها متفاوت می‌باشند.
چرا به ارتقاء بایوس نیاز دارید بایوس در رایانه شما، تقریباً همزمان با رایانه شما ساخته شده و اگرچه ممکن است تا به حال خوب کار کرده باشد، ولی بدون شک از زمان ساخت رایانه شما به بعد، چیزهای زیادی تغییر کرده‌اند : تجهیزات جانبی جدیدی اختراع شده‌اند، گردونه‌های قرص بزرگتر شده و کارت‌های ویدئویی جدیدی با وضوح بالا به وجود آمده‌اند.
به طور خلاصه، بایوس رایانه شما به صورت ایستا باقی مانده است، در حالی که صنعت رایانه با همان سرعت معمول خود، به فعالیت و پویایی ادامه داده است.
مثلاً، هنگامی که بایوس برخی از مدل‌های اولیه رایانه‌های 486 طراحی شدند، ظرفیت اکثر گردونه‌های قرص سخت 200 تا 400 مگابایت بود.
وقتی کاربران این رایانه‌ها تصمیم گرفتند گردونه‌های قرصی با ظرفیت 2 تا 4 گیگابایت نصب کنند، دریافتند که رایانه آنها فقط 528 مگابایت اول قرص چند گیگابایتی جدید را می‌شناسد.
علت بروز این مشکل، عدم توانایی بایوس آن رایانه‌ها در شناسایی نشانی‌دهی بلوک منطقی[(LBA) Logical Block Addressing] می‌باشد.
به عبارت ساده‌تر، بایوس نمی‌تواند تمام فضای ذخیره گاه روی گردونه قرص سخت را به جز 528 مگابایت اول را نشانی‌دهی کند، زیرا نمی‌تواند بیشتر از آن را بشمارد.
ساده‌ترین راه حل این مشکل، ارتقاء بایوس می‌باشد.
اگر متوجه شدید که راهی برای ارتقاء بایوس رایانه شما وجود ندارد، در برخی مواقع می‌توانید با استفاده از وصله نرم‌افزاری، این مشکل را حل کنید.
روشهای ارتقاء بایوس اگر بایوس آنی ندارید و اصرار دارید که رایانه قدیمی 486 خود را ارتقاء دهید، با سازنده PC خود تماس گرفته و تراشه‌های جدید بایوس را سفارش دهید.
همچنین می‌توانید با یکی از دو شرکت ارتقاء بایوسMicro firmware و Microid Research (Unicore Software) ارتباط برقرار کنید.
می‌توانید با نشانی http : / / www.firmware.com با شرکت MicroFirmware تماس بگیرید.
اگر رایانه شما بایوس آنی داشته و به اینترنت دسترسی دارید، می‌توانید برای بهنگام‌سازی رایانه خود، برنامه مورد نیاز را از منابع مختلف پایه‌گذاری نمایید.
به نشانی وب سازنده رایانه خود توجه کنید.
اکثر سازندگان رایانه از طریق شبکه وب، برنامه‌های ارتقای بایوس و سایر برنامه‌های ارتقاء و بهنگام‌سازی را به مشتریان خود عرضه میکنند.
اگر رایانه خود را به طور مستقیم از سازنده خریداری نکرده‌اید، می‌توانید نشانی شرکت فروشنده رایانه مزبور را بررسی نمایید.
ارتقاء یا اضافه کردن مودم یا دستگاههای ارتباطی دیگر فن‌آوری مودم، اهمیت یافته و با افزایش علوم رایانه‌ای است که به سرعت گسترش یافته و در نتیجه به نظر می‌رسد که نیاز به چرخه‌های ارتقاء مستمری دارد.
ولی با پیشرفت مودم‌های 56 کیلویی به نظر می‌رسد که این فن‌آوری به حد اعلای خود بر روی خطوط استاندارد تلفن، رسیده است.
اگر قصد ارتقای مودم خود را دارید، نکات مهمی را برای انتخاب مودم 56 کیلویی یا فن‌آوری‌های ارتباطاتی جدیدتر دیگر، به شما ارائه میکند.
انتخاب مودم مودم به هر دو صورت داخلی وخارجی وجود دارند.
مودم داخلی، درون رایانه شما نصب شده و نیاز به یک شکاف روی تخته مادر دارد.
مودم خارجی، به یکی از درگاههای (ازطریق یک کابل سری) سری وصل می‌گردد.
عملاً تفاوتی بین مودم داخلی و خارجی وجود ندارد.
هر دو دقیقاًً مثل هم کار میکنند.
هنگام تصمیم‌گیری در مورد خرید مودم، در نظر داشته باشید که مودم داخلی معمولاً ارزانتر از مودم خارجی است، زیرا محفظه و منبع تغذیه ندارد، ولی یک شکاف را روی رایانه شما اشغال میکند.
هر دو، نیاز به یک نشانک و قفه (IRQ) رایانه دارند.
(مودم داخلی نیاز به وقفه مختص خود دارد، در حالی که مودم خارجی از نشانک وقفه‌ای که به درگاه سری متصل به مودم اعمال می‌شود، استفاده می‌نماید).
همچنین ممکن است هنگام تصمیم‌گیری در مورد علائم تجاری، به فهرست مروری محصولاتی که در مجلات بازرگانی معروف وجود دارد، مراجعه کنید.
اگرچه همه علائم تجاری که در مورد مشخصات گوناگون بین‌المللی مودم‌ها به توافق رسیده‌اند، از لحاظ نظری با سرعت یکسانی عمل میکنند، ولی در میزان تضمین تصحیح اشتباهات، تفاوتهایی با یکدیگر دارند.
همان طور که قبلاً اشاره کردم، مودم‌ها از خطوط تلفنی استاندارد استفاده می نمایند که همواره از سوی منابع گوناگون در معرض تداخل می‌باشند.
هنگامی که یک نشانک منتقل شده با تداخل مواجه می‌گردد، مودم می‌کوشد تا بخشی از نشانک را که با تداخل مواجه شده،دوباره ارسال نماید.
سازندگان مختلف از روشهای گوناگونی برای شناسایی و تصحیح تداخل استفاده میکنند و این روشها باعث بروز اختلافاتی در سرعت واقعی انتقال می‌گردد.
در نهایت اگر مودم داخلی را انتخاب کردید، بررسی نمایید که مودم باید در یک شکاف ISA یا PCI قرار بگیرد.
در گذشته، تمام مودم‌های داخلی برای شکاف‌های ISA طراحی می‌شدند، ولی طی یکی دو سال اخیر، اکثر سازندگان شروع به ساخت مودم‌هایی کرده‌اند که در شکاف‌های PCI قرار می‌گیرند.
این امر، به طور عمد به این دلیل بود که اکثر سازندگان تخته‌های مادر در مسیر حذف کلی شکاف‌های ISA نصب شده روی تخته‌های مادر، شروع به کم کردن تعداد شکاف‌های ISA نصب شده روی تخته‌های مادر نمودند.
نصب مودم تنها تفاوتی که بین نصب مودم داخلی و مودم خارجی وجود دارد، همان کاری است که روی سخت‌افزار مزبور انجام می‌دهید.
نرم‌افزاری که برای نصب مودم‌ها نیاز دارید (گرداننده سخت‌افزاری مودم و نرم‌افزار ارتباطاتی که قصد دارید با مودم به کار گیرید)، یکسان هستند.
نصب مودم داخی نصب مودم داخلی نسبتاً ساده است، زیرا فقط باید مودم را در یکی از شکاف‌های موجود روی تخته مادر خود قرار داده سپس رایانه خود را ترکیب‌بندی کرده یا سیستم عامل شما مودم را شناسایی نماید.
ارتقاءکارت ویدئویی در واقع هیچ مشکلی در ارتباط با فلسفه کارت ویدئویی وجود ندارد، شانسی که دارید این است که کارت ویدئویی که توسط سازنده در رایانه شخصی شما نصب شده، برای اجرای 98% از برنامه‌های کاربردی بیش از حد نیاز می‌باشد.
بنابراین، چرا افراد می‌خواهند کارت ویدئویی خود را ارتقاء دهند؟
پاسخ این است که دلیل اتخاذ این تصمیم، درست مانند اتخاذ هر نوع تصمیمی در مورد ارتقاء مولفه دیگری در رایانه می‌باشد، یعنی کارآیی بهتر.
کارآیی بهتر، در یک کارت ویدئویی میتواند چندین معنی داشته باشد.
وضوح ویدئویی بالاتر، نوسازی (refresh) سریعتر صفحه نمایش، گرافیک بهتر یا رنگهای بیشتر روی صفحه نمایش.
اکثر کاربران به کارآیی بهتری در کارت ویدئویی نیاز دارند که معمولاً این امر به دلیل برنامه خاصی ایجاد می‌شود : یک برنامه هنری گرافیکی گران قیمت، یک برنامه طراحی مهندسی یا CAD یا حتی یک بازی که از برنامه گرافیکی سه‌بعدی پیشرفته‌تری استفاده میکند.
صرف‌نظر از دلایلی که برای به دست آوردن کارآیی بهتر از کارت ویدئویی خود دارید، در این قسمت در مورد : چه مشخصاتی در کارت‌های ویدئویی معمولاً جلب مشتری می‌نماید در انتخاب یک کارت ویدئویی ارتقاء به دنبال چه چیزی باشید چگونه کارت ویدئویی جدیدی را در رایانه شخصی خود نصب کنید در کارت‌های ویدئویی فعلی چه چیزی موجود می‌باشد؟
در سالهای اخیر کارت‌های ویدئویی، یکی از فن‌آوری‌هایی هستند که در صنعت رایانه سریعترین پیشرفت را داشته‌اند و به طور شگفت‌آوری، این پیشرفت به میزان زیادی توسط صنعت بازی‌های رایانه‌ای هدایت شده است.
کارت‌های ویدئویی، با عنوان‌های تطبیقگرهای ویدئویی، تطبیقگرهای گرافیکی و کارت‌های گرافیکی نیز شناخته می‌شوند.
همه این واژه‌ها، به یک دستگاه اشاره دارند : کارت رابطی که در رایانه شما نصب شده و عمل ویدئو را روی مبصر، نظارت و تولید می‌نماید.
اگر چه این اصطلاح غالباً برای جدا کردن کارت‌های رابطی که در رایانه شخصی شما نصب شده به کار می‌رود، ولی اصطلاح کارت ویدئویی میتواند به مدار‌های نمایشگر ویدئویی تو کار در تخته مادر نیز اشاره کند.
در طول سالها، نرم‌افزار بازی‌های رایانه‌ای، پوشش نمایشی را در جهت گرافیک و پویا نمایی پیچیده‌تر و سریعتری پیش برد.
درنتیجه،تمام صنعت رایانه از این بخش کوچک ولی متقاضی صنعت سود برده است، زیرا این کارت‌های ویدئویی مشابه، کارآیی گرافیکی بهینه‌ای را برای اکثر برنامه‌های کاربردی تجاری اصلی که از رایانه استفاده میکنند، مهیا نموده است.
بزرگترین شعار در زمینه کارت‌های ویدئویی گرافیک سه‌بعدی (3D graphics) می‌باشد که به وسیله‌ای برای نمایش یا ارائه موضوعات گرافیکی روی صفحه نمایش به نحوی که دارای بافت سه‌بعدی و واقعی‌تری به نظر برسند، اشاره میکند.
در یک کارت ویدئویی چه ویژگی‌هایی را باید جستجو کرد؟
معمولاً، هنگام انتخاب یک کارت ویدئویی، دو نکته مهم را باید مد‌نظر قرار داد : حافظه و سرعت.
تعیین میزان حافظه نصب شده روی کارت نسبتاً آسان است.
میزان حافظه نصب شده روی کارت، معمولاً با حروف بزرگ و پررنگی روی قسمت بیرونی جعبه نوشته شده است.
در گذشته‌ای نه چندان دور، اکثر کارت‌های ویدئویی، با 2، 4، یا 8 مگابایت حافظه از کارخانه بیرون می‌آمدند.
امروزه، کارت‌های ویدئویی که به 16 تا 256 مگابایت حافظه ویدئویی مجهز شده‌اند، بسیار متداول است، حافظه ویدئویی معمولاً تحت نام VRAM نیز شناخته می‌شود.
اهمیت رم ویدئویی تا چه اندازه است؟
رم ویدئویی یا حافظه ویدئویی به این دلیل اهمیت دارد که مستقیماً روی وضوح ویدئویی و تعداد رنگهایی که می‌توانید روی مانیتور خود نمایش دهید، نظارت میکند.
وضوح (Resolution) عبارت است از : تعداد واحدهای تصویری (Pixel) که روی صفحه نمایش شما، نمایش داده می‌شود.
یک پیکسل، کوچکترین واحد نمایش ویدئویی می‌باشد.
در نوع استاندارد VGA، 640 پیکسل به طور افقی و 480 پیکسل به صورت عمودی روی صفحه نمایش شما نمایش داده می‌شوند، که در مجموع 307200 پیکسل خواهیم داشت.
زمانی که وضوح را به 600×800 افزایش می‌دهد، تعداد پیکسل‌ها به 480000 افزایش می‌یابد.
تعداد پیکسل‌هایی که روی صفحه نمایش، نمایش داده می‌شود نیمی از داستان است.
هر پیکسل از یک رنگ ساخته می‌شود.
در حالت 16 رنگ (که کمترین تعداد رنگ برای VGA محسوب می‌شود)، هر پیکسل میتواند یکی از 16 رنگ ممکن را داشته باشد.
برای پشتیبانی حالت 16 رنگ، نیاز به 4 بیت حافظه دارید و اگر محاسبه کنید می‌بینید که به 153600 بایت برای پشتیبانی حالت 16 رنگ نیاز دارید.
(بیت) 1228800 = 4 × 307200 307200= 480 × 640 برای تبدیل بیت‌ها به بایت، حاصل را بر 8 تقسیم نمایید : (بایت) 153600 = 8/ (بیت) 1228800 متأسفانه حالت 16 رنگ، رنگهای درخشانی ایجاد نمی‌کند.
حالت رنگی بهتر، حالت 256 رنگ می‌باشد.
هیچ یک از سازندگان کارت‌های ویدئویی، کارت‌های ویدئویی با 614400 بایت حافظه را تولید نمی‌کند.
در عوض، آنها این رقم را گرد کرده و به میزان مناسب‌تر 1 مگابایت حافظه می‌رسانند.
ارتقاءنمایشگر ویدئویی عمده‌ترین دلیل اکثر کاربران برای ارتقاء کارت ویدئویی، به دست آوردن وضوح بالاتری می‌باشد که آنها را قادر میسازد تصاویر روی مبصر خود را بهتر ببینید.
ولی وضوح 767 × 1024 و 1024 × 1280، روی مبصرهای 14 و 15 اینچی تقریباً ناخوانا است.
در گذشته، بزرگترین مانع برای اکثر کاربرانی که مشتاق خرید مبصرهای بزرگتری بودند، قیمت آنها بود.
در طول 2 تا 3 سال گذشته، قیمت اکثر مبصرهای 21 اینچی و بزرگتر، به صورت شناور بوده است.
امروزه قیمت این متصرها کاهش یافته که تا اندازه‌ای به دلیل رقابت با مبصرهای 19 اینچی جدید می‌باشد.
برای کاربران معمولی رایانه،انتخاب یک مبصر ارتقاء در میان مبصرهای ارزانتر و بزرگتری که بیش از حد تقاضا عرضه شده‌اند، میتواند گیج کننده باشد.
این قسمت به شما کمک میکند که از این باتلاق عبور نموده، به اندازه کافی مطالبی درباره انتخاب یک مبصر جدید یاد بگیرید و این که چه مبصری را انتخاب کنید تا نیازهای شمار را برطرف نموده و با بودجه شما همخوانی داشته باشد.
چرا باید یک نمایشگر بزرگتر خریداری کنید؟
در مطالب گذشته، مطالبی درباره ارتقاء کارت ویدئویی خود آموختید.
همان‌طور که در اکثر موارد، ارتقاء کارت‌های ویدئویی کاملاً صحیح می‌باشد، لازم است که ارتقاء مبصر خود را نیز مد نظر قرار دهید (مخصوصاً اگر هنوز از مبصر 14 یا 15 اینچی استفاده می‌کنید).