1. کاربردهای تجاری –
اکثر شرکتها تعداد زیادی کامپیوتر برای کارهای مختلف ( تولید ، انبارداری ، فروش و حسابداری ) دارند . شاید در ابتدا این کامپیوترها از یکدیگر جدا باشند ، ولی در مرحله ای از کار برای یکپارچه کردن اطلاعات کل شرکت ، مدیریت تصمیم می گیرد تا آنها را به هم متصل کند .
به بیان کلی تر ، اشتراک منابع به ما اجازه میدهد تا برنامه ها ، تجهیزات و به خصوص داده ها را در اختیار همه آنهایی که به این شبکه متصلند ، قرار دهیم . ساده ترین مثال آن ، چاپگریست که برای تمام کارکنان یک دفتر به اشتراک گذاشته شده است . پیداست که تک تک این افراد به یک چاپگر اختصاصی نیاز ندارند ، و علاوه بر آن یک چاپگر شبکه اغلب ارزانتر، سریعتر و کم هزینه تر از تعداد زیادی چاپگرهای پراکنده است .
2 . کاربردهای خانگی –
چرا مردم برای کارهای خانگی خود کامپیوتر می خرند ؟ نوشتن نامه ، مقاله و حتی کتاب یکی از مهمترین دلایل آن است ؛ اما این وضعیت امروزه در حال تغییر است . شاید مهمترین دلیل خرید کامپیوترهای خانگی در سالهای اخیر اینترنت باشد . کارهایی که این قبیل افراد با کامپیوتر خود انجام می دهند ، عمدتا عبادتند از :
- دسترسی به اطلاعات پراکنده در سراسر دنیا
- سرگرمیهای تعاملی
- تجارت الکترونیک
امروزه منبع بسیار عظیمی از اطلاعات در تمامی زمینه ها روی اینترنت وجود دارد ، که می توان به آنها دسترسی پیدا کرد . روزنامه های بسیاری روی اینترنت منتشر میشوند ، که میتوان اخبار را به دلخواه و بصورت گزینشی از آنها بدست آورد .
بعد از روزنامه ها و مجلات الکترونیکی نوبت کتابخانه های دیجیتالی است . بسیاری از سازمانهای علمی معتبر مانند ACM و IEEE مدتهاست که انتشارات و کنفرانسهای متعددی روی اینترنت برگزار میکنند ؛ و این روند به سرعت در حال گسترش است .
تمام کاربردهایی که در بالا نام بردیم ، متضمن ارتباط فرد با یک منبع اطلاعات روی اینترنت بود . اما روش دیگری نیز برای برقراری ارتباط از طریق اینترنت وجود دارد ، و آن ارتباط فرد به فرد است .
ارتباطات اینترنتی در زمینه تماسهای تلفنی ، ویدئویی و رادیو نیز تحولات وسیعی ایجاد کرده اند . آموزش از راه دور نیز یکی از امکاناتیست که اینترنت عرضه کرده است . بنظر میرسد در دراز مدت اینترنت بزرگترین نقش را در بهبود ارتباطات انسانی بازی کند.
یکی دیگر از کاربردهای شبکه ، که شاید وسیعترین آنها باشد : خرید از خانه میباشد . امروزه میلیونها نفر در سراسر جهان هر روز مایحتاج خود را بطور مستقیم از اینترنت تهیه میکنند ، و هرگز پا از خانه بیرون نمیگذارند . هزاران شرکت بزرگ و کوچک کاتالوگ محصولات خود را بصورتی جذاب روی اینترنت گذاشته اند ، و برای خرید هر یک ازآنها کافیست روی جنس مورد نظر یک کلیک کنید . کالایی را خریده اید ، ولی نمیدانید چگونه کار میکند ؟ نگران نباشید باز هم اینترنت به شما کمک میکند ، و هر اطلاعات و راهنمایی که بخواهید در اختیارتان قرار می دهد .
می خواهید صورتحسابهای خود را پرداخت کنید ؟ از آخرین وضعیت حسابهای بانکی خود مطلع شوید ؟ و یا سرمایه گذاری جدیدی بکنید ؟ باز هم اینترنت در خدمت شماست . امروزه میلیونها نفر در سراسر جهان کارهای مالی و بانکی خود را بصورت الکترونیکی انجام میدهند ، و با تقویت مسائل امنیتی شبکه این روند حتی گسترش بیشتری نیز خواهد یافت .
3 . کاربران سیار –
کامپیوترهای سیار ، مانند کامپیوترهای کتابی و دستیاران دیجیتالی ، یکی از سریعترین رشدها را در صنعت کامپیوتر تجربه میکنند . اغلب دارندگان این وسائل میل دارند حتی وقتی از خانه دور و یا در سفر هستند ، با کامپیوتر خانگی یا دفتری خود ارتباط داشته باشند . در این قبیل موارد دیگر شبکه های کابلی استفاده ندارند، و باید به فکر شبکه های بیسیم باشیم.
جالبترین کاربرد شبکه های بیسیم در ایجاد دفاتر سیار است . اغلب افراد میل دارند در سفر همان کارهایی را انجام دهند که در دفتر کار خود انجام میدهند ، و اصلا هم کاری به این ندارند که کجا هستند .
شبکه های بیسیم در امور حمل ونقل تحولی بزرگ ایجاد کرده اند .
شبکه های بیسیم از نظر نظامی نیز اهمیت فوق العاده ای دارند . هیچ ارتشی نمیتواند در جنگهای بزرگ به شبکه های عمومی تکیه کند، و بهتر است شبکه ای خاص خود ایجاد کند ؛
و چه چیزی بهتر از یک شبکه بیسیم .
با وجود شباهتهای بسیار بین شبکه های بیسیم و کامپیوترهای سیار ، آنها یکی نیستند . به تفاوت شبکه های بیسیم ثابت و شبکه های بیسیم سیار توجه کنید . در بسیاری از دفاتر ، کامپیوترهای کتابی سیار بصورت ثابت به شبکه محلی متصل شده اند ؛ از طرف دیگر کامپیوتری که با استفاده از مودم به شبکه وصل میشود ، سیار است – ولی مسلما به آن بیسیم نمیتوان گفت . از طرف دیگر ، هر شبکه بیسیمی الزاما سیار نیست . ساختمانهای بسیاری وجود دارند ، که بدلیل مشکلات کابل کشی از شبکه های بیسیم استفاده میکنند . امروزه نصب شبکه های بیسیم بسیار ساده شده است و دردسرهای کابل کشی را هم ندارد .
البته ترکیب بیسیم با کامپیوترهای سیار نیز عملی است ، و امروزه کاربردهای مهمی دارد . این کامپیوترها با اطلاعات ورودی کمی که میگیرند ، و با اتصال بیسیم به پایگاه داده مرکزی ، کار خود را بسرعت و دقت انجام می دهند . با رشد تکنولوژی بیسیم ، مسلما کاربردهای آن نیز گسترش خواهد یافت .
سخت افزار شبکه –
هیچ طبقه بندی پذیرفته شده ای که در بر گیرنده تمام انواع شبکه های کامپیوتری باشد ، وجود ندارد ، ولی در این میان میتوان به دو عامل مهم توجه کرد : تکنولوژی انتقال و اندازه شبکه . امروزه دو تکنولوژی انتقال بیش از همه گسترش یافته و فراگیر هستند :
1 . ارتباطات پخشی
2 . ارتباطات همتا به همتا
شبکه های پخشی دارای یک کانال مخابراتی هستند که بین همه کامپیوترهای شبکه به اشتراک گذاشته شده است . هر یک از کامپیوترها میتوانند پیامهای خود را در بسته های کوچک مخابره کنند ، و تمام کامپیوترهای دیگر این پیامها را دریافت خواهند کرد . آدرس کامپیوتری که این بسته در حقیقت برای وی ارسال شده ، در بخشی از پیام نوشته می شود . هر کامپیوتری به محض دریافت بسته ، آدرس گیرنده را چک میکند ؛ اگر پیام برای او باشد ، آنرا پردازش میکند ؛ ولی اگر پیام متعلق به دیگری باشد ، به سادگی آنرا نادیده میگیرد .
در شبکه های پخشی با تعبیه یک کد خاص در فیلد آدرس میتوان یک پیام را به تمام کامپیوترها ارسال کرد . چنین پیامی را همه کامپیوترها متعلق به خود تلقی کرده و آنرا میخوانند . به این تکنیک پخش گفته میشود . در برخی از سیستمهای پخشی امکان ارسال پیام به دسته ای از کامپیوترها نیز وجود دارد ، که به آن پخش گروهی میگویند . بدین منظور ، معمولا از یک بیت خاص در فیلد آدرس استفاده میشود و همه آنهایی که این بیت در آنها وجود دارد عضو گروه محسوب شده و پیام را میگیرند . در شبکه های هما به همتا بین تک تک کامپیوترها مسیر ارتباطی مستقل وجود دارد . البته وقتی یک بسته بخواهد از کامپیوتری به کامپیوتر دیگر برود ، احتمالا سر راه خود از چند ماشین بینابینی نیز عبور خواهد کرد . معمولا در این قبیل شبکه ها مسیرهای متعددی بین دو کامپیوتر خاص می توان برقرار کرد ، که از نظر طول مسیر با یکدیگر تفاوت دارند ، و یافتن کوتاهترین مسیر یکی از مسائل مهم در اینگونه شبکه هاست . به عنوان یک قاعده کلی ، شبکه های کوچک ، متمرکز و محلی از نوع پخشی هستند ، و شبکه های بزرگ وگسترده از نوع همتا به همتا. به ارتباط همتا به همتا گاهی پخش تکی نیز گفته میشود .