با توجه به گسترش روزافزون کاربرد رایانه در ایران و انجام تعمیر و مونتاژ آن توسط کاربران حرفهای و فروشندگان رایانه نیاز به وجود مرجعی احساس میشد که با آن بتوان از اطلاعات موجود در بازار خرید و فروش آگاه شد قطعات رایانهای را براساس راهنماییهای آن انتخاب و خریداری کرده و به مونتاژ و نصب قطعات رایانهای پرداخت ادوات و قطعات تلفنی را از اصل تشخیص داده و در صورت نیاز به تعمیر عمل عیبیابی و تشخیص عیب را بدون نیاز به تعمیرکار و متخصص انجام داد و …
بر این اساس، این کتاب با خصوصیات زیر به آموزش جنبههای عملی و کاربردی سختافزار میپردازد:
1- جامع و کاربردی است زیرا تمام نیازهای کابران رایانههای شخصی را با پرهیز از مباحث پیچیده نظری و غیرکاربردی توضیح میدهد بطوری که دانشجویان رشته رایانه دانشگاهها میتوانند از آن بعنوان درس عملی سختافزار و آشنایی با بازار کار استفاده کنند؛
2- به آموزش چگونگی خرید، عیبیابی، مونتاژ، ارتقاء و نصب و نگهداری رایانه و هر یک از اداوات مورد استفاده در رایانه میپردازد؛
3- دارای آخرین اطلاعات کاربردی مربوط به ادوات و قطعات رایانهای میباشد؛
4- دارای نگارشی ساده و محاورهای است که با آن میتوان با اصطلاحات فنی، غیرفنی، و تجاری موجود در بازار آشنا شد؛
5- دارای راهنمای خرید است که بتوان با آن براحتی به خرید رایانه ادوات و قطعات رایانهای پرداخت قطعات اصلی را از تقلبی تشخیص داد.
با توجه به این خصوصیات این کتاب در سه جلد مستقل از یکدیگر بصورت زیر تنظیم شده است که هر کدام از آنها به صورت جداگانه و مستقل قابل استفاده هستند:
1- جلد اول شامل حافظه اصلی، حافظه نهان( کاشه) بایوس و برنامه پیکرهبندی رایانه( ستآپ)، پردازنده و کمک پردازنده است،
2- جلد دوم شامل مادربرد و مونتاژ رایانه کارتهای گرافیکی و نمایشگر صدا و کارت صوتی، میکروفون و بلندگو، ادوات بازی( جویاستیک،گیمپد) فکس مودم، پیکربندی شبکه وکارتهای شبکه به همراه کابل لینک، جعبه رایانه، منبع تغذیه، یوپیاس، اسپیاس و شوکگیر است؛
3- جلد سوم شامل هارددیسک و ادوات اسکازی، فلاپی درایو و درایوهای زیپ، درایوهای اس 120 و …، سیدی درایو و سیدی نویس، دیویدی و دیویدی نویس، اکسنر، ردیاب( تراک بال) چاپگر، صفحه کلید و ماوس است.
در پایان از کلیه کسانی که مرا در این راه یاری دادهاند بخصوص خانمها مرجان چلیپا و زهرا صارمیراد و آقایان سعید و حمید اسحقبیگی و همچنین آقایان وحید و بابک و رامین صارمیراد تشکر و قدردانی میکنم.
مودم
اطلاعات عمومی
دادههای رایانه به صورتی رقمی( دیجیتال)1 بوده که با ارقام 0 تا 10 نشان داده میشوند.
این نوع دادهها در خطوط تلفن قابل انتقال نیستند.
بنابراین برای انتقال دادههای رایانهای نیاز به یک مبدل میباشد که دادههای رقمی را به امواج قیاسی( آنالوگ)2 تبدیل میکند.
مبدل دادههای رقمی به امواج قیاسی مودم 3 نام دارد که دادهها را از رایانه دریافت کرده و به امواج صوتی که شبیه صدای انسانی است تبدیل میکند.
این امواج صوتی در خطهای تلفن، قابل انتقال بوده و میتوان به مودم و رایانه دیگری که در نقطه دورتر قرار دارد ارسال گردد.
در رایانه گیرنده مودم عمل عکس را انجام داده، و امواج صوتی را که حاوی اطلاعات هستند را به شکل دادههای رقمی تبدیل کرده و به رایانه انتقال میدهد بنابراین میتوان گفت برای رایانه مودم مثل دستگاه تلفن برای انسان است برای همین هم کلمه مودم از ترکیب واژههای زیر ساخته شده است:
1)Modulator
2)Demodulator
یک مودم دارای قسمتهای زیر است:
1- منبع تغذیه،که ولتاژ متناوب برق شهر را به ولتاژ مستقیم( دیسی)4 مورد نیاز مدارهای مودم تبدیل میکند.
2- تراشه مودم 5 ، که تبدیل دو طرفه سیگنال صوتی رقمی و سیگنالهای پیوسته قیاسی را به عهده دارد.
بدون این تراشهها مودم نیازمند هزارات ترانزیستور و قطعه الکترونیکی دیگر برای انجام این وظیفه پیچیده است.
3- پردازنده مودم، که قلب مودم را تشیکل میدهد و نقریباً کلیه قسمتهای مودم را کنترل میکند.
عملیات تراکم دادهها و آشکار سازی خطا را مطابق پیمان6 وضع شده از سوی» کمیته بینالمللی مشاوره تلفن و تلگراف«7 اجرا مینماید.
4- بخش رقمی مودم از واسطه خط مشترک8 که به شبکه تلفن وصل میشود شروع میشود مدار حافظه این بخش مودم را درمقابل جرقههای الکتریکی و اضافه بار محافظت میکند.
5- واسط» آراس- 232 سی«9 مودم را به ترمینال یا رایانه میزبان وصل میکند.
به هر حال میتوان طرز کار مودم را به صورت زیر خلاصه کرد:
1- نرمافزار ارتباطی سیگنال» آمادگی ترمینال داده« یا » دیتیآر«1 به مودم ارسال میکند و روشن بودن رایانه و در واقع آمادگی رایانه برای انتقال دادهها را اعلام میکند.
در همین موقع نیز رایانه سیگنالی به نام سیگنال» آمادگی دادهها« یا» دیاس آر« دریافت میکند که نشاندهنده آمادگی مودم برای دریافت دادهها یا دستورالعملها است.
2- نرمافزار ارتباطی از طریق خط انتقال2 فرمانی به مودم ارسال میکند با این فرمان مودم رایانه دوم را از دریافت دادهها آگاه میکند.
مودم نیز با استفاده از خط دریافت دادهها3 وصول فرمان را به رایانه اعلام میکند.
3- وقتی ارتباط بین دو مودم برقرارشد مودم ارسال کننده دادهها سیگنالی به نام سیگنال آشکار ساز حامل4 به رایانه ارسال کننده دادهها میفرستد.
این سیگنال نرمافزرا را از دریافت یک سیگنال حامل داده5 توسط مودم آگاه میکند.
4- دو مودم برای چگونگی انتقال دادهها اطلاعاتی را رد و بدل میکنند که به آن توافق و تأیید دو مودم از هم( دست داد با اعلان موافقت)6 میگویند.
هر مودم دارای یک جفت خط برای( اعلان موافقت) به نامهای» آرتیاس«7 و» سیتیاس« 8 است دو مودم باید در موارد زیر با هم توافق داشته باشند:
دو مودم برای چگونگی انتقال دادهها اطلاعاتی را رد و بدل میکنند که به آن توافق و تأیید دو مودم از هم( دست داد با اعلان موافقت)6 میگویند.
هر مودم دارای یک جفت خط برای( اعلان موافقت) به نامهای» آرتیاس«7 و» سیتیاس« 8 است دو مودم باید در موارد زیر با هم توافق داشته باشند: a – تعداد بیتهای سازنده هر بسته داده؛ b – تعداد بیتهای مشخص کننده ابتدا و انتهای هر بسته داده؛ c – استفاده از بیت توازن9 برای بررسی بروز خطا؛ d- عملکردن به انتقال دادهها به صورت دو طرفه هم زمان( دو سویه)10 یا دو طرفه غیرهمزمان ( یک سویه)11 وقتی نرمافزار ارتباطی میخواهد دادهای را ارسال کند با یک سیگنال به نام سیگنال( درخواست ارسال)( آرتیسی) آمادگی مودم را جویا میشود.
مودم در پاسخ به این سیگنال سیگنال دیگری به نام سیگنال »مجوز ارسال« ( سیتیاس) را بازمیگرداند تا آمادگی خود را اعلام نماید.
از طرف دیگر مودم دیگردادهها را به صورت یک سری صدا با فرکانسهای مختلف میشنود و آنها را به سیگنالهای رقمی( دیجیتالی) تبدیل کرده و در اختیار رایانه گیرنده قرار میدهد.
راهنمای خرید برای خرید مودم بهتر است موارد زیر را مورد توجه قرار دهید: نوع مودم: وقتی میخواهید مودم را خریداری کنید انواع مختلفی از مودمها روبرو میشوید که برخی از آنها مخصوص رایانههای شخصی هستند.
مودمهای رایانههای شخصی در دو نوع کلی عرضه میشوند که عبارتند از: a – مودمهای داخلی1 : کارتهایی هستند که در شکاف توسعه مادربرد نصب میشوند اکثرکاربران رایانهها در ایران در حال حاضر از این نوع مودم استفاده میکنند.
B – مودمهای خارجی2: این توع مودمها درون جعبههایی مجزا از جعبه رایانه قرار میگیرند این جعبهها معمولاً کوچکتر از تلفن هستند و میتوان آنها را با رایانههای شخصی و کیفی بکار برد.
مودمهای خارجی و داخلی دارای تفاوتهای زیر هستند: برروی پانل جلویی جعبه مودمهای خارجی چراغهایی وجود دارد که کارکردن مودم یا وجود اشکال در آن را به کاربر گزارش میدهند.
هر کدام از این چراغها برای خود یک کد دو حرفی دارند که دانستن معنی آنها بعضی مواقع بسیار کارساز است، مخصوصاً وقتی که در ارسال و دریافت اطلاعات از طریق خط تلفن مشکلی وجود داشته باشد.
این چراغها عبارتند از: I-چراغ حداکثر سرعت(اچاس)1 و این چراغ زمانی روشن میشود که مودم در بالاترین سرعت ممکن خود کار میکند اگر فقط این چراغ خاموش باشد اطلاعات با سرعت پایینتری ارسال میشود.
II -چراغ آمادگی ترمینال(تیآر)2 این چراع نشان میدهد که مودم و رایانه به یکدیگر وصل هستند و آماده تبادل دستورالعملها میباشید.
اگر این چراغ سالم باشد و روشن نشود مودم را خاموش کنید و اتصالات را دقیقاً بررسی نمایید.
III-چراغ آمادگی(امآر)3: این چراغ روشن بودن و در واقع آمادگی مودم را برای کار اعلام میکند اگر هنگام روشن کردن مودم این لامپ روشن نشد اتصالات برق مودم را خوب بررسی کنید در اولین ثانیههای بعد از روشن شدن مودم یک روال بررسی و کنترل اجرا میشود که در این زمان این چراغ چشمک میزند.
پس از انجام این روال این چراغ بطور دائم روشن باقی میماند.
اگر پس از اجرای روال بررسی و کنترل این چراغ خاموش نشد مودم را خاموش و سپس مجدداً روشن کنید.
IV-چراغ پاسخ خودکار(ایای)4 : روشن بودن این چراغ نشانه این است که مودم میتواند بطور خودکار به تماسهای غیر منتظره تلفنی پاسخ دهد.
V-چراغ تشخیص تماس(سیدی)5: با اتصال مودم به یک رایانه دیگر این چراغ روشن میشود خاموش شدن این چراغ به معنای قطع ارتباط از طرف یکی از دو مودم میباشد.
VI- چراغ برداشتن گوشی( ا اچ)6: به محض اینکه مودم کنترل خط تلفن را در اختیارگرفت این لامپ روشن میشود این کار معادل این است که کاربرگوشی تلفن را برداشته باشد.
VII- چراغ دریافت داده( آردی)7: هر زمان که مودم دادهها را از رایانه دیگری دریافت میکند این چراغ شروع به چشمکزدن میکند.
خاموش بودن این چراغ به معنای این است که از یک رایانه دورتر دادهای دریافت نمیشود.
VIII- چراغ ارسال داده:( اسدی): این چراغ در دو حالت زیر چشمک میزند: ارسال اطلاعات از رایانه به مودم؛ ارسال اطلاعات از مودم به مودم دیگر.
مودمهای آرپی آی: واژه» آرپی آی« جمع سر واژه کلمههای زیر به معنی» رابط پیمان راکول) است: Rockwell protocol Interface این پیمان به سازندگان مودم این امکان را میدهد بجای آن که برنامههای تراکم و تصحیح خطا را در یک تراشه اضافی در خود مودم نصب کنند آنها را به صورت نرمافزار مورد استفاده قرار دهند، تا کمی در هزینه ساخت مودم صرفهجویی شود.
این پیمانها را معمولاً در مودمهای ارزان قیمت 14400 بیت در ثانیهای به کار میگیرند.
اکثر مودمهای تصحیح خطا و تراکم دادهها را در داخل سختافزارشان دارند.
زیرا باعث افزایش سرعت انتقال و اطمینان بیشتر میشود.
از دیدگاه نظری نیز پیمان راکول باید به همان خوبی روشهای تصحیح و تراکم سختافزاری کار کند.
مودمهای آرپی آی دارای یک نرمافزار آرپیآی هستند که همراه مودم عرضه میشود که باید آنرا نصب کرد اما میتوان مودم را بدون نرمافزار آرپیآی بکار برد، در این صورت حدود 20 درصد کاهش سرعت ایجاد میشود.
اما باید دانست که در صورت استفاده از مودم آرپیآی پردازنده رایانه مجبور به انجام اعمالی است مکه باید تراشه مودم آنها را انجام میداد.
از طرف دیگر قواعد انتقال دادهها تحت سه پیمان زیر مورد استفاده قرار میگیرد: ایکس مودم1 ایگرگ مودم2 زد مودم3 بلوکهای ایکس مودم بصورت بلوکهای 128 بایتی و بلوکهای ایگرگ مودم به صورت 1024 بایتی هستند روش ایگرگ مودم دادهها را سریعتر، اما روش ایکس مودم دادهها را بدون خط انتقال میدهند.
زد مودم، دادهها را به صورت بلوکهای بزرگ انتقال میدهند، و اگر بخشی از دادهها ارسال و ناگهان ارتباط قطع شود این پیمان میتواند بعداً بقیه دادهها را ارسال کند و لازم نیست که از نو همه دادهها ارسال شوند این پیمان برای فایلهای بزرگ بسیار خوب عمل میکند.
3 – فکس مودم1 : در گذشته مودمها فقط برای انتقال فایلهای دادهای بکار میرفتند.
امروزه مودمها عملیات دیگر ارتباطی را نیز انجام میدهند که متداولترین آنها امکانات استفاده از فکس درمودم است.
به این خاطربه مودمهایی که دارای این امکانات هستند فکس مودم میگویند این نوع مودمها میتوانند برای فکسکردن اسناد به رایانههای دیگر یا ماشین فکس بکار روند.
به عبارت دیگر با فکس مودم میتوان هم فایلها و دادهها رایانهی را انتقال داد و هم پیامهای فکس را دریافت کرد.
فکس مودم در بیشتر موارد با دو سرعت معرفی میشود که عبارتند از: a – سرعت انتقال دادهها؛ b – سرعت انتقال فکس.
سرعت فکس بطور معمولآ آهستهتر از سرعت مودم است و معمولاً بعنوان سرعت دوم روی جعبه بستهبندی فکس مودمها نوشته میشود برای مثال نوشته میشود: 28800/14400 که نشان میدهد سرعت فکس 14400 بیت در ثانیه و سرعت مودم 28800 بیت در ثانیه است.
کارتهای فکس مودم برای اجرای عملیات فکس باید با استانداردهای» کلاس 1 « 2 یا » کلاس 2 « 3 کار کنند.
استانداردهای کلاس 1 به نرمافزار امکان میدهد تا زمام امور انتقال را در دست گیرد استانداردهای کلاس 2 به سختافزار امکان میدهد که بسیاری از کارها را انجام دهد.
تقریباً همه مودمهای فعلی هر دوی این استانداردها را پشتیبانی میکنند.
اما استفاده از فکس مودم دارای عیبهایی نیزمیباشد برای مثال اگر رایانه خاموش باشد نمیتوانید فکس دریافت کنید.
کمتر کسی رایانه خود را در تمام ساعات شبانه روز روشن نگه میدارد با این حال بعضی از افراد که دستگاه فکس ندارند رایانههای مجهز به کارت فکس مودم را همواره روشن نگه میدارند.
در رایانههای جدید با استفاده از مدیریت انرژی بایوس این مشکل حل شده است و رایانه در حالت کمکاری و خواب قرار میگیرد تا زمان ارسال پیام یا فکس فرا رسد.
برای استفاده از سیستم فکس در رایانههای شخصی نیاز به نرمافزارهای خاصی مانند» وینفکس« 4 » سوپرویس« 5 و » بیتور« 1 است که با کارآیی مختلف عرضه شدهاند از بین اینها کاربران رایانه در ایران بیشتر از بیتور استفاده میکنند.
زیرا: تمامی امکانها و تواناییهای مودم را در اختیار کاربر قرار میدهد؛ دارای نگارش فارسی نیز میباشد؛ دارای کتابها و راهنماهایی به زبان فارسی میباشد.
فکس مودم صوتی2: یکی دیگر از قابلیتهای جدید فکس مودم داشتن قابلیت صدا3 است که در آنها امکانات یک» منشی تلفنی« 4 هم قرارداده شده است.
چندین برنامه نرمافزاری عرضه شده است که به کاربران رایانه این امکان را میدهند یک سیستم پست صوتی با استفاده از میکروفون و بلندگوهای رایانه و مودم ایجاد کنند.
این نرمافزارها به مودم دستور میدهند تا به هر تلفنی که زده میشود پاسخ دهند و سپس پیغام از پیش ضبط شدهای را پخش کنند و از تلفن بخواهند که پیام خود را بدهد.
اگر مودمی دارای امکانات پخش صدا باشد آن مودم دارای درگاه صدا است که در کنار آن واژه Voice نوشته شده است.
استانداردها: کمیتهی بینالمللی تلفن و تلگراف که شاخهای از سازمان استانداردهای جهانی است، برای انتقال اطلاعات رقمی( دیجیتالی) از طریق خطوط تلفن استانداردهای موسوم به »وی« را تعریف کردهاست که همواره با حرف» V « شروع میشود این کمیته اکنون» اتحادیهی بینالمللی ارتباطات از راه دور« 5 نام دارد.
این استانداردها موارد زیر ا دربر میگیرند: a – سرعت بادو6 ؛ b-نوع مدولاسیون؛ c – روشهای آشکارسازی و تصحیح خطا؛ dروشهای متراکمسازی دادهها.
برای مثال سال 1998 این اتحادیه مشخصات یک استاندارد را برای مودمهای 56 کیلوبیت در ثانیهای به تصویب رساند.
این استاندارد که به استاندارد» وی 90 « 7 شهرت یافته است.
با استانداردهای قدیمی» ایکس2 « 8 و استاندارد» وی 90 « ارتقا داد.
برای این کار میتوان یک نرمافزار اصلاحگر یا ارتقاء 9 از پایگاه سازنده مودم دریافت 10 و نصب کرد.
سازنده مودم: سازندگان معروف دستگاههای مودم عبارتند از: a - » یواس روباتیک« 1 ؛ b-» اینتل« c- » راکول« 2 d-» ای تی اند تی« 3 e -» تری کام«4 f-» دایموند«5 g-» زوم« 6 h-» اکورپ7« مودمهای این کارخانه کمی گرانتر از مودمهای ساخت کارخانههای گمنام هستند.
اما از بسیاری از دردسرهای بعدی شما را نجات میدهند.
برای مثال، مودمهای 56 کیلوبیت در ثانیهای بعضی از شرکتهای گمنام امکان ارتقا به استانداردهای» وی 90 « را ندارند.
از طرف دیگر شرکتهای معتبر و خوشنام دارای پایگاههای وب جهانی8 هستند که با ارایه اطلاعات مختلف میتوانند بسیاری از مشکلات کاربران را حل کنند.
اما باید توجه داشت همه محصولات این شرکتها دارای کیفیت خوبی نیستند برای مثال مودمهای شرکت» یواس روباتیک« عبارتند از: مودمهای» کوریر«9 که از بهترین مودمهای خارجی موجود هستند این مودمها بندرت خراب میشوند و انواع 9600 بیت در ثانیه تا 56 کیلو در ثانیهای آنها تولید میشود؛ مودمهای نihآنها» اسپورتستر« 10 این مودمها برعکس مودمهای کوریر یکی از کمترین مودمهای موجود میباشند.
برخی از این مودمها پس از ساعتها کار مداوم سوختهاند؛ » وینمودمها« 11 این نوع مودم اولین بار توسط شرکت» یواس روباتیک« معرفی شدند و در واقع جانشین مودمهای اسپوتستر شدند.
این مودمها دارای اشکالهای زیر هستند: I – عملیات مودم متکی به پردازنده اصلی رایانه است.
در نتیجه وین مودمها برای انجام وظایف خود وقت زیادی از پردازنده را میگیرند؛ II –کار با آنها نیازمند نصب برنامه راهانداز است؛ III – کارتهی وین مودم میتوانند با سایر کارتهای واقع در رایانه تداخل پیدا میکنند این کارتها به خطاهای زمانبندی و تنظیم بایوس حساس هستند؛ IV - مودمهای امروزی براساس استانداردهای» وی 90 « کار میکنند وین مودمها نیز براساس این استاندارد به تبادل اطلاعات میپردازند.
اما اغلب وین مودمها با مودمهای دیگر تحت این استاندارد نمیتوانند به درستی به مبادله اطلاعات بپردازند زیرا این استاندارد برای تبادل اطلاعات نیاز به زمانبندی دقیقی دارد که گاهی انجام آن از عهده نرمافزار برنمیآید.
بنابراین اگر از ارتباطات زنده ( روی خطی یا مستقیم)1 استفاده میکنید بهتر است از وین مودم استفاده نکنید.
تشخیص وین مودمها از سایر مودمها میتواند به صورت زیر صورت گیرد: این نوع مودم به صورت خارجی ساخته نمیشود در این صورت اگر مودم از نوع خارجی باشد نمیتواند از نوع وین مودم باشد.
اکثر مودمهای از نوع وین مودم، به صورت کارتهای پیسیآی عرضه میشوند یعنی تقریباً میتوان گفت همه کارتهای مودم پیسیآی وین مودم هستند هر چند اخیراً مودمهایی نیز به بازار عرضه شدهاند که از گذرگاه پیسیآی استفاده میکنند ولی از نوع وین مودم نیستند.
اگر مودم تحت سیستم عامل داس کار نکند از نوع وین مودم است.
باید توجه داشت منظور از سیستم عامل داس، داس موجود در ویندوز نیست.
معمولاً برروی جعبه بستهبندی مودم یک حداقل سرعت برای پردازندههایی که با این مودم باید کار کند ذکر میشود در این صورت به احتمال زیاد مودم از نوع وین مودم است.
تذکر: مودمهای دیگری نیز تولید میشود که نسبت به وین مودمها ارزانتر هستند.
این مودمها را مودمهای نرمافزاری یا سافت مودم2 مینامند.
در این مودمها بیشتر کارهای مودم را پردازنده اصلی رایانه انجام میدهد.
حافظه فلاش رام3: مودمهایی که دارای حافظه فلاش رام هستند با نرمافزار ارتقاء پیدا میکنند.
یعنی ارتقای این مودم تقریباً به صورت رایگان امکانپذیر است چون سازنده مودم معمولاً نرمافزار ارتقای مودم را در پایگاه وب جهانی خود قرار میدهد.
سرعت: مهمترین خصوصیت هر مودمی سرعت آن است سرعت مودم را بر حسب» بیت در ثانیه« 4 میسنجند که مقدار دادههایی است که در یک ثانیه ارسال میشود اما بیشتر سرعت برحسب» کیلوبیت در ثانیه«1 بیان میشود حداقل سرعت مودمها در حال حاضر 4/14 کیلو بیت در ثانیه است اما سرعت مودم استاندارد امروزه 6/33 کیلو بیت در ثانیه است.
هر چند مودمهای 56 کیلو بیت در ثانیه نیز به بازار آمده است.
باید توجه داشت که سرعت مودمها به صورت ضریبی از عدد 2400 بیت در ثانیه یا 4/2 کیلو بیت در ثانیه افزایش یافته است.
سرعت مودمهایی که به یکدیگر وصل میشوند نباید حتماً مساوی باشند اما اگر مساوی باشند بهتر است.
اما مودمها برای برقراری ارتباط نوعی تبادل اطلاعاتی مشهور به توافق و تأیید اعلان موافقت انجام میدهند.
که در طی آن سرعت عملیات براساس سرعت مودم آهستهتر تعیین میشود.
برای مثال اگر مودم دارای سرعت 8/28 کیلوبیت در ثانیه و مودم طرف مقابل آن دارای سرعت 4/14 کیلوبیت در ثانیه باشد عملیات انتقال دادهها در سرعت 4/14 کیلوبیت در ثانیه صورت میگیرد.
واحد اندازهگیری دیگری نیز به اشتباه برای اندازهگیری سرعت مودمها بکار میورد که عبارت از» سرعت باود«2است.
سرعت باود به سرعت تغییر وضعیت سیگنال بین دو وسیله ارتباطی در یک ثانیه گفته میشود.
اما در مودمهای اولیه سرعت انتقال دادهها 300 بیت در ثانیه بود و سرعت تغییر وضعیت سیگنالها نیز 300 باود بود و سرعت تغییر وضعیت سیگنالها نیر 300 باود بود.بنابراین گاهی به اشتباه این دو اصطلاح به جای یکدیگر مورد استفاده قرار میگرفت.
اما اکنون مقدار این دو با هم تفاوت دارند.
برای مثال سرعت باود 1200 معادل سرعت انتقال دادهای 9600 بیت در ثانیه است.
بنابراین با افزایش سرعت انتقال مودمها دیگر واحد» بیت در ثانیه« با » سرعت باود« همآهنگ نیست.
تراشه یوآرت3 هرکارت سریال دارای تراشهای بنام یوآرت است که وظیفه نظارت بر ارتباطات سریال را برعهده دارد.
واژهی یوآرت جمع سرواژهی زیر به معنی» گیرنده فرستنده جامع غیر همزمان« است: Universal Asynchronous Receiver Transmitter یک کارت ورودی خروجی دارای سریال باید حاوی یک تراشه یوآرت به شماره 16650 باشد.
زیرا بیشتر کارتهای ورودی خروجی سریال یک تراشه یوآرت به شماره 16650 دارند که با مودمهای خارجی 8/28 کیلو بیت در ثانیهای کار میکنند.
اما یک مودم داخلی 56 کیلو بیت در ثانیهای که از استاندارد وی 90 پشتیبانی میکند باید حاوی تراشه یوآرت 16650 باشد.
تراشه یوآرت به شماره 16650 میتواند با سرعتهای بالای مودمهای 56 کیلو بیت در ثانیهای کار کند.
وقتی مودمهای خارجی را ارتقا میدهید، باید امکانات رایانه را برای استفاده از سرعتهای بالاتر در نظر بگیرید.
زیرا اگر یک مودم خارجی 8/28 کیلو بیت در ثانیهای را به رایانه وصل کنید اما رایانه از یک تراشه یوآرت آهسته استفاده کند به بالاترین سرعت مودم دسترسی پیدا نمیکنید و احتمالاً بعضی از دادهها را از دست میدهید.
برای مثال، در پیامهای متنی بعضی از حرفها حذف میشوند و در پیامهای گرافیکی تصویرها به صورت کامل روی صفحه نمایش ظاهر نمیشوند.
در نتیجه با یوآرتهای شماره 8250 و 16450 در سرعتهای بالا دادهها از دست میروند.اگر از یک یوآرت قدیمی استفاده میکنید لازم است برای جلوگیری از دست رفتن دادهها به صورت زیر عمل کنید: a – برای یوآرت شماره 8250 سرعت 6/9 کیلو بیت در ثانیه باشد؛ b – برای یوآرت شماره 16450 سرعت 2/19 کیلو بیت در ثانیه باشد؛ c – برای تنظیم سرعت در نرمافزار ارتباطی، از گزینهها مشابه گزینه زیر میتوان استفاده کرد: Modem setting باید توجه داشت اگر از یک مودم 8/28 کیلو بیت در ثانیهای استفاده میکنید، اما در نرمافزار تنظیم را به 4/14 کیلو بیت در ثانیه تغییر دهید، نرمافزار به مودم اجازه نمیدهد که سریعتر از سرعتی که مشخص شده است کارکند.
d – مودم داخلی یوآرت قدیمی رایانه را نادیده میگیرد، زیرا خود دارای یک تراشه یوآرت است.
اما مودمهای خارجی از یوآرت سیستم استفاده میکنند بنابراین برای استفاده از مودمهای سریعتر و جدید لازم است یک کارت ورودی خروجی با درگاههای » کام11« و »کام2« 2 و یک یوآرت جدید نیز خریداری و مورد استفاده قرار دهید.
بنابراین برای مودمهای خارجی 8/28 کیلو بیت در ثانیهای، رایانه نیاز به تراشه یوآرت با شمارههای 16650 یا A16550 یا AN 16550 دارد.
برای این که بفهمید تراشه یوآرت مورد استفاده رایانه از چه نوعی است میتوانید به صورت زیر از ویندوز 95 و 98 استفاده کنید: a – عملیات زیر را به ترتیب انجام دهید: StaratSettingControl panelModemsDiagnotic b--در این جا باید درگاه» کام«3 مورد اسیتفاده مودم را فعال و متمایز کنید و روی گزینه زیر کلید سمت چپ ماوس را فشار دهید: More info در داس میتوانید برنامه Msd را اجرا کنید و گزینه زیر را انتخاب کنید در پنجره اطلاعاتی آن نام تراشه یوآرت در آخر نوشته شده است: Com parts اگر رابط سریال فاقد تراشه یوآرت 16550 باشد و بخواهید از یک مودم خارجی استفاده کنید لازم است کارت ورودی خروجی موجود را عوض کنید و کارتی را بکارببرید که حاوی تراشه یوآرت شماره 16550 یا 16550 باشد.
10- سیستم عامل: مودم دروزاه ارتباطی رایانه با دنیای خارج از رایانه است به شرطی که سیستم عامل بتواند چنین امکاناتی را پشتیبانی کند.
پشتیبانی مودم در داس و ویندوز 3.X ضعیف است.
اما ویندوز 95 و 98 امکانات بهتری را دارا هستند.
برخی از مودمها فقط قابل استفاده تحت سیستم عاملهای ویندوز 95 و 98 هستند.
برای مثال مودم شرکت» یواس روباتیک« 1 با نام» اسپورتستر« 2 یک فکس مودم 8/28 کیلو بیت در ثانیهای است که انحصاراً برای رایانههای شامل سیستم عامل ویندز 95 و 98 و می طراحی شدهاست و در سیستم عاملهای داس و» ا اس2 « 3 قابل استفاده نیست.
این مودم دارای فلاش رام است که به صورت نرمافزاری قابل ارتقاء به سرعت 6/33 کیلو بیت در ثانیه است.
برخی از مودمها، هم از سیستم عامل داس و هم از سیستم عامل ویندوز 95و98 و می پشتیبانی میکنند.
11- نرمافزار ارتباطی: برخلاف کارتهای گرافیکی و صوتی معمولاً مودمها فاقد برنامه راهانداز هستند.
اما همراه آنها معمولاً برنامههای ارتباطی چون» پیسیانیور« 4 یا » کوییکلینک« 5 یا» بیتور« 6 عرضه میشود که باید از فروشندگان آنها را دریافت نمایید.
اگر مودمی به راهانداز نیاز داشته باشد آن مودم را مودم تحت کنترل راهانداز مینامند.
که در این صورت بازرسی و کنترل خطا، نه توسط سختافزار بلکه توسط نرمافزار صورت میگیرد.
این نوع مودمها که دارای راهاندازیهای اختصاصی هستند معمولاً در کار با سیستم عاملهای مختلف دچار اشکال میشود.
از طرف دیگر اگر نرمافزار بازرسی و کنترل خطا را انجام دهد وقت پردازنده نیز گرفته میشود در نتیجه سایر عملیات نیز آهستهتر انجام خواهد شد.
اما اگر بازرسی و کنترل خطا را خود مودم انجام دهد دیگر از پردازندهی رایانه برای این کار استفاده نمیشود.
اکثر مودمهای عملیات بازرسی و کنترل خطا را خودشان انجام میدهند اما موقع خرید بهتر است مشخصات روی جعبه را بخوانید تا مطمئن شوید.
معمولاً اگر روی جعبه موم نوشته شده باشد که» به ویندوز نیاز دارد« به احتمال زیاد بازرسی و کنترل خطا را نرمافزار انجام میدهد.
12- جک پاناسونیک: یک کابل به همراه مودم عرضه میشود که یک سر آن به فیش مودم و سر دیگر آن به گوشی تلفن وصل میشود این فیشها در بازار ایران به جک پاناسونیک معروف شدهاند و در تلفنهای معمولی وجود ندارد.
اگر تلفن یاپریزهای تلفن مجهز به جک پاناسونیک ندارید حتماً هنگام خرید مودم،مبدلهای و رابطهای جک پاناسونیک به پریز یا دوشاخه معمولی را نیز تهیه کنید.
13- سایر موارد: بطور کلی با هر مودم خارجی نیاز به وسایل زیر دارید که همراه مودم عرضه میشوند: a-یک سیم تلفن که دو سر آن جک پاناسونیک است؛ b – یک آداپتور برق» ایسی«( مستقیم)1 که معمولاً خروجی آنها 9 ولت است؛ یک کابل برای اتصال مودم در درگاه سریال؛ راهنمای نصب مودم به همراه راهنمای استفاده از نرمافزار ارتباطی؛ e – نرمافزار ارتباطی برای استفاده مودم.
14- بطور خلاصه در موقع خرید مودم لازم است مورد زیر را در نظر بگیرید: نوع مارک و سرعت؛ نرمافزار و دفترچه راهنمای آن؛ دفترچه راهنمای نصب و تنظیم مودم؛ اگر از مودم میخواهید بعنوان فکس نیز استفاده کنید باید مودم مجهز به امکانات فکس باشد.
در این صورت باید فکس مودم خریداری کنید؛ اگر از خدمات صوتی نیز استفاده میکنید باید مودم مجهز به امکان پخش صدا خریداری نمایید؛ مودمها باید دارای یک سیم ارتباط مودم به پریز تلفن و گوشی تلفن باشد.
نصب مودم داخلی برای نصب یک مودم کارتی( داخلی) عملیات زیر را به ترتیب انجام دهید: قبل از نصب کارت مودم در داخل رایانه بایستی درگاه» کام« مناسب برای آن انتخاب کنید و مطمئن شوید که وسیله دیگری از همان درگاه کام استفاده نمیکند.
برای مثال» کام 1 « معمولاً مورد استفاده ماوس قرار میگیرد.
اگر یک مودم به رایانه اضافه شود اغلب میتواند به» کام 2 « وصل شود مودمهای داخلی را میتوان طوری پیکربندی کرد که از کام 3 یا کام 4 نیز استفاده کنند.
معمولاً باید کام 4 را انتخاب کرد، زیرا کام 3 و کام 1 را از یک خط درخواست وقفه2 استفاده میکنند.
در نتیجه کام 1 و کام 3 را در یک زمان با هم نمیتوان مورد استفاده قرار داد.
بنابراین قبل از نصب مودم لازم است از وضعیت درگاههای کام آگاه شوید برای این کار لازم است عملیات زیر را در ویندوز انجام دهید: StartSettingControl panelSystemSystem propertiseDevice manager در این جا روی علامت بعلاوه(+) کنار گزینههای زیر کلیک کنید: Com&Lpt وجود علایم زیر، به این معنا است که مشکل خاصی مانع از عملکرد صحیح آن درگاه است: علامت» X « قرمز رنگ؛ علامت تعجب(!) زردرنگ برای مشاهده تنطیمهای مربوط به وقفههای درگاه کام میتوانید روی درگاه کام مورد نظر کلیک دوتایی انجام دهید تا پنجرهای با عنوان زیر به نمایش درآید: (COMX) Properties در این عبارت» ایکس« میتواند از 1 تا4 باشد.
زیرا رایانه دارای 4درگاه کام است که از 1 تا 4 شمارهگذاری شدهاند.
این چهار درگاه منطقی با دو اتصال فیزیکی سریال است که از 1 تا 2 برای مودم درنظر گرفته میشود.
به هر حال در پنجره به نمایش درآمده روی گزینه Resources کلیک کنید تا تنظیم خط درخواست وقفه و محدوده آدرسدهی درگاههای کام را مشاهده کنید.
همچنین توجه نمایید که در پایین پنجره عبارت زیر نوشته شده باشد: No conflicts اگر هر دو درگاه کام مشکلی نداشته باشد میتوانید از هر کدام آنها برای نصب مودم استفاده کنید.
روش دیگر برای دستیابی به تنظیمهای وقفههای درگاه این است که در فهرست ابزارهای نوار تکالیف Device manager عملیات زیر را انجام دهید: ComputerPropertiesInterput Request(IRQ) با این عمل فهرستی از درگاهها و خطهای درخواست داده منصوب به آنها را مشاهده خواهید کرد.
همچنین میتوانید این عملیات را انجام دهید: StartSettingControl panelModems PropertiesDiagnostics در این جا میتوانید ببینید که چه موردی به هر یک از درگاههای کام نسبت داده شده است و مط.ئمن شوید که مودم، ماوس، و سایر ادوات سریال از یک درگاه یکسان و واحد استفاده نمیکنند.
درصورتی که قبلاً مودمی در رایانه برروی کام 2 نصب شده باشد میتوانید در این پنجره روی com2 و سپس گزینه More info کلیک کنید.
پیامی را مشاهده خواهید کرد مبنی بر اینکه سیستم با مودم در ارتباط است.
مودم با دستورهای ایتی آزمایش میشود و نتیجه آن به نمایش درمیآید از نتیجه دستورهای ایتی میتوان به موارد زیر اشاره کرد: a – هر دستوری که در مقابل آن» OK « نوشته شده باشد نشان دهنده پاسخ مودم به آن دستور و فعالبودن مودم است؛ b –هر دستوری که در مقابل آن» Error « نوشته شده باشد به این معنا است که مودم آن فرمان را انجام نداده است؛ اگر هیچ پاسخی برای دستورهای ایتی مشاهده نمیکنید به این معناست که مودم به درستی نصب نشده است و برخی از تنظیمهای آن باید تغییر پیدا کنند.
معمولاً در رایانهها کام 1 و 2 مورد استفاده قرارمیگیرد یک راه ساده برای اطلاع از آنها استفاده از دستور Mode داس به صورت زیر است: 1)Mode com1:300 2) Mode com 2: 300 اگر در جواب دستور» 1 « پاسخ زیر دریافت کنید برای نصب مودم میتوان از کام 1 استفاده کرد: Invalid parameter “com1” اگر در جواب دستور» 2 « پاسخ زیر را دریافت کنید برای نصب مودم میتوان از کام 2 استفاده کرد: Invalid parameter “com2” اگرکام 1و2 موجود نباشد بایستی کارت مودم را با استفاده از جامپرها روی کام 4 تنظیم کرد.
برای همین معمولاً کارت مودم را برای کارکردن با کام 4 در کارخانه تنظیم میکنند.
در صورت نیاز به تغییر آنها باید چند جامپر را روی کارت مودم جابجا کرد.
ترتیب نصب و جابجایی این جامپرها و در واقع تنظیم آنها برای درگاه مناسب برای کارخانههای مختلف با هم متفاوت است و حتماً باید از دفترچه راهنمای همان کارت یا جدول چاپ شده برروی مودم برای تغییر و تنظیم مناسب استفاده کرد.
بنابراین توصیه میشود: a – یک درگاه کام را که توسط ابزار یا کارت دیگری در رایانه مورد استفاده واقع نمیشود، انتخاب کنید؛