دانلود مقاله تاثیر مرگ ومیر های ناشی از سوانح و تصادفات رانندگی روی امید به زندگی بار اقتصادی ناشی از آن

افزایش شتابان تعداد تصادفات رانندگی ومتعاقباً افزایش مرگ ومیر ناشی از این سوانح وتصادفات درسالهای اخیر،توجه بسیاری از مسئولین وبرنامه ریزان کشور را به خود معطوف کرده است.نرخ رشد تصادفات رانندگی و مرگ ومیر ناشی از این سوانح وتصادفات درسالهای اخیربه طور فاجعه آمیزی افزایش یافته وباعث صدمات ولطمات جبران ناپذیری بر مناسبات اقتصادی واجتماعی کشورشده است.
مرگ ومیرهای ناشی ازسوانح وتصادفات رانندگی در سالهای اخیرباتوجه به ابعاد وسیع مسئله چندان که باید مورد توجه قرارنگرفته است وتا کنون برآورددقیقی در مورد هزینه های اقتصادی مرگ ومیرهای ناشی ازسوانح وتصادفات رانندگی نشده است.با توجه به آثار منفی که این مرگ ومیرها در بلند مدت می تواند بر اقتصاد کشور به جای گذارد لزوم کنترل این مرگ ومیرها نیز ضرورت پیدا خواهدکردوبرای شفاف ترشدن بعدفاجعه آگاهی از بار اقتصادی این مرگ ومیرها برپیکره اقتصادی کشور ضرورتی انکار ناپذیر خواهد داشت.تحقیق حاضر تلاشی است در جهت رسیدن به این اهداف وبرآورد بار اقتصادی مرگ ومیرهای ناشی ازسوانح وتصادفات رانندگی در سال 1381.
سوانح وحوادث رانندگی تهدیدی جدی برای سلامتی انسانها در سراسر دنیامی باشد.در کشورهای توسعه یافته صنعتی راهکارهای مقابله با سوانح وحوادث با دقت وحساسیت بررسی شده است ولی در کشورهای درحال توسعه اینگونه نیست (Soori&Nagavi,p:1).

امید به زندگی در بدوتولد یکی از شاخص های توسعه یافتگی کشورها به شمار می آید و یکی از اهداف برنامه ریزان برای توسعه, افزایش امید به زندگی در بدو تولد است.

شاخص های تعیین کننده امید به زندگی دربدو تولد , میزان های مرگ‌ و میر ویژه سنی می باشد.

هر چه میزان‌های مرگ‌ و میر در سنین پایین مخصوصاً سنین زیر 5 سال کمتر باشد امید به زندگی روبه فزونی خواهد گذاشت و مرگ‌و میر در سنین 5 سال در کشور ما تا حد زیادی تحت کنترل درآمده است, اما هنوز فاصله زیادی با کشورهای توسعه یافته دارد.

عامل مهم دیگری که امید به زندگی را تحت تاثیر قرار می دهد مرگ‌ و میر جوانان و افراد میانسال است.

با توجه به اینکه مرگ‌ومیرهای ناشی ازسوانح و تصادفات رانندگی بیشتر سنین میانی و پایین را تحت تاثیر قرار می دهند, تاثیر منفی این مرگ‌ومیرهای روی امید زندگی در بدو تولدودر نتیجه روی اقتصاد وجامعه اجتناب ناپذیر خواهد بود.




اهمیت پژوهش:
واقعه مرگ ومیر در سنین متفاوت از اهمیت زیادی برخوردار است وآگاهی ازشاخصهای مربوط به آن برای برنامه ریزان کشور ضرورتی انکار ناپذیر دارد.امروزه‌ سلامت‌ محور توسعه‌ پایدار محسوب‌ می‌شود و سرمایه‌گذاری‌ در بخش‌ سلامت‌ سریعترین‌ و آسانترین‌ راه‌ برای‌ کاهش‌ فقر در جامعه‌ محسوب‌ می‌شود.
امروزه توجه خیلی کمی به هزاران زندگی که دراثر تصادفات، بی رحمانه از دست می رود می شود.

جامعه بهداشت عمومی، تصادفات رانندگی را به عنوان یک علت اصلی برای از دست دادن زندگی بارورومولدوهمچنین یک علت برای هزینه های بالای مراقبتهای بهداشتی ودرجه زیادی ازناتوانی جسمی می داند.از نظر تاریخی نیز به علت داشتن علل متنوع، از تصادفات به عنوان یک مسئله مهم بهداشت عمومی غفلت شده است وجوامع وحکومتها این علل را به عنوان علل قابل قبول برای مداخلات بهداشتی درک نکرده اندوبه این مسئله که از طریق تلاشهای سازمان یافته در یک جامعه می توان از این آسیبها جلوگیری کرد به شکل محدودی مورد توجه قرار گرفته است.تحلیلهای اخیر در ارتباط با انتقال جمعیتی وانتقال اپیدمیولوژیکی ومطالعات انجام شده از جمله مطالعات بانک جهانی وسازمان بهداشت جهانی (WHO)علل آسیبها وصدمات را در سطح ملی وجهانی تا حدودی برجسته کرده اندولی به علل کلیدی این مسائل کمترتوجه شده است
امروزه توجه خیلی کمی به هزاران زندگی که دراثر تصادفات، بی رحمانه از دست می رود می شود.

جامعه بهداشت عمومی، تصادفات رانندگی را به عنوان یک علت اصلی برای از دست دادن زندگی بارورومولدوهمچنین یک علت برای هزینه های بالای مراقبتهای بهداشتی ودرجه زیادی ازناتوانی جسمی می داند.از نظر تاریخی نیز به علت داشتن علل متنوع، از تصادفات به عنوان یک مسئله مهم بهداشت عمومی غفلت شده است وجوامع وحکومتها این علل را به عنوان علل قابل قبول برای مداخلات بهداشتی درک نکرده اندوبه این مسئله که از طریق تلاشهای سازمان یافته در یک جامعه می توان از این آسیبها جلوگیری کرد به شکل محدودی مورد توجه قرار گرفته است.تحلیلهای اخیر در ارتباط با انتقال جمعیتی وانتقال اپیدمیولوژیکی ومطالعات انجام شده از جمله مطالعات بانک جهانی وسازمان بهداشت جهانی(WHO)علل آسیبها وصدمات را در سطح ملی وجهانی تا حدودی برجسته کرده اندولی به علل کلیدی این مسائل کمترتوجه شده است Sethi&Zwi,p:412) (.

با توجه به تاثیر زیاد مرگ‌ومیر های ناشی ازسوانح و تصادفات رانندگی روی شاخص‌های مرگ‌ومیر بخصوص امید به زندگی در بدو تولدواقتصاد کشور و عدم توجه به این مرگ‌ومیرها, لزوم توجه به آثار این مرگ‌ ومیرها ضروری است.

کاهش امید به زندگی آثار اقتصادی و اجتماعی سوئی برای جامعه به ارمغان می‌آورد .

نکته مهم این است که این مرگ ومیرها بیشتر جنس مذکر وسنین پائین راکه قشر فعال جامعه محسوب می شوند تحت الشعاع قرار می دهد وکنترل وبه حداقل رساندن این مرگها آثار اقتصادی – اجتماعی وجمعیتی مثبتی خواهد داشت.آگاهی ازمیزان تاثیر این مرگ ومیرها روی امید به زندگی در بدو تولدومحاسبه نفر سالهای عمر از دست رفته ناشی از این مرگ ومیرها به پژوهشگران وبرنامه ریزان کمک خواهد کرد تابا دید باز تری به عواقب اقتصادی- اجتماعی این مرگ ومیرها بنگرند.

اهداف پژوهش: هدف کلی پژوهش برآورد تاثیر مرگ و میرهای ناشی از سوانح وتصادفات رانندگی روی امید به زندگی در بدو تولدومحاسبه بار اقتصادی ناشی ازاین مرگ ومیرها در سال1381 است.

4-1- ادبیات موضوع درمجموع در سال1990 تعداد9611000سال به دلیل مرگهای زود هنگام در ایالات متحده آمریکا از دست رفته است.بیشترین تعداد سالهای از دست رفته مربوط به سرطان، خودکشی ودیگرکشی، بیماریهای قلبی وتصادفات رانندگیبوده است.

تصادفات رانندگی با1340000سال عمر تلف شده، رتبه چهارم را به خود اختصاص داده است.این تعداد سالهای عمر از دست رفته 94/13 درصد کل سالهای عمر از دست رفته در اثر مرگ ومیرهای زود هنگام می باشد.

به گزارش سازمان جهانی بهداشت (WHO)، در سال1998 در سطح جهان، در اثر صدمات ناشی از سوانح وتصادفات رانندگی38848625 نفرسال عمر توأم با معلولیت وناتوانی جسمانی(DALY) داشته ایم.

در سال1998 نهمین علت از دست رفتن سالهای عمر،معلولیت وناتوانی جسمانی در اثر صدمات ناشی از سوانح وتصادفات رانندگی بوده است.

سازمان جهانی بهداشت پیش بینی کرده است که در سال2020 تعداد سالهای توأم با معلولیت وناتوانی جسمانی به علت صدمات ناشی از سوانح وتصادفات رانندگی از رتبه نهم به رتبه سوم خواهد رسید.

به گزارش سال2003 سازمان جهانی بهداشت از نظر اقتصادی صدمات ناشی از سوانح وتصادفات رانندگی در کشورهای با درآمد پایین یک درصد، کشورهای با درآمدمتوسط5/1درصدودرکشورهایبادرآمدبالا2درصدتولیدناخالص داخلی(GNP) این کشورها است.

براساس برآوردهای سازمان جهانی بهداشت هزینه های مستقیم سوانح وتصادفات رانندگی حدود518 ملیارد دلار در سال می باشد.ازاین مقدار65ملیارددلار مربوط به کشورهای بادرآمد پایین است.

نتایج برآوردها نشان می دهد که هزینه های سالانه سوانح وتصادفات رانندگی در اتحادیه اروپا 180ملیارد یورو معادل207 ملیارد دلار می باشد.این هزینه ها به روش فراگیر محاسبه شده اند ، دراین روش تمام هزینه های مستقیم وغیر مستقیم سوانح وتصادفات رانندگی درنظر گرفته شده است(Peden & et all p:6).

برآورد دیگری در ایالات متحده امریکابرای سال2000 انجام شده که نشان می دهد هزینه های سوانح وتصادفات رانندگی حدود230 ملیارد دلار درسال می باشد.

این برآورد به روش تولید از دست رفته انجام شده است.

(Peden & et all p:6).

به گزارش سازمان بهداشت جهانی در سال 2001تعداد 1194115 نفر در اثر سوانح وتصادفات رانندگی جان خود را از دست داده اند.در این میان سهم مرگ ومیر ناشی از سوانح وتصادفات رانندگی مردان، 848234 نفر وسهم مرگ ومیر زنان، 345881 نفر بوده است.بیشترین تعداد مرگ ومیر ناشی از سوانح وتصادفات رانندگی در این سال700568 نفر(59 درصدکل مرگ ومیرهای ناشی از سوانح در جهان)در منطقهآسیای جنوب شرقی رخ داده است.میزان مرگ ومیرمردان وزنان در این سال 1975/0 درهزار بوده است.میزان مرگ ومیر مردان 2785/0 درهزار ومیزان مرگ ومیر زنان 1153/0 در هزار بوده است.

میزان مرگ ومیر ناشی از سوانح وتصادفات رانندگی در ایران در سال1381 برابر با3322/0 در هزار بوده است این رقم برای مردان5329/0 در هزار وبرای زنان1259/0 درهزار بوده است.

مقایسه میزانهای مرگ ومیر ناشی از سوانح وتصادفات رانندگی درسال1381کشور با مناطق مختلف جهان در سال2001 نشان می دهدکه میزانهای مرگ ومیر ناشی از سوانح وتصادفات رانندگی و تفاوت این میزانهای مرگ ومیر بین مردان وزنان کشور، بیشتر ازمیزانهای مرگ ومیر مربوط به کل جهان وتقسیم بندیهای مختلف جهان،به استثنای منطقه آسیای جنوب شرقی بوده است.

به گزارش سازمان پزشکی قانونی کشور در سال1378تعداد15045 نفر براثر تصادفات رانندگی جان خود را از دست داده اند.

به گزارش همین سازمان تعداد مرگ ومیر ناشی از تصادفات رانندگی در سال1381 به21873 نفر رسیده است.

این تعداد مرگ ومیر 7/5درصد کل مرگ ومیرهای کشور راتشکیل می دهد.توزیع سنی وجنسی مرگ ومیر ناشی از تصادفات رانندگی در ایران در سال 1381 در جدول1 نشان داده شده است.

منبع:سازمان پزشکی قانونی کشور _گروه آماروخدمات رایانه ای «متأسفانه تاکنون برآورد شفافی از هزینه های ناشی ازحوادث ترافیکی در ایران که بتوان به دقت واعتبارآن اعتماد داشت منتشر نشده است.در این زمینه به برخی از اعداد می توان اشاره کرد.

براساس گزارشهای کارشناسان امور سالانه بالغ بر550ملیارد تومان خسارت ناشی از حوادث رانندگی به کشور تحمیل می شود.

چارچوب نظری تئوری انتقال جمعیتی: تئوری انتقال جمعیتی رانخستین بار«وارن تامسون»در سال1929ارائه کردکه« فرانک نوتشتاین» و«بلاکر» به ترتیب در سالهای 1945 و 1947 به تکمیل آن پرداختند.صاحبنظران مختلف طبقه بندیهای گوناگونی از مراحل انتقال جمعیتی ارائه داده اند.به طورکلی جمعیت شناسان هنگام بحث از مراحل انتقال جمعیتی همیشه دو مرحله اصلی یعنی حرکت از مرگ ومیر وباروری بالا به مرگ ومیروباروری پایین را در نظر داشته اند وسعی دارند میزانهای موالید ومرگ ومیر جوامع رادر قبل از مرحله انتقال،در جریان انتقال وپس از انتقال مشخص نمایند(حسینی،1379،ص92).

تئوری انتقال جمعیتی برگرفته ازتجربیات کشورهای پیشرفته صنعتی است وتغییرات باروری ومرگ ومیر در کشورهای مختلف را توصیف وتبیین می کند.

بخشی ازتئوری انتقال جمعیتی، انتقال جمعیتی کشورهای توسعه یافته راتبیین می کند وبخشی دیگر آیندهکشورهای در حال توسعه راپیش بینی می کند.

تغییرات وسیع در سطح وعلل مرگ ومیر در سالهای اخیروموفقیت بسیار زیاد در کنترل بیماریهای عفونی وکاهش باروری ،منجر به انتقال جمعیتی درسالهای اخیر شده است.در این انتقال جمعیتی،جوامع سنتی که تقریباً همه افراد آن جوان بودند،به جوامعی تبدیل می شوند که تعداد افراد میانسال وسالمند درآنها به سرعت روبه افزایش است.

تئوری انتقال اپیدمیولوژیکی: بی تردیدبسیاری از ابعادوجنبه های زندگی بشر درطول تاریخ تغییرات وسیعی به خود دیده است .طی 200 سال گذشته مخصوصاً قرن بیستم کشورهای جهان پشت سرهم انتقال اپیدمیولوژیکی را پشت سرگذاشتند.

یک تغییر بلند مدت در الگوی مرگ و میر که در آن میزانهای مرگ و میر از سطح بالا که در آن مردم در سنین پایین بوسیله بیماری های عفونی و واگیر دار می میرند به سطح پایین که در آن مرگ و میر در سنین بالا تر به دلیل بیماری های مزمن و غیرواگیر می باشد صورت گرفته است.

درطول تاریخ امید به زندگی در بدو تولد از 20سال برای انسانهای ابتدایی به 80 سال در کشورهایی که پایین ترین میزان مرگ ومیر را دارند رسیده است واین تنها یکی از تغییراتی است که در طول زندگی بشر رخ داده است.

افزایش در امید به زندگی در نتیجه کاهش مرگ ومیر بوده است (Sethi&Zwi,p:412).

انتقال جمعیتی ودر راستای آن،انتقال اپیدمیولوژیکی منجر به ایجاد تغییرات وسیعی در سطح وعلل مرگ ومیر درسراسردنیا گردید.

انتقال جمعیتی باعث کاهش مرگ ومیروباروری وافزایش امیدبه زندگی در کشورهای مختلف گردید.همانطور که قبلاً ذکر شد همزمان با کاهش سطح مرگ ومیر علل مرگ ومیر نیز تغییرات بسیار وسیعی به خود دیده است.علل مرگ ومیر از بیماریهای عفونی وانگلی به بیماریهای غیر عفونی تغییر یافته است.در حال حاضربیماریهای قلبی وعروقی،سرطانها ومرگ ومیرهای ناشی از سوانح وتصادفات رانندگی سهم زیادی از مرگ ومیرها را به خود اختصاص داده اند.هم اکنون در کشورهای توسعه یافته ودر حال توسعه مرگ ومیرهای ناشی از سوانح وتصادفات رانندگی از اهمیت خاصی برخوردارند.

مخصوصاً درکشورهای حال توسعه مرگ ومیرهای ناشی از سوانح وتصادفات رانندگی روز به روز در حال افزایش است وباعث از بین رفتن سرمایه های انسانی ونیروی مولد بی شماری در این کشورها می شود.

روش تحقیق دو رهیافت معمول برای تعیین هزینه مرگ‌ومیرهای ناشی ازسوانح و تصادفات رانندگی وجود دارد، یکی مدل سرمایه انسانی یامدل تولید از دست رفته است ودیگری مدل فراگیر است.درمدل تولید هزینه مرگ‌ومیرهای ناشی ازسوانح و تصادفات رانندگی شامل تولید از دست رفته به دلیل صدمات یا مرگ ومیر ناشی ازسوانح و تصادفات رانندگی است ودستاوردها وتولیدات اقتصادی که قربانیان تصادفات در سالهای آینده می توانند داشته باشند محاسبه می شود.در مدل فراگیر هزینه های مستقیم وغیر مستقیم تصادفات برای فرد وجامعه محاسبه می شود.در این مدل هزینه مرگ‌ومیروجراحات ناشی از تصادفات به اینصورت تعریف می شود که چه اندازه جامعه ومردم برای کاهش احتمال جراهات و مرگ‌ومیرهای ناشی ازسوانح و تصادفات رانندگی هزینه پرداخت می کنند.

در این تحقیق از مدل سرمایه انسانی یامدل تولید از دست رفته استفاده شده است.

برای محاسبهباراقتصادی مرگ ومیرهای ناشی ازسوانح وحوادث رانندگی ابتدا تعداد سالهای عمر از دست رفته به دلیل مرگ ومیرهای ناشی ازسوانح وحوادث رانندگی بااستفاده از جداول عمر محاسبه وسپس به روش تولید از دست رفته باراقتصادی مرگ ومیرهای ناشی ازسوانح وحوادث رانندگی محسبه شده است.

نتایج تحقیق جدول عمر مردان ایران در سال1381 برای مطالعه آثارجمعیتی مرگ ومیرهای ناشی از سوانح وتصادفات رانندگی نیازمند استفاده از جداول عمر هستیم.

جدول2جدول عمرمردان ایران را درسال1381 نشان می دهد.

امید به زندگی مهمترین شاخص جدول عمر وچکیده نهایی آن است که نشان دهندهسطح مرگ ومیرجامعه نیزمی باشد .

امید به زندگی در بدو تولد محاسبه شده برای مردان ایران در سال1381 ، 63/67سال بوده است.

جدول2:جدول عمر مردان ایران در سال 1381 جدول عمر زنان ایران در سال1381 امید به زندگی در بدو تولد زنان در سال1381 ،58/70سال بوده است.امید به زندگی در بدو تولد زنان در سال1381، 95/2سال بیشتر از امید به زندگی در بدو تولد مردان بوده است واین امر به دلیل بالا بودن مرگ ومیر مردان به علل مختلف نسبت به مرگ ومیر زنان بوده است.در کشورهای توسعه یافته تر تفاوت امید به زندگی مردان وزنان بیشتراز کشورهای درحال تو سعه است وهرچقدر جامعه توسعه یافته تر می شود تفاوت امید به زندگی مردان وزنان به نفع زنان بیشتر می شود.

جدول3:جدول عمر زنان ایران در سال 1381 جدول عمرمردان کشور در سال 1381 بدون مرگ ومیر ناشی از سوانح وتصادفات رانندگی جدول 4 جدول عمرمردان کشور را در سال 1381 بدون مرگ ومیر ناشی از سوانح وتصادفات رانندگی نشان می دهد.

تفاضل جداول2و4 تأثیر مرگ ومیرهای ناشی از سوانح وتصادفات رانندگی را روی جدول بقا ی مردان کشور نشان می دهد.

مقایسهاین دوجدول نشان می دهد که مرگ ومیر ناشی از سوانح وحوادث رانندگی باعث38/1سال کاهش در امید به زندگی در بدو تولد مردان کشورشده است.

جدول4:جدول عمر مردان ایران در سال1381 بدون مرگ ومیر ناشی از سوانح وتصادفات رانندگی جدول عمرزنان کشور در سال 1381 بدون مرگ ومیر ناشی از سوانح وتصادفات رانندگی جدول 5 جدول عمرزنان کشور را در سال 1381 بدون مرگ ومیر ناشی از سوانح وحوادث رانندگی نشان می دهد.

مقایسهجداول3و5نشان می دهد که مرگ ومیر ناشی از سوانح وتصادفات رانندگی باعث34/0سال کاهش در امید به زندگی در بدو تولد زنان شده است.مقایسه ارقام فوق مشخص می کند که تأثیر مرگ ومیر ناشی از سوانح وحوادث رانندگی روی امید به زندگی مردان بیشتر از تأثیراین مرگ ومیرها روی امید به زندگی زنان بوده است.

جدول5:جدول عمر زنان ایران در سال1381 بدون مرگ ومیر ناشی از سوانح وتصادفات رانندگی تعداد سالهای عمر از دست رفته ناشی از سوانح وتصادفات رانندگی درسال1381 نتایج محاسبات انجام شده در ارتباط با سالهای عمر از دست رفته به دلیل مرگ ومیرهای ناشی از سوانح وتصادفات رانندگی در سال1381 در جدول شماره 6 منعکس شده است.در سال1381 تعداد 924427 سال عمر از دست رفته به دلیل مرگ ومیرهای ناشی از سوانح وتصادفات رانندگی داشته ایم.

سالهای عمر از دست رفته مردان745875 سال و سالهای عمر از دست رفته زنان 178550 سال بوده است.

مقایسه سالهای عمر از دست رفته به دلیل مرگ ومیرهای ناشی از سوانح وتصادفات رانندگی بین مردان وزنان تفاوت فاحش بین دو جنس مرد وزن راکاملاً نمایان می کند.مردان به علل مختلف بیشتر از زنان در معرض خطر مرگ ومیرهای ناشی از سوانح وتصادفات رانندگی قرار دارند.آمار وارقام نشان می دهند که تعداد مرگ ومیر ونفرسالهای عمر از دست رفته به دلیل مرگ ومیرهای ناشی از سوانح وتصادفات رانندگی در بین مردان چندین برابر بیشتر از زنان است.این مسئله وقتی پررنگ تر جلوه خواهد کرد که مسئله بالا بودن سهم اشتغال مردان نسبت به زنان وشرکت بیشترمردان در تولید اقتصادی مورد توجه قرار گیرد.این قضیه از آنرو حائز اهمیت است که مردان که از سهم اشتغال بالا ترودر نتیجه تولید اقتصادی بالاتری برخوردارنداز مرگ ومیرهای ناشی از سوانح وتصادفات رانندگی بالا تری نیز نسبت به زنان برخوردار هستندو بالطبع آثار سؤ اقتصادی واجتماعی بیشتری برکشور تحمیل خواهند کرد وباعث از بین رفتن سرمایه های ملی کشور وتحمیل هزینه های اقتصادی و اجتماعی خواهند شد.

در سال1381تعداد602979 سال از دست رفته مربوط به گروه سنی65-15 ساله (جمعیت واقع در سن فعالیت) بوده است که از این تعداد نیز 487300 سال مربوط به نفرسالهای از دست رفته مردان گروه سنی65-15 ساله و115379 سال مربوط به نفر سالهای عمر از دست رفته زنان گروه سنی65-15 ساله بوده است.این تعداد از این رو حائز اهمیت است که مربوط به گروههای سنی واقع در سن فعالیت وقشر شاغل ومولد جمعیت کشور را دربر می گیرد.در بین گروههای سنی مختلف بیشترین تعداد سالهای عمراز دست رفته مربوط به گروه سنی 24-20 ساله، باتعداد 125693 سال عمر از دست رفته است.

1-9-4- بار اقتصادی مرگ ومیرهای ناشی از سوانح وتصادفات رانندگی در سال1381 بار اقتصادی مرگ ومیرهای ناشی از سوانح وتصادفات رانندگی در سال 1381 ازحاصلضرب تعداد نفر سالهای عمر از دست رفته در تولید ناخالص داخلی سرانه محاسبه شده است.

بار اقتصادی مرگ ومیرهای ناشی از سوانح وتصادفات رانندگی در سال 1381برای گروههای مختلف سنی مردان وزنان در جدول7 نشان داده شده است.محاسبات انجام شده نشان می دهد که مرگ ومیرهای ناشی از سوانح وتصادفات رانندگی درسال 1381مقدار12580064ملیون ریال برای کشوربار اقتصادی داشته است.دراین سال بار اقتصادی مرگ ومیرهای ناشی از سوانح وتصادفات رانندگی مردان10150239ملیون ریال و بار اقتصادی مرگ ومیرهای ناشی از سوانح وتصادفات رانندگی زنان حدود 2429811 ملیاردریال برآورد شده است.بین گروههای سنی مختلف گروه سنی24-20 با1710493 ملیون ریال بیشترین هزینه را برای اقتصاد کشور دارد.

این امر به دلیل بالا بودن تعداد مرگ ومیرهای ناشی از سوانح وتصادفات رانندگی در این گروه سنی است.

عملکرد بودجه سال 1381کل کشور 231283 ملیارد ریال بوده است(سازمان مدیریت وبر نامه ریزی کشور،دفتراقتصادکلان) وهزینه مرگ ومیرهای ناشی از سوانح وتصادفات رانندگی بر اقتصادکشوردر سال 1381 برابر با4/5 درصد کل عملکرد بودجه کشور در سال1381 می باشد.

براساس گزارش سازمان بهداشت جهانی هزینه حوادث وتصادفات رانندگی بیش از یک درصدتولید ناخالص ملی(GNP) کشورهای در حال توسعه می باشد.این رقم در برخی ازکشورهای در حال توسعه به دو درصد تولید ناخالص ملی(GNP) نیز می رسد.

تولید ناخالص ملی(GNP)کشوردر سال 1381(به قیمتهای ثابت سال1369)برابر با 800/893132 ملیارد ریال گزارش شده است (سازمان مدیریت وبر نامه ریزی کشور،دفتراقتصادکلان) وبار اقتصادی وهزینه مرگ ومیرهای ناشی از سوانح وتصادفات رانندگی بر اقتصادکشور(هزینه سالهای عمر از دست رفته )در سال 1381، 5/12580064829 ملیون ریال برآورد شده است.بنا براین هزینه سالهای عمر از دست رفته برای کشور در سال 1381 ،برابر با4/1 درصدتولید ناخالص ملی(GNP)کشور بوده است.

خلاصه ونتیجه گیری امید به زندگی در بدو تولد محاسبه شده برای مردان ایران در سال1381 ، 63/67سال و امید به زندگی در بدو تولد زنان ،58/70سال بوده است.

بر اساس گزارش پزشکی قانونی کشور در سال 1381تعداد21873 نفر براثرسوانح وتصادفات رانندگی جان باخته اند.ازاین تعداد 17785نفر(3/81 درصد )مربوط به مرگ ومیرجنس مرد و4088 نفر(7/18 درصد) مربوط به مرگ ومیرجنس زن بوده است.

میزان مرگ ومیر ناشی ازسوانح وتصادفات رانندگی در سال 1381 ،33/0 در هزاربوده است.

این میزان برای مردان شدید تر از زنان بوده است(53/0درمقابل13/0درهزار).

در سال1381مرگ ومیر ناشی از سوانح وحوادث رانندگی باعث38/1سال کاهش در امید به زندگی در بدو تولد مردان کشورشده است و باعث34/0سال کاهش در امید به زندگی در بدو تولد زنان شده است و تعداد 924427 سال عمر از دست رفته به دلیل مرگ ومیرهای ناشی از سوانح وتصادفات رانندگی داشته ایم.

محاسبات انجام شده نشان می دهد که مرگ ومیرهای ناشی از سوانح وتصادفات رانندگی درسال 1381مقدار12580064ملیون ریال برای کشوربار اقتصادی داشته است.دراین سال بار اقتصادی مرگ ومیرهای ناشی از سوانح وتصادفات رانندگی مردان10150239ملیون ریال و بار اقتصادی مرگ ومیرهای ناشی از سوانح وتصادفات رانندگی زنان حدود 2429811 ملیاردریال برآورد شده است.بین گروههای سنی مختلف گروه سنی24-20 با1710493 ملیون ریال بیشترین هزینه را برای اقتصاد کشور دارد.هزینه مرگ ومیرهای ناشی از سوانح وتصادفات رانندگی بر اقتصادکشوردر سال 1381 برابر با4/5 درصد کل عملکرد بودجه کشور در سال1381 می باشد.

تولید ناخالص ملی(GNP)کشوردر سال 1381(به قیمتهای ثابت سال1369)برابر با 800/893132 ملیارد ریال گزارش شده است (سازمان مدیریت وبر نامه ریزی کشور،دفتر اقتصادکلان) وبار اقتصادی وهزینه مرگ ومیرهای ناشی از سوانح وتصادفات رانندگی بر اقتصادکشور(هزینه سالهای عمر از دست رفته )در سال 1381، 5/12580064829 ملیون ریال برآورد شده است.بنا براین هزینه سالهای عمر از دست رفته برای کشور در سال 1381 ،برابر با4/1 درصدتولید ناخالص ملی(GNP)کشور بوده است.

مرگ ومیرهایی که در اثر سوانح وتصادفات رانندگی روی می دهند ، درواقع سرمایه های انسانی کشورهارا ازبین می برندواین سرمایه ها بعنوان پشتوانه توسعه کشورتلقی می گردند.

پیشگیری از این مرگ ومیرها تا حدی باعث کاهش نرخ مرگ ومیر وافزایش امید به زندگی دربدو تولد گردد.

امید به زندگی دربدو تولد بعنوان یکی از شاخصهای مهم توسعه یافتگی کشورها می باشد ومقابله با این مرگ ومیرها ،همزمان با کاهش سایر مرگ ومیرها که درسنین پایین رخ می دهد منجربه افزایش امیدبه زندگی دربدوتولدخواهد شد.کشورمابعنوان یک کشوردرحال توسعه، پتانسیلهای زیادی برای توسعه دارد و سرمایه گذاری بیشتردربخش بهداشت برای کاهش مرگ ومیرها ی ناشی ا ز سوانح وتصادفات رانندگی می تواند روند رو به رشد افزایش امیدبه زندگی را تسریع بخشد.راهبردهای پیشنهادی برای کاهش خطرات ومرگ ومیرهای ناشی از سوانح وتصادفات رانندگی - توجه واحترام به علائم راهنمایی ورانندگی و قوانین ومقررات،مانند: استفاده ازکمربند ایمنی،استفاده از کلاه ایمنی برای موتور سوارها،رانندگی با سرعت مجاز، اجتناب از رانندگی هنگام خواب آلودگی و...

- آموزش ونهادینه سازی قوانین ومقررات راهنمایی ورانندگی درتمامی سطوح،قشرها وسنین مختلف.

- ارایه آموزشهای کافی قبل از اخذ گواهینامه رانندگی.

- توسعه وگسترش شبکه بهداشت واورژانس جاده ای جهت دسترسی آسان مصدومین به خدمات پزشکی وبهداشتی.

ارایه آموزشهای لازم به مردم درارتباط با کمکهای اولیه برای کاهش خطرات تصادفات رانندگی.

توجه بیشتر به ایمنی ومعاینه فنی خودرو.

بهبود بخشیدن استانداردهای استفاده شده در تولید خودرو.

- توجه به استانداردهای ملی وبین المللی دراحداث خیابانها،جاده ها وبزرگراهها.

خارج کردن خودروهای فرسوده از ناوگان حمل ونقل کشور.

اهتمام بیشتر در تعمیر ونگهداری خیابانها،جاده ها وبزرگراهها.

فهرست منابع منابع فارسی پولارد،اچ ودیگران،روشهای تحلیل جمعیت،ترجمههما آقا ودیگران،انتشارات دانشگاه شیراز،1376.

حسینی،حاتم،جمعیت،جمعیت شناسی وتنظیم خانواده،انتشارات فن آوران،همدان،مهر1379.

سرایی ،حسن ،روشهای مقدماتی تحلیل جمعیت باتاکید بر باروری ومرگ و میر ،انتشارات دانشگاه تهران،1381.

سالنامه آماری،آمار مرگ ومیر وعلل مربوطه،وزارت بهداشت،درمان وآموزش پزشکی،معاونت تحقیقات وفناوری، دفتر توسعه وهماهنگی نظام آماری.

سیف اللهی،حجت الله،بررسی علل مرگ ومیربرحسب سن در تهران ، فصلنامه جمعیت،شماره8 و9،صص42الی62،تابستان وپاییز1373.

زنجانی، حبیب الله،تحلیل جمعیت شناختی،انتشارات سمت ،تهران1376.

مرادی سعدالله وطغرایی،زهره،بررسی وتحلیل آمار مرگ ومیرناشی از تصادف وسایل نقلیه درکشور ، فصلنامه جمعیت،شماره33و34صص145الی159، پاییزوزمستان1379.

نقوی،محسن،سیمای مرگ در ده استان کشور،وزارت بهداشت،درمان وآموزش پزشکی،انتشارات دفتر نمایندگی سازمان جهانی بهداشت درجمهوری اسلامی ایران،دی ماه1379.

نقوی،محسن،اکبری، محمد اسماعیل،همه گیرشناسی آسیبهای ناشی از علل خارجی(حوادث)در جمهوری اسلامی ایران، وزارت بهداشت،درمان وآموزش پزشکی،انتشارات فکرت،تهران1381.

منابع لاتین -H.Soori & M.Naghavi,Deaths from unintentional injuries in rural areas of the Islamic Republic of Iran.

-Horiuchi, shiro , United Nations(1999) ,Helth and Mortality Issuse of Global Concern, epidemiological tranzition in developed countries;past,present and future,pp54-71 New York.

-Sethi,Dinesh&Zwi,Anthony , United Nations(1999) ,Helth and Mortality Issuse of Global Concern, epidemiological tranzition in developed countries;past,present and future,pp212-441 New York.

- Peck,Raymond .C&Healey,Erin.j,Accident Costs and Benefit Cost Analysis,www.dmv.ca.gav - Peden,Margie &et all(2004),Wrld report on road traffic injry prevention,WHO,Geneva.

-The World Helth report 2002:Reducing Risks,Promoting Helthy Life,Geneva2002.

-United Nations(1999) ,Helth and Mortality Issuse of Global Concern,New York.

-Weeks,Jhon.r(1999),Population,An introduction to concepts and issues ,Wadsworth.

-http//www.who.org -http//www.iranpress.org/81-9/81-9-3/so1.htm http//www.kcom.edu/faculty/chamberlain/website/topten99.htm -http//www.cicred.ined.fr/rierden.html دول1:تعداد مرگ ومیر ناشی از سوانح وتصادفات رانندگی به تفکیک گروههای سنی وجنس درسال1381دول1:تعداد مرگ ومیر ناشی از سوانح وتصادفات رانندگی به تفکیک گروههای سنی وجنس درسال1381دول1:تعداد مرگ ومیر ناشی از سوانح وتصادفات رانندگی به تفکیک گروههای سنی وجنس درسال1381دول1:تعداد مرگ ومیر ناشی از سوانح وتصادفات رانندگی به تفکیک گروههای سنی وجنس درسال1381گروههای سنیمردوزنمردزن0-49707821885-143431277465715-2963465192115430-444655378886745-592875233054560-691502113636670-791679145422580+41532986جمع21873177854088 nAxExTxnLxnDxlxnQxnMxx14/0 55/1 50/2 50/2 63/2 56/2 57/2 60/2 63/2 66/2 67/2 68/2 68/2 63/2 59/2 54/2 49/2 21/763/67 98/68 59/65 88/60 1/56 43/51 78/46 15/42 55/37 01/33 61/28 38/24 43/20 85/16 80/13 15/11 99/8 21/76762692 6665596 6281205 5803460 5327706 4854239 4383941 3917252 3454763 2997553 2547649 2108351 1685189 1286965 926915 619194 375405 20131097096 384391 477745 475754 473468 470297 466689 462489 457210 449904 439298 423161 398225 360050 307721 243789 174095 2013103375 861 430 366 578 677 770 925 1216 1750 2561 4007 6105 9232 11604 13776 13837 27929100000 96625 95764 95334 94968 94390 93713 92943 92018 90802 89051 86490 82483 76378 67147 55542 41766 2792903375/0 00891/0 00449/0 00384/0 00608/0 00717/0 00822/0 00995/0 01322/0 01927/0 02876/0 04633/0 07401/0 12087/0 17282/0 24804/0 33130/0 .........03476/0 00224/0 00090/0 00077/0 00122/0 00144/0 00165/0 00200/0 00266/0 00389/0 00583/0 00947/0 01533/0 02564/0 03771/0 05651/0 07948/0 13874/00 1 5 10 15 20 25 30 35 40 45 50 55 60 65 70 75 80 nAxExTxnLxnDxlxnQxnMxx14/0 48/1 50/2 50/2 62/2 60/2 59/2 60/2 61/2 63/2 65/2 66/2 67/2 67/2 64/2 58/2 53/2 55/758/70 66/71 22/68 47/63 66/58 91/53 20/49 55/44 93/39 38/35 92/30 59/26 47/22 56/18 08/15 07/12 61/9 55/77057581 6960059 6573491 6092618 5613402 5135939 4660887 4188927 3720824 3257598 2800817 2352865 1917747 1501290 1113272 768266 482565 26784097522 386567 480873 479216 477463 475052 471960 468103 463227 456781 447952 435118 416457 388018 345006 285702 214724 2678402868 777 361 302 420 546 694 857 1112 1494 2087 3115 4460 7097 10167 13425 14741 35477100000 97132 96355 95994 95692 95272 94726 94032 93175 92064 90570 88483 85367 80907 73810 63643 50218 3547702868/0 00800/0 00374/0 00315/0 00439/0 00573/0 00732/0 00911/0 01193/0 01622/0 02305/0 03521/0 05225/0 08772/0 13775/0 21095/0 29354/0 .........02941/0 00201/0 00075/0 00063/0 00088/0 00115/0 00147/0 00183/0 00240/0 00327/0 00466/0 00716/0 01071/0 01829/0 02947/0 04699/0 6865/0 13245/00 1 5 10 15 20 25 30 35 40 45 50 55 60 65 70 75 80 nAxExTxnLxnDxlxnQxnMxx0/14 1/55 2/5 2/5 2/65 2/52 2/59 2/65 2/67 2/69 2/69 2/69 2/69 2/65 2/59 2/54 2/49 41/769/01 70/41 66/96 62/11 57/24 52/49 47/71 42/94 38/22 33/59 29/10 24/79 20/78 17/13 14/04 11/38 9/20 41/76901082 6803975 6419302 5940516 5462818 4986641 4512656 4040897 3571893 3106832 2647791 2198188 1763624 1352906 979737 659399 404175 22016997107 384673 478786 477698 476177 473985 471759 469004 465061 459041 449603 434563 410718 373170 320338 255224 184006 2201693361 769 225 210 424 431 472 652 953 1501 2342 3785 5902 9210 11814 14027 14200 29721100000 96639 95870 95645 95435 95011 94579 94108 93456 92502 91001 88659 84874 78972 69762 57948 43921 2972103361/0 00796/0 00235/0 00220/0 00444/0 00454/0 00499/0 00693/0 01020/0 01623/0 02574/0 04269/0 06954/0 0/11662 16935/0 24206/0 32330/0 …..03461/0 00200/0 00047/0 00044/0 00089/0 00091/0 00100/0 00139/0 00205/0 00327/0 00521/0 00871/0 01437/0 02468/0 03688/0 05496/0 07711/0 0/134990 1 5 10 15 20 25 30 35 40 45 50 55 60 65 70 75 80 nAxExTxnLxnDxlxnQxnMxx14/0 48/1 50/2 50/2 63/2 60/2 60/2 61/2 62/2 64/2 66/2 66/2 68/2 68/2 64/2 58/2 54/2 41/792/70 01/72 56/68 77/63 94/58 17/54 44/49 75/44 11/40 53/35 05/31 69/26 55/22 62/18 13/15 10/12 63/9 41/77092086 6994561 6607930 6126810 5647120 5168996 4693052 4219895 3750275 3285210 2826271 2375866 1938019 1518547 1127231 778741 489676 27206397525 386631 481120 479690 478124 475944 473157 469621 465065 458939 450405 437847 419472 391316 348490 289065 217613 2720632864 758 308 264 382 490 629 798 1046 1432 2031 3061 4400 7048 10148 13496 14861 35987100000 97136 96378 96070 95806 95424 94933 94304 93510 92464 91032 89001 85940 81540 74492 64344 50848 3598702864/0 00780/0 00319/0 00275/0 00399/0 00514/0 00663/0 00842/0 01119/0 01549/0 02231/0 03439/0 05120/0 08643/0 13623/0 20975/0 29226/0 …..02937/0 00196/0 00064/0 00055/0 00080/0 00103/0 00133/0 00169/0 00226/0 00312/0 00451/0 00699/0 01049/0 01801/0 02912/0 04669/0 06829/0 0/132280 1 5 10 15 20 25 30 35 40 45 50 55 60 65 70 75 80 جدول6: تعدادسالهای عمر از دست رفتهناشی از سوانح وتصادفات رانندگی در سال1381به تفکیک گروههای سنی وجنسجدول6: تعدادسالهای عمر از دست رفتهناشی از سوانح وتصادفات رانندگی در سال1381به تفکیک گروههای سنی وجنسجدول6: تعدادسالهای عمر از دست رفتهناشی از سوانح وتصادفات رانندگی در سال1381به تفکیک گروههای سنی وجنسجدول6: تعدادسالهای عمر از دست رفتهناشی از سوانح وتصادفات رانندگی در سال1381به تفکیک گروههای سنی وجنسگروههای سنیمرد وزنمردزنزیر یک سال9370738419861-45904847527115225-9114293916682262510-14108117872652085315-19108031875202051120-241256931026702302225-29100278814411883730-3476197618771432035-3958408468961151240-444685937621923845-493229725870642750-542318918518467155-591809714421367660-641363210466316565-69103367371296570-7496688068160075-797827685497380+30882438650جمع924427745875178551 جدول7:بار اقتصادی مرگ ومیرهای ناشی از سوانح وتصادفات رانندگی در سال1381به تفکیک گروههای سنی وجنس(هزارریال)جدول7:بار اقتصادی مرگ ومیرهای ناشی از سوانح وتصادفات رانندگی در سال1381به تفکیک گروههای سنی وجنس(هزارریال)جدول7:بار اقتصادی مرگ ومیرهای ناشی از سوانح وتصادفات رانندگی در سال1381به تفکیک گروههای سنی وجنس(هزارریال)جدول7:بار اقتصادی مرگ ومیرهای ناشی از سوانح وتصادفات رانندگی در سال1381به تفکیک گروههای سنی وجنس(هزارریال)گروههای سنیمرد وزنمردزنزیر یک سال127511645/0100485164/027026481/01-4803554708/0646771179/5156797137/05-91555356290/51247463978/0307892312/510-141471310194/51187545752/5283778050/515-191470139863/51191015920/0279123943/520-241710493190/51397184695/0313294887/025-291364633163/01108289848/5256343314/530-341036926874/5842053154/5194873720/035-39794845268/0638184216/0156661052/040-44637680701/5511965378/5125715323/045-49439513724/5352051895/087461829/550-54315567506/5252002203/063565303/555-59246273024/5196248178/550024846/060-64185511072/0142426561/043070902/565-69140657456/0100308253/540349202/570-74131566978/0109793378/021773600/075-79106513729/593272659/013241070/580+42023048/033177523/08845525/0جمع12580064829/510150239937/52429811283/5