بستههای نرمافزاری کار نصب نرمافزارهای کاربردی را در لینوکس آسان کردهاند. دیگر لازم نیست برای نصب هر نرمافزار، کاربر کدهای منبع را دریافت کرده، آنها را کامپایل نموده و نصب کند. کاری که بسیاری از کاربران از انجام آن ناتوان هستند.
همانطور که متوجه شدید، بستههای نرمافزاری حاوی برنامههای قابل اجرا و آماده برای نصب هستند. ممکن است در اینترنت به انواع مختلفی از بستههای نرمافزاری برخورد نمایید که البته همه آنها حاوی نرمافزارهای آماده برای نصب نیستند که جلوتر درباره آنها توضیح خواهم داد. پر کاربردترین بستههای آماده نصب نرمافزارهای کاربردی، بستههای نوع rpm و deb هستند. در این مقاله ما به بررسی بستههای نرمافزاری با فرمت rpm و مدیریت آنها خواهیم پرداخت و در مقاله جداگانهای، مدیریت بستههای deb را که مخصوص لینوکس debian و توزیعهای مبتنی بر آن است را بررسی خواهیم کرد.
در سیستم عامل لینوکس (Redhat) برای خواندن دیسک (فلاپی) یا CD-Rom ابتدا باید فلاپی یا CD مورد نظر را Mount (اتصال) کنیم. برای این کار بر روی ناحیهی خالی میز کار (Desktop) راست کلیک کرده، از منوی ظاهر شده گزینه Mount سپس اگر فلاپی دیسک داشتیم، گزینه فلاپی (دیسک) و اگر CD-Rom داشتیم، گزینه فوق را انتخاب میکنیم. برای نصب Package یا بستههای نرمافزاری ابتدا باید CD مورد نظر را Mount کنیم که اگر به صورت Auto Run باشد، به صورت خودکار اجرا میشود، در غیر این صورت باید مراحل نصب را طی کرد.
برای نصب در محیط متنی باید دستوراتی را در پنجره Terminal برای نصب Package تایپ کرده که در این تحقیق به بررسی این روش میپردازیم.
دلایل استفاده از محیط متنی در لینوکس
1. برخی دستورات و فرامین پایهای سیستمهای عامل، از جمله پیکربندی اولیهی سیستمها و حتی شبکههای کامپیوتری را هنوز هم فقط در محیط متنی میتوان به اجرا درآورد.
2. اصولاً کار در خط فرمان به دلیل اجتناب از بکارگیری رابطهای گرافیکی که حجم بالایی از منابع سیستم، از جمله حافظه را اشغال میکنند، بسیار بیشتر و کمخطرتر است.
3. در واقع کلیهی برنامههای اجرایی در محیط گرافیکی به نحوی پس از اخذ دستورات ویژوال یا بصری از کاربر همان فرامین متنی را برای انجام عملیات خود در پس زمینه اجرا میکنند و چه بسا به دلیل ایرادات موجود در نرمافزارها، گاهی این دستورات را به کندی اجرا شده و یا آنها را به درستی نیز اجرا نمایند.
4. Shen کار در محیط فرمان متنی و اجرای دستورات در محیطهایی از جمله نیازهای اصلی مدیران سیستم و کاربران پیشرفته کامپیوار است و هیچگاه به کلی منسوخ نخواهد شد.
5. KDE برخی سیستمهای عامل همچون لینوکس با وجود توسعه چشمگیر رابطهای گرافیکی نظیر GNOME و ... هنوز به فرامین متنی وابسته و بدون داشتن این فرامین نمیتوان از این سیستمها بطور کامل و موثر بهره برد.
درک نامگذاری و فرمت بسته های نرمافزاری
وقتی بسته ای را از اینترنت دانلود میکنید، میبینید که از یک نام، تعدادی شماره، نقطه، gz و tar تشکیل شده است. خوب اینها چه معنی دارند؟ ابتدا این اعداد و حرفها پیچیده به نظر میرسند در صورتی که اگر برایتان شرح داده شوند، بسیار ساده هستند. پس از مدتی به این شیوه نامگذاری عادت خواهید کرد. بیشتر بسته های نرمافزاری لینوکس از قاعده نامگذاری GNU استفاده میکنند. مثالهای زیر فرمتهای گوناگون بسته های نرمافزاری را نشان میدهد: