دانلود مقاله بانکداری الکترونیکی

روند روبه پیشرفت استفاده انسان ازپول را می ‌توان به چند بخش تقسیم نمود، در مرحله اول از اشیاء بجای پول استفاده می گردید،درمرحله دوم اشیاء گرانبهایی مانند طلا و نقره نقش پول را ایفاء می کردند،درمرحله‌ بعد سکه درتجارت مورد استفاده قرار گرفت،با وارد شدن اسکناس در چرخه اقتصاد مرحله چهارم شروع شد، درمرحله پنجم ابزارهای بانکی ( مانند انواع چک) به جای پول رایج شد و نهایتاً در مرحله آخر از وسایل پرداخت و انتقال الکترونیکی در داد و ستد تجاری استفاده گردید.
نوآوریهای تکنولوژیکی ، مهمترین منبع برای رشد اقتصادی میباشند .

توسعه سریع در تکنولوژی ، اگربطورمناسب وبه موقع باشد ، به توسعه اقتصاد یک کشور کمک میکند.کشوری که دراستفاده از تکنولوژیهای جدید ، شکست می خورد و یا حتی در پیاده سازی آنهاتاخیر میکند ، درپشت سردیگران قرارمی گیرد.
اقتصاد جدید تحت تاثیر انقلاب الکترونیکی ، کامپیوترها ، شبکه های کامپیوتری و توسعه اینترنت قرار گرفته است .

تغییرات تکنولوژیکی ، نه تنهابرروی تولید و تجارت تاثیر میگذارند که برروی واسطه های مالی وبانکها نیز تاثیر گذارند.بانکها بعنوان موسسات مالی ، بطور طبیعی به هر تغییری در اقتصاد و محیط تکنولوژیکی ، واکنش سریع نشان میدهند.
صنایع مالی بیشتر از صنایع دیگر برجمع آوری ، پردازش ، تجزیه و تحلیل و ارائه اطلاعات به منظوربرآورده کردن نیازهای مشتریان،تکیه می کنند .

با در نظرگرفتن اهمیت اطلاعات دربانکداری ، عجیب نیست که بگوئیم بانکها از اولین استفاده کنندگان تکنولوژیهای خودکار به منظور پردازش اطلاعات میباشند.

2 تعریف بانکداری الکترونیک

بانکداری الکترونیکی تعاریف عمده ای دارد که در ادامه به چند تعریف از آن پرداخته شده است:
1- بانکداری الکترونیکی استفاده از فناوری های پیشرفته نرم افزاری و سخت افزاری مبتنی برشبکه ومخابرات برای انجام عملیات بانکی درهر ساعت از شبانه روزبدون نیازبه حضور فیزیکی مشتری در شعبه می باشد .
2- بانکداری الکترونیکی به فراهم آوردن امکان دسترسی مشتریان به خدمات بانکی با استفاده ازواسطه های ایمن وبدون حضور فیزیکی اطلاق میشود.

3- بانکداری الکترونیک به ایجادمحصولات و خدمات بابهاء که از طریق کانالهای الکترونیکی اطلاق میشود .

این محصولات وخدمات میتوانند شامل صورتحساب ، وام ، مدیریت سپرده ها ، پرداخت های الکترونیکی وایجاد محصولات و خدمات پرداخت های الکترونیکی همانند پول الکترونیکی باشند.
3 پول الکترونیکی
پول الکترونیکی یک مکانیسم پرداخت ارزش ذخیره شده است که در آن مقداری از وجوه در یک وسیله یا قطعه الکترونیکی ذخیره شده و در تصرف مشتری قرار دارد.

هر بار که مشتری (خریدار) به وسیله آن به دستگاههای دیگر وصل می‌گردد تا از طریق پایانه‌های فروش و یا اینترنت خریداری نماید، از موجودی آن کاسته می‌شود.

4 تاریخچه بانکداری الکترونیک
انقلاب تکنولوژی در صنعت بانکداری در سال 1950 آغازشد ، وقتیکه اولین ماشینهای خودکار درتعدادی ازبانکهای آمریکا شروع به کارکردند .
اتوماسیون در بانکداری دردهه بعد از آن رایج شد و انقلاب دوم درصنعت بانکداری درسال 1970 ، با ایجاد تکنولوژی پرداخت الکترونیکی ، بوقوع پیوست.

سپس اتاقهای پایاپای سنتی، اسناد بین بانکی خود را با اتاقهای پایاپای اتوماتیک تعویض نمودند، همزمان با رشد سرعت استفاده از ماشینهای تحویلداری خودکار در دهه 1990، نقش بانکداری الکترونیک در سطح دنیا بارزتر و برجسته‌تر گردید.
5 تاریخچه بانکداری الکترونیک در ایران:
در اواخر دهه 1360بانکهای کشور به سیستم اتوماسیون و رایانه ای کردن عملیات بانکی توجه نشان دادند ۰ حرکت به سمت بانکداری الکترونیکی از اوایل دهه 70 آغاز شد وپس از آن کارت های اعتباری،خود پردازها ، سیستم های گویا و ...

وارد خدمات نوین بانکی شد ۰
شبکه شتاب توسط بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران از سال 1381 بین دستگاه های خود پرداز سه بانک صادرات، کشاورزی و توسعه صادرات با هدف ایجاد، راه‌اندازی و راهبری سوئیچ ملی گام‌های موثری در جهت تحقق اتصال شبکه پرداخت بانک‌ها به یکدیگر و نهایتاً ایجاد زمینه برای انجام مبادلات بین بانکی به صورت الکترونیکی ایجاد شد.

این تحولات باعث گردید تا تمامی بانک‌های کشور از طریق مرکز شتاب به عنوان نقطه اتصال میانی تمامی بانک‌ها و موسسات اعتباری در شبکه الکترونیکی بین بانکی به تبادل تراکنش‌ها بپردازند.

6 مدل های بانکداری الکترونیک
دومدل رایج برای بانکداری الکترونیکی وجود دارد که عبارتند از:
6-1 بانکداری دوگانه
ترکیبی از کانال‌های تحویل الکترونیکی و بانکداری سنتی است.

بانک‌هایی که فعالیت بانکداری مرسوم را که در آن خدمات بانکی با مراجعه مستقیم مشتریان و در محلی مانند اداره انجام می‌شود، همراه با ارائه خدمات بانکداری اینترنتی.
6-2 بانک‌های مجازی
یک بانک الکترونیکی موسسه ای است که فاقد هرگونه شعبه فیزیکی میباشد ودرواقع بانکی است که نیاز به امور کاغذی ندارد ، محدود به مناطق جغرافیایی خاص نیست صرفا تولیدات و خدمات خود را از طریق کانال‌های توزیع الکترونیکی انجام می‌دهد و بیست و چهار ساعته به مشتریان سرویس میدهد.

این گونه بانک‌ها به دلیل صرفه‌جویی‌هایی که از هزینه‌های غیرمستقیم بهره‌مند می‌شوند معمولا سودی بالاتر از حد متوسط ملی آن کشور پرداخت می‌کنند و صرفا در اینترنت موجود می‌باشند.
یک بانک الکترونیکی موسسه ای است که فاقد هرگونه شعبه فیزیکی میباشد ودرواقع بانکی است که نیاز به امور کاغذی ندارد ، محدود به مناطق جغرافیایی خاص نیست صرفا تولیدات و خدمات خود را از طریق کانال‌های توزیع الکترونیکی انجام می‌دهد و بیست و چهار ساعته به مشتریان سرویس میدهد.

این گونه بانک‌ها به دلیل صرفه‌جویی‌هایی که از هزینه‌های غیرمستقیم بهره‌مند می‌شوند معمولا سودی بالاتر از حد متوسط ملی آن کشور پرداخت می‌کنند و صرفا در اینترنت موجود می‌باشند.

*- Brick-and-Click **- Virtual Bank ***- over head 7 شاخه های بانکداری الکترونیک بانکداری اینترنتی بانکداری مبتنی بر تلفن همراه بانکداری تلفنی بانکداری مبتنی بر دستگاه‌های خودپرداز(ATM) بانکداری مبتنی برپایانه‌های فروش (POS) 7-1 بانکداری اینترنتی بانکداری اینترنتی به استفاده از اینترنت به عنوان یک کانال ارتباطی راه دور برای ارائه خدمات بانکداری اطلاق میشود .

این خدمات شامل یکسری خدمات قدیمی از قبیل افتتاح حساب ویا انتقال پول ویکسری خدمات جدید همانند ارائه صورتحسابهای الکترونیکی میباشد.تحلیلگران پیش بینی می کنند که در آینده نزدیک ، دیگر افراد بصورت فیزیکی در شعب مربوط به موسسات مالی حضور نیابند.

بانکها ، بانکداری اینترنتی را در دو روش پیشنهاد می کنند ، یکی اینکه بانک می تواند یک وب سایت ایجاد کند و بانکداری اینترنتی را به عنوان یک ابزار اضافی نسبت به کانالهای تحویل سنتی در نظر بگیرد .

دومین گزینه ، ایجاد یک بانک صرفا“ اینترنتی و فاقد شعبه میباشد.

اولین و مهمترین فاکتورها دراستفاده ازبانکداری اینترنتی شامل دسترسی بهتر به خدمات ، قیمت های بهتر و حفظ حریم خصوصی بالاتر می باشد .

موفقیت و یا شکست در بانکداری اینترنتی بطور وسیعی تحت تاثیر پیوند زیرساخت های فنی با فرایندهای کسب وکار می باشد.

دلایلی که سبب موفقیت بانکداری الکترونیک بطور عام و بانکداری اینترنتی بطور خاص می شود ، پیچیده است .

واضح است که فعالیت بانکها به تنهایی برای رسیدن به موفقیت کافی نیست ، بلکه پشتیبانی زیر ساخت های عمومی ، محیط اقتصادی و حکومتی نیز ضروری به نظر میرسند.

7-2 بانکداری مبتنی بر تلفن همراه استفاده از تلفن همراه برای انجام عملیات بانکی را بانکداری مبتنی بر تلفن همراه گویند که با استفاده از سیستم SMS و GPRS امکان پذیر است.از جمله این عملیات میتوان به اعلام موجودی، مسدود کردن کارت، ارائه لیست وامها و...

اشاره کرد.

7-2 بانکداری تلفنی در بانکداری تلفنی مشتریان قادر خواهند بود که عملیات مالی خودشان را از طریق تلفن انجام دهند که این خدمات به دو طریق انجام می‌گیرد یکی بانکداری تلفنی مبتنی بر اپراتور انسانی و دیگری به طور اتوماتیک.

در بانکداری الکترونیکی مبتنی بر اپراتور، یک فرد مسوول پاسخگویی و راهنمایی ارباب‌رجوع است که این امر به صورت شبانه‌روزی هزینه عملیاتی بالایی را در پی داشته و از کارایی و اثربخشی لازم برخوردار نخواهد بود اما در بانکداری الکترونیکی اتوماتیک این کار از طریق یک سیستم کامپیوتری پاسخگو انجام می‌گیرد.

7-3 بانکداری مبتنی بر دستگاه‌های خودپرداز(ATM) ATM ماشین خودکاری است که از طریق آن می‌توان انواع خدمات بانکی را به مشتریان ارائه داد.

این خدمات می‌تواند شامل موارد ذیل باشد: دریافت و پرداخت وجوه نقد دریافت مانده حساب و صورتحساب ارائه خدمات در خصوص ارسال وجه جهت واریز به حسابهای دیگر شخص دارند کارت یا حساب افراد دیگر پرداخت اقساط وام و انواع قبوض آب، برق، تلفن، گاز و غیره پرداخت انواع چکهای درگردش و مسافرتی 7-4 بانکداری مبتنی بر پایانه های فروش(POS) پرداخت وجه کالای خریداری شده از فروشگاهها با کشیدن کارت به دستگاههای کارت خوان و وارد کردن رمز و کسر کردن وجه مورد نظر را بانکداری مبتنی بر پایانه های فروش گویند.

دستگاه کارت خوان (Point of Sale – POS) POS یا پایانه فروش دستگاهی است که به شما امکان می دهد تنها و تنها با استفاده از کارت بانکی خود بتوانید وجه مورد نیاز خرید کالا و خدمات را به فروشنده پرداخت کنید .

پایانه فروش همچنین به شما امکان اخذ موجودی حساب شما را نیز می دهد .

استفاده از کارت در پایانه های فروش بسیار ساده است .

کافیست پس از درج مبلغ خرید توسط فروشنده ٬مشاهده و تایید آن روی نمایشگر دستگاه ٬کارت خود را در شیار دستگاه کشیده ٬ رمز عبور را شخصا در آن وارد کرد و دکمه تایید را فشار دهید .

کل مراحل در چند ثانیه انجام شده و دستگاه دو رسید برداشت از حساب برای فروشنده و دارنده کارت چاپ می کند تا از صحت مبلغ پرداخت مطمئن شوید .

رسید دستگاه نشان دهنده کلیه جزئیات پرداخت شما بوده و می تواند در رسیدگی آتی مورد استفاده قرار گیرد .

8 کانالهای بانکداری الکترونیک: رایانه‌های شخصی شبکه‌های مدیریت یافته تلفن ثابت و همراه دستگاههای خودپرداز پایانه های فروش 9 سیستم های پرداخت الکترونیک: سیستم های پرداخت الکترونیکی عبارتند از ارسال پرداخت ها برروی یک شبکه عمومی برای به دست آوردن کالا (الکترونیکی و یا فیزیکی ) و خدمات.پرداخت از طریق شبکه ها به خصوص اینترنت امنیت بالایی می طلبد، زیرا ارسال داده ها و اطلاعات مالی از قبیل، شماره کارت اعتباری، شماره حساب، ارسال اطلاعات محرمانه مالی، ارسال کد رمز و کلمه عبور و هزاران اطلاعات محرمانه دیگر نگرانی های زیادی به دنبال می‌آورد و این خود دلیل موجهی برای اهمیت بالای روش های ایجاد امنیت و انواع مختلف سیستم های پرداخت امن است.

انواع سیستم های پرداخت الکترونیکی: سیستم های مبتنی بر پول الکترونیکی - سیستم های مبتنی بر چک الکترونیکی سیستم های مبتنی برکارت 9-1 سیستمهای مبتنی بر پول الکترونیکی از این روش که توسط برخی از بانکها در اینترنت فراهم گردیده مانند پرداخت پول به صورت فیزیکی استفاده می‌گردد به این دلیل از آن به نام پول بر پایه اطلاعات یا پول ناملموس نام می‌برند.

استفاده از انتقال الکترونیکی پول، سریعتر، ساده‌تر، با هزینه کمتر و با قابلیت ردیابی بیشتری برای مشتریان و بانکها امکان پذیر گشته و روز به روز نیز در حال گسترش می‌باشد.

9-2 سیستم های مبتنی بر چک الکترونیکی در برخی از کشورهای پیشرفته، چکهای الکترونیکی مشمول تمام قوانین چکهای کاغذی می‌باشند بطوریکه در زمان انجام تراکنش، وجوه از حساب بانکی پرداخت کننده به حساب بانک پرداخت شونده منتقل می‌گردد.

9-3 سیستم های مبتنی برکارت کارتهای بانکی وسیله‌ای برای انجام مبادلات می‌باشند، به عبارت دیگر این کارتها قادر به انجام وظایف در نظر گرفته شده برای پول (وسیله مبادله، وسیله پرداخت، وسیله ذخیره ارزش و واحد شمارش) می‌باشند.

نمونه ای از این کارتها عبارتند از: الف) کارتهای اعتباری ب) کارتهای بدهکار ج) کارتهای هزینه 10 پیش زمینه های مورد نیاز برای ایجاد بانکداری الکترونیک برای آمادگی جهت ایجاد بانکداری الکترونیک در یک کشور ، سه دامنه تحقیق وجود دارد که می بایست به ترتیب مورد توجه قرار گیرد: سطح دسترسی ظرفیت موقعیت رابطه سه دامنه فوق به صورت ذیل میباشد: اگر شرایط دسترسی و ظرفیت های مناسب فراهم شوند ، آنگاه موقعیت هایی برای ایجاد ارزش افزوده می توانند بوجود آیند.

10-1 سطح دسترسی کشورهایی که در جهت ایجاد آمادگی لازم برای به اجرا در آوردن بانکداری الکترونیک حرکت می کنند ، می بایست که در ابتدا سطح دسترسی خود را از طریق مشخص کردن جایگاه زیرساخت ها و سطح خدمات برآورد نمایند ، به عنوان مثال ،وضعیت شبکه های مخابراتی ،ISP هاو وضعیت پست و تلفن می بایست بعنوان اولویت مورد نیاز ، جهت پیاده سازی بانکداری الکترونیک ، در نظر گرفته شود.

10-2 ظرفیت ها توجه به ظرفیتهای اقتصادی ، سیاسی ، فرهنگی و اجتماعی ضروری به نظر میرسد ، به عنوان مثال تعیین خط فقر ، تعیین میزان باسوادی ، توجه به تولید ناخالص داخلی وهمچنین قوانین ومقررات یک کشور از جمله مهمترین عوامل تاثیر گذار درحرکت به سمت بانکداری الکترونیک میباشد.

10-3 موقعیت ها توجه به موقعیت های بالقوه و بالفعل جهت سرمایه گذاری و ایجاد ارزش در یک کشور حایز اهمیت است، به عنوان مثال ، موقعیت مناسب یک کشور از لحاظ سرمایه گذاری در B2B,B2C,C2C در چه سطحی قرار گرفته است؟

11 مزایای بانکداری الکترونیک: بانکداری الکترونیک به بانکها اجازه توسعه فعالیتهایشان را (جهت ایجاد وخدمات جدید) می دهد و سبب ایجاد موقعیت رقابتی قوی جهت ارائه خدمات بانکی می گردد.توسعه مستمر بانکداری الکترونیک به بهبود کارایی بانکداری و سیستم پرداخت کمک می کند و سبب کاهش هزینه های مربوط به تعاملات در سطح ملی و بین المللی می گردد ، که نتیجه آن رسیدن به بهره وری و بهبود در اقتصاد است.بانکداری الکترونیک بر خلاف پرداختهای سنتی و سیستمهای پردازش اطلاعات ، از کانالهای متفاوتی برای ارائه خدمات استفاده مینماید و کارایی و قدرت رقابت را بهبود می بخشد.

تاثیرات مستقیم و سریع بانکداری الکترونیک برروی روابط مشتری با بانک ، سبب افزایش سرعت و کارایی و کاهش هزینه های بانکداری می گردد .

تاثیر بلند مدت آن ، ایجاد اعتماد درمشتری وهمچنین تعهد و رضایتمندی می باشد .

رضایت ، هم برروی اعتماد و هم برروی تعهد ، تاثیر گذار است که هر دو اینها بر روی استفاد از بانکداری الکترونیک تاثیر میگذارند.

بانکداری الکترونیک ، قابل دسترس تر از بانکداری سنتی است و این امکان را برای مشتریان فراهم می کند تاخدمات مورد نیازشان را سریعتر و کاراتر دریافت نمایند.موسسات مالی ، از طریق استفاده از بانکداری الکترونیک قادر به صرفه جویی در هزینه های عملیاتی و بازاریابی میباشند.

بسترهای بانکداری الکترونیک ، مشتریان جدیدی را جذب خواهد کرد و شعب بانکهاآسانتر با مراکز ارتباط برقرار می کنند .

اغلب بانکدارها به بانکداری الکترونیک به عنوان یک کانال جدیدی که جایگزین شعبه ها خواهد شد ، می نگرند.

براساس تحقیقات دیتامانیتور ، مهمترین مزایای بانکداری الکترونیک عبارتند از: تمرکز برکانالهای توزیع جدید ارائه خدمات جدید به مشتریان استفاده از راهبردهای تجارت الکترونیک یکپارچه سازی کانالهای مختلف مدیریت موثرتر اطلاعات صرفه جویی در هزینه ها برای انجام عملیات بانک صرفه جویی در زمان برای انجام عملیات بانکی دسترسی به کانال های متعدد برای انجام عملیات بانکی حفظ مشتریان علی رغم تغییرات مکانی بانکها افزایش شهرت بانک‌ها در ارائه نوآوری جذب مشتریان بانکداری الکترونیک یک ابزار ضروری برای بقاء است و بطور بنیادین در حال تغییر صنعت بانکداری در کل جهان می باشد.

امروزه با کلیک بر روی موس ، خدمات بانکداری با کمترین هزینه به مشتریان پیشنهاد می شود و همچنین مشتریان قادر به انتخاب فروشندگان مختلف برای رفع نیازهای مالی می باشند.

12 چالشهای بانکداری الکترونیک امنیت سطح فرهنگ و سواد جامعه خرید سیستمهای پیشرفته بدون توجه به زیر ساختهای فنی وارتباطی کشور 12-1 امنیت برای بانکها همانند مشتریان ، تهدید امنیت ، شاید جدی ترین تهدید باشد .

امنیت یک بحث عمده در بانکداری الکترونیک می باشد .

بانکداری الکترونیک می تواند دسترسی به سیستمهای درونی بانک را از طریق شبکه های عمومی افزایش دهد و این سیستمها ممکن است که با خطر حمله هکرها وویروسها مواجه شوند.بانکداری الکترونیک می تواند وابستگی بانک را به تامین کنندگان خدمت و فروشندگان نرم افزار که سیستمهای الکترونیکی را طراحی و پیاده سازی می نمایند ، افزایش دهد.

معیارها و سیاستهای امنیتی ای وجود دارد که با استفاده از آنها می توان با بکار گیری آنها امنیت را در بانکداری الکترونیک بالا برد این معیارها و سیاستهای امنیتی در ادامه به طور مختصر توضیح داده شده : ایجاد یک گارد امنیتی برای اطلاعات مشتریان و حفظ حریم خصوصی افراد ، بحث عمده صنعت خدمات مالی و صنایعی است که به اطلاعات مالی دسترسی داشته و از آن استفاده می کنند.

بررسی صنعت بانکداری و توسعه حیطه محصولات پیشنهاد شده بوسیله شرکتهای ارائه دهنده خدمات مالی، نشان داده است که این صنعت مسئول نگهداری پایگاه داده ای از اطلاعات وسیعی از اشخاص میباشد.توسعه تکنولوژی ارتباطات و کامپیوترهای مدرن ، سبب جمع آوری و استفاده از اطلاعات شخصی افراد به منظور کسب اهداف تجاری گشته است و موفقیت سیستم بانکداری بستگی به اعتماد واطمینان مشتریان نسبت به حفظ کامل اطلاعات مالی آنها دارد.بانکها میتوانند این اعتماد را از طریق حراست کامل از اطلاعات مشتریان بوجود آورند.

بدلیل ارزش فزاینده اطلاعات شخصی افراد ، تلاشها جهت دسترسی غیرمجاز به اطلاعات مشتریان در حال افزایش است ، شکست در امنیت نه تنها سبب ایجاد ضرر برای شرکت میشود ، بلکه میتواند سبب از بین رفتن اعتماد نسبت به بانکداری الکترونیک گردد.

سیستم امنیتی ، ترکیبی از سیستمها ، نرم افزارهای کاربردی و کنترلهای درونی است که برای پیوند داده ها و فرایندهای عملیاتی استفاده میشود .

امنیت مناسب متکی بر توسعه و پیاده سازی سیاستها و معیارهای امنیتی کافی برای فرایند های درون بانک و فرایندهای ارتباط دهنده بانک و بخشهای بیرونی میباشد.

سیاستهای امنیتی می توانند خطر حملات درونی وبیرونی را برروی بانکداری الکترونیک کاهش دهند .

این سیاستها توجه مدیریت را نسبت به پشتیبانی از اطلاعات و ایجاد توسعه در سیستم امنیتی بانک ، بیان می کنند ، این سیاستها ممکن است مسئولیتهای مربوط به طراحی ، پیاده سازی ومعیارهای امنیت اطلاعات را تعریف کنند.

معیارهای امنیت ترکیبی از سخت افزار ، نرم افزار و مدیریت پرسنل میباشند که به ساختن سیستمهای امن کمک می کنند .

معیارهای امنیت به عنوان مثال شامل کدگذاری ، کلمه عبور ، دیوار آتشین و کنترل کننده های ویروس میباشند.

طراحی معماری امنیتی مورد نیاز برای بانکداری الکترونیک شامل چندین گام میباشد: 1- تجزیه و تحلیل و استخراج نیازهای امنیتی 2- تعریف معماری امنیتی 3- تشریح معماری امنیتی 4- طراحی 5- تست کردن 6- پیاده سازی باید هریک از گامهای فوق ،بطور دقیق در سیاست امنیتی سازمان ،لحاظ گردند.

12-2 سطح فرهنگ و سواد جامعه چالش دیگری که مطرح است ، سطح فرهنگ و سواد جامعه می باشد .

کشورهایی که از فرهنگ بالاتری برخوردارند ، راحتتر از خدمات جدید استفاده می کنند تا کشور های دیگر .

به عنوان مثال ، در بعضی از کشورها مانند ایرلند در ابتدا مردم از شکل و شمایل ماشین های تحویلداری خودکار می ترسیدند ، که خود این امر مدتها دستگاههای مزبور را بلا استفاده گذاشته بود .

12-3 خرید سیستمهای پیشرفته بدون توجه به زیر ساختهای فنی وارتباطی کشور چالش دیگری که در کشورهای در حال توسعه وجود دارد ، خرید سیستمهای پیشرفته بدون توجه به زیر ساخت های فنی و ارتباطی آن کشورها می باشد .

به عبارت دیگر ، در ابتدا نیازهای کشور خریدار بررسی و تعیین نمی گردد ، بلکه ابتدا سیستم خریداری می گردد و سپس برروی این مسئله که این سیستم کدامیک از مشکلات را میتواند حل کند و یا اینکه کدامیک از قابلیت های سیستم قابل استفاده است ، بحث و گفتگو می شود .

از عمده دلایل این امر عدم آشنایی کامل مسئولین خرید با مقو له ای به نام بانک و بانکداری است ، چراکه اکثر این افراد را مهندسین تشکیل میدهند.

13 گستره جهانی بانکداری الکترونیک طبق گزارش تحقیقاتی موسسه Data Monitorآماراستفاده کنندگان ازسیستم های بانکداری الکترونیکی در هشت کشور فرانسه، آلمان، هلند، اسپانیا، سوئد، سوئیس و انگلیس از ۴.۵ میلیون نفر در سال ۱۹۹۹به حدود ۲۲میلیون نفردرسال ۲۰۰۴ رسیده است.

*- مرکز تجزیه و تحلیل اطلاعات بانکداری در اروپا مهمترین خدمات بانکداری الکترونیک که امروزه در سطح جهان ارائه میشوند ، عبارتند از: اطلاع رسانی در مورد حساب های مشتریان ، انتقال وجوه بین حسابها و به خارج از حساب مشتریان، خرید و فروش سهام ،خرید و فروش ارز ، انجام خدمات اعتبارات اسنادی و ایجاد مسیر ایمن برای ارتباط بین بانک و مشتریان.

14- بانکداری الکترونیک در ایران برای توسعه تجارت الکترونیکی در کشور و ورود به بازارهای جهانی ، داشتن نظام بانکی کارآمد از الزامات اساسی به شمار می آید .

بنابراین ، استفاده از فنآوری ارتباطات و اطلاعات در جهت ایجاد و توسعه بانکداری الکترونیکی در نظام بانکی کشور حائز اهمیت است.

اگرچه طی سالها برخی از روشهای ارائه خدمات بانکداری الکترونیکی نظیر ، ماشین های خود پرداز و کارت های بدهی ، در نظام بانکی کشور مورد استفاده قرار میگیرد ، اما تا رسیدن به سطح کشورهای پیشرفته در زمینه بانکداری الکترونیک راهی طولانی در پیش است.

در هر حال ایجاد وتوسعه بانکداری الکترونیک مستلزم برخورداری از برخی زیرساخت های مناسب اقتصادی واجتماعی است .

اهم این زیر ساخت ها عبارتند از : شبکه های ارتباطی و مخابراتی مناسب ، امنیت تبادل اطلاعات ، زیرساخت های حقوقی و قانونی مناسب و آمادگی فرهنگی جامعه و بنگاههای اقتصادی برای پذیرش و استفاده از خدمات بانکداری الکترونیکی.

بنابراین برای توسعه و گسترش مناسب بانکداری الکترونیکی و تجارت الکترونیکی در کشور باید نسبت به ایجاد زیرساخت های مناسب مخابراتی ، امنیت در تبادل اطلاعات ، تدوین قوانین و مقررات حقوقی مناسب ، بستر سازی فرهنگی و آشنا نمودن مردم با مزایای تجارت الکترونیکی و پرداخت الکترونیکی به طور جدی اهتمام ورزید.

15 ساختار و عملکرد دستگاه خودپرداز (ATM) یک دستگاه ATM از بخشها و زیر بخشهای زیر تشکیل شده است: بخش ورودی: کارت خوان صفحه کلید دریافت کننده وجه بخش خروجی: بلندگو صفحه نمایش چاپگر توزیع کننده وجه توزیع کننده وجه ، قلب یک دستگاه خودپرداز است.

این قسمت اغلب در پایین دستگاه خودپرداز قرار می گیرد.

مکانیزم توزیع وجه با چشم الکترونیکی است که تعداد پولهایی که در خروجی توزیع شده اند را مشخص می کند.

در کنار چشم الکترونیکی برای شمردن پول ، مکانیزم توزیع وجه از سنسوری تشکیل شده است که از شیوه تشخیص کلفتی پول کمک می گیرد.

اگر 2تا پول به هم چسبیده باشند، این 2پول به محفظه برگشت داده می شوند و البته این برای اسکناس های تاخورده ، پاره و فرسوده هم اتفاق می افتد.

زمانی که دارنده کارت یک عملیات بانکی انجام می دهد، باید اطلاعات ضروری را به وسیله کارت خوان و صفحه کلید به دستگاه بدهد.

ATMاطلاعات را به پردازشگر میزبان می فرستد.

تراکنش به بانک دارنده کارت یا موسسه صادرکننده کارت ارسال می شود تا عملیات انجام شود.

اگر دارنده کارت درخواست پول بکند، پردازشگر میزبان پول الکترونیکی را از حساب مشتری در بانک برداشت می کند و به او می دهد.

هر بار پول از حساب مشتری از سوی پردازشگر میزبان منتقل می شود، پردازشگر یک کد موافقت به خودپرداز ارسال می کند که مجوز پرداخت وجه را به دستگاه می دهد.

16- آمار دستگاه های خودپرداز(ATM) در ایران درحال حاضر 16بانک خصوصی و دولتی در ایران در مجموع بیش از6117دستگاه خودپردازدر سطح کشور نصب کرده اند که تا پایان امسال به 8100دستگاه خواهدرسید وطبق برنامه چهارم توسعه تا پایان سال 88 تعداد این دستگاه ها به 30000 خواهد رسید.

از نظر نصب دستگاهها بانک ملی رتبه اول،بانک صادرات رتبه دوم، بانک سپه سوم و بانک خصوصی پارسیان رتبه چهارم را دارد.

طبق منابع متعبر جهانی تعداد خودپردازهای کشورهای پیشرفته جهان در سال 2004 به قرار زیر است: رابطه جمعیت و تعداد خودپرداز در تعدادی از کشورها با توجه به جدول فوق می‌توان استنباط نمود که در کشورهای مورد بحث بطور میانگین به ازای هر هزار نفر یک پایانه خودپرداز اختصاص داده شده است.

حال با عنایت به جمعیت کشور ایران که حدود 70 میلیون نفر در نظر گرفته می‌شود و با توجه به وضعیت جغرافیایی کشور، اگر حدود 60 درصد از این جمعیت شهر نشین فرض شود و چنین در نظر بگیریم که با توجه به تفاوت‌های موجود بین شهر و روستا سیاست استفاده از پایانه خودپرداز صرفا برای مناطق شهری مد نظر است، آنگاه می‌توان چنین نتیجه‌گیری نمود که کشور ایران جهت همگام شدن با جهان به حدود 42 هزار خودپرداز نیاز دارد.

17 آمار پایانه های فروش (POS) در ایران بر اساس گزارش بانک مرکزی در مجموع بیش از 100816 دستگاه پایانه پرداخت نصب شده است که بیشترین میزان در اختیار داشتن آن ابتدا در اختیاربانک پارسیان و بعد ازآن سامان است و پس از آن بانک صادرات قرار دارد۰ 18 نتیجه گیری موج همه گیر شبکه های اطلاع رسانی رایانه ای منتظر نمی ماند که جامعه بانکداری در گوشه ای از دنیا آمادگی لازم را پیدا نماید .

هجوم نیاز مشتریان و فعالیتهای تجارت الکترونیکی با روند فزاینده خود در پشت در بانکها فشار خود را وارد می کنند.پاسخگویی به این نیازها با بافت سنتی بانکهای کشور آسان نیست .

ایجاد زمینه و در اختیار گرفتن فنآوری مناسب الزامی است .

زیرساخت قدیمی بانکها ، عدم تغییر اساسی در روشهای بانکداری برای مدتهای مدید و مقررات محدودکننده از جمله موانع بزرگی در مسیر حرکت بانکها در جهت تحول و همگام شدن با بانکداری نوین جهانی به شمار میروند که باید توسط موج جدید بانکداران تحول گرا به کنار زده شوند.

فهرست منابع www.fa.bpi.com www.wikipedia.org www.bankna.ir www.cyberoveysi.blogfa.com www.mohamadroshan.blogfa.com www.saderbank.blogfa.com www.fasleno.com www.ictworld.blogsky.com www.divs.ir www.icte.ir www.novinbank.blogfa.com ردیفنام کشورتعدادجمعیت هزار نفرسرانه به نفر1انگلستان54000542 6011212ایتالیا42000127 5813843هلند79000039 2835494سنگاپور1700467 426285سوئد29800011 930246سوئیس5400511 713917فرانسه48500890 6012558بل‍ژیک14200374 107319کانادا48000981 3268710ژاپن136000455 12793711کره جنوبی57000545 52922جمع / میانگین735 422942 4511069