دانلود مقاله پرتال در تجارت الکترونیک

امروزه با رشد اینترنت و دسترسی ساده‌تر به آن و از طرف دیگر، فهم اینکه با استفاده از این محیط ارتباطی، می‌توان انجام امو را سریع‌تر کرد، بحث IT و مواردی چون تجارت الکترونیکی، دولت الکترونیکی، آموزش الکترونیکی و ده‌ها مورد دیگر داغ شد.
این مقاله سعی دارد تا بر اساس مفاهیم مورد تاکید بر IT، به یکی از اهداف اصلی در این مقوله که همانا Customer- Based بودن محصول است، برسد.
از مواردی که باعث می‌شود تا سازمان‌ها و ارگان‌ها با دید بهتری در مورد تکنولوژی اطلاعات دپارتمان خود که بعضاً بدان احساس نیاز فراوان می‌شود، بنگرند، مبحث پرتال است که با بهره‌گیری از نکات دقیق و اساسی در سرویس‌دهی بهتر به ذینفع‌ها، امروزه توجه بسیاری از تولیدکنندگانی چون اوراکل، Redhat و ...

را به خو جلب کرده است.

در واقع پرتال، راهی است در جهت دادن اختیارات و راحتی بیشتر به کاربران.

تعریف
در محیط رقابتی اقتصادی امروز، سازمان‌ها تحت فشار شدیدی از طرف ذینفع‌ها برای کم کردن هزینه‌های عملکردی هستند.

با وجود این، مشتریان، شرکا و کارمندان این سازمان‌ها، دسترسی سنگین به سرویس‌ها و اطلاعات دارند.

در نهایت، سازمان‌ها در حال پیاده‌سازی پرتال‌های وب به عنوان یک درگاه هستند که از طریق آن کاربران می‌توانند به سادگی به برنامه‌های کاربردی چندگانه، سرویس‌ها و منابع اطلاعاتی دسترسی پیدا کنند.

پرتال‌ها مجالی را برای تاسیس و توسعه ارتباطات و درآمدزایی فراهم می‌کند.
کابران باید مطمئن باشند که با یک سازمان مشروع روبرو هستند و اطلاعاتشان محافظت خواهد شد.

از طرف دیگر، سازمان‌ها هم باید مطمئن باشند که می‌توانند برنامه‌های کاربردی و سرویس‌های با ارزشی از طریق پرتال را ارائه دهند، در حالی که اطلاعات و تعاملاتشان محافظت خواهد شد.

شکل زیر شاید تا حدودی بتواند مفهوم پرتال را در ذهن تداعی کند.
شکل
+++

تاریخچه پرتال
وب به عنوان یک فضای گسترده اطللاعاتی است که از منابع اطلاعاتی مختلف، با شکل و ساختارهای متفاوت تشکیل شده است.

این فضای اطلاعاتی بسیار دینامیک و در عین حال توزیع شده است که اطلاعات به صورت لینک‌هایی به هم متصل شده‌اند و این توزیع فیزیکی و اتصال منطقی از قدرت‌های اصلی وب محسوب می‌شود، ولی همین ویژگی بروز پیچیدگی‌هایی در امر جستجوی اطلاعات شده است.
راه حل‌های زیادی در این رابطه ارائه شده که در حال حاضر در موتورها (مثل google, altavista) و در دایرکتورها (مثل yahoo) مورد استفاده قرار می‌گیرد.

بدین ترتیب که کلمات کلیدی استخراج شده از متن‌ها را همراه با تعداد دفعات تکرار آنها در یک پایگاه داده بزرگ ذخیره می‌شود و در هنگام جستجو به این پایگاه داده مراجعه می‌شود.

اما در این روی، ممکن است آنچه که کاربر نیاز دارد، با آنچه که از جستجو به دست می‌آید، بسیار فاصله داشته باشد، حتی استفاده از متدهای پیشرفته‌تر در ایندکس‌گذاری نیز این مشکل را حل نکرده است.
در نوامبر سال 1998، Merrill Lynch پرتال را با شرح زیر ارائه داد:
«Enterprise Information Portal، برنامه‌های کاربردی هستند که به کمپانی‌ها امکان ارائه اطلاعات داخلی و خارجی را می‌دهد و یک دروازه تک (Single gateway) همراه با امکان Personalization، اطلاعات مورد نیاز کاربر را برای او فراهم کرده و منجر به تصمیم‌گیری‌های بهتر می‌شود.

بدین ترتیب پرتال‌ها همراه با موتورهای جستجو پا به عرصه گذاشتند.

پرتال به عنوان یک دایرکتوری بزرگی بود که لینک‌هایی به منابع اطلاعات داشت و کلیه منابع اطلاعاتی را در یکجا جمع می‌کرد (منطقاً).

کم‌کم پرتال‌ها پیشرفت کردند و توانمندی‌های زیادی پیدا کردند.

از جمله، گروه‌بندی اطلاعات به منظور بهبود عملیات جستجو و سرویس‌های برقراری ارتباط مثل E-Mail، تا اینکه امروزه حتی به کاربر اجازه می‌دهد تا Homepage خود را بر اساس نیازها و تمایلات شخصی‌اش بسازد و او می‌تواند مشخص کند که چه المان‌های اطلاعاتی را نیاز دارد.

بدین ترتیب سایت‌های جستجویی مثل Altavista, Yahoo, Google، پرتال را پایه‌ریزی کردند.
جمع‌آوری اطلاعات پراکنده و دسته‌بندی آنها اساس کار پرتال گردید.

پرتال، کانال‌هایی را برای ورود به این دریای عظیم اطلاعاتی، فراهم نمود و کلیه داده‌ها، چه ساختاریافته (Database) و چه داده‌های بدون ساختار (E-Mail و فایل آرشیو) را تحت پوشش خود قرار داد.

شکل زیر یک مدل کامل از پرتال است.
+++

معرفی پرتال
پرتال یک برنامه کاربردی است که اطلاعات و سرویس‌های متنوعی را که در کل اینترنت پراکنده هستند، را جمع‌آوری کرده و در نهایت از طریق یک واسط، دسترسی به این منابع را برای کاربر امکان‌پذیر می‌کند (Single Point).
- پرتال در فارسی به معنای دروازه است و همانگونه که از تعریف بالا مشخص است، این دروازه تنها نقطه ورود و دسترسی به همه منابع اطلاعاتی است.
دو نکته اساسی زیر استنتاج می‌شود:
1.

در یک سو، منابع مختلف اطلاعاتی قرار دارند که با پرتال به متمرکز کردن آنها پرداخته‌ایم.
2.

در طرف دیگر، کاربری است که از طریق یک صفحه، چندین منبع اطلاعاتی دسترسی دارد.
- پرتال‌های ترکیبی از برنامه‌های کاربردی هستند که یکپارچگی (Integration) و مدیریت و تحلیل اطلاعات توزیع شده را تضمین می‌کند.
یکسری المان‌های کلیدی وجود دارد که وقتی قرار است یک Portal Framework را برای پشتیبانی اطلاعاتی Enterprise خود انتخاب کنید، لازم است که پرتال به آنها توجه کند.

از جمله:
• سایز پروژه‌ای که الان روی آن کار می‌کنید و سایزی که بعداً به آن اضافه خواهد شد.
1.

پرتال باید قابلیت رفع نیازهای سایزهای مختلف پروژه را داشته باشد.
2.

پرتال باید بتواند به راحتی با افزودن ماژول‌هایی برای رفع نیازهای پروژه‌های اضافی و تعداد زیاد کاربران، قابل گسترش باشد.
3.

باید بتوان با استفاده از پیاده‌سازی منفرد، پرتال‌های چندگانه قدرتمند طراحی کرد.
• تعداد و انواع سایت‌هایی که پیاده‌سازی خواهد شد:
1.

پرتال‌های باید توانایی راه‌اندازی و مدیریت پرتال‌های چندگانه را با یک نصب داشته باشد.
2.

پرتال باید بتواند توانایی صادر / وارد کردن Templateهای پرتال، Workflowها، Intergrationها و منطق Application را داشته باشد.
پرتال باید بتواند توانایی صادر / وارد کردن Templateهای پرتال، Workflowها، Intergrationها و منطق Application را داشته باشد.

حجم ترافیکی که در نیازهای جاری و آینده انتظار دارید، ببینید.

نرخ تغییرات اطلاعات و نوع کاربران نرخ تغییرات Applicationها یا فرآیندها یا Functionality موردنیاز توسط کاربران.

مقیاس‌پذیری سیستم Infrastructure شما در سیستم احتیاجات کلیدی برای ایجاد یک پرتال باارزش، شامل موارد زیر است: شناسایی قوی کاربران و سرویس‌های پرتال چندگانه دسترسی Single Sing-on دسترسی شخصی شده به اطلاعات، برنامه‌های کاربردی و تعملات Accountability و تمامیت برای تعاملات اجرایی در پرتال محرمانگی و Privacy اطلاعات مشتریان، شرکا و کارمندان که از طریق پرتال قابل دسترسی است.

عدم نیاز به تغییرات در رفتار کاربر.

اگر بخواهیم در مورد Single Sing-on توضیح بیشتری بدهیم، باید به این نکته دقت شود که می‌خواهیم چیزی را به کاربرانمان ارائه دهیم که با آن احساس راحتی کنند و احتیاج دوباره کاری در هیچ زمینه‌ای وجود نداشته باشد.

یکی از اعمالی که در کاربر ناچار به انجام آن است، احراز هویت است.

هروقت کاربرد احتیاج به دسترسی منبعی را پیدا کرد، سیستم باید او را احراز هویت کند که این در جهت حفظ امنیت سیستم و منابع اطلاعاتی است.

همانطور که گفته شد، در پرتال دسترسی به منابع بسیاری ـ در صورت مجاز بودن ـ امکان‌پذیر است که این منابع ممکن است از Applicationهای مختلفی باشد که احتمالاً هر کدام عمل Authentication مربوط به خود را دارند .

برای کاربر کسل کننده است که بخواهد برای دستری به n منبع ارائه شده از طریق پرتال، n بار Login, Password خود را وارد کند.

Single Sing-on راهی است در جهت سادگی کار برای کاربران.

در این روش کاربر فقط یک بار Password, Login خود را وارد می‌کند و این احراز هویت برای تمام منابع مورد دسترس به کار می‌رود.

مزیت‌هایی که برای این پرتال وجود دارد، را می‌توان در موارد زیر خلاصه کرد: دسترسی امن به اطلاعات، برنامه‌های کاربردی برای کارمندان، شرکا و مشتریان.

تجربه‌های کاربری بهتر و کاهش هزینه از طریق دسترس Single Sing-on به منابع پرتال.

بهبود بازگشت سرمایه از طریق کاهش هزینه‌ها، بهبود کارایی و توانایی ایجاد سرویس‌های درآمدزا.

به دلیل نقش و زمینه‌های جداگانه که در مواجه با پرتال وجود دارد، از دیدگاه‌های مختلف می‌توان آنها را مورد توجه قرار داد.

در بالاترین سطح، سه دیدگاه از پرتال جود دارد: الف) از دیدگاه Business: مالک Business یک پرتال، به عنوان وسیله‌ای در جهت رسیدن به اهداف مشخص در زمینه شغلی با استفاده از یک سری اطلاعات و Applicationهای به هم متصل می‌نگرد.

اهداف موجود در این نگرش: اولین هدف، بهینه کردن فعالیت‌ها است.

با ارائه ابزار Navigation, Search قدرتمند با Personalized, Applicationها، ترکیب شده است (مثل Knowledge management, HR Integration, …) دومین هدف، کاهش هزینه‌های عملکردی با تعبیرات عقلانی در مورد Infrastructure و متمرکز کردن هزینه‌های نرم‌افزاری است (چون یک پرتال با یک سری مشخصی از نرم‌افزارها جایگزین می‌شود و یک دپارتمان فراساختاری متمرکز، مسولیت انجام عملکردها را به عهده می‌گیرد).

سومین هدف، کاهش زمان هزینه برای معرفی Applicationهای جدید است (Applicationهای جدید، می‌توانند عملکردهای پرتال را مثل SSO، امنیت، مدیریت کاربر، دایرکتوری، Interface و طراحی تعاملات کاربر و ...

را دوباره استفاده کنند.) ب) پرتال از دیدگاه کاربر: کاربرد پرتال، کاربر نهایی پرتال است.

کاربر پرتال، دید شخصی از کل اطلاعات و برنامه‌های جمع شده دارد.

برای کاربر پرتال، معمولاً موارد زیر مورد علاقه است: Functionality Look and Fee Availability Ease of use Reliability ج) دیدگاه تکنیکال پرتال: مهندس پرتال (Technical staff)، در مورد ساخت و نگهداری پرتال، مسئول است.

مهندس پرتال از ویژگی‌های ارائه شده در معماریو فراساختار تکنیکی، جهت ساخت عملکرد پرتال و برنامه‌های Businessی، استفاده می‌کند.

پرتالی برای مالک Business ساخته می‌شود که برای او با برگشت سرمایه همراه است.

هزینه ایجاد و نگهداری یک پرتال با افزایش سود رسیده برای مالک آن، توجیه می‌شود که این سود یا از راه بوجود آمدن Business جدید است و یا از راه کاهش هزینه‌ سرویس‌های موجود.

و بعد، پرتال به عنوان Platformی که در آن بسیاری از سرویس‌ها ارائه می‌شود، منتشر می‌شود.

از آنجا که در پرتال، نیازهای یک شخص، در یک زمینه مشخص برآورده می‌شود، لذا پرتال‌ها باید بسیار منعطف باشند که این انعطاف‌پذیری می‌توان در ایجاد و ظهور پرتال‌های چندگانه، نمود پیدا کند، در حالی که تنها با یک Infrastructure کار می‌کنند.

فواید دیگر پرتال استفاده مفید از برنامه‌های کاربردی موجود اولین قدم در بهینه‌سازی استفاده از اطلاعات بدون ساختار دسترسی سریع و بهینه‌تر به کلیه منابع اطلاعاتی، از هر جا.

کاهش هزینه‌ها به دلیل متمرکز نمودن منابع و رفع بی‌نظمی‌ موجود در برنامه‌ها و سیستم‌های پراکنده.

کاهش هزینه‌های توسعه نرم‌افزار.

انواع پرتال‌ها دسته‌بندی پرتال‌ها بسیار متنوع است.

از یک دید، می‌توان پرتال‌ها را با توجه به محدوده‌ای که پوشش می‌دهند، دسته‌بندی کرد و از دید دیگر، آنها را با توجه به کاربرد، درنظر گرفت.

در دسته‌بندی اول، می‌توان 4 طبقه را درنظر گرفت: portal که به پرتال‌های B2E دلالت می‌کند و شامل موارد زیر است: EIP: به مثال‌هایی در این زمینه می‌توان اشاره کرد: Business Intelligence portal Business Area portal Horizontal portals که خود شامل مثال‌های زیر است: Collaborative portal (ECP) Exprisite portal (EEP) Knowledg portals (EKP) Content Management Document Management Role portal e-Business portal که شامل سه دسته زیر است: Extended portal e-Marketplace portal ASP portal Personal (WAP) portals Pervasive portal or mobility portals Appliance portals Piblic or Mega (Internet) portals که شامل دسته‌های زیر است: General public portal or mega portal Industrial portals, vertical portal or vortal از دید دیگر، پرتال‌ها به سه دسته تقسیم می‌شوند: (Business to Employee) B2E (Business to Business) B2B (Business to Customer) B2C معرفی Functionalityهای پرتال در این بخش، به معرفی Functionalityهای پرتال می‌پردازیم.

در حقیقت آنچه که پرتال را از برنامه‌های integrate شده جدا می‌کند، داشتن Functionalityهایی است که پرتال داراست.

Content Management تاثیرات عمومی‌سازی و حالت خاص اینترنت، چالش‌های ویژه‌ای را برای کمپانی‌ها در پی دارد که باعث می‌شود تا نیاز به مدیریت دارایی خود را در یک مقیاس سراسری یا ملی، احساس کنند.

به دلیل نداشتن یک مدیریت درست در دستکاری داده‌ها در وب، یک بی‌نظمی به وجود خواهد آمد که Content management این مشکل را حل خواهد کرد.

به دین صورت که مدیریت Content را از مرحله ایجاد انتشار به عهده می‌گیرد.

Content در حقیقت به آیتم‌های موجود در صفحه اشاره دارد که می‌تواند متن، تصویر، انیمیشن و موارد دیگر باشد.

امروزه اداره‌های Paperless، با استفاده از انقلاب e-business به دستاوردهای عمده‌ای در دسترسی آنی به اطلاعات الکترونیکی رسیده‌اند.

چالشی که صنایع با آن روبرو هستند، نگهداری دارائیشان و تامین مجموعه‌ای از آیتم‌های مدیا مختلف است، به گونه‌ای که سازگاری، صحت و تناسب در آن رعایت شود و در همان زمان قابل دسترسی و اصلاح باشد.

معمولاً اطلاعات الکترونیکی، یکی از انواع فرمت‌ها است که می‌تواند متن، تصاویر گرافیکی از انواع مختلف انیمیشن و صدا باشد.

استفاده کردن از این اطلاعات از طریق یک سازمان، نیازمند کنترل و اسمبلی بخش‌های اطلاعات در یک طرح سازگار و ارائه آن به همان نحو مورد درخواست است.

مساله‌ای که سازمان‌ها با آن روبرو هستند، این است که رسیدن به هدف گفته شده، آیا از یک راه کم‌هزینه قابل انجام است؟

Content management یک چارچوب مدیریتی را حول اطلاعات مالی و شغلی سازمان‌ها، ارائه می‌دهد.

یک Content management خوب شامل مورد زیر است: یک صورت اطلاعاتی دسته‌بندی شده از کل آیتم‌های Content و کنترل استفاده از آنها.

اجازه sort و فیلترگذاری آیتم‌ها که ناشی از مورد اول است و باعث انعطاف‌پذیری خواهد شد.

کنترل تغییرات که باعث اطمینان از این می‌شود که تنها افراد مجاز قادر به ایجاد، تغییر یا اصلاح Content هستند.

سازگاری بین بخش‌های مختلف تولید شده توسط افراد مختلف سازمان.

اطمینان از جامعیت ساختار یافته برای آیتم‌هایی که به عنوان یک موجودیت به هم لینک شده‌اند.

از طرف دیگر، با داشتن این شرط، Remove کردن لینک‌ها ممکن است.

با استفاده از سیستم Content management، کنترل اطلاعات در دست‌های مالک سیستم قرار خواهد گرفت و در ضمن، سطحی از سازگاری و در دسترس بودن که مورد نیاز یک تجارت مدرن است، تولید می‌شود.

Integration این مفهوم به معنی یکپارچه ساختن کلیه منابع اطلاعاتی و برنامه‌های کاربردی داخل و خارج پرتال است.

در این رابطه پیشنهاد شده است که از Connector استفاده شود تا اطلاعات تولید شده جدید توسط منابع، سریعاً بازیابی شوند.

این یک نیاز حیاتی برای پرتال است که بتواند با منابع و برنامه‌های دیگر ارتباط داشته باشد.

برای نمونه فرض کنید یک کاربر لازم است که به صورت Real Time حساب‌های تجاری شرکت‌ها را تحلیل کند و گزارش لحظه به لحظه از آنها داشته باشد، در این صورت لازم است که پرتال به منابع اطلاعاتی آن شرکت‌ها متصل باشند.

بدین ترتیب به راحتی امکان تعامل کاربر با منابع زیادی فراهم می‌شود.

شاید بتوان گفت مهمترین عملکرد پرتال، همین Integration است، چرا که همانطور که قبلاً گفته شد، باعث صرفه‌جویی در هزینه‌های توسعه نرم‌افزار، دسترسی سریع به اطلاعات و ...

شده است.

Aggregation به معنی جمع‌آوری اطلاعات از منابع توزی شده است.

این اطلاعات فایل‌های HTML, XML است که از Legacy Application مختلف مثل (ERP) Enterprise Resource Planning, Mainframe و سیستم‌های بانک اطلاعاتی یا از Web Application مثل E-Mail جمع‌آوری شده است.

پرتال در این رابطه اقدام به جمع‌آوری Content ها از منابع مختلف کرده و به مجموعه‌ای از کانال‌ها تحویل می‌دهد.

به عبارت دیگر، Aggregation به عنوان یک پارسر در پرتال است که همه محتواهای دریافتی را فیلتر می‌کند تا به شکل مناسبتری به کاربر ارائه داده شوند.

فرض کنید پرتال، اطلاعات تجاری (مثل ارزش سهام) مربوط به هر فرد را برای او مهیا می‌کند.

برای ارائه و نمایش این اطلاعات، روند کار بدین صورت است که ابتدا یک سری کامپوننت که Provider نامیده می‌شوند، Feedهای اطلاعاتی مربوطه را (که قالباً به شکل فایل‌های Word, XML, … هستند) از منابع اطلاعاتی جمع‌آوری کرده و به پرتال تحویل می‌دهند، در این رابطه هرگونه اشتباه در Feedها توسط سیستم Aggregation گزارش شده و پردازش می‌شود.

نهایتاً این Feedها به کاربر ارائه می‌شوند.

این سیستم قادر است تعداد Feedهایی را که به کاربر نمایش داده می‌شود، را تنظیم کند.

بدین ترتیب با استفاده از این سیستم، کاربر می‌تواند در تمامی لحظات، اطلاعات مربوط به سهام خود را داشته باشد و در نتیجه تصمیمات تجاری (Business Decision) بهتری بگیرد.

فواید: ارائه یک Single view از اطلاعات برای کابر عدم نیاز / نیاز بسیار محدود به یکپارچه کردن اطلاعات، زیرا بدون Aggregation لازم است که از یکپارچگی (Integration) استفاده شود.

صرفه‌جویی در هزینه‌ها Security دسترسی امن به منابع Enterprise، یکی از مهمترین سرویس‌هایی است که یک پرتال باید عرضه کند.

از آنجا که پرتال به عنوان یک Single Point برای دسترسی به یک سیستم اطلاعاتی است، این عادی است که احراز هویت کل کاربران را باید یکی دانست.

سرعت و همبستگی کاربران، دو جزء اساسی یک استراتژی e-business موفق است.

یک استراتژی e-business موفق، نیازمند سرعت و زمان برای فروش است.

از طرف دیگر، هر پرتالی توسط زمانی که برای هر کاربر نهایی صرف می‌کند، سنجیده می‌شود.

پرتال‌های درون شبکه، دربرگیرنده موجودیت‌های مرتبط و Enterpriseهستند.

پرتال‌های دارای محیطی پویا و باز هستند.

مثلاً در B2E، نیاز به گسترش کسب و کار در اینترنت احساس می‌شود و در نتیجه شریکان جدیدی پیدا خواهند شد و یا در یک مکان فروش الکترونیکی B2B، تهیه کنندگان بسیاری وجود دارد و همچنین با تغییر فروش شریکان و عرضه سرویس‌های شخصی شده روبرو هستیم.

پس پویا بودن محیط پرتال کاملاً قابل درک است.

پس امنیت باید بخشی از استراتژی e-business باشد.

شکل زیر نشان دهنده رشد درآمد e-business در سال‌های اخیر است، ولی در سوی دیگر با هکرها روبرو هستیم.

شکل +++ امنیت در یک محیط پویا و باز متصور نیست، پس چه باید کرد؟

همه فراهم کنندگان پرتال‌ها، نیاز به ارائه دسترسی کنترل شده دارند، هرچند که ایده‌ها در این زمینه متفاوت است.

یک Solution ایده‌آل، خواهد توانست که ماژول‌های احراز هویت منفرد کل Applicationهای تحت یک پرتال را با یک سیستم امنیت سراسری جایگزین کند و نتیجتاً کاربران تنها در یک صفحه مجبورند که تعیین هویت شوند.

لازم نیست که کاربران هر وقت که بخواهند به دیگر برنامه‌هایی که از طریق پرتال قابل دسترسی است، دستیابی داشته باشند، مرتب Login, Password خود را وارد کنند.

خیلی از Enterpriseها برای پیاده‌سازی چنین سیستمی تلاش کرده‌اند که در بهترین نوع خود به عنوان Single Sing-on شناخته شده است.

در این روش، برای دسترسی به چند Application، تنها به یک بار وارد کردن ID نیاز است و Secure Solution را با Applicationهای پرتال موردنظرمان Integerate می‌کنیم.

Single Sing-on امنیت پرتال را به گونه‌ای که برای کاربران مطلوب باشد، را فراهم می‌کند.

در این روش، دسترسی به کل منابعی که باید برای آنها حق دسترسی وجود داشته باشد، با یک Password قابل انجام است.

یکی از چالش‌هایی که پرتال می‌تواند کمک کند، افزایش امنیت عمومی است، در حالی که مدیریت ارتباطات به سادگی امکان‌پذیر است.

به نکات زیر در همین مقوله توجه کنید: مدیریت ارتباط که از طریق زیر قابل انجام است: پشتیبانی ارتباطات چنددامنه‌ای معماری نقش‌گرا احراز هویت شخصی شده، اعمال اختیار و کنترل دسترسی چندلایه‌ای مدیریت ارتباطات اعطا شده (Delegated Manegement) مورد بعدی، کاهش پیچیدگی توسعه Application است که با موارد زیر قابل انجام است: شناسایی متمرکز شده کاربر با احراز هویت پروکسی شده جلوگیری از ایجاد دوباره آنچه قبلاً بوجود آمده است سادگی در پروسه شناسایی سراسری که در مورد زیر محقق می‌شود: Single Sing-on برای برنامه‌های کاربردی اگر به شکل زیر توجه شود، مدیریت عمومی ارتباطات در آن به صورت یک دایرکتوری نمایش داده شده است: +++ در شکل زیر، عمل Authorization را می‌بینید که از پروفایل‌هایی برای انجام این کار استفاده شده است.

در هر سطحی، پروفایلی استفاده شده است که در آن احرار هویت، قوانین اعطای اختیار و قوانین خود پروفایل گنجانده شده است.

شکل ++++ می‌توان مدیریت ارتباطات را به طور متمرکز درآورد و به صورت Delegated administration به آن نگاه کرد.

در این صورت، لازم نیست خود را مستقیماً در عمل احراز هویت دخالت دهیم، بلکه می‌توان این عمل را به طور وکالتی دسته‌بندی کرد و در حقیقت مدیریت را سطح‌بندی کرد.

شکل زیر، گویای این واقعیت است.

شکل ++++ برای اینکه بتوان Enterprise prortal را گسترش داد، به یک سری سرویس‌های امنیتی کلیدی نیاز است، از جمله: چنددامنه‌ای احراز هویت، کنترل دسترسی و پروفایل نقش‌گرا سادگی دسترسی از طریق Single Sing-on Delegated administration سرویس‌های امنیتی شامل: Authentication، کنترل دسترسی (چه Applicationهایی باید برای کاربر قابل دسترسی باشند) و Authorization است.

متمرکز کردن مدیریت امنیت اطلاعاتی، سطح امنیت ارائه شده را بالا می‌برد و مخارج سرویس‌های امنیتی برای Applicationهای جدید را کاهش می‌دهد.

برای رسیدن به این مزایا، استفاده از سرویس‌های امنیتی، دربرگیرنده Applicationها و سرویس‌ها خواهد بود.

Collaboration نیاز به جنبه‌های Collaboration از طریق پرتال به تدریج مهم می‌شود، آنقدر مهم که بعضی از فروشندگان Portal-solution در این زمینه به طور ویژه کار می‌کنند.

به استثنای آن فروشندگانی که محصولشان را در ارتباط با Groupware tool موجود ساخته‌اند، فروشندگان EIP معمولاً یکی از دو رویکرد را برای Collaboration انتخاب می‌کنند.

بعضی‌ها Groupware tool راهنما را انتخاب می‌کنند، در حالی که بعضی‌ها، ماژول‌های آماده برای استفاده را که مستقیماً در پرتال قابل جایدهی است، را ترجیح می‌دهند.

بسیاری از محصولات پرتال، عملکردهای اصلی از جمله E-Mail و Shared calendar و یا عملکردهایی با اهمیت پایین‌تر مثل Forumها را فراهم می‌کنند.

این ابزار معمولاً از طریق Legacy applicationها عرضه می‌شود.

اگرچه بعضی از فروشندگان، ماژول‌های آماده برای استفاده را به عنوان یک بخش از Solutionشان عرضه می‌کنند.

یکی از نکات کلیدی در انتخاب یک پرتال خوب، مساله Collaborative است.

برای داشتن بالاترین ارزش از اطلاعات شغلی، کاربران نهایی باید قادر به اشتراک‌گذاری اطلاعات به طور متحد با دیگران در سازمان باشند.

این بدین معنی است که آنها باید بتوانند برای دو چیز اختیار داشته باشند: اولاً Publish اطلاعات برای کاربران یا گروه‌های منتخب و ثانیاً Subscribe به اطلاعات مناسب که توسط دیگران فرستاده شده است.

Search & Categorization موتورهای جستجوی Online، اولین پرتال‌ها بودند.

امروزه این عملکرد یک بخش ضروری از هر پرتالی است، خواه آن B2E, B2B, B2C باشد.

از آنجا که نقش پرتال‌ها جمع‌آوری و فراهم ساختن اطلاعات زیاد است، پرتال باید جستجو را راحت کند و یک سیستم طبقه‌بندی را عرضه کند که داده را تحت انواع گوناگونی شم‌هایی که به خوبی شناسایی شده‌اند، با هم گروه کند.

هدف عملکرد جستجو، پوشش دادن بسیاری اطلاعات قابل فراهم از یک Portal interface است.

در نتیجه، مطلوب این است که جستجو از طریق flat fileها (HTML Page با توجه به محتوا و header، مستندات XML و فایل‌های اسکی در مجموع)، RDBMSها، PDF، مستندات Word و Notes و هر مستند دیگری از یک Content-management tool قابل انجام باشد.

علاوه بر این، ابزار جستجو قادر به ایندکس‌گذاری کل مخزن پرتال است (که شامل مدیریت حقوق دسترسی مبتنی بر پروفایل، برای محتوای پرتال نیز است) که بهترین سازگاری را برای استفاده از طریق یک پرتال را دارد.

این عملکرد معمولاً توسط پرتال‌هایی که Search solution خودشان را راه می‌اندازند، فراهم شده است که در مقابل آنها محصولاتی که جمع شدن با Third party search solution را پیشنهاد می‌دهند، هستند.

اگر بخواهیم در مورد Third party search solution توضیح مختصری بدهیم، باید این را بگوییم که طرف اول در این جستجو کسی است که نرم‌افزار را می‌خرد، طرف دوم کسی است که نرم‌افزار را می‌فروشد و طرف سوم کسی است که یک ارزش افزوده روی نرم‌افزار شرکت دیگر بوجود می‌آورد تا طرف اول علاوه بر خرید، از طرف دوم از او نیز خرید کند.

مثلاً، سازمانی یک پرتال را از شرکت A می‌خرد، این پرتال نرم‌افزار Search ندارد یا امکاناتش خوب نیست، آن سازمان از شرکت B یا همان طرف دوم نرم‌افزار Search را می‌خرد که روی پرتال شرکت A نصب می‌شود.

عملکرد طبقه‌بندی، برای کلاس‌بندی اطلاعات استفاده می‌شود.

هدف این عملکرد،‌ سادگی جستجو و بهبود کیفیت آن است که در بازگرداندن نتیجه‌ای که مناسب‌تر است، نمود پیدا می‌کند.

طبقه‌بندی می‌تواند اتوماتیک و یا به طور دستی با ایجاد ساختار درختی و شم‌های تعریف شده از قبل یا مبتنی بر آنالیز مفهومی انجام شود.

Personalization عمده فروشندگان بر Leading search / categorization solution تکیه می‌کنند.

آن فروشندگان که Portal solutionشان را حول جستجو یا طبقه‌بندی بهبود داده‌اند، بدون تردید در دورنمای آینده، از رقبای خود یک پله جلوترند.

یکی از مهمترین مشکلات امکانات (Functionality) پرتال است که باعث می‌شود هر کاربر با توجه به نیاز و علاقه خود اطلاعات را دریافت کند.

بدین ترتیب Content انتخاب شده توسط کاربر به او ارائه می‌شود و رفتار پرتال متناسب با نیاز کاربر تغییر داده می‌شود.

سایت My Yahoo نمونه‌ای از Personalization را نشان می‌دهد که در آن شکل و محتوای Home page از کاربر پرسیده شده و به همان صورت برای او به نمایش در‌می‌آید.

به طور کلی، در ارائه یک صفحه از یک سایت، 3 گزینه اساسی وجود دارد: Content طرح و نحوه نمایش Content (Layout) لینک‌های موجود (Navigation) ساده‌ترین شکل Personalization، این است که با استفاده از اطلاعات محدودی که از کاربر داریم، تغییر ناچیزی در صفحات او ایجاد کنیم.

به عنوان نمونه در صفحه اول با ذکر نامش به او خوشامد بگوییم.

طرح کلی، فونت و رنگ صفحات گزینه‌های بعدی برای انجام عمل Personalization هستند که در این میان برای ایجاد یک صفحه متناسب با هر کاربر به یک سیستم Content Management نیاز داریم.

در مراحل پیشرفته‌تر، طرح و ساختار Content و حتی لینک‌های موجود در صفحه و ترتیب نمایش آنها بنابر درخواست کاربرد تغیر داده می‌شود.

به عنوان مثال، کاربری می‌خواهد که لینک‌هایی به اطلاعاتی با کامپیوتر داشته باشد و آگهی‌های تجاری را نیز دریافت کند.

به این ترتیب در این مورد (مرحله دوم) سیستم برای Personalization با کاربر در تعامل است و حتی ارتباط بین او و منابع اطلاعاتی مورد نیازش برقرار می‌کند.

اخیراً که اطلاعات کامل کاربر برای عمل احراز هویت و مجازشناسی او ذخیره می‌شود، نگهداری از اطلاعات مربوط به Personalization به راحتی امکان‌پذیر و قابل مدیریت است.

کلیه اطلاعاتی که از کابر در مورد چگونگی نمایش صفحات گرفته می‌شود، در یک پروفایل ذخیره می‌شود.

مقایسه Personalization و Customization Personalization دقیقاً نقطه مقابل Customization است، زیرا در اینجا پرتال همه کارها را انجام می‌دهد و در اینجا مورد بحث می‌شود که در پشت صفحه پرتال قادر به ارائه نمایش صفحه به دلخواه کاربر است و عملکرد سیستم مشخص می‌شود، در حالی که در Customization از دید کاربر به این مساله می‌پردازیم.

خلاصه پرتال دربرگیرنده مفاهیمی در قالب تکنولوژی اطلاعات است که سعی دارد با بکار بردن آنها، سازمان‌های ذینفع را در سرویس‌دهی هرچه بهتر در برابر کاربرانشان یاری کنند.

هدفی که مثلاً در تجارت الکترونیکی یک هدف ویژه است، پرتال‌ها یک راه منفرد ورودی به منابع اطلاعاتی و برنامه‌های کاربردی هستند.

پرتال‌ها دارای چند Functionality اساسی است و از دیدگاه‌های مختلفی به چند دسته تقسیم می‌شود.

مثلاً در یک دسته‌بندی به B2E, B2C, B2B تقسیم می‌شوند.

پرتال با بهره‌گیری از مفهوم Content Management، کاربران را قادر می‌کند تا بدون داشتن دانش برنامه‌نویسی، Contentهای مورد نظرشان را در صفحات سایت وارد کنند و آنچه را که دوست دارند، در آن ببینند.

پرتال‌ها باید بتوانند با بازگشت سرمایه همراه باشند.

منابع: http://www.sybese.com/peroducs/ep http://enterprise.yahoo.com/services/portals.php http://www.redhat.com/software/rha معرفی متدلوژی تحلیل و طراحی RUP مقدمه: RUP به عنوان یک متدلوژی شیءگرا دارای قابلیت‌های فراوانی است که در این قسمت به مرور دو فاز بعدی این متد یعنی فازهای تحلیل و طراحی و پیاده‌سازی می‌پردازیم.

تحلیل و طراحی سیستم (Analysis & Design) هدف از اجرای این فاز مدل‌سازی نیازمندی‌ها، ایجاد یک معماری مناسب برای سیستم و متعادل کردن این مدل جهت تطابق با محیط پیاده‌سازی می‌باشد.

روند عملیاتی این فاز در شکل زیر مشاهده می‌شود.

شکل ++++ بررسی قسمت‌های مختلف فلوچارت تحلیل و طراحی سیستم الف) تعریف معماری سیستم در این مرحله ابتدا مدل اولیه معماری سیستم تهیه می‌گردد که در آن یک مجموعه ابتدایی از عناصر مهمی که پایه کار تحلیلگر می‌باشند، مجموعه‌ای شامل مکانیزم‌های تحلیل و مدل‌های ادراکی use case مرتبط با این مرحله و لایه‌های اصلی سیستم تعریف شده و سازماندهی می‌گردند سپس کلاس‌های فاز تجزیه و تحلیل از روی use caseهای اصلی شناسایی شده و مدل ادراکی use caseها از روی تآثیر متقابل کلاس‌ها بر یکدیگر به روزرسانی می‌شوند.

مواردی که می‌بایست در این قسمت مورد توجه قرار گیرند، عبارتند از: کارایی مقیاس‌پذیری، همزمانی پردازش‌ها و threadها و تشخیص کلاس‌ها در use caseها و تفکیک آن‌ها تیم تحلیل می‌بایست دارای تعدادی خبره دامنه باشد تا بتوانند موارد اصلی سیستم را شناسایی کنند، این افراد باید دارای تجربه کافی در طبقه‌بندی و سازماندهی مدل بوده و توانایی تبدیل threadهای مجزا به یک مدل معماری منسجم را داشته باشند.

به طور کلی برای تعریف معماری سیستم، دو فاز تحلیل معماری سیستم و تحلیل use case‌ها وجود دارند.

ابتدا در فاز تحلیل معماری سیستم، نگاهی گذرا بر ساختار سیستم خواهیم داشت که در آن use caseهای اصلی مشخص شده و در فاز تحلیل use case، هر یک از آن‌ها به طور کامل مورد تجزیه و تحلیل قرار می‌گیرند.

پس از تجزیه و تحلیل هر use case، معماری سیستم برای تطابق با رفتارهای جدید به روزرسانی می‌گردد.

درخواست‌های اعمال تغییرات در سیستم بر روی معماری آن تأثیر می‌گذارند که این تغییرات ممکن است بسته به محدوده آن‌ها باعث ایجاد تغییر در هر قسمت پروسه گردند.

حال به شرح مختصری از هر یک از فازهای مذکور می‌پردازیم: تحلیل معماری سیستم در این بخش با توجه به تجربیات حاصله از بررسی سیستم‌های دیگر و مسایل مشابه معماری مناسبی برای سیستم، مکانیزم‌های اصلی، قابلیت استفاده مجدد (reuseability) و قراردادهای مدل‌سازی سیستم تعریف شده و ورودی‌های لازم جهت طراحی تهیه می‌گردند.

فعالیت‌های لازم جهت تحلیل سیستم به شرح زیر می‌باشند: تعریف تشکیلات کلی زیرسیستم تعیین مکانیزم‌های تحلیل تشخیص بخش‌های اصلی سیستم ساخت مدل ادراکی use case بازبینی نتایج تحلیل use caseها برای تحلیل use caseها، کلاس‌های use case مربوطه که به کمک آن ها جریان رویدادها شکل می‌گیرد، شناسایی شده سپس رفتارهای use case با استفاده از مدل ادراکی use case به آن کلاس‌ها نسبت داده می‌شود.

همچنین شناخت مسوولیت‌ها، خواص و پیوستگی کلاس‌ها و توجه به کاربرد مکانیزم‌های معماری از جمله اهداف این بخش می‌باشند.

برای تحلیل use caseها ابتدا توضیحات مرتبط با آن‌ها تکمیل گردیده سپس برای هر یک از مدل‌های ادراکی use case کلاس‌های مناسب تشخیص داده شده و این رفتارها به کلاس‌ها نسبت داده می‌شوند.

در مرحله بعد مسوولیت‌ها، خواص، وابستگی‌ها و مکانیزم‌های تحلیل در هر یک از کلاس‌ها تعیین شده و سرانجام نتایج تحلیل use case مورد ارزیابی قرار می‌گیرند.

ب) اصلاح معماری سیستم در این مرحله شناسایی اجزاء و مکانیزم‌های مناسب طراحی از روی عناصر فاز تحلیل صورت می‌پذیرد.

همچنین سازماندهی سیستم و ساختار اجرایی آن، به موازات تهیه مدل پیاده‌سازی انجام می‌گیرد.

از آن جایی که قسمت‌های اصلی فاز پیاده‌سازی به فعالیت‌های ساخت و معماری سیستم جهت می‌دهند، بررسی دقیق آن‌ها از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است و افراد تیم معماری می‌بایست مهارت‌های کافی در این زمینه را داشته باشند.

فعالیت‌های این بخش که با شناسایی مکانیزم‌ها و اجزاء طراحی آغاز می‌گردند، جهت حصول اطمینان از یکسان نبودن عملکرد اجزاء قدیم و جدید می‌باشند.

همچنین ثبت اجزاء طراحی موجود از دیگر اقدامات این مرحله است.

از طرفی جهت ایجاد سازگاری و توزیع پذیری سیستم توصیف می‌گردند.

حال به شرح مختصری از هر یک فعالیت‌های مذکور می‌پردازیم: شناسایی مکانیزم‌های طراحی هدف، تبدیل مکانیزم‌های تحلیل به مکانیزم‌های طراحی است که البته این کار با توجه به محیط پیاده‌سازی انجام می‌شود.

مراحل شناسایی مکانیزم‌های طراحی به ترتیب عبارتند از: طبقه‌بندی بخش‌هایی که از مکانیزم‌های طراحی استفاده می‌کنند.

تهیه فهرست مکانیزم‌های پیاده‌سازی تبدیل مکانیزم‌های طراحی به مکانیزم‌های پیاده‌سازی مستندسازی مکانیزم‌های ساختار سیستم شناسایی اجزاء طراحی در اینجا، هدف شناسایی اثر متقابل کلاس‌ها جهت تشخیص اجزاء مدل طراحی می‌باشد.

مراحل تشخیص اجزاء طراحی عبارتند از: شناسایی علایم رویدادها