تاریخچهٔ مایکروسافت
مایکروسافت یک شرکت چند ملیتی فن آوری رایانه است. تاریخچهٔ مایکروسافت از چهارم آوریل ۱۹۷۵ میلادی آغاز می شود، زمانی که توسط بیل گیتس و پل آلن در آلبوکرکی تأسیس شد.[۱] پر فروش ترین محصولات آن در حال حاضر مایکروسافت ویندوز (Microsoft Windows) و مایکروسافت آفیس (Microsoft Office) می باشند. مایکروسافت با درآمد سالیانه ی ۴۴.۲۸ میلیارد دلار و ۷۶۰۰۰ کارمند در ۱۰۲ کشور به موفقیت بزرگی رسیده است. مایکروسافت در زمینه طراحی، توسعه، ساخت، صدور مجوز، پشتیبانی و ارائه ی خدمات نرم افزاری برای وسایل کامپیوتری فعال است.[۲][۳][۴]
تأسیس مایکروسافت (۱۹۷۵-۱۹۸۵)
تصویر کارمندان مایکروسافت در سال ۱۹۷۸ از راست به چپ:
بالا: جیم لین، باب والاس، استیو وود
وسط: گوردون لتوین، مارک مکدونالد، باب گرینبرگ، باب او-ریر
پایین: پل آلن، مارلا وود، اندرآ لوئیز، بیل گیتس
بعد از مطالعه شماره اول ژانویه ۱۹۷۵ مجله ی Popular Electronics که حاوی اطلاعاتی در مورد Altair ۸۸۰۰ بود. (Altair۸۸۰۰ اولین microcomputer (کوچک رایانه)ای بود که وارد عرصه رقابت کامپیوتری شد.) بیل گیتس با MITS که سازنده آن میکرو کامپیوتر بود تماس گرفت و آنان را از ساخت نرم افزار برنامه نویسی برای Altair 8800 که نام آن را بیسیک (BASIC) گذاشته بودند، مطلع ساخت.[۵] بیل گیتس تا آن زمان نه یک سیستم Altair و نه حتی یک مترجم ساده داشت، با این حال در طول هشت هفته قبل از اجرای اولیه نرم افزار او و آلن یک برنامه ی مفسر نوشتند. مترجم در اجرای آزمایشی کار کرد و MITS پذیرفت تا BASIC را بخرد و Altair BASIC را روانه ی بازار کند.[۶] گیتس دانشگاه (هاروارد) را رها کرد و به آلبوکرکی در نیومکزیکو یعنی جایی که MITS قرار داشت رفت و مایکروسافت را در آنجا تأسیس کرد. نام مایکروسافت (Microsoft) بدون خط تیره اولین بار توسط بیل گیتس در نامه ای که در ۲۹ نوامبر ۱۹۷۵ به پل آلن نوشت، به کار برده شد[۶]، و در ۲۶ نوامبر ۱۹۶۷ به عنوان علامت تجاری ثبت شد.[۵] اولین دفتر بین المللی مایکروسافت در اولین روز نوامبر سال 1978 میلادی در ژاپن با نام ASCII Microsoft (با نام فعلی Microsoft Japan) تأسیس شد.[۵] در ۱ ژانویه ۱۹۷۹ شرکت از آلبوکرکی به مکان جدیدش در بلویو (Bellevue) در واشنگتن منتقل شد.[۵] استیو بالمر در سال 1980 به شرکت پیوست و بعدا با مدیرعاملی بیل گیتس هم موافقت کرد.[۵][۵] مایکروسافت اولین سیستم عامل خود را در ۱۹۸۰ به بازار عرضه کرد. این سیستم عامل، که نسخه ی تغییر یافته ای از یونیکس (Unix) بود با کسب اجازه از شرکت ای-تی-اند-تی (AT&T) با عنوان زی نیکس (Xenix) به بازار فرستاده شد. زی نیکس خیلی فراگیر نبود و در ابتدا فقط توسط نرم‌افزارسازها مورد استفاده قرار می گرفت.[۷][۸] مایکروسافت ورد با عنوان اصلی مولتی-تول ورد (Multi-Tool Word) به خاطر رواج ایده ی هر چه می بینی، همان را می گیری معروف شد. ورد همچنین اولین برنامه ای بود که قابلیتهایی همچون نمایش متن های بولد (Bold) را داشت. اولین بار کپی های مجانی نسخه نمایشی مایکروسافت ورد به همراه شماره نوامبر ۸۳ مجله پی سی ورد (PC World) توزیع شد، و با این کار مایکروسافت ورد (Microsoft Word) اولین برنامه ای شد که بر روی دیسک همراه یک مجله پخش شد.[۹] اگر چه زی نیکس هیچگاه مستقیما به فروش عمومی نرسید با این حال اجازه فروش آن به تعداد زیادی از سازندگان تجهیزات اصلی (OEM) داده شد. در میانه ی دهه ی 80 میلادی مایکروسافت به طور کامل از تجارت یونیکس خارج شد.[۷] اما موفقیت اصلی مایکروسافت، با سیستم عامل داس (Dos: Disk Operating System) اتفاق افتاد، بعد از مذاکرات بی حاصل با Digital Research، آی‌بی‌ام (IBM) قراردادی با مایکروسافت بست تا نسخه ی جدیدی از سیستم عامل سی‌پی‌ام (CP/M) را برای کامپیوترهای شخصی آی‌بی‌ام تهیه کند. مایکروسافت برای این کار یک سیستم عاملی مشابه سیستم عامل سی‌پی‌ام با نام 86-DOS را از شرکت Seattle Computer Products و تیم پترسن با قیمتی کمتر از ۵۰ هزار دلار خرید. آی‌بی‌ام هم نام آن را به PC-DOS تغییر داد. به خاطر قوانین کپی رایتی که متوجه سی‌پی‌ام بود، آی‌بی‌ام سی‌پی‌ام (CP/M) را با قیمت ۲۵۰ دلار در کنار پی‌سی-داس(PC-DOS) که ۴۰ دلار قیمت داشت به بازار عرضه کرد، و سرانجام پی‌سی-داس به خاطر قیمت کمترش به استاندارد تبدیل شد.[۱۰][۱۱] حوالی سالهای 1983 مایکروسافت با همکاری چند شرکت دیگر کامپیوتری خانگی با نام MSX را به بازار عرضه کرد که نسخه ی DOS مخصوص مایکروسافت، با نام MSX-DOS را اجرا می کرد، که در ژاپن، اروپا و آمریکای جنوبی بسیار پرطرفدار شد.[۶][۱۲][۱۳] چندی بعد پس از این که شرکت Columbia Data Products با موفقیت بایوس (BIOS) آی‌بی‌ام را شبیه سازی کرد، بازار شاهد افزایش چشمگیر کامپیوترهای شخصی مشابه IBM از طرف شرکتهایی همچون Eagle Computer و Compaq بود.[۱۴][۱۵][۱۶][۱۷] معامله مایکروسافت با آی‌بی‌ام به آن اجازه میداد که امکان توزیع و فروش نسخه ی DOS مخصوص خود یعنی MS-DOS را داشته باشد، به همین دلیل مایکروسافت با فروش سیستم عامل خود در بازار داغ سیستم عامل برای کامپیوترهای مشابه IBM از یک شرکت کوچک به یکی از بزرگ‌ترین شرکت های نرم افزاری در صنعت کامپیوترهای خانگی تبدیل شد.[۱۸] با عرضه موشواره ی مایکروسافت در دوم مه ۱۹۸۳ مایکروسافت تولیدات خود را توسعه بخشد، ادامه ی این توسعه با ایجاد قسمتی برای نشر کتاب به نام Microsoft Press در یازدهم جولای همان سال همراه بود.[۵]
تاریخچه تکامل سیستم عامل ویندوز
در سال 1983 شرکت مایکروسافت خبری درباره ابداع اولین واسطه گرافیکی کاربری برای سیستم عامل MS-DOS بنام Windows منتشر کرد. این سیستم عامل گرافیکی برای کامپیوترهای IBM و سازگار با آن طراحی شده بود. مایکروسافت مدل این واسطه گرافیکی را از روی سیستم عامل MacOS متعلق به کامپیوترهای Apple اقتباس کرده بود.
اولین نسخه مستقل مایکروسافت ویندوز، یعنی نسخه 1.0 در سال 1985 وارد بازار شد و فاقد کارکرد لازم برای جلب توجه عموم بود. ویندوز 1.0 یک سیستم عامل کامل بشمار نمی رفت، بلکه در حقیقت یک MS-DOS گسترش یافته بود و نواقص ذاتی و الگوهای آنرا به ارث می برد.
علاوه براین، چالش های قانونی با Apple باعث محدودیت کارکردی بیشتر آن می شد. برای مثال ویندوز 1.0 تک پنجره ای بود و پنجره های مختلف آن نمی توانستند بر روی یکدیگر یا کنار هم قرار گیرند. همچنین سطل زباله فایلهای پاک شده نیز نداشت، زیرا Apple حق قانونی این ابداع را متعلق به خود می دانست. بعدها مایکروسافت با امضای یک موافقتنامه اعطای گواهی، این محدودیت را برطرف کرد.