تکنولوژی ذخیره و بازیابی اطلاعات توسط اشعه لیزر:
تکنولژی ذخیره وبازیابی اطلاعات توسط تابش اشعه لیزر یکی از جدید ترین روشهای ذخیره وبازیابی داده هاست.دراین روش باتابش اشعه روی سطح دیسک حفره های میکروسکپی به وجود می آید که وجود یا عدم وجود حفره در یک محل به منزله یک یا صفر است.دیسکهای نوری از یک صفحه فلزی بسیار نازک و درخشان تشکیل شده است که سطح آن با پلاستیک پوشیده شده است.
دیسک فشرده
صفحه های فشرده از سال 1985 به بازار عرضه شد و از آن تاریخ تاکنون تولید و فروش آن با شتاب حیرت انگیزی افزایش یافته است از دیسک فشرده که به سی دی رام نیز مشهود است و دیسک نوری برای ذخیره و بازیابی حجم زیاد اطلاعات استفاده میشود. در ابتدای بهره گیری از این ماده ، اطلاعات ثبت شده روی آن قابل تعویض و پاک شدن نبود و از نوع حافظه ثابت محسوب میشد اما در حال حاضر دیسکهای فشرده ای به بازار آمده است که قابلیت ضبط مجدد را دارا است. دیسک فشرده علاوه بر اطلاعات، دارای نرم افزاری است که چگونگی استفاده از اطلاعات ثبت شده بر روی دیسک را به کامپیوتر فرمان میدهد . برای استفاده از این دیسکها علاوه بر کامپیوتر باید دیسک گردان نیز داشته باشیم. دیسک فشرده یکی از پدیده های تکنولوژی اطلاعات است که به سرعت تکامل یافته و بخصوص در کتابخانه ها و آرشیوها کاربرد زیادی پیدا کرده است.
نظام ذخیره نوری و استفاده از تکنولوژی لیزری این امکان را میسر میسازد که بتوان مقادیر زیادی اطلاعات را بدون نیاز به فضای زیاد ذخیره کرد. از مزیت های این نظام آن است که نسخه های تکثیرشده به طریق لیزر، صرف نظر از دفعات نسخه برداری عیناً شبیه به نسخه اصلی است.
اشکال گوناگونی از نظامهای ذخیره نوری در دسترس است. همچون لیزر ویژن ، دیسکهای صدا، دیسکهای فشرده با حافظه فقط خواندنی و Worm[26], VCD, CDI, CDG, DVI, DVD, CD-Rom, CD-R, D-RW, DVD-ROM, DVD-R, DVD-RAM, DVD-RW, DVD-R/W, DVD-Video ... که چند مورد از این مواد به اختصار معرفی میکنم.
الف. لیزر ویژن:
دیسکهای معمولاً نقره ای رنگ با 12 اینچ ( 20 سانتی متر) قطر و 4/3 میلی متر ضخامت و سوراخی مرکزی به قطر 35 میلی متر که ظرفیت ذخیره سازی آن بسیار بالاست. امکان ضبط استریو و انتخاب دو زبان متفاوت به لحاظ وجود دو کانال صوتی از ویژگیهای این روش است.
ب. دیسکهای صدا
که برای ضبط و پخش موسیقی متداول است. دیسکهای نقره ای رنگ با قطر 5 اینچ که حداکثر زمان پخش آن تقریباً یک ساعت است و نیز در اندازه کوچکتر با قطر 3 اینچ نیز وجود دارد. در این دیسکها فقط بر روی یک طرف صفحه اطلاعات ذخیره میشود.
ج. دیسکهای فشرده با حافظه فقط خواندنی:
این دیسکها از نظر اندازه و ظاهر مشابه دیسکهای صدا هستند و برای ذخیره اطلاعات و بازیابی آن از طریق کامپیوتر به کار میرود و کاملاً دیجیتالی است. ظرفیت این دیسک در حدود 600 مگابایت اطلاعات و معادل حدود 250 هزار صفحه متن است . ضبط توسط تولید کننده انجام میشود و استفاده کننده نمیتواند در آن تغییری ایجاد کند نوعی از این دیسکها Worm نام دارد . از انواع دیگر دیسکها ویدئو دیسک است که در بخش مواد دیداری توضیح داده شد. از آنجا که دی.وی.دی. گام تکامل بعدی سی.دی رامها است و گنجایش حجم عظیم اطلاعات را دارند به توضیح مفصل این نوع سی.دی ها میپردازیم:
د. DVD
که نام کوتاه و متداول دیسک ویدئویی دیجیتال و یا دیسک چندمنظوره دیجیتال می‌باشد نسل جدید تکنولوژی ذخیره اطلاعات بر روی دیسک نوری بوده و این تکنولوژی قابلیت ذخیره یک فیلم سینمایی بر روی دیسک با کیفیت بالا و صدای عالی و یا ذخیره حجم اطلاعات کامپیوتری بیشتر از CD معمولی را دارد. دی وی.دی. گام تکامل بعدی سی.دی.رامها است و مثل آنها هستند اما اطلاعات زیادی در خود جای میدهند. دی.وی.دی. عنصر اصلی همگرایی تلویزیون و PC است زیرا روشی برای توزیع فیلمها با خصوصیت اضافی همچون زاویه دوربین به انتخاب کاربر و پشتیبانی چندزبانی است هدف تکنولوژی DVD کاربرد تنها یک استاندارد دیجیتال برای امور مختلف در بخش‌های لوازم صوتی و تصویری، کامپیوتر و سینما و موسیقی می‌باشد که در نهایت جایگزین CD صوتی، نوار ویدئو، دیسک لیزری و CD-ROM و نوارهای بازی‌های ویدئویی خواهد شد.DVD از سوی کلیه شرکتهای معتبر الکترونیکی و سازندگان سخت‌افزار کامپیوتری و استودیوهای سینمایی و موسیقی پشتیبانی شده و به همین دلیل موفق‌ترین محصول عرضه شده در بخش الکترونیک مصرفی بوده و به طوری که در کمتر از 4 سال حدود 150 میلیون DVD شامل DVD-ROM و DVD-VIDEO در جهان تولید و عرضه شده است که قابل مقایسه با هیچ دستگاه الکترونیک دیگری از نظر بازاریابی و توفیق در مدت مشابه در بازار نمی‌باشد.DVD از نظر کاربرد و شکل ظاهری انواع مختلفی دارد که مهمترین آنها DVD-VIDEO برای ضبط و پخش فیلم‌های سینمایی و DVD-ROM نوع اصلی برای نگهداری داده‌های کامپیوتری می‌باشد. تفاوت این فرمتها مشابه تفاوت CD صوتی و DVD-ROM می‌باشد. از انواع دیگر:
DVD5 (یک طرفه، یک لایه) با گنجایش 7/4 گیگابایت
DVD9 (یک طرفه، دو لایه) با گنجایش 5/8 گیگابایت
DVD10 (دو طرفه، یک لایه) با گنجایش 4/9 گیگابایت
DVD18 (دو طرفه، دو لایه) با گنجایش 17 گیگابایت
امتیازات DVD به طور کلی شامل ظرفیت زیاد، کیفیت بازسازی صدا و تصویر عالی و تنوع کاربرد آن در بخش‌های مختلف صوتی و تصویری و کامپیوتری می‌باشد. مزایای کلی DVD-VIDEO به طور خلاصه به شرح زیر می‌باشد: