فناوری اطلاعات
واژه‌نامه آکسفورد در برابر واژه انقلاب می‌نویسد: یک دگرگونی کامل، واژگونی اوضاع (مانند نمونه) انقلاب صنعتی، تردیدی نیست که انقلاب صنعتی اثرات عمیقی روی انسان، خانواده او، و محیط کار، لباس، غذا، و حتی نحوه تولد و مرگ او به جای گذاشته است. اثرات اجتماعی کامپیوترها کمتر از اثرات انقلاب صنعتی نبوده است.
اگر «مارشال مک لوهان» امروز زنده بود، حتماً می‌گفت: بله، این همان دهکده‌ای است که می‌گفتیم، دهکده جهانی. کامپیوتر، اینترنت ، ماهواره، شبکه‌های کامپیوتری، و تلفن همراه و فناوریهای مانند آنها دهکده جهانی را عملاً به وجود آورده‌اند. ساکنان هر خانه‌ای که این فناوریها را در اختیار داشته باشند که در حال حاضر بسیاری از خانه‌ها (همین خانه‌های خودمان در ایران) آنها را در اختیار دارند در این دهکده زندگی می‌کنند و از کوچکترین خبر در دوردست‌ترین نقاط دنیا بلافاصله آگاه می‌شوند اگر خبر را یک رویداد شگفت‌انگیز بدانیم.
بسیاری از شرکتها و مؤسسات کشور عزیزمان ایران هم وارد این دهکده شده‌اند. به عنوان نمونه، به نحوه ابلاغ دعوتنامه یکی از کارخانجات خودروسازی کشور به یک مشتری که خودرویی را پیش خرید کرده است توجه کنید:
مشتری از طریق پایگاه وب و شماره‌ای که به او داده‌اند می‌تواند دریابد که قرارداد او در چه مرحله‌ای است. هر وضعیت جدیدی در قرارداد، مثلاً خبر ارسال دعوتنامه، در شبکه کامپیوتری شرکت ثبت می‌شود. خودروساز بلافاصله پس از ارسال دعوتنامه، خبر ارسال آن را در پایگاه وب خود قرار می‌دهد. مشتری همواره می‌تواند با مراجعه به پایگاه وب خودروساز از وضعیت قرارداد خود آگاه شود.
خودروساز دو بار از طریق SMS به مشتری خود ارسال دعوتنامه به نمایندگی را ابلاغ می‌کند.
نمایندگی از طریق تلفن رسیدن دعوتنامه را به مشتری اطلاع می‌دهد.
گویی مشتری در کارخانه حضور دارد و متوجه اتفاقاتی که در مورد قرارداد او رخ می‌دهد می‌شود. بله آنها در یک دهکده زندگی می‌کنند.
بدیهی است که این شرکت خودروسازی کار فوق‌العاده‌ای انجام نداده است و صرفاً از فناوریهای اطلاعات که در حال حاضر بهره‌گیری از آنها کم هزینه است برای مشتری مداری (یکی از شعارهای همان شرکت) استفاده کرده است.
شبکه‌های کامپیوتری و اداره مالیاتی
سه سال از بررسی یک اعتراض در «اداره امور مالیاتی شمال تهران گذشته است. مالیات‌دهنده به طور اتفاقی برای پیگیری پرونده به اداره امور مالیاتی شمال تهران تلفن می‌زند و متوجه می‌شود که برگه رأی صادر شده است و ادعا می‌شود که دوبار (به فاصله 15 روز) برای ابلاغ مراجعه شده است و کسی در محل ابلاغ حضور نداشته است.
(در صورت عدم حضور مؤدی، این برگه باید الصاق می‌شد) مهلت 30 روزه اعتراض بعدی رو به پایان است.
مالیات‌دهنده که سالها انواع قبضهای آب و برق و گاز و تلفن را دریافت کرده است و به ندرت با گم شدن آنها برخورد کرده است به اداره مالیاتی مراجعه می‌کند و مسئله را با رئیس اداره در میان می‌گذارد؛ پاسخ او این بود «بروید شکایت کنید» این پاسخ شاید ده سال قبل یا صد سال قبل پاسخ درستی بود، ول در عصر اطلاعات و در دهکده جهانی پذیرفتنی نیست. اتفاقاً یک هدف فناوریهای اطلاعات آن است که دیگر مردم به دلیل چنین موضوعاتی به دادگاه مراجعه نکنند.
حق اعتراض این مؤدی و بسیاری از مؤدیان دیگر همواره می‌تواند به دلیل قوانین ابلاغ کاملاً قدیمی و حتی باستانی نقض شود. آیا مأمور ابلاغ نمی‌تواند نامه را دور انداخته باشد؟
امروزه فناوریهای فراوانی برای ابلاغ و اطلاع‌رسانی درباره‌آنها به کسانی که ذینفع هستند وجود دارد؛ تلفن ثابت، تلفن همراه، SMS، ایمیل، وب، ماهواره، شبکه کامپیوتر و فکس نمونه‌هایی از آنهاست.
رسیدگی به اعتراض مؤدی در کمیسیون بدوی 3 سال به درازا کشیده است. اگر اداره امور مالیاتی شمال تهران از شبکه کامپیوتری بهره می‌گرفت، می‌توانست در کمتر از یک ماه به پرونده رسیدگی کند. اگر سازمان مالیاتی در ادارات خود از شبکه کامپیوتری بهره می‌گرفت، استعلام از یک حوزه دیگر مالیاتی و یک اداره‌دیگر مالیاتی به سه سال وقت نیاز نداشت. کافی بود که رسیدگی‌کننده با موش خود یک یا چند کلیک کند. نظر به این که هزینه برپایی یک شبکه کامپیوتری چندان زیاد نیست، این پرسش به صورتی جدی مطرح می‌شود که آیا اداره مالیاتی شمال تهران و سازمان مالیاتی به عمد از مزایای کامپیوتر و فناوریهای نوین اطلاعاتی استفاده نمی‌کنند و دلیل خاصی برای آن دارند؟
(کمیسیون بدوی 3 سال طول کشیده است، اگر مسئله در کمیسیون تجدید نظر نیز سه سال و در شورای عالی مالیاتی نیز سه سال طول بکشد، احتمال انصراف مالیات‌دهنده از اعتراض خود چقدر می‌شود؟)
شبکه کامپیوتری وارد خانه‌ها می‌شود
ماهیت شبکه‌ها
طبق یک بررسی، تا چهار سال دیگر در سراسر جهان بیش از 162 میلیون خانه مجهز به یک شبکه کامپیوتری خواهند شد. اگر نگاهی به اطراف خود بیندازید متوجه خواهید شد که بسیاری از کاربران در حال حاضر از مزایای شبکه‌های کامپیوتری بهره می‌گیرند. آنها از شبکه برای استفاده اشتراکی از اینترنت سریع، معاوضه فایلهای موسیقی و عکسهای دیجیتال، آرشیو داده‌ها و مانند آن استفاده می‌کنند. به اجمال، آنها با شبکه خود بیشترین بهره را از سیستمهای خود می‌گیرند. اگر تا به حال یک شبکه کامپیوتر در خانه خود بر پا نکرده‌اید، امروز مطمئناً زمان خوبی برای اجرای این کار است.
انقلاب شبکه
شبکه خانگی مفهوم تازه‌ای نیست. در میان نوآوریهای ارائه شده در ویندوز 95 که بیش از یک دهه پیش انتشار یافت چندین برنامه شبکه‌سازی آسان وجود داشت که عمل وصل کردن چند کامپیوتر را در داخل یک خانه یا یک موسسه اداری کوچک بسیار ساده می‌کرد. متأسفانه، تعداد نسبتاً کمی از کاربران از مزایای این برنامه‌ها بهره گرفتند. زیرا آنها دلیل قانع‌کننده‌ای برای برپایی شبکه نداشتند. در اواسط دهه1990، اینترنت آهسته بود، ارتقاهای سخت‌افزاری پردردسر بودند، و کمتر کسی در خانه بیش از یک کامپیوتر داشت.
اما اکنون اوضاع عوض شده است. دنیا با رشد اقتصادی خوبی جلو آمده است، و قیمت کارتهای حافظه، دیسکهای سخت، کارتهای الکترونیکی، و سایر قطعات سخت‌افزاری کاهش چشمگیری داشته است. ناگهان همه دیدند که می‌توانند با کمتر از 400 هزار تومان یک کامپیوتر رومیزی تقریباً کامل بخرند. تعداد کامپیوترها در بسیاری از خانه‌ها به دو یا چند کامپیوتر رسید.
افزون بر این، کامپیوترهای ارزانتر نسبت به کامپیوترهای نسل قبل‌تر خود سریع‌تر و قدرتمندتر بودند. پردازنده‌ها می‌توانستند پردازش ویدئو و اجرای بازیهای پیچیده را انجام دهند. دیسکهای سخت، ظرفیت ذخیره هزاران آهنگ و عکس دیجیتال را داشتند. درگاههای سرعت بالای USB و Firewire امکان وصل کردن بسیاری از وسایل جانبی را برای کاربران فراهم کردند. اینترنت باند عریض با سرعتهایی چون 1.5 مگابیت در ثانیه یا بهتر نیز پدیدار شدند.
امروزه، شبکه‌های خانگی از یک رؤیا به یک صورت تبدیل شده‌اند. شبکه کامپیوتر علاوه بر آن که پی‌سی‌های به هم متصل را به یک پیکربندی سودمند همتا به همتا تبدیل می‌کند، به کاربران مختلف شبکه امکان می‌دهد که از یک ارتباط باند عریض اینترنت به طور اشتراکی بهره بگیرند. شبکه کامپیوتر می‌تواند امکانات خوبی برای حفاظت از داده‌ها فراهم کند. می‌توانید فایلهای مهم خود را در دیسکهای سخت چند کامپیوتر مختلف شبکه ذخیره کنید.
امروزه تعداد زیادی از کاربران کامپیوتر در خانه خود بیش از یک کامپیوتر دارند. اما تعداد کمی از آنها در خانه یک شبکه کامپیوتر برپا کرده‌اند. بسیاری از آنها فکر می‌کنند که شبکه‌سازی پرهزینه و پیچیده است. ده سال پیش این دو بهانه کاملاً قابل قبول بود، اما امروزه چنین نیست.