نام بین المللی جمهوری خلق لهستان پولند [1] و نام محلی آن پولسکا [2] است . [3] پلنی نام فرانسوی کشورلهستان است. [4] بنا به یک روایت افسانه ای حدود بیش از یکهزارسال پیش درسرزمین کنونی لهستان قومی زندگی میکردهاندکه به نامLAH خطاب میکردند.
وقتی نخستین باردرلهستان دولت مستقلی تشکیل شد به همین مناسبت نام قدیمی رابه این سرزمین اطلاق می کردند درنتیجه مردمان اولیه این کشورله نامیده شدند.کشورهای شرق نیز به تبعیت از همسایگان وسرزمینهای دور وبر لهستان اهالی و ساکنین آنجا را له می نامیدند.امپراطوری عثمانی،ترک ها و تاتارهاکه قسمت اعظمی از سرزمینهای اروپای شرقی امروز را تصرف کرده بودندبه سوی مرزهای شرقی وجنوبی لهستان پیشروی
می کردندواطراف آنراکاملا احاطه کرده بودند به نام له [5] وسپس لهستان را ازملتهای همسایه و اطراف این سرزمین اقتباس نمودند،پس از آنها ،ایرانی ها نیز به تبعیت از ترکان عثمانی به این کشور لهستان می گفتند ودراصل نام را از ترک ها فراگرفتند.علاوه براین جای گفتگو ست که غیراز اقوام له ،قوم و قبیله های دیگری نیز درنواحی مرکزی لهستان می زیستندکه آنان به پولنی [6] یا پولونی مشهور بودند . [7]
ادوارباستانی وتاریخی کشور لهستان مانند ادوار تاریخی بسیاری ازملل متمدن روی زمین آمیخته به افسانه وقصص و حکایات اغراق آمیز و شگفت انگیز است.
بنابر اسناد قطعی ومطمئن آغاز تاریخ کشور ملت لهستان راباید از نیمه اول قرن10میلادی (قرن 4هجری )محسوب داشتکه با مقایسه باتاریخ ایران از آغاز زمامداری هخامنشیان تاریخ لهستان مدت پانزده قرن جوانتر وجدیدتر است.حدود ده قرن پیش بعضی از اقوام اسلا و مانند پولانها ویسلانها و سیلزینها درتحت فشاراقوام ژرمنی نژاد ازمساکن اصلی خود رانده شده درکناره های رودهای وارتا ،ویستول وادرسکونت اختیارنموده و هسته مرکزی دولت لهستان رابرای مقابله با اقوام مهاجم و متعرض تشکیل دادند.
اقوام و نژادها
برای نشان دادن بافت جمعیت درنواحی شبه جزیره بالکان و اروپای مرکزی و شرق ،اصطلاح چهل تکه بکارمی رود.به کاربردن این اصطلاح از این جهت است که ملیتهای ساکن این ناحیه از اجزاء نامتجانس و بی ثبات تشکیل یافتهاند [8] .بطورکلی نژاد مردم لهستان از نژاد سفید وتیره اسلاوی است.
اقلیتهای زیادی نظیر اوکراینها ،یهودیها،روسهای سفید،آلمانیها ،روسها،چکها،لیتوانیها ،
روتنی ها و غیره درلهستان سکونت دارند . ]9[
یکی از نژادهای کهن کشور لهستان نژاد قرائیم است .« قرائیم ها» فرقهای یهودی با سوابق یکهزارودویست ساله می باشند که آداب و سنن تلمودی ومتأخر برتورات رابه عنوان احکام شریعت قدیمتر از اسلام می شناسند.منشاء قرائیم ها درایران و عراق بوده است و به تدریج درخاورمیانه و شبه جزیزه بالکان پراکنده شدهاند.سقوط امپراطوری بیزانس باعث شدکه مراکز زندگی و تجمع این مردمان به شبه جزیره کریمه ولیتوانی و لهستان انتقال یاید.بازوال امپراطوری عثمانی درسراسر اروپا پراکنده شدند وجوامع قرائیمی اروپا نسبت به نواحی دیگر به خصوص آسیا رشد وبرتری یافتند . [10]
قوم بیابانگر دیگری که منشاء ایرانی داشتندو اززمان هرودت شناخته شده بودند ودرقرون نخستین مسیحی درسراسر استپهای اروپای شرقی ومرکزی پراکنده بودندکه بعدها به عنوان اجداد مردم لهستان شناخته شدند.وظن قوی آنست که اینان نژاد سرمتی هستندو این سرمتی ها درحقیقت اجداد اشراف لهستانی می باشندسرمتی ها از یک سوبه نژاد خودبه صورت بسیار تعصب آمیزی می نگریستند واز سوی دیگر به مذهب کاتولیک نیز اعتقادراسخ داشتند وبه پندارآنها لهستان سنگرمسیحیت دراروپابه شمارمیرود.
سرمتینژادانبهسبب همینتعصباتخشک ونژادپرستی مجموعه ای ازقواعد وآداب مخصوص به خود پدیدآوردند.قابل ذکر است که از اواخر قرن شانزدهم به بعد شکل لباس لهستانی از مشرق زمین به این کشورواردمی شد وبه هیچ وجه علاقهوتوجهی به شکل ونوع لباس غربی نداشنند.درحقیقت لباس اشراف لهستان به پوشاک وظواهردرباریان امپراطوریعثمانییااشرافزمانصفویه شباهت داشت.
لهستانیها الگوهای لباس وزروزیوروتجملات راازمدلهای هنری که الهامبخشذوقوقریحه سرشارمردم مشرق زمین بخصوص ایرانیان که ازدیر باز دارای فرهنگ وهنرغنی وقابل اهمیت وبی نظیری بودندالهام می گرفنند. [11]
ملاحظات جغرافیایی
کشور لهستان درنیمکره شرقی،نیمکره شمالی، درست دروسط قاره اروپا، جزو ممالک اروپای شمالی ومرکزی است وازلحاظ عرض جغرافیایی دردرجه با لاتری ازکشور ایران قرار دارد عرض جغرافیایی ورشوپایتخت لهستان مانندشهرهای لندن ویرلن در52درجه عرض جغرافیایی قرارگرفته است(عرض جغرافیایی شهرتهران 33درجه است).
لهستان ازحیث موقعیت شرایطی مغایر با وضعیت جغرافیایی ایران دارد .
درلهستان کوه خیلی کم مشاهده میشود درصورتیکه درایران کوههای مرتفع ومستور از برف زیادی وجود دارد.درلهستان آب به حدوفورپیدا میشود.مثلا درایالت پولزیا [12] فراوانی آب زحمت زیادی تولید نموده زیرا اهالی مجبورند قسمتی از آبها رابه نقاط دیگر ببرند.
در ایران خورشید روشن وتابان است وشدت آفتاب دربعضی ازنقاط ایران مردم رابه زحمت می اندازد.درلهستان بالعکس روزهای آفتابی کمتر دیده می شوند وروزهای خیلی گرم کمتر وجوددارند .