بیل گیتس ، رییس شرکت مایکروسافت در یکی از کتاب هایش می نویسد : نقش رایانه در زندگی بشر شگفت انگیز است . ولی مهم این است که رایانه درزمره ارزش های انسانی تعریف شود . به عنوان پدر یا فرزند. در سال 1999 وقتی سران کشورهای صنعتی در مجمع گروه 8 ، در اجلاس اوکیناوا برای بررسی بخشودگی بدهی برخی از کشورهای جهان سوم گرد هم آمدند و کاهش شکاف دیجیتالی به این کشورها ICT توسعه برای به جای بخشودگی ، مبلغی را اختصاص دادند . برخی از کشورها در واکنش به این اقدام ، رایانه ها را به آتش کشیدند و شعار بشریت به نان نیاز دارد نه رایانه را سر دادند .
این گونه مسایل ، ذهن برنامه ریزان کشورهای مختلف - چه توسعه یافته و چه در حال توسعه - را به خود مشغول کرده است که به کدام یک از این شکاف ها باید اولویت داد و آیا اساسا ابزاری است که باید از ان ICT می تواند چالش فقر را از سر راه بردارد ؟ و یا اینکه استفاده ابزاری کرد . بدیهی است که با یک ابزار نمی توان مشکلات جهان را حل کرد.
رایانه دقت و سرعت و توانایی ذخیره سازی اطلاعات خیلی زیاد ودسترسی سریع به انها با پیشرفت و دگرگونی علم و تکنولوژی کامپیوتر و کاربرد ان را میسر می کند. تحولی عظیم در زمینه های متفاوت مانند : پزشکی,هنری,تحصیلی,ارتباطات,جغرافیا و... به وجود اورده است.
اساسا واژه ی ارتباطات ، بسیار قدیمی تر از مخابرات است . ارتباطات که معادل واژه انگلیسی Communication است ، در دوره های مختلف زندگی بشری کاربرد و مفهوم خاص خود را داشته است . به عبارتی ، پیش از انقلاب صنعتی ، به مفهوم مراودت و معاشرت بود و در دوران انقلاب صنعتی ، که جاده ها و سیستم های ترابری و راه های زمینی ، دریایی و هوایی و به قولی «شوارع» اهمیت بیشتری یافتند ، این اصلاح به این مجاری تعمیم یافت . باورود فناوری هایی چون تلفن و تلویزیون و تاثیر شگرف آن ها بر
زندگی بشری و قبل از آن تلگراف ، پیشوند تله به این واژه یعنی Communication متصل شدکه معادل مخابرات در فارسی به آن تعلق گرفت . تاهمین اواخر نیز واژه هایی چون
Telecommuter ، Telemedicine ، Teledensity نیز رواج داشت ولی با آمدن
اینترنت ، یعنی با مقبولیت و استفاده ی گسترده ی آن و پیدایش واژه هایی چون دهکده ی جهانی ( Global village ) و جهان سازی (Globalization ) و نزدیک شدن افراد و هم چنین برداشته شدن فواصل دور و ایجاد همجواری مجازی ، واژه Tele ، به تدریج از ابتدایCommunication و سایر واژه ها کنار می رود .
( فناوری اطلاعات )
وقتی به اطراف می نگریم ، اگر بتوانیم ببینیم چرا که نگاه کردن به منزله ی دیدن نیست همه چیز را در حال اطلاعات دهی و مرادوه می بینیم . همه چیز اطلاعات است . فرایند یادگیری اطلاعات منجر به آگاهی می شود . آگاهی توام با شناخت ، همان چیزی است که معرفت ( Knowledge ) خوانده می شود . به رفتاربه اضافه تعقل را خرد و رفتار توام با خرد را بخرادانه می خوانیم . عصر حاضر را عصر اطلاعات نامیده اند . در واقع در عصر اطلاعات ، حرکت از جامعه صنعتی به سوی جامعه ی نرم افزاری شکل می گیرد . در محیط جدید دیکرمهم نیست که عرصه ی فعالیت چه باشد ؛ این محیط همه عرصه های اقتصادی، سیاسی ، فرهنگی و غیره را تحت الشعاع قرار داده است .
( ویژگی های عصر ارتباطات )
همانگونه که قبلا ذکر شد عصراطلاعات بر تمامی عرصه های زندگی تاثیر شگرفی گذاشته است . یکی از ویژگی ها و صفات این عصر ، طوفانی بودن محیط آن است . در واقع این ویژگی محصول انقلاب اطلاعات و ارتباطات است . انتقال سریع اطلاعات ، عامل طوفانی بودن آن است . یعنی آن قدر سرعت انتقال اطلاعات بالاست که ثبات محیط تحت الشعاع قرار می گیرد و بستر فعالیتی ، به شدت بی ثبات می شود و این امر با محیط با ثباتی که قوانین و مقررات ثابت ومطمئن خود را دارد و ما بر آن شناخت داریم ، بسیار فرق می کند ، حال باید
دید چه عاملی باعث پیچیدگی این محیط می شود .
به طور خلاصه ، تعدد و تنوع عناصر محیط و تعامل این عناصر با یکدیگر عامل پیچیدگی است. ویژگی دوم این عصر مدیریت مجهولات است . یعنی در این محیط مکرراً با پدیده هایی مواجه می شویم که با آن ها آشنایی نداریم و سابقه ی قبلی نیز ندارند . پس باید بتوان به
دانشی دست یافت که این همه مجهولات را کنترل و بی نظمی ناشی از آن را مهار کند ، دیگر
ویژگی این عصر ، شبکه ای شدن است . یعنی مرزها و مرکز ها برداشته می شوند و تصوری جهانی شکل می گیرد . در این جا به تفکر شبکه ایی نیاز داریم.
ویژگی بعدی ، پذیرش تنوع و تفاوت و کثرت گرایی فرهنگی است . دیگر ویژگی این عصر ، روندهای متناقض و نیروهای پرتناقض است .نمونه های آن ، روند جهانی سازی در کنار محلی سازی و همکاری شرکت های رقیب با یکدیگر است و یعنی همزیستی عناصر متضاد در کنار یکدیگر . منطق عصر اطلاعات ، منطق حاکمیت و فور و فراوانی است نه منطق کمیابی و مدیریت فراوانی ، به دانش ، احاطه و تخصص بسیار بالایی نیاز دارد و با مدیریت کمیابی خیلی فرق می کند . به همین دلیل باید مجهز به عمل خردمندانه و داشتن خرد انتخاب باشد در عصر اطلاعات عامل کلیدی موفقیت سرمایه گذاری به روی دارایی های غیر ملموس یعنی سرمایه گذاری روی منابع انسانی است . توسعه سرمایه ی انسانی بدون داشتن زیر ساخت اطلاعات و ارتباطی اصلا امکان پذیر نیست .
( ازدواج میان اطلاعات و ارتباطات )
واژه ی monologue در اصطلاح فلسفه معادل حدیث نفس است .
یک پله بالاتر به واژه ی autodialogue برمی خوریم که می توان معادل مخاطبه با خویش را به آن داد . در داستان پیرمرد و دریا از همینگوی ، صحنه های زیادی از مخاطبه باخویش یا به تعبیری تعامل یکسویه پیرمرد با خود دیده می شود . در واقع بخش عمده ای از داستان ، مربوط به تعامل یکسویه پیرمرد است .
در این چرخه تبادلی صورت نمی گیرد . آنچه که آدمی را از انزوا می رهاند dialogue یا
مباحثه ی دو طرفه است . در اینجا باید از تجربه ی بشری استفاده کرد و این یک ضرورت تاریخی است که تجارب و دانش باید منتقل شوند و این مساله با تعامل دوسویه حاصل می آید و در فرایند ارتباط نیز این اطلاعات است که ردو بدل می شود ؛ در واقع هدف ارتباط تبادل اطلاعات است پس همگرایی این دو، برای زدودن مشکل عمده ی ارتباط را متقارن تر کرده
است افراد بیشتری به اطلاعات بیشتری دست می یابند و محدودیت زمانی و مکانی نیز برداشته می شود.
( ابزار یا محور )
همان طور که در مقدمه گفته شد اگر به ICT به عنوان یک ابزار نگاه کنیم ، حرکت
نمادین آتش زدن رایانه قابل توجیه می شود ، ولی اگر به ICT به عنوان محور توسعه نگریسته شود ، عمل کشورهای صنعتی از مجمع گروه 8 در اجلاس اوکیناوا برای ایجاد زمینه های اصلی توسعه و بستر سازی همه جانبه با استفاده از راهکارهای اقتصاد دیجیتالی به جای دادن قرص مسکن و درمان علامتی ( symptomatic ) کاری درست و معقول بوده است . تبادل اطلاعات مهمترین هدف ارتباطات و فناوری طلاعات است .
نتیجه تبادل اطلاعات تبدیل اطلاعات به دانش و ایجاد جامعه ای دانش مدار است اگر بخواهیم به صورت فهرست وار به مزایای ICT اشاره کنیم این مزایا را می توان چنین فهرست کرد : نقش اساسی در بخش ارتباطات از طریق کاهش دوچالش پیش روی مخابرات
یعنی :
*تاخیر و فاصله ارزانی سرعت بیشتر انواع مختلف ارتباطات و نهایتا دسترسی بیشتر به اطلاعات
نخستین آمار از جرایم رایانهای ایران:
همزمان با ورود به هزاره دوم، انسان همچنان شاهد جرم و جنایتهای بیشماری است امروز با فشار دادن یک کلید و وارد کردن چند عدد، میشود به حریم دیگران تجاوز و یا به مال او دستاندازی کرد. حوزه جرایم در زندگی امروز بشر آن قدر پیچیده شده است که قانونگذاران مجبورند تحولات جرم را بهصورت مداوم زیر نظر داشته باشند. در نیروی
انتظامی جمهوری اسلامی ایران,اداره کل مبارزه با جرایم خاص و رایانهای از سال 1381
آغاز بهکار کرده است
تعریف جرایم اینترنتی:
از نظر سازمان ملل متحد جرم رایانهای میتواند شامل فعالیتهای مجرمانه ای باشد که ماهیتی سنتی دارند اما از طریق ابزارهای مدرنی مثل رایانه و اینترنت صورت میپذیرند. از طرف معتقدند سوءاستفاده از رایانه ، هر نوع رفتار غیرقانونی، غیراخلاقی و غیرمجاز مربوط به پردازش خودکار و انتقال دادهها جرم اینترنتی محسوب میشود.
اما پیش از آنکه بخواهیم در مورد جرایم رایانهای بحث کنیم، باید وارد حوزه جرایم سایبر شویم. جرایم در فضای سایبر یا فضای سایبری به واسطه تغییر سریع فناوری اطلاعات در قلمرو سیستمهای رایانهای و مخابرات امکان وقوع مییابند. در اینگونه جرمها، تاکید بر رایانه نیست بلکه رایانه وسیلهای است که ابزار وقوع جرم قرار میگیرد.