صنعت گردشگری از اوایل دهه 1950 در چین شروع شد و در سال 1954 آژانس مسافرتی بین المللی چین تاسیس شد که در سراسر کشور 14 شعبه داشت.در سال 1964 نیز اداره جذب گردشگر رسماً تأسیس شد، لکن جمهوری خلق چین تا دهه بعد از تاسیس آن محدودیت و ممنوعیت برای مسافران غربی قائل بود . از سال 1971 اگر چه ممنوعیت از سفر اتباع غربی به چین برداشته شد ولی ورود جهانگردان از سال 1978 آغاز شد . در این سال 120.000 بازدیدکننده خارجی به چین آمدند . در سال 1981 حجم گردشگر به 1.110.000 نفر رسید که دویست هزار نفر گردشگران خارجی بوده و الباقی بیشتر هنگ کنگی ، سنگاپوری و ماکائویی بودند و در سال 1986 میلادی متجاوز از 82/22 میلیون نفر از 170 منطقه و کشور از چین دیدار کردند و میزان درآمد دولت در این سال بالغ بر 53/1 میلیارد دلار گردید . در سالهای اخیر در آمد حاصل از گردشگری 25 درصد ارز خارجی حاصله از صادرات بوده است . البته این رقم در هنگ کنگ 50 درصد و در سنگاپور 65 درصد بوده است . تا سال 1978 میلادی مسافرت خصوصی به چین محدود بود و در حال حاضر و علاوه بر بازدیدکنندگان عادی عده ای نیز در قالب هیئتهای دیپلماتیک ، علمی و دوستی به چین سفر می کنند.
دولت نیز از سال 1977 به بعد صنعت گردشگری را تشویق و توسعه داده است و از هنگام اتخاذ سیاست گشودن درها به خارج و اصلاحات در سال 1978 گردشگری وارد مرحله رشد سریع شد . در سال 1978 تعداد گردشگران 11/7 میلیون نفر بود در حالی که در سال 98 به 48/63 میلیون نفر رسید و در نتیجه درآمد ارزی ناشی از صنعت گردشگری به 6/12 میلیارد دلار رسید که 48 برابر سال 1978 بود .
گردشگری داخلی نیز در کشور چین رشد قابل توجهی یافته و در سال 1998 میلادی به 695 میلیون نفر رسید که 1/239 میلیارد یوآن هزینه شده است که نسبت به سال 1995 به ترتیب 10 و 74 درصد رشد داشته است. مردم چین با بهبود سطح زندگی تمایل زیادی به سفربه خارج دارند، این کشور با برنامه ریزی های انجام داده در نظر دارد در سال 2020 از نظر صنعت گردشگری مقام اول جهان را کسب نماید.
تعداد 8880 هتل یک تا شش ستاره در سراسر چین با 897000 اتاق و یک میلیون و 730 هزار تخت نقش مهمی در سیاست گردشگری چین باز ی می کنند ، در آمد آنها در سال گذشته با وجود مشکل بیماری سارس بالغ بر 5/91 میلیارد یوآن بوده است . 57% هتل ها دولتی و 8 % مالکیت کاملا خارجی و بقیه با مالکیت مشترک اند . ( 49 % سهم خارجی و 51 % سهم داخلی )
بدیهی است در صورتی که سرمایه گذار خارجی بیش از 500 میلیون دلار سرمایه در گردش داشته باشد می توان صد درصد سهام را مالک شود . در سیاست گردشگری این کشور اولویت بندی سه گانه زیر در مورد گردشگر اعمال می گردد .
اولویت نخست گردشگر خارجی : د رآمد این بخش در سال 2002 بالغ بر نوزده میلیارد دلار آمریکا بوده است .
اولویت دوم گردشگر داخلی : درآمد این بخش در سال 2002 بالغ بر 75 میلیارد دلار آمریکا با تعداد 800 میلیون گردشگر چینی است .
اولویت سوم گردشگران چینی عازم خارج : دفاتر خدمات مسافرتی این بخش در دست معدود آژانس هایی است که با مجوز دولت و بیشتر در سطح 27 کشور مقصد گردشگر اعزام می نمایند .
شایان ذکر است که در روستاهای با قابلیت گردشگری می توان هتل های 5 ستاره را با ارائه خدمات استاندارد مشاهده نمود . مردم چین حق دارند آزادانه با خارجی ها صحبت کنند و از امسال (سال 84) امکان اسکان خارجی نزد خانواده چینی هم میسر است .
افزون بر جاذبه های طبیعی ، انسان ساخت ( ابنیه تاریخی و هنرهای دستی) و جاذبه های فرهنگی – اجتماعی ، رستوران های مختلف اقلیت های ملی با ارائه غذاهای متنوع ( رنگارنگ ، گیاهی و دریایی ) ، لباس ها و سنت دیرینه خود را به گونه شایسته ارائه می کنند و چون چینی ها به علت کوچکی خانه هایشان اغلب برونگرا و جمع گرا هستند ، غذا را هم بیشتر در خارج از خانه صرف می کنند و این امر سبب اقبال انواع رستوران ها و انواع خوراکیهای دور از ذهن برای غیر چینی شده است. با وجود رشد قارچ گونه رستورانها، خوراکی های محلی اهمیت ویژه خود را حفظ نموده اند و برای گردشگر خارجی یک جاذبه به شمار می رود . غذاهایی که به ذائقه ایرانی خیلی خوش نمی آید زیرا بدون نمک ، بدون نان ، بدون شیرینی و سوپ گونه اند .
از سال 1985 تاکنون که سال پیوستن چین به یونسکو است تعداد 30 اثر تاریخی چینی به ثبت جهانی رسیده و این بر خلاف پنداشت غلط در کشور ماست که اعلام می دارد یونسکو فقط سالی یک اثر را می تواند ثبت جهانی کند .
با عنایت به اینکه امنیت بعد پنهان گردشگری و از اهمیت بسزایی برخوردار می باشد باید اذعان نمود که میزان جرم و جنایت در چین در سطح بسیار پایین ، امنیت و احساس امنیت در سطح فوق العاده بالا می باشد . برخلاف ایران نرخ ورودی به ابنیه تاریخی برای گردشگر خارجی معادل همان نرخی است که گردشگر چینی می پردازد ، واقعیتی که برای هتل ها نیز صادق است و سیاست دو نرخی در این کشوراساساً مردود است .
2-3-2 موزه ها
از آنجایی که چین کشوری با سابقه تاریخی است لذا دارای آثار فرهنگی باقیمانده از سلسله های مختلف می باشد . اولین موزه در این کشور توسط خارجیان در اواسط قرن نوزدهم تأسیس شد . اولین موزه توسط خود چین بوسیله « جانگ جیان » در سال 1905 تأسیس شد ، در سال 1912 میلادی تمهیداتی جهت تأسیس موزه تاریخ به عمل آمده است. و در سال 1949 میلادی 21 موزه در سراسر چین وجود داشته است .
در اکتبر 1949 اداره دولتی حفظ آثار فرهنگی توسط وزارت فرهنگ تأسیس شد که مسئول حفظ موزه ها بود و یکسری قوانین و اصول را در این رابطه تدوین کرد . تا سال 1977 در سراسر کشور 1210 موزه تأسیس شده بود که تحت نظارت اداره مذکور به کار مشغول بود ند . اگر موزه هایی که تحت نظارت ادارات دیگر نیز هستند را در نظر بگیریم تعداد موزه ها به 1800 خواهد رسید . موزه هایی در رابطه با تاریخ ، هنر ، موادمعدنی ، لباس های محلی ، علوم و تکنولوژی و ....