اروندرود (شط العرب) رودخانه پهناوری است در جنوب شرقی ایران و در مرز
ایران و عراق.
اروندرود از همریزش رودهای دجله، فرات و سپس کارون پدید
آمده است.
دجله و فرات پیش از پیوستن به کارون در شهر قرنه در 375
کیلومتری جنوب بغداد به هم میپیوندند.
درازای اروندرود از قرنه تا ریزشگاه آن
در خلیج فارس 190 کیلومتر است.
ریزشگاه اروندرود در محل شهر ایرانی
اروندکنارالقصبه و شهر عراقی فاو است.
اروند رود در شاهنامه چند بار بکار
رفته و در کتب جغرافیایی بعد از اسلام نیز توصیف شده است اما در بعضی
منابع گاهی اوقات توصیف اروند بر رود کارون دلالت دارد و در مواردی بر شط
العرب یا اروند رود.
در کتاب اوستا اگرچه از نام خلیج فارس بطور صریح نام برده
نشده اما در مهر یشت در مبحث مهر یا میترا اشاره ای نیز به اروند رود شده
است که در آن دوره ارونگ گفته می شده است و چنین آمده: «دارنده دشت
های فراخ» و «اسب های تیزرو» که از سخن راستین آگاه است و پهلوانی
است خوش اندام و نبرد آزما، دارای هزار گوش و هزار چشم و هزار چستی و
چالاکی یاد شده، کسی است که جنگ و پیروزی با اوست، هرگز نمی خسبد،
هرگز فریب نمی خورد، اگر کسی با او پیمان شکند خواه در خاور هندوستان
باشد یا بر دهنه شط ارنگ، از ناوک او گریز ندارد، او نخستین ایزد معنوی است
که پیش از طلوع خورشید فنا ناپذیر تیز اسب بر بالای کوه هرا بر می آید و از آن
جایگاه بلند سراسر منزلگاه های آریایی را می نگرد.
اروند واژهای پارسی میانه است به معنی تیز و تندرو و در دوره باستان به همه
طول رود دجله و اروندرود امروزی گفته میشد.
اگر اروند را با تلفظ اوروند
بخوانیم معنی آب رونده یا رودخانه معنی می دهد.
نام دجله نیز عربیشده
تیگره پارسی باستان است که تیگره نیز صورت کهن همان واژه تیز است
.[نیاز به ذکر منبع]ونام رسمی این رودخانه در کلیه اطلسهای بین المللی شط العرب
است کما اینکه نام رسمی خلیج خلیج فارس می باشد که قدیمی تر خلیج
فارس نیز قبلا در دوره تمدن بین النهرین نامی بابلی داشته بمعنای دریای تلخ .
کرخه
کَرخه نام رودخانهای است در جنوب غربی ایران در استان خوزستان.
رودخانه کرخه از شمال به سوی جنوب جریان دارد و پس از گذر از کنار آثار
شوش باستان به سوی باختر تغییر مسیر میدهد.
در چهل کیلومتری شمال
اهواز مسیر آن دوباره تغییر کرده و وارد عراق میشود.
کرخه در عراق به
رودخانهای که از پیوستن دجله و فرات پدید آمده میپیوندد.
کرخه 900 کیلومتر
طول دارد.
بزرگترین سد ایران بر روی رود کرخه ساخته شده و سد کرخه نام دارد.
نام
کرخه نامی بسیار باستانی است و نام منطقه و حکومتی کهن در جنوب
خوزستان بوده است.
کارون
.
گذر رود کارون از میان شهر اهواز
رود کارون پرآب ترین، بزرگترین و تنها رود قابل کشتیرانی درایران است.
این رود
با طول آن 960 کیلومتر طولانیترین رود ایران نیز هست.
در حاشیه این رود تمدنهای بزرگی از ایران شکل گرفته است.
سرچشمه این
رود زردکوه بختیاری و پایان آن اروندرود و درنهایت به خلیج پارس میریزد.
این
رود از میان شهرهای شوشتر و اهواز میگذرد.
پیچ و خمهای موجود در سر راه
این رود، خوزستان را با جلگهای بینظیر تبدیل کرده است.
ابتدای ورود رودخانه
به جلگه خوزستان در بالای شهر شوشتر میباشد.
بر روی آن سدهای
کارون 1 تا 4، سد مسجد سلیمان، سد شهید عباسپور و در پایین تر، سدهای
شوشتر-عقیلی و گتوند قرار دارند.
شوشتر-عقیلی و گتوند قرار دارند.
پلوار پُلوار رودخانهای است در استان فارس ایران.
این رودخانه در میان مردم منطقه "رودخانه بلاغی" نامیده میشود و سد سیبویه (سیوند) بر روی آن در حال ساخت است که به مرحله آبگیری رسیده است اما برای بررسی آثار باستانی موجود در دره که زیر آب خواهند رفت آبگیری سد تا اسفند ماه ۱۳۸۴ به تاخیر افتاده است.
این رودخانه همیشگی بوده و در مسیر خود دشت سعادتشهر را آبیاری میکند و در نزدیکی پل خان به رود کر میپیوندد پلهرود در متن این مقاله یا بخش از هیچ منبعی نام برده نشدهاست.
شما میتوانید با افزودن منابع بر طبق شیوهنامهٔ ارجاع به منابع، به ویکیپدیا کمک کنید.
پلهرود یا پولهرود رودخانهای است در نزدیکی شهر رحیمآباد گیلان و در پای کوه سماموس.
نام درست آن پله رود است.
پله به معنای بزرگ می باشد، حال آن که پولو به معنای برنج دمپخت و کته است که آبکش آن را چلو می نامند.
از آن رو به این رود پله رود گفتهاند که در این منطقه تا شیرود از سمت شرق و تا رود لنگرود رودخانهای به بزرگی آن نیست.
نام «قزل اوزن» نامی است ترکی و از دو جزء «قزل» به معنای «سرخ» یا «طلا»، و «اوزن» به معنای «شناور» تشکیل شده است.
معنای دقیق آن روشن نیست و گمان زده شده است که به معنای «رودی که در آن طلا شناور است»، یا «رودی که به رنگ سرخ شناور است» و حتی «رودی که در آن ماهی قزل آلا شناور است» گفته شده است.
نام تاریخی این رود در منابع یونان باستان آماردوس (به نام قوم آمارد) بوده است.
در منابع اسلامی آن را نهرالابیض (=سپیدرود) خواندهاند و در سدههای میانه تمام این رود به نام سپیدرود یا سفیدرود معروف بود ولی بعدها فقط به بخشی از آن که از منجیل تا دریای خزر فراردارد سفیدرود میگفتند.
فرهنگستان ایران نام سفیدرود را برای تمام این رود مقرر کرد ولی اکنون از سرچشمه تا منجیل به آن قزل اوزن میگویند.
[ویرایش] مسیر این رودخانه از ارتفاعات چهلچشمه استان کردستان سرچشمه گرفته و پس از عبور از منطقه گروس و جذب روخانههای متعدد وارد جلگه خمسه شده و رودخانههای زنجانرود و ابهرچای را ضمیمه خود ساخته و به مسیر خود ادامه داده و در حدود پلدختر وارد تنگه کوهستانی قافلانکوه شده و از کنار این کوهستان گذشته و نرسیده بشهر میانه رودخانههای قرانقور، آیدوغموش و هشترود را که بالاخره به میانهرود میپیوندند و از غرب بشرق جریان دارند ضمیمه خود ساخته و در این محل در عرض جغرافیائی ۳۷ درجه و ۲۶ دقیقه عرض شمالی و ۴۷ درجه و ۵۱ دقیقه طول شرقی بمسیر خود ادامه داده و تقریباً در برابر «میانه» بسوی مشرق قوسی زده و از کنار ارتفاعات ماسوله جاریست.
قزلاوزن در جنوب استان گیلان در درون آب دریاچه سد سفیدرود به رودخانه بزرگ شاهرود پیوسته و تشکیل رودخانهای به نام سفیدرود میدهد.
[ویرایش] شهرهای مسیر قزلاوزن بیجار حلب دندی ماهنشان میانه هشجین چورزق آببر سفیدرود از ویکیپدیا، دانشنامهٔ آزاد.
بلندترین رود ایران سفیدرود است.
نام باستانی آن رود آمارد بودهاست.
از ترکیب دو رود شاهرود و قزل اوزن در شهر منجیل شکل میگیرد و تا ریختن به دریای خزر عرض استان گیلان را میپیماید.سرچشمه آن در کوه چهل چشمه کردستان است و بطرف مشرق رفته داخل ناحیه گروس می شود و در این محل شعبه دیگری بهمین اسم که از کوههای پنجهعلی در شمال غربی همدان جاری است ضمیمه آن میشود و درگروس و شعبات متعدد دیگری به آن پیوسته و بطرف شمال رفته به میانج میرسد و در آنجا شعبات قرانقو و میانه (میانج) و هشترود و آبهای کوه سهند و بزغوش را وارد آن میکند.
پس از آن به جنوب شرقی برگشته و زنجانرود که سرچشمه آن از چمن سلطانیه است از ساحل یمین وارد آن می گردد.
بعد شعبات کوچک دیگر از کوههای طارم به آن ملحق شده وارد تنگه منجیل میشود و قبل از منجیل شاهرود که ازطالقان سرچشمه میگیرد و طارم پائین (طارم سفلی) را مشروب میکندو به قزلاوزن پیوسته از این محل به بعد در همه جا سفیدرود نامیده میشود.
و از منجیل تا ساحل دریا همه جا سفیدرود به سمت شمال شرقی جاری و جریانش سریع و مقدار آب آن زیاد است.
از منجیل تا گندلانبستر آن بین دو کوه و بسیار باریک و از این نقطه ببعد دلتای وسیعی با شعبات زیاد تشکیل داده شعبه اصلی آن در حسنکیاده به دریای خزرمیریزد.
[ویرایش] واژهشناسی و تاریخچهٔ نام این رود را نوشتههای گوناگون سپیدرود،اسفیدرود،اسبیذروذ،سپیذروذ و سفیدرود خواندهاند.
این نام از دو ریشه سپید(در اوستایی spaêta؛ در پارسی میانه سپت؛در سانسکریت sveta) و رود(در اوستا urûd؛در پارسی باستان rautah) ساخته شدهاست.
همچنین بخشی از رود را که از آذربایجان میگذرد به ترکی قزلایرماق به معنای رود سرخ میخوانند.
در کتاب نزههالقلوب که در سال ۷۴۰ (قمری) نوشته شده این رود را به مغولی هولانموران خوانده که همان معنای نام ترکی آن را داراست.
در کتاب بندهش که به زبان پهلوی است از این رود نام برده شده که در آتورپاتکان است.
نام این رود در روزگار هخامنشیان و سلوکیان و اشکانیان و ساسانیان به نام قوم ایرانی که در کنارش میزیستند و آمارد (amardoi) اَمَرد (به یونانی amardus) خوانده میشدهاست.
نام سپیدرود بایستی در دوره ساسانیان بر این رود گذارده شده باشد.
بومیان شهر رودبار به آن اسپه می گویند که در گویش دیلمی همان سفید معنی می دهد رودخانه مهران از ویکیپدیا، دانشنامهٔ آزاد.
رودخانه مهران نام رودخانهای است در جنوب ایران این رودخانه آبش شوراست،در ایام بارندگی از جم و ریز آب از فراز کوهها ودرهها به رودخانه سرازیر میشود، همچنین از کوههای منطقه اسیر و لامرد عبور میکند و ازانتهای غربی شهرستان بستک یعنی ابتدای فرامرزان و در دهستان کمشک وارد بخش بستک و از شمال شهر جناح گذشته بسمت جنوب ومشرق منحرف شده از جنوب صحرای خلوص و دهستان هرنگ وارد بخش کوخرد میشود , واز جنوب دهستان کوخرد میگذرد و در منقطهای بنام برمه چشمهای در شمال باغ زرد عبور مینماید و در زیر کوهی معروف به کوه پل تیر، کوه خآب و از جنوب منطقه خادون و روستای آسو و از نقطهای بنام مهران که گذار راه سراسری لار به بندر لنگه در آن واقع است عبور کرده و در دهستانهای لمزان و دژگان ادامه پیدا نموده و در محلی معروف به پل غار به خلیج فارس میریزد.
«بندری» از طرف جنوب رودخانه واقع شدهاست.
مناطقی در مسیر رودخانه کمشک جناح صحرای خلوص بخش کوخرد هرنگ بندری دهستان کوخرد چاله اسیر کوردان باغ زرد ترنه کوه خآب خادون آسو مِهران دژگان [ویرایش] مهران مهران نام دهی بوده که سابقا در کنار رودخانه ومحل فعلی پاسگاه ژاندارمری مهران قرار داشتهاست، گویند وجه تسمیه نام مهران چنین روایت است که شخصی بنام ((جلودار مهران)) در این منطقه سکونت داشته است، ایشان سردار چریکهایی بودند که از قافلهها حمایت میکرده أند، این ده و رودخانه به نام ایشان به یاد گار ماندهاست.
این رودخانه در مواقع عادی دارای آب زایندهای است که شور است ولی در مواقع بارندگی آب فراوانی دارد که در سابق وقبل از اینکه پل به روی این رودخانه ایجاد شود موجب میشده چندین روز عبور ومرور بین شهرستان بستک و شهرستان بندر لنگه قطع گردد، آب کوههای اطراف شهر بستک و نیز کوههای کوهیج و فاریاب هم بهوسیله شاخه دیگری که از جلو دهی بنام گتاو میگذرد به این رودخانه می پیوند رودخانه شور گوده از ویکیپدیا، دانشنامهٔ آزاد.
Jump to: navigation, search رودخانه شور گوده این رودخانه در وسط دره کوههای شمالی وجنوبی گوده از توابع بخش مرکزی شهرستان بستک در غرب استان هرمزگان در جنوب ایران واقع شدهاست.
رودخانه از سمت مغرب رو به مشرق جاری است که در نزدیک بندر خمیر به خلیج فارس میریزد.
آب این رودخانه هم که زایندهاست در فصول عادی شور است.
دهات گوده در دوطرف این رودخانه و دامنه کوهها واقع هستند در مسیر این رودخانه که بعضی نقاط باتلاقی است درختان گز فراوان دیده میشود.
رودخانه رویدر از ویکیپدیا، دانشنامهٔ آزاد.
Jump to: navigation, search رودخانه رویدر از توابع بخش رویدر شهرستان بندر عباس استان هرمزگان ایران است.
این رودخانه هم زایندهاست ودر دهستان رویدرات از شمال به جنوب جاری بوده و پس از مسیر مسافتی وارد کهورستان شده وبالآخره به رودخانه شور میپیوندد.
آب این رودخانه شیرین است بنحویکه برای امور زراعتی از آن استفاده میکنند بهمین جهت از دو طرف این رودخانه حد اکثر استفاده شده وحتی در مسیل شنی آن باغات مرکبات ونخیلات فراوان احداث کردهاند سطــح کل جنگلهای ایران ۴/ ۱۲ میلیون هکتار میباشد که در حدود ۶/ ۷٪ از سطــح کل کشور را میپوشـاند که با توجه به جمعیت کشــور در حال حاضر سهم هــر ایرانی ۲/ ۰ هکتار میباشد.
بدیهی است این رقم با توجـه به سرانه جهــانی جنگــل که ۸/ ۰ درصدهکتار میباشد حاکی از فقر و کمبود شدید کشور ما در این زمینــــه میباشد.
لازم بــه یادآوری است که ا یـران در بین ۵۶ کشور دارای جنگل درجهان مقــام چهــل و پنجم را دارا میباشد.
جنگلهای ایران را میتوان به پنج ناحیه رویشی بشرح زیر تقسیم بندی نمود: الف: ناحیه هیرکانی (خزری) که نوار سبز شمال کشور را تشکیل میدهد.
منطقه هیرکانی دارای اب و هوای مرطوب بوده و متاثر از دریای خزر می باشد.این منطقه از استارا در گیلان اغاز شده و تا ارتفاعات بجنورد در خراسان شمالی ادامه می یابد.اصلی ترین درختان این جنگلها پهن برگ هستند.تعداد اندکی از درختان سوزنی برگ نیز در این جنگلها یافت می شوند.مهمترین جوامع جنگلی در این بخش از کشور ما عبارتند از : 1- بلوط-شمشادستان 2- بلوط-ممرزستان و انجیلی- ممرزستان 3- راشستان 5- لور- اوری استان البته جوامع دیگری نیز بصورت فرعی یافت می شوند مانند: 1- افرا- ازادستان 2- توسکاستان 3- ارس استان ب: ناحیه ایران و تورانی که بطور عمده در مرکز ایران پراکنده شده اند.استان خراسان که در این ناحیه از پوشش های گیاهی ایرا قرار می گیرد بسیار شاخص است.استان خراسان حدود 5/1 سطح کشور ایران را دارا است ولی 3 /1 این استان را کویر و بیابان می پوشاند.اصلی ترین تیپ های گیاهی در این استان عبارتند از: 1- پسته و بادام 2- ارس 3- درمنه و گون 4- تاغ البته جنگل کاری های وسیعی از گونه تاغ نیز در این استان انجام شده است.
ج: ناحیه زاگرس که عمدتاً جنگلهای بلوط غرب کشور را تشکیل میدهند.درخت اصلی در این جنگلها بلوط است.آب و هوای زاگرس بعلت قرار گیری در کنار اقالیم حیاتی متفاوت مانند ایران-تورانی و صحرا -سندی و گرمسیری و همچنین تاثیر پذیری از سیکلون های آناتولی و دریای سیاه بسیار متنوع است.
درختان اصلی بلوط در این جنگلها عبارتند از : Q.
persica,Q.infectoria, Q.libani, Q.magnosqumata از جهت گسترش درحت بلوط ایرانی یا Q.persica بیشترین سطح را دارا است.
د: ناحیه خلیج فارس که در نوار ساحلی جنوب پراکنده میباشند.
این جنگلها به دو بخش خلیج فارس و دریای عمان تقسیم می شود.
درختان بخش خلیج فارس بیشتر کنار- کهور و درخت نمای نخل است.در صورتی که درختان آکاسیا در بحش دریای عمان اصلی تر است.
البته درختان حرا و چندل نیز در فاصله دریا و ساحل در بعضی نقاط مانند بندر خمیر- لافت و قشم -سیریک دیده می شود.
ه: ناحیه ارسبارانی که متشکل از گونههای نادر و منحصر به فرد میباشند.
متن بالا توسط دکتر کامبیز طاهری آبکناراستادیار دانشگاه گیلان در حال تهیه شدن می باشد.
جنگل ناحیهای که از درختهای انبوه پوشیده باشد را جنگل مینامند.
در جنگل طبیعی معمولاً درختان کوچک و بزرگ وتنومند بطور نامنظم وهمچنین علفهای خودرو فراوانند.
جنگلها در تمام نواحی زمین که قابلیت رشد درخت در آنها وجود دارد و از نظر ارتفاع در زیر خط درخت قرار دارند یافت میشوند، مگر اینکه بارش باران در آنجا کم بوده، یا تناوب آتش سوزیهای طبیعی زیاد باشد.
جنگلها عمدتاً شامل تعداد زیادی از گونههای درختان با ارتفاع مختلف میباشند، و در کنار اینها درختچهها و درختان جوان رشد میکنند، که سبب استفاده بهینه از نور آفتاب میشود.
یک جنگل به شکل طبیعی اش، محل زندگی بسیاری از جانوران و گونههای گیاهی میباشد، و زیست توده آن در هر واحد سطح، در مقایسه با بیشتر زیست بومها زیادتر میباشد.
از دیدگاه بومشناختی، ممکن است یک جنگل از یک درختزار متمایز باشد.
جنگل کم و بیش، سایبانی متراکم دارد، و شاخ و برگ درختان به هم میرسند یا این که در هم تنیده میشوند؛ یک درختزار عمدتاً سایبان بازی دارد، که مقداری نور خورشید از بین درختان نفوذ میکند.
بیشتر از تمام مناطق دنیا جنگلهای برگ ریز معتدل بر اثر فعالیتهای انسان تحت تأثیر قرار گرفتهاند.
در اکثر مناطق معتدل، نواحی وسیعی از جنگلها برای احداث راههای کشاورزی از بین رفتهاند.
این فرآیند چندین قرن پیش در اروپا آغاز شد و منجر به باقی ماندن تعداد کمی از جنگلهای خالی از سکنه شد.
در شرق آمریکای شمالی، جنگل زدایی با ورود مهاجران اروپایی آغاز شد اما هنوزبه وسعت آنچه در اروپا رخ داده، نرسیده است.
جنگلهای بارانی کاج آمریکای شمالی در طول ساحل غربی آمریکای شمالی، آب و هوای مرطوب و معتدل، جنگلهای کاج بارانی را که از آلاسکا تا شمال کالیفرنیا امتداد یافتهاند بوجود آورده است.
این جنگل منحصر به فرد، مدتهای مدید در معرض تهدید بوده است زیرا میتوان از درختانش برای سوخت و کاغذ سازی استفاده کرد.
حدود ۹۰ درصد ازجنگلهای اولیه اکنون کاملاًَ از بین رفتهاند.
گرچه جنگلهایی که درختانشان قطع شدهاند معمولاَ دوباره کاری میشوند، اما رستنیهای جدید، حیات وحش کمتری را نسبت به جنگلهای اولیه در خود پناه میدهند.
باران اسیدی جنگلها در شمال آمریکا و اروپا از آلودگی هوا آسیب میبینند.
دودهای خارج شده از موتور اتومبیلها و گازهای زاید کارخانجات به هوا میروند و توسط قطرات آب در اتمسفر جذب میگردند.
این آلودگی خواص شیمیایی باران را تغییر میدهد و آن را از آنچه میبایست باشد، اسیدی تر میسازد.
باران اسیدی به برگها و ریشههای درختان صدمه میزند و نهایتاَ میتواند آنها را از بین ببرد.
جنگلهای شمالی گر چه بعضی از نواحی جنگلهای شمالی برای سوخت و کاغذ سازی قطع شدهاند این منطقه از بسیاری از تغییراتی که برای انواع دیگر جنگلها رخ داده گریخته است.
حدود ۱۲۰۰۰ سال پیش، اواخر دوران یخبندان که یخچالهای طبیعی، عقب نشینی کردند جنگلهای شمالی اندک اندک به سمت شمال پیش رفتهاند.
قسمتهای عظیمی از این جنگلها بر روی خاک یخ زده که به جز در قسمت سطحی در طول تابستان، همیشه یخ زده هستند رشد میکنند.
بلوط بلوط از میوه های درختی است که دارای پوستی سخت میباشد در ایران بیشتر ددردامنه رشته کوه زاگرس موجود میباشد در استان چهار محال جنگل هایی از بلوط موجود میباشد که در نوع خود از بی نظیرترین جنگلهای جهان میباشد چوب این درخت جزء مرغوبترین چوب ها میباشد و ذغال ان نیز بسیار مرغوب میباشد و این یکی از دلایل بریدن بی رویه این درختها میباشد که موجب در معرض خطر قرار گرفتن این جنگلهای زیبا شده است.
فهرست مندرجات] ۱ مناطقی در مسیر رودخانه ۲ مهران ۳ منبع ۴ تصاویر