شهرستان آبیک با وسعتی حدود 1534 کیلومتر مربع و جمعیتی بالغ بر 84201 نفر(براساس آمار سال 1375) کم وسعت ترین و نیز کم جمعیت ترین شهرستان استان قزوین می باشد. که دارای دوبخش مرکزی و بشاریات و دو شهر آبیک و خاکعلی بوده و مجموعاً دارای پنج دهستان است. بر اساس آخرین آمار ارائه شده از سوی سازمان مدیریت استان میزان جمعیت شهرستان در سال 84 بالغ بر 95928 هزار نفر می باشد.
شهرستان آبیک در محدوده جنوب ارتفاعات طالقان از رشته کوههای البرز و نیز قسمت هایی از دشت قزوین واقع شده است. اکثر مناطق شهری و روستایی شهرستان و قسمت اعظم کارخانجات و واحدهای دامپروری و طیور در بخش شمالی که کوهستانی و دارای معادن سنگ سبز و گرانیت و بتونیت و باریت بوده ، واقع شده است و قسمت های مرکزی و جنوبی شهرستان که در بخشی از دشت قزوین واقع شده دارای زمین های حاصلخیز کشاورزی می باشد که از بهترین زمینهای کشاورزی دشت قزوین است. در جنوبی ترین نقاط شهر ستان نیز اراضی شوره زار قراردارند .
بارش میانگین سالیانه شهرستان بین 400 میلیمتر در نواحی شمالی و کوهستانی تا 250 میلیمتر در نواحی مرکزی و جنوبی می باشد و آب و هوای آن از آب و هوای کوهستانی تا آب و هوای نیمه بیابانی گرم در تغییر است . شهرستان دارای رود دائمی نمی باشد و شبکه های آبهای زمینی آن فصلی و موقت می باشد.
بر اساس آمار پراکندگی جمعیت شهرستان در سال 1365 برابر 11نفر و در سال 1375 برابر 21 نفر و در سال 1382 برابر 62 نفر د رکیلومتر مربع بوده است. جمعیت شهر آبیک در سال 1355 برابر 2568 نفر و درسال 1365 برابر 17074 نفر و درسال 1375 برابر 32843 نفر بوده است. رشد جمعیت شهر آبیک از سال 1355 الی 1365 برابر 660% و از سال 1365 الی 1375 برابر 190% اعلام شده است. که بیشترین علت رشد جمعیت در دهه بین سالهای 1355 الی 1365 اولاً افزایش نرخ رشد جمعیت در کشور و ثانیاً مهاجرت بوده است که عامل دوم در دهه های بعد نیز از فاکتورهای اصلی افزایش جمعیت شهر بوده و است.
ترکیب جمعیتی شهر از دو قسمت تشکیل شده است. اول ساکنین اصلی شهر و دوم مهاجرین استانهای همجوار و روستاهای شهرستان و استان و دیگر استانهای کشور که جمعیت زیادی را تشکیل می دهند سیمای شهر نیز جز در مورد بخش های جدید الاحداث مانند شهرک خرم و قدس و کوی فرهنگیان و اداره برق و سپاه همگی دارای بافت قدیمی و سنتی بوده و فاقد چیدمان و نظم شهری می باشد.
جمعیت روستایی نیز از ساکنین بومی هستند که سالها در این روستاها سکونت داشته و به کار کشاورزی و دامداری مشغول هستند . عده ای از روستائیان نیز در شرکت ها و کارخانجات شهرستان مشغول به کار هستند.
الف)فرصتهای توسعه
1- برخورداری از موقعیت ممتاز مکانی نزدیکی به شهر به شهرهای تهران ، کرج و قزوین به عنوان بزرگ ترین بازار مصرف کشور و دسترسی به امکانات و منابع انسانی و توانمندی های استان تهران
2- ورود 270 میلیون مترمکعب آب تنظیم شده سد طالقان به استان از طریق شهرستان آبیک به عنوان قابلیت ویژه در توسعه شیلات و کشاورزی
3- دسترسی به منابع انسانی تحصیل کرده و مراکز آموزش عالی در مرکز استان و استان همجوار از جمله استان تهران
4- قرارگرفتن در مسیر راههای اصلی کشور(جاده ای و راه آهن)
5- جاذبه سرمایه گذاری در بخش صنعت برای سرمایه داران با توجه به موقعیت مکانی ویژه شهرستان
6- قرارگیری در مسیر مسافران و گردشگران عبوری به سمت شهرهای شمالی وغربی کشور
7- نزدیک بودن به شبکه مترو کرج- تهران و قرارداشتن در مسیر توسعه آتی مترو کرج - تهران
8- جذابیت و استعداد شهرستان در جذب سرمایه گذاری های بزرگ به دلیل قرارداشتن در جوار استان تهران و دشت کشاورزی قزوین.
ب)تهدیدات توسعه
1- ممنوعیت ساخت صنایع تا شعاع 120 کیلومتری تهران و قرارگرفتن شهرستان در این محدوده
2- وجود کارخانه سیمان آبیک در کنار شهر آبیک به عنوان یک مجموعه صنعتی آلاینده و مانع توسعه شهر
3-استقرار شهرستان در منطقه با شدت زلزله بسیار زیاد و آسیب پذیر بودن ساختمان های مسکونی ،اداری و صنعتی
4- سرریز شدن بخشی از مشکلات و معضلات کلان شهرتهران و شهرستان های استان تهران به این شهرستان