یک بارکد (بعضی معادل فارسی رمزمیله را برای این واژه به کار میبرند) نوعی نمایش تصویری اطلاعات بر روی سطوح است که اطلاعات آن را میتوان توسط ماشین بازخوانی نمود. بارکدهای اولیه اطلاعات را در قالب عرض و فاصله خطوط موازی چاپ شده ذخیره میکردند و به صورت یک دسته از خطوط مستقیم موازی دیده میشدند اما امروزه بارکدها ممکن است -بسته به نوع- به شکل یک دسته نقطه، یک دسته دایره هم مرکز و یا به صورت مخفی شده در تصاویر نیز ظاهر شوند. بارکدها توسط یک اسکنر نوری که دستگاه بارکدخوان نامیده میشود بازخوانی میشوند و اگر در تصاویر مخفی شده باشند توسط نرمافزار خاصی از آن بیرون کشیده میشوند. بارکدها به صورت گستردهای در پیادهسازی سیستمهای جمعآوری خودکار اطلاعات شناسهها که سرعت و دقت ورود اطلاعات را بالا میبرند کاربرد دارند.
در حالی که پیش از این قواعد رمزگذاری بارکدها فقط اجازه نمایش اعداد را میداد به کمک نشانهگذاریهای جدید میتوان از مجموعه حروف بزرگ الفبای انگلیسی تا مجموعه کامل نویسههای ASCII و حتی بیشتر از آن را در یک بارکد گنجاند. نیاز به گنجاندن دادههای بیشتر با توجه به محدودیت اندازه بارکدهای اولیه به ظهور رمزهای ماتریسی (نوعی بارکد دوبعدی) انجامید که برخلاف بارکدهای اولیه به جای آن که از دستهای از میلههای موازی تشکیل شده باشد جدولی متشکل از سلولهای مربع شکل است. بارکد پشتهای سازشی بین بارکد دوبعدی و بارکد میلهای است که نشانهگذاریهای قدیم بارکدهای میلهای را گرفته و در قالبی که اجازه وجود چند ردیف از بارکدهای میلهای را میدهد میگنجاند.
بسیاری از محصولات شرکت های تولیدی، در سراسر دنیا قابل فروش هستند. با توجه به این مسئله وجود بارکدهای منحصر به فردی که آنها را از یکدیگر متمایز سازد ضروری به نظر می رسد.
تبدیل اعداد به بارکد خواندن بارکد نیاز به استاندارد مشخصی دارد. در حال حاضر در دنیا چند استاندارد برای تولید و استفاده از بارکد وجود دارد که معتبرترین آنها استاندارد EAN/UCC است که103 کشور در دنیا از آن تبعیت می کنند و حدود90 درصد تجارت دنیا را پوشش می دهد.
در ایران به علت ضرورتی که بنا به توسعه صدور کالاهای غیرنفتی ایران به بازارهای جهانی به وجود آمد در سال1374 سازمانی با عنوان »مرکز ملی شماره گذاری کالا و خدمات« زیر نظر موسسه مطالعات و پژوهش های بازرگانی تاسیس شد و پس از انجام مطالعات لازم با انتخاب استاندارد EAN/UCC کشور ما به عضویت موسسه بین المللی EAN International درآمد. تاکنون بیش از5 هزار شرکت- که بیشتر آنها شرکت های تولیدکننده محصولات غذایی و شیمیایی هستند- به عضویت این موسسه درآمده و برای کالاها و محصولات خود بارکد دریافت کرده اند.
بارکد محصولات،12 رقمی است. البته در برخی از کشورها به دلایل مختلف بارکد13 رقمی نیز وجود دارد.
12 رقم بارکد به شرح زیر معنی دار می شود: