با توجه به اینکه کشورهای اروپایی در حال حاضر بیشترین سهم گردشگر جهان را به خود اختصاص داده اند، اما میزان ورود گردشگر کمتر از میانگین جهانی آن است ، بطوریکه در سال 1985 میلادی کشورهای اروپایی 65 درصد از گردشگران جهان را جذب کرده اند و در سال 1993 میلادی این تعداد به پایین تر از 60 درصد تنزل یافته است.
مهم ترین دلایل این کاهش نسبی عبارتند از:
1- روند نزولی تقاضا در اروپا تا حدی می تواند به علت افزایش شهرت کشورهایی باشد که به تازگی در صنعت گردشگری پیشرفتهایی کرده اند؛ به ویژه کشورهای آسیای جنوبی وشرقی .
2- برخی از کشورهای اروپای شرقی ( مانند رومانی) دوران سختی در بخش گردشگری جهت سازگاری با شرایط جدید اقتصاد بازار می گذرانند، به علاوه مشکلات داخلی یوگسلاوی سابق نیز بر صنعت گردشگری منطقه اروپا تأثیر گذاشته است.
3- برخی از کشورهای اروپای غربی و بویژه کشورهای اروپای جنوبی ( مانند ایتالیا، یونان وتا حدی اسپانیا و پرتغال ) در اثر از دست دادن رقابت، کیفیت و افزایش قیمت کالاها زیان دیده اند و لازم است این کشورها ساختارهای گردشگری خود را با بازار گردشگری امروز منطبق سازند .
4- و بالاخره چند کشور اروپایی شمالی( مانند سوئد، دانمارک،نروژ و تا حدودی انگلستان)
جزوکشورهای پر هزینه برای گردشگران هستند و این امر مسئله رقابت را در بین آنها ترویج می دهد.
به طور کلی بین سالهای 1970-1993 میزان ورود گردشگران بین المللی در اروپا بیش از دو برابر، یعنی از 113 میلیون نفر به 269 میلیون نفر افزایش داشته است، اما در طول همین دوره سهم اروپا نسبت به کل تعداد ورود گردشگر جهان از 16/68 درصد به 29/59 درصد کاهش یافته است .
تحلیل انجام شده از ملیت گردشگران وارد شده به قاره اروپا نشان می دهد که بیش از 90 درصد از بازدید کنندگان این قاره از کشورهای اروپایی هستند.
اکثر گردشگران آلمانی به کشورهای اطراف سفر می کنند و 19 در صد از کل گردشگران بین المللی اروپا را تشکیل می دهد و انگلیسی ها 10 درصد، فرانسوی ها 7 درصد و هلندی ها هم 6 درصد از مسافران اروپایی را به خود اختصاص داده اند.
این در حالی است که میزان ورود بازدید کنندگان آمریکا از اروپا کا سته شده است.
در سال 1980 سهم اروپا از درآمد گردشگری جهان 6/59 درصد بوده که در سال 1993 این رقم 1/50 درصد کاهش داشته است .
علاوه بر این، روند درآمد گردشگری در اروپا نیز بسیار نا منظم است، چنانچه بین سالهای 1980 و 1985 درآمد گردشگری با هفت واحد کاهش متوقف ماند، در حالی که بین سالهای 1985 و 1990 درآمد گردشگری به دو برابر افزایش یافت و 5/1 واحد از سهام بازار را به دست آورد.
این عدم ثبات نشان می دهد که گردشگری بین المللی تا چه حد نسبت به رقابت و تغبیرات نرخ ارزآسیب پذیر است .
به طور کلی جریان گردشگری در اروپا به طرف مقصدهای غربی و جنوبی است، این نواحی در بر گیرنده 70 در صد از کل میزان ورود و 76 درصد از کل درآمد گردشگری اروپا می باشند.
کشورهای فرانسه، اسپانیا و ایتالیا به عنوان مقصدهای اصلی گردشگران اروپایی از نقطه نظرتعداد گردشگران ورودی و درآمد های حاصله هستند.
در سال 1992 متوسط درآمد حاصل از هرگردشگر برای کشورهای شرقی و مرکزی اروپا 66 دلار بود، در حالی که در کشورهای شمالی اروپا 925 دلار برآورد شده بود.
این تفاوت های قابل ملاحظه در توسعه گردشگری بین کشورهای اروپایی تنها به سبب شرایط اقتصادی آنها نیست؛ بلکه اختلافات سطح کیفیت و نوآوری در زیر ساختهای گردشگری آنها نیز قابل توجه است.
صنعت گردشگری در قاره آمریکا:
پس از اروپا، قاره آمریکا با داشتن 21 درصد از کل گردشگران بین المللی مقام دوم را در جهان دارا می باشد.
در سال 1993 میلادی تعداد 106 میلیون نفر از این منطقه بازدید کرده اند.
تعداد گردشگرانی که از قاره آمریکا بازدید می کنند بستگی به شرایط اقتصادی ایالات متحده و کانادا دارد و نیمی از گردشگران خارجی به این دو کشور وارد می شوند.
بنابراین تغییرات نرخ مبادله دلار آمریکا آثار تعیین کننده ای بر نیازهای توریستی کشورهای خارج از سیستم دلار آمریکا دارد.
در حال حاضر میزان ورود گردشگران به مناطق آمریکا رو به افزایش است به طوریکه در سال 1992 در مقایسه با میزان ورود گردشگر به آسیای شرقی و منطقه اقیانوس آرام که 8/6 درصد بود، میزان آن به 14 درصد رسیده است.
سرگروه بازار اروپا برای گردشگران منطقه آمریکا، کشور انگلیس است که 4 درصد از کل گردشگران را جذب کرده و سر گروه بازار آسیا کشور ژاپن است که شامل 4 درصد از کل ورود گردشگر است.
در حال حاضر میزان ورود گردشگران به مناطق آمریکا رو به افزایش است به طوریکه در سال 1992 در مقایسه با میزان ورود گردشگر به آسیای شرقی و منطقه اقیانوس آرام که 8/6 درصد بود، میزان آن به 14 درصد رسیده است.
سرگروه بازار اروپا برای گردشگران منطقه آمریکا، کشور انگلیس است که 4 درصد از کل گردشگران را جذب کرده و سر گروه بازار آسیا کشور ژاپن است که شامل 4 درصد از کل ورود گردشگر است.
جدول : تعدادگردشگران ورودی و درآمد گردشگری بین المللی در قاره آمریکا، 1975 -1993 میلادی منبع : سازمان جهانی و جهانگردی (unwto) سهم جهانی آمریکا از درآمد گردشگری به طور قابل توجهی بیش از ورود گردشگر به این قاره است.
به طوریکه در سال 1993 میلادی از 3/29 درصد کل درآمد گردشگری، 3/21 در صد آن متعلق به آمریکا بوده است و این رقم به روشنی نشان می دهد که بازدید کنندگان قارۀ آمریکا مخارج زیادی را متحمل می شوند.
آمریکای شمالی (ایالات متحده، مکزیک و کانادا) با 76 درصد گردشگر و 78 درصد درآمد، مقصد اصلی منطقه می باشد .
جزائر کارائیب نیز با 12 درصد گردشگر و 12 درصد در آمد موقعیت مناسبی به خود اختصاص داده است و آمریکای جنوبی تنها 10 درصد گردشگر و 9 درصد از درآمد منطقه را جذب کرده و آمریکای مرکزی فقط 2 درصد گردشگر و 1 درصد از درآمد را داشته اند.
ایالات متحده در سال 1992 میلادی با 44 درصد از تعداد گردشگران ورودی و 64 درصد درآمد برترین کشور توریستی قاره آمریکا بوده است.
در حقیقت ایالات متحده آمریکا مقام اول را از نظر درآمد گردشگری در جهان دارد، به علاوه توسعه اقتصادی گردشگری ایالات متحده به دلیل بازار عظیم داخلی آن و ساختار بسیار پیشرفته صنعت حمل و نقل هوایی داخلی و داشتن بزرگترین هتلهای زنجیره ای دنیا است صنعت گردشگری در قاره آفریقا: منطقه آفریقا شامل کلیه کشورهای آفریقایی و نیز جزایر اقیانوس هند به استثنای لیبی و مصر است؛ که سازمان جهانی جهانگردی این دو کشور را جزو منطقه خاورمیانه محسوب کرده است ( در این کتاب کشور مصر از نقطه نظر تقسیمات سیاسی جهان جزو قاره آفریقا محسوب گردیده است).
تعداد ورود گردشگران بین المللی این قاره تنها 57/3 درصد از کل جهان را شامل می شود که مقداری اندک است و از نظر گردشگری عقب مانده تر از سایر نقاط جهان است، چرا که بسیاری از کشورهای این منطقه از لحاظ اقتصادی توسعه نیافته هستند.
در سال 1975 ورود گردشگران از 7/4 میلیون نفر آغاز شد و نیازهای گردشگری بین المللی طی پانزده سال به سه برابر افزایش یافت و این افزایش در افریقا طی سالهای 1988 و 1989 شدت گرفت.
در سال 1985 فقط 39 درصد از گردشگران مختص سایر کشورهای افریقایی بود.
به هر حال کشورهای افریقایی در سال 1992 میلادی 56 درصد از بازدید کنندگان خارجی را داشتند.
جدول : تعداد گردشگران ورودی و درآمد گردشگری بین المللی آفریقا 1970 – 1993 میلادی منبع : سازمان جهانی جهانگردی (u.n.w.t.o) در آمد گردشگری در آفریقا چیزی در حدود 2 درصد از کل درآمد جهان را تشکیل می دهد و بین سالهای 1975 و 1993 سهم درآمد گردشگری آفریقا نسبت به کل جهان از 77/2 درصد به 96/ 1 درصد کاهش داشته است .
در سال 1985 میلادی، روند درآمد گردشگری در این منطقه بسیار متغیر بوده است،به طوریکه طی سالهای 1985 ، 1989و 1991 رکود فوق العاده ای را نشان می دهد.
22 کشور افریقایی کمتر از 000/100 بازدید کننده در سال دارند و نیازهای گردشگری در افریقا بیشتر مختص کشورهای شمالی آفریقاست، چرا که نیمی از کل تعداد بازدید کننده ها را در برمی گیرد و این در حالی است که 13 کشور دیگر این قاره کمتر از 000/50 بازدید کننده در سال دارند لکن با وجود این برخی از کشورهای این منطقه به تازگی رشد سریعی را از نظر تعداد ورود گردشگر و درآمد دارند.
چنانچه آفریقای جنوبی ، در بخش صحرایی آفریقا با 3 میلیون گردشگر در سال مقام اول را به خود اختصاص داده است، این کشور در سال 1992، با درآمد سرانه 424 دلار برای هر گردشگر در مقام دوم، بعد از مراکش و قبل از تونس قرار داشته است.
این کشور دارای صنعت هتلداری بسیار پیشرفته و سیستمهای حمل و نقل داخلی و بین المللی است.
جشن گردشگری بین المللی دوربان ، بزرگ ترین جشن گردشگری در آفریقا است.
برای مثال این کشور با رونق بخشیدن به بازار و در آمد ناشی از سواحل کشورش و همینطور حفظ طبیعت اطرافش ، توانسته در گردشگری بین المللی به موفقیتهای قابل توجهی برسد و عامل این موفقیت عرضه هتلهای ساحلی و آفتابگیر در محیط های مناسب توأم با خدمات بهتر است.
سالمیزان ورود (به تعدادنفر)تغییرات (درصد)سهم ورود نسبت به کل جهان(درصد)درآمد ( میلیون دلار )تغییرات (درصد)سهم درآمد نسبت به کل جهان (درصد)1970 1975 1980 1985 1986 1987 1988 1989 1990 1991 1992 1993000/114 859/153 830/189 264/214 320/218 623/233 237/251 021/274 651/286 836/279 304/290 535/29616/36 38/23 87/12 89/1 01/7 54/7 07/9 61/4 38/2- 74/3 15/216/68 22/69 97/65 65 06/64 70/63 48/62 53/63 59/62 30/61 27/60 29/59096/11 310/26 654/61 181/61 028/77 565/96 788/106 980/109 700/139 768/135 815/153 573/16211/137 34/134 77/0- 90/25 36/24 59/10 99/2 02/27 81/2- 29/13 69/599/61 64/64 65/59 67/52 80/54 03/56 71/53 60/51 19/54 11/52 90/51 16/50 سالمیزان ورود (به هزارنفر)تغییرات (درصد)سهم ورود نسبت به کل جهان(درصد)درآمد ( میلیون دلار )تغییرات (درصد)سهم درآمد نسبت به کل جهان (درصد)1975 1980 1985 1986 1987 1988 1989 1990 1991 1992 1993043/50 387/61 495/66 771/71 243/76 462/83 398/87 424/93 947/96 080/101 525/10638/18 67/22 32/8 93/7 23/6 47/9 72/4 89/6 77/3 26/4 39/551/22 33/21 17/20 06/21 79/20 76/21 26/20 40/20 24/21 99/20 30/21219/10 503/25 315/33 629/37 029/42 830/49 029/57 138/67 056/74 595/83 545/9590/112 56/149 63/30 04/13 60/11 56/18 45/14 73/17 30/10 88/12 30/1411/25 67/24 68/28 79/26 39/24 06/25 75/26 04/26 42/28 21/28 48/29 سالمیزان ورود (به هزار نفر)تغییرات (درصد)سهم ورود نسبت به کل جهان(درصد)درآمد ( میلیون دلار )تغییرات (درصد)سهم درآمد نسبت به کل جهان (درصد)1970 1975 1980 1985 1986 1987 1988 1989 1990 1991 1992 1993407/2 654/4 337/7 706/9 341/9 833/9 940/12 770/13 993/14 842/15 552/17 875/17- 35/93 63/57 29/32 76/3- 27/5 60/31 41/6 88/8 66/5 79/10 84/145/1 09/2 55/2 94/2 74/2 68/2 22/3 19/3 27/3 47/3 64/3 57/3400 127/1 711/2 601/2 970/2 797/3 601/4 454/4 238/5 830/4 855/5 364/6- 75/181 55/140 06/4- 19/14 85/27 71/21 19/3- 60/17 79/7- 22/21 69/823/2 77/2 62/2 24/2 11/2 20/2 31/2 09/2 03/2 85/1 98/1 96/1