منظومه شمسی چیست؟
زمینی که ما بر روی آن زندگی می کنیم سیاره ای است که همراه با هشت سیاره دیگر پیوسته در حال گردش به دور خورشید است . هشت سیاره دیگری که با سیاره زمین منظومه شمسی را تشکیل می دهند عبارتند از : عطارد - زهره (ناهید) - مریخ - مشتری - زحل (کیوان) - اورانوس - نپتون و پلوتون .
در فضای کیهانی اجرام دیگری هم به صورت معلق وجود دارند که ستاره های دنباله‌دار . سیارکها - شهاب‌سنگها و قمرها از آن جمله اند .
زمین شبانه روز به دور خورشید در چرخش است و ماه نیز در مداری به دور زمین می چرخد . گاهی اوقات ماه بین زمین و خورشید قرار می گیرد به طوری که ما از روی زمین قادر به دیدن خورشید نخواهیم بود . بروز چنین حالتی را خورشید گرفتگی یا خسوف می نامند .
خورشید ستاره ای سوزان :
خورشیدی که روزها در آسمان مشاهده می‌کنیم یک ستاره بسیار بزرگ است . تفاوت ستاره با سیاره آن است که ستاره در جای خود ثابت است اما سیاره ها در مدارهای معینی می رخند . خورشید که چون گلوله ای آتشین در فضای کیهانی قرار دارد نزدیکترین ستاره به کره زمین است .
خورشید دارای اشعه هایی است که نگاه کردن مستقیم به آن با چشم غیرمسلح بدون دوربین و تلسکوپهای نجومی برای چشم انسان خطرناک است ، تا حدی که باعث نابینایی شود .
در نظر ساکنان زمین خورشید هر بامداد از نقطه ای در مشرق بالا می آید و پس از طی آسمان بالای سرما ، هنگام غروب در نقطه ای از مغرب پایین می رود .در حالی که واقعیت چنین نیست و در واقع این زمین است که با چرخش دایمی خود چنین حالتی را بوجود می آورد .هنگامی که نیمی از کره زمین مقابل خورشید قرار می گیرد روز است و با رسیدن شب ، روز در نیمه دیگر کره زمین آغاز می شود .فراموش نکنیم که خورشید همواره می درخشد و خاموشی ندارد .
خورشید یکصد بار از کره زمین بزرگتر است . اگر خورشید به اندازه یک توپ فوتبال در نظر بگیریم ، کره زمین در مقایسه با آن به اندازه ته یک سنجاق است .
توده های گاز از سطح خورشید متصاعد است . حرارت این گاز از حرارت جسم خورشید کمتر است و تصاعد دایمی این گازها سبب می شود که سطح کره خورشید آماس کرده و متورم بنظر بیاید .
سیاره عطارد :
عطارد نزدیکترین سیاره منظومه شمسی به کره خورشید است . سطح این سیاره به سبب نزدیکی به کره خورشید گرم و سوزان است و به همین سبب هیچ جانداری قادر به زندگی در آن نیست .
سفینه کیهان نورد «مارینر» چند سال پیش با عبور از نزدیکیهای عطارد توانست عکسهایی از سطح این سیاره بگیرد . سطح عطاردشباهت زیادی به کره ماه دارد . سطح این سیاره پوشیده از دهانه های آتشفشانی است و اثری از هوا در آن مشاهده نمی شود .
عطارد کوچکترین سیاره منظومه شمسی است . کره زمین سه برابر از سیاره عطارد بزرگتر است .
سیاره ونوس :
نظر به این کمه سیاره ونوس در میان توده های ابر و غبار پنهان شده تاکنون اطلاعات زیادی درباره این سیاره به دست نیامده است . البته بعضی از سفینه های کیهان نورد مانند سفینه کیهان نورد «ونرا» متعلق به شوروی ، با فرود بر سطح سیاره ونوس عکسهایی از آن به زمین مخابره کرده اند . سطح سیاره ونوس نیز بسیار گرم و غیرقابل سکونت است .
سیاره ونوس همان سیاره ای است که پیش از طلوع خورشید و یا بلافاصله پس از غروب خورشید در آسمان ظاهر می شود و نزد مردم به ستاره صبحگاهی معروف است .
ونوس نزدیکترین سیاره به کره زمین است و حجمی تقریباً برابر با کره زمین دارد . ستاره شناسان ونوس را خواهر خوانده زمین لقب داده اند .
کره زمین چه گونه است ؟
کره زمین سومین سیاره منظومه شمسی از نظر فاصله ، نسبت به خورشید است . زمین کره ای است مدور که سطح آن از یک لایه هوا به نام اتمسفر پوشیده شده . زمین دارای دو نوع چرخش است . یکی چرخش انتقالی در مداری به دور خورشید و دیگری چرخش وضعی که بر یک محور فرضی به دور خودش انجام می شود . چرخش انتقالی زمین به دور خورشید 365 روز یعنی یک سال طول می کشد ولی با چرخش محوری زمین که هر بیست و چهار ساعت یکبار صورت می گیرد شب و روز پدید می آید .
اگر بر سطح کره ماه بایستیم تصور می کنیم زمین از پشت کره زمین بیرون می آید و یا در پشت آن پنهان می شود .
مردم در ایام بسیار قدیم زمین را پدیده ای مسطح تصور می کردند و مردمان هند قدیم عقیده داشتند که زمین بر پشت فیلی غولپیکر جابجا میشود .