سیستم موقعیتیاب جهانی یا GPS تنها سیستم کامل و عملیاتی موقعیتیاب ماهوارهای است. در این سیستم شبکهای با حداقل ۲۴ ماهواره دادههایی شامل مکان خود و زمان را به زمین میفرستند. گیرندههای زمینی جیپیاس با دریافت این دادهها موقعیت گیرنده را بر روی زمین محاسبه و ارائه میکنند. ماهوارههای این سیستم به سفارش وزارت دفاع ایالات متحده ساخته و در مدار زمین قرار داده شدهاند. جیپیاس در ابتدا برای مصارف نظامی تهیه شد ولی از سال ۱۹۸۰ استفاده عمومی آن آزاد و آغاز شد.خدمات این مجموعه در هر نقطه از کره زمین در تمام شبانهروز در دسترس است و استفاده از آن رایگان است.علاوه بر جیپیاس، دو سیستم کمابیش مشابه دیگر نیز وجود دارد: سیستم گلوناس که دولت شوروی ساخته و اکنون بهدست کشور روسیه اداره میشود و سیستم گالیله که کشورهای اروپائی آن را برای وابسته نبودن به سیستم آمریکائی جیپیاس ساختهاند.
GPS چطور کارمی کند ؟
ماهواره های GPS هر روز دوبار در یک مدار دقیق دور زمین میگردند و سیگنال های حاوی اطلاعات را به زمین می فرستند.GPS براساس زمان مقایسه زمان ارسال و دریافت سیگنال توسط یک ماهواره کار می کند . اختلاف زمان مشخص می کند که گیرنده GPS چقدر از ماهواره دور است . حال با انداره گیری مسافت از چند ماهواره گیرنده GPS میتواند موقعیت کاربر را مشخص نموده حتی روی نقشه الکترو نیکی نمایش دهد.یک گیرنده GPS بایستی حداقل سیگنالهای 3 ماهواره را برای تعیین دقیق 2 موقعیت (طول و عرض جغرافیایی ) یک شیء دریافت نماید و سیگنالهای 4 ماهواره یا بیشتر میتواند 3 موقعیت (طول و عرض جغرافیایی و ارتفاع ) را نشان دهد. هم چنین ازGPS میتوان برای اندازه گیری سرعت ، جهت یابی ، جستجو ، مسافرت طولانی ،رفتن به مقصد ، زمان طول و مغرب خورشید و غیره نیز استفاده کرد .
سیستم ماهواره ای GPS:
24 مارهواره در بخش های مختلف فضای زمین در مداری خاص با فاصله حدود 12000 مایلی بالای سر ما قرار گرفته است.آنها با یک سرعت ثابت در حرکتند و در هر 24 ساعت دوبار دور زمین را با سرعتی معادل 7000 مایل در ساعت می گردند.ماهواره های GPS توسط انرژی خورشید تغذیه میشوند آنها مجهز به باطریهای قابل شارژ اتوماتیک برای زمانهای بارندگی یا خورشید گرفتگی می باشند.yocket booster های کوچک روی هر ماهواره آنها را دریک مسیر پروازی صحیح نگهداری می کنند.
اولین ماهواره GPS در سال 1978 با موفقیت به فضا پرتاب شد.
درسال 1994 تمامی 24 ماهواره در مدار زمین قرار گرفت
هر ماهواره برای 10 سال مأموریت ساخته میشود و پس از طی این زمان حتماً بایستی ماهواره دیگر جایگزین گردد.
وزن یک ماهواره GPS حدود 2000 پوند (معادل 907 کیلو گرم ) با 17 فوت عرض (18/5متر).
قدرت انتقال آنها هم 50 وات یا کمتر می باشد .
چگونه میتوان یک GPS تهیه نمود ؟
چنانچه قصد خرید GPS را برای اولین بار دارید ما به شما اطلاعات مهمی را که چه محصولاتی موجود بوده و مناسب کاربری در GPSS میباشند را نشان می دهیم. در حقیقت دستگاه GPS با قیمت مناسب پیشنهادی ما Garmin Etrex با کابل می باشد که قیمت آن کمتر از 100 دلار آمریکاست اگر شما ساکن USA باشید و نهایت 300 دلار آمریکا برای کشورهایی که عوارض بالایی دارند باشد ، در انگلیس نیز شما بایستی 110 دلار آمریکا بابت دستگاه GPSو 25 دلار نیز بابت کابل آن بپردازید. یک GPS دستی ارزان قیمت بدون هیچگونه نیاز به LaptaP و با یک قیمت معقول قابلیتهای زیادی دارد.هیچ بهایی بابت استفاده از خدمات GPS نبایستی توسط شما پرداخته شود . خدمات GPS توسط دولت آمریکا آماده شده و کاملاً مجانی می باشد هم چنین دریافت اطلاعات توسط گوشی موبایل نیز ممکن میباشد.
دسته بندی دستگاههای GPS:
بطور کلی یک GPS را میتوان از یکی از 3 گروه ذیل دانست.
GPS MOUSE : هیچ صفحه یا دکمه ای ندارد اما توسط یکpc Laptop با نرم افزار مربوطه قابل استفاده سرویس GPSS می باشد.دستگاههای این گروه مانند:
Garmin GPS 35 Delorme یا Rand Macnalley ( باقیمت های پایینتر)قیمت این GPS ها حدود 75 تا 150 دلار آمریکا متغیر می باشد. ولی فراموش نکنید که این نوع GPS ها حتماً به Laptop pc نیاز دارند.
2- Hand-Held GPS: این نوع دستگاهها می توانند بصورت سیار مورد استفاده قرار گیرند آنها خودشان یکصفحه کوچک جهت نمایش اطلاعات و چند دکمه دارند و در شکل ها و ترکیب های مختلفی عرضه میشوند و هیچگونه نیازی بهLaptop ندارند. که بطور مثال میتوان مدلهای با قیمت پائین Garmin شبیه Etrex, GPS12*l , GPS12 یا مدل های 315, 310 ازMagellan را نام برد. تعدادی از اینها یک رابط NMEA و یک کابل رابط دارند قیمت با کابل ممکن است حدود 210 دلار به بالا باشد و ممکن است بعضی از کشورها ارزانتر هم موجود باشد. یک GPS دستی ارزان قیمت با یک کابل رابط برای انتخاب و آغاز کار با GPS مناسب میباشد, حتی برای سرگرمی یا کار یا آشنایی شما با طرز کار و خدمات GPS.
3- High-End GPS products: این دستگاهها شامل یک صفحه نمایشگر بزرگتر و تعدادی نقشه میباشند و در بعضی از آنها شما بایستی مبلغ بیشتری جهت نقشه ها بپردازید.قیمت این دستگاهها ممکن است بسته به نوع محصول بالاتر از 1500 دلار آمریکا باشد که نمونه هایی از آن مانند Blaupunkt PhihPs و Alpine میباشد.
در زمانهای گذشته که تکنولوژی پیشرفته و وسایل دقیق امروزی وجود نداشت، مردم، به ویژه اشخاصی مانند سیاحان، جهانگردان، تجار و... گاه در یک گستره جغرافیایی، به خصوص در شهر و کشورهای بیگانه، از مکان دقیق خود باخبر نبودند و حتی گاهی در بیابانها و دریاها مسیر خود را گم میکردند.اگرچه بسیاری از افراد با استفاده از ستارگان، قطبنما و سایر عوامل طبیعی موفق به مشخص کردن مکان جغرافیایی خود میشدند، اما گاه عوامل طبیعی مانند توده ابرهایی که مقابل ستارگان قرار میگرفتند مشکلاتی را برای در راهماندگان و راه گمکردگان ایجاد میکرد.از طرفی امروزه پیچیدگیهای جغرافیایی اعم از بافت شهر، خیابانها و... اصولا زمینه استفاده از روشهای پیشین را تا حد زیادی منتفی و بیمعنا کرده است.در شرایط فعلی، با گسترش فناوریهای گوناگون، سیستمهای ماهوارهای مدرن و پیشرفتهای با نام GPS این مشکل انسان را حل کردهاند.
در حقیقت در دنیای امروز با کمک این دستگاهها هیچ فردی راه را گم نمیکند و همه چیز روی تمام نقاط زمین قابل شناسایی است.
GPS که مخففGlobal Positioning System است یک سیستم موقعیتیاب ماهوارهای است که از یک شبکه 24 ماهوارهای در مدار زمین تشکیل شده است و اطلاعات مکانی و زمانی را در هر لحظه به زمین ارسال میکند. این اطلاعات از طریق گیرندههای دستی دریافت، پردازش و در نهایت روی صفحه نمایشگر مشاهده میشوند.
جالب است بدانید فاصله بین این ماهوارهها و سرعت آنها به گونهای طراحی شده است که هیچگاه تداخلی در عملکرد ماهوارهها ایجاد نمیشود تمام زمین را تحت پوشش خود قرار میدهند. این ماهوارهها به طور دائم امواج رادیویی را به تمام سطوح زمین ارسال میکنند و امواج رادیویی دائما فاصله بین ماهوارهها را گزارش میدهند. به این ترتیب اگر یک گیرنده GPS روی زمین اطلاعات را دریافت کند، از طریق آن میتوان موقعیت خود را شناسایی کرد.امواج رادیویی در GPS به روی دو فرکانس MHZ1228 و MHZ1575 ارسال میشوند.این سیستم ارسال و دریافت امواج رادیویی شباهت زیادی به رادیوهای معمولی و سایر وسایل گیرنده امواج رادیویی دارد.در حقیقت کاربران GPS میتوانند رادیوهای خانگی را یک گیرنده GPS فرض کنند و 24 ماهواره موجود در فضا را نیز فرستندههای صدا و سیما بپندارند.