آشنایی با استخر : اندازه های فنی و نکات بهداشتی
اندازه های فنی: استخرهای موجود با توجه به نحوه استفاده به دو دسته تقسیم می شوند:
1-استخر آموزشی 2- استخر قهرمانی
1-استخر آموزشی: معمولاً در ابعاد 8*8 و یا 8*10 متر طوری طراحی و ساخته می شود که الگوهای آموزشی و یا ابزارهای کمک آموزشی در آن مد نظر باشد، مثلاً عمق آن حداکثر به 1/20 متر و به صورت شیب دار به نحوی ساخته که لااقل یک ضلع استخر علاوه بر کم عمق بودن قسمتی از آن به صورت پلکان وارد استخر شده تا برای آن دسته از اشخاصی که از وارد شدن ناگهانی در آب وحشت دارند مناسب باشد. میله هایی استیل در اطراف دیواره ها و در قسمت سطح آب نصب شده که حدود 10 سانتیمتر با دیواره فاصله دارند که برای غوطه ور شدن و آموزش دست و پا بسیار مورد استفاده قرار می گیرد، عمق آب اینگونه استخرها قابل تنظیم است. جدای از میله استخرهای آموزشی لوازم کمک آموزشی نظیر: تخته شنا به ابعاد مختلف - دوقلوی شنا - حلقه لاستیکی - کمربند نجات - بازوبند نجات - دماغ گیر - گوشی پای دولفینی (قورباغه) - و....که هر کدام موارد خاص خودش را دارد، برای افراد مختلف مورد استفاده قرار می گیرد.
2-استخرهای قهرمانی: طول اینگونه استخرها 33/33 متر - 25 متر – 50 متر و عرض آن 10-21 متر متغیر است و عمق آن کمتر از 1/80 متر نیست اینگونه استخرها به دو صورت روباز یا سر پوشیده مورد بهره برداری قرار می گیرد. در استخرهای سرپوشیده معمولاً از آب گرم استفاده می شود - ولی در استخرهای رو باز اکثر از آب سرد طبیعی بهره می گیرد.
در ضلع عرض استخر سکوهایی نصب می شود که به عنوان سکوی استارت مورد استفاده شناگران است این سکوها به ابعاد 50*50 سانتیمتر با شیب 10 سانتیمتر به صورت ثابت یا سیار نصب می شود و ارتفاع تا سطح آب باید بین 50تا70 سانتیمتر باشد. دستگیره های کرال پشت باید طوری به سکو وصل باشد که در ارتفاع 30تا60 سانتیمتر و جلوتر از دیواره استخر نباشد، هر چهار طرف سکوها باید شماره گذاری شود و این شماره طوری نصب می شود که اگر پشت به سکو ها بایستیم سکوی شماره 1 در طرف راست و شماره 2 بعد از آن و بقیه به همین ترتیب شماره گذاری خواهد شد. تعداد خطوط شنا (لاین) بسته به عرض استخر بین 6تا8 خط متغیر است، این خطوط به وسیله طنابی که دو سر آن با قلابهایی به دیواره استخر وصل است در طول استخر کشیده می شود روی طناب اجسام غوطه ور دو انتهای طناب با رنگ سایر قسمتها متفاوت است. عرض هر خط شنا باید 2/5 متر باشد.
طناب نشانه برای برگشت کرال پشت باید در عرض استخر و در 1/80 سانتی بالای سطح آب قرار داشته ضمناً این طنابها برای برگشت کرال پشت باید 5 متر از دیوار انتهای استخر فاصله داشته باشد. خطوطی در کف استخر و در وسط خطوط شنا و به رنگ تیره کشیده شده که عرض آن 20 سانتیمتر است و در طول استخر کشیده می شود و فاصله آن با دیواره عرضی 2 متر است که به وسیله خط عرضی دیگر که پهنای آن 20 سانت است قطع می شود (به صورت T) طول این خط یک متر است. نور استخر باید کافی و طوری از بالا به آب بتابد که در سر تا سر استخر نور مناسب وجود داشته باشد، برای دید بهتر شناگران از چراغهای که در دیواره داخلی استخر نصب می شود ولتاژ آن حدود 12 ولت است استفاده می دشود.
2- نکات بهداشتی استخر:در استخرهای سر پوشیده به دلیل سیستم آب گرم محیط برای رشد میکروب و عوامل بیماری زا بیشتر از استخر های رو باز فراهم است لزا علاوه بر وجود دستگاه تصفیه آب که مداوم در حال فعالیت است و با مکش آب استخر به داخل تصفیه خانه و برگشت آن به استخر و وجود دستگاه کلرزنی اتو ماتیک آب آن تصفیه و کلر زده می شود، لازم است حتماً نکات بهداشتی آن نیز رعایت گردد:
1-دیواره و کف استخر به وسیله کاشی و یا سرامیک برای شستشوی بهتر پوشانده می شود.
2- لبه های استخر نسبت به سطوح اطراف آن کمی بر آمده و شیب آن به طرف داخل استخر است. تا آبهای سطحی با برخورد به برآمدگی ها وارد استخر نشود (شیب دار بودن لبه به خاطر جلوگیری از مواج شدن آب است).
3- قبل از ورود به استخر، گرفتن دوش و زدن شامپو به منظور رعایت نظافت آب استخر ضروری است.
4-پس از خاتمه و خروج از استخر جهت نظافت شخصی زدن صابون و شامپو و گرفتن دوش ضروری است.
5- حد فاصل بین رختکن و استخر و قبل از ورود به آن حوضچه آب کلر قرار دارد که برای ضد عفونی کردن پاها استفاده می شود.
6- علاوه بر زدن شامپو پیشنهاد می شود حتماً لای انگشتان دست و پاها و زیر بغل هم با صابون شسته شده تا مانع از رشد میکرب و قارچ شود.
7. برای استفاده صحیح از استخر و رعایت حقوق دیگران توجه به نکات بهداشتی و ایمنی که در تابلوها و اعلایم هشدار دهنده نصب و اعلان می شود، همچنین گوش دادن به تذکرات ناجیان غریق استخر، محیطی دلنشین و نشاط آور را به وجود می آورد و شنای در آن موجبات خاطر اطمینان کسانی است که از استخر وحشت دارند.
آشنایی با رشته ها و مواد مختلف شنا: در کلیه مسابقات رسمی و بین المللی 4 نوع با استیل های زیر مورد استفاده قرار می گیرد:
1- شنای آزاد (هر نوع شنایی می تواند باشد به جز کرال پشت - قورباغه - پروانه) 2- کرال پشت 3- شنای قورباغه 4- شنای پروانه. این چهار شنا از رده های مختلف سنی با متراژهای مختلف برگزار می شود، در برگزاری مسابقات رسمی سه رده سنی وجود دارد:
نوجوانان در سنین: زیر ده سال - 11 و 12 سال - 13 و 14 سال جوانان در سنین: 15 و 16 و 17 سال بزرگسال (عموم) در سنین: 18 به بالا. علاوه بر مسابقات انفرادی مسابقاتی نیز به صورت امدادی (4 نفره) مختلط - آزاد برگزار می شود. در مسابقات امدادی (مختلط امدادی) حتماً باید از 4 شناگر استفاده شود که نفر اول آن کرال پشت - نفر دوم قورباغه و شناگر سوم پروانه و آخرین شناگر شنای آزاد انجام دهد. در شنای مختلط انفرادی یک شناگر که شنای اول آن پروانه شنای دوم آن پشت و دو شنای آخر قورباغه و آزاد می باشد.
مواد مسابقه دو سال: 50 متر آزاد - 50 متر قورباغه - 50 متر پشت - 50 متر پروانه - 50*4 آزاد انفرادی و تیمی
مواد مسابقه 11 -12 سال: 50 متر آزاد - 100 و 200 آزاد - 100 قورباغه - 100 پشت - 100 پروانه - 200 مختلط انفرادی - 10*4 تیمی
مواد مسابقات 13 - 14 سال: 100 و 200 و 400 آزاد - 100 و 200 قورباغه - 100 و 200 پشت - 100 و200 پروانه - 50*4 مختلط انفرادی -100 *4 آزاد تیمی 100 *4 مختلط تیمی
موارد مسابقات 17-16-15 سال: شنا 100 و 200 و 400 و 500 آزاد - 100 و 200 پشت - 100 و 200 قورباغه - 100و200 پروانه - 50*4 و100*4 مختلط انفرادی - 100*4 و200*4 مختلط تیمی.
یک شناگر می تواند در همه موارد بالا شرکت کند و از هر تیم در هر مواد 2 نفر بیشتر نمی توانند شرکت نمایند.
مقررات برگزاری مسابقه: در هر مسابقه شنا اگر به صورت کشوری و رسمی برگزار شود حداقل 30 داور نیاز دارد که این تعداد را در مسابقه داخلی می توان به 15-10 نفر کاهش یابد داوران مسابقه شامل: سرداور 1 نفر - استارتر-داوران وقت نگهدار برای هر خط 3 نفر - سرپرست وقت نگهداران - داور برگشت - سرپرست داوران برگشت2 نفر - داوران استیل 2 نفر - داور برگشت در ابتدا و انتهای استخر 1 نفر - منشی کل 1 نفر - هماهنگ کننده 2 نفر - گوینده 1نفر - داور رده بنده دست کم برای هر خط 1 نفر - سرپرست داوران رده بندی
وظایف سرداور: که بر کل مسابقات و داوران و وقت نگهداران نظارت دارد و شروع مسابقه را به استارتر اعلام می کند و همچنین تصمیم گیری نهایی در مورد مسایلی که در مسابقه پیش می آید با اوست. در آغاز مسابقه سرداور با زدن چند سوت کوتاه به شناگران علامت داده تا لباسهای اضافی را خارج و آماده شوند، سپس با زدن یک سوت ممتد از شناگران دعوت می کند تا پشت سکوی استارت قرار گیرند (در شنای پشت پس از شنیدن سوت ممتد شناگران وارد آب می شوند) پس از آماده شدن شناگران و داوران وقت نگهدار با بالا بردن دست به صورت کشیده به استارتر علامت می دهند.