دانلود مقاله استان باختران

آشنایی با جهانی که در آن زندگی می کنیم و کشوری که به ان تعلق داریم و استان و شهر و روستایی که در آن سکونت گزیده ایم، برای همه ما لازم است .

آنان که دانش جغرافیا ، علاقه نشان می دهند ، کسانی هستند که می خواهند سر از لاک انزوا و عزلت بیرون آورند و به محیط پیرامون خویش نظر افکنند .

انان می خواهند محیط زندگی خویش را بشناسند و با طبیعت آن محیط و با مردمی که در آن زندگی می کنند، رابطه ای انسانی و سازنده داشته باشند .

«دانش جغرافیا» به انسان وسعت چشم انداز می دهد و در نتیجه فرهنگ فرد را نسبت به محیط زندگی خود افزایش و اعتلا می بخشد .

یکی ا نقائصی که تا کنون در برنامه آموزش جغرافیا در کشور ما وجود داشته این بوده که دانش آموزان در عین حال که موظف بوده اند نام شهرها و آب و هوا و محصولات و جمعیت کشورهای دور را فرا گیرند از جغرافیای استان و شهر خویش بی خبر بوده اند و در کتابهای جغرافیا هیچ گونه مطلب مستقلی برای آشنایی ویژه دانش آموزان هر استان با جغرافیای آن استان وجود نداشته است .

وزارت آموزش و پرورش ، با عنایت الهی و به برکت انقلاب اسلامی ، توفیق یافته است تا از سال تحصیلی 64-63 این نقصیه را در برنامهآموزشی دبیرستانهای کشور برطرف سازد و از طریق گروههای آموزشی و به همت دبیران محترم جغرافیای استانها، برای هر استان ، جغرافیای مخصوصی تالیف نماید تا در سال دوم دبیرستانها علاوه بر جغرافیای ایران که جنبه عمومی دارد به دانش آموزان هر استان تدریس شود.

امید است این اقدام گامی در راه آشنائی هر چه بهتر نسل جوان ما با محیطی که در آن زندگی
می کنند محسوب شود و این آشنایی وشناخت سبب شود تا ما از امکانات خدا داده سرزمین خویش استفاده بیشتری کنیم و به استقلال و خودکفایی نزدیکتر شویم و امید است آگاهی ما از اوضاع و احوال استان و شهرما ، ما را برای خدمت گذاری بیشتر به مردمان کشورمان آماده سازد ، مردمی که امروزه برای حفظ و حمایت انقلاب اسلامی در برابر ظلم و ستم قدرت های استکباری بپا خاسته اند و با ایمان به خداوند و ایثار و شهادت ، از ارزشهای اسلامی و انسانی دفاع می کنند .
موقعیت ،حدود و وسعت
استان باختران در مغرب ایران ، بین تا تا و عرض شمالی و و تا و طول شرقی از نصف النهار گرینویچ واقع شده و محدوده از شمال به استان کردستان ، از جنوب به استانهای لرستان وایلام ، از مغرب به کشور عراق و از مشرق به استان همدان است .

وسعت این استان بالغ بر 23666 کیلومتر مربع است که بشکل مستطیل در نقشه ایران مشخص شده و ارتفاع متوسط آن از سطح دریا 1200 متر می باشد .

ناهمواری ها :
استان باختران منطقه ای کوهستانی است که بخشی از سلسله جبال منظم زاگرس قسمت عمده این استان را پوشانده و تنها در بخش هائی ا دامنه های کم شیب و گسترده این کوهستان و یا دره های عریض ، زمین های کم ارتفاع و جلگه های آبرفتی مشاهده می شود .

سلسله جبال زاگرس چین خوردگی های منظم و مرتفعی است که در مغرب ایران از شمال غربی به جنوب شرقی کشیده شده است .

پیدایش این سلسله جبال در دوران مزوزوئیک و ترشیاری بر می گردد .

هسته اصلی این کوهستان رسوبات دریائی دوران مزوزوئیک و گنبدهای خارائی ترشیاری زمین شناسی است .

چنانکه آهک ژوراستیک خمیرمایه اصلی محور کوهستان های زاگرس را تشکیل می دهد که به رنگهای سبز و قرمز ، از شمال تا جنوب زاگرس دیده می شود .

و سپس طبقات جوانتری از دوران کرتاسه ، رسوبات ژوراستیک را پوشانیده است .

رسوبات کرتاسه در دره قره سو به طرف باختران از شیست و از آن به بعد تا بیستون متناوباً رسوبات کرتاسه یا آهک ژوراستیک مشاهده می شود .

ارتفاعات زاگرس در ترشیاری فعالیت شدید آتش فشانی د اشته و رسوبات دریائی و آتش فشانی بر روی طبقات پیشین قرار گرفته و هم اینک رسوبات حاصله از فرسایش قلل در کواترنری قشر بالائی خاک را تشکیل می دهد .

بدلیل آنکه چین خوردگی های زاگرس بین فشار شدید منطقه غربی و استواری فلات مرکزی ایران بوجود آمده ، ارتفاعات بسیار منظم و دره ها کاملاً موازی با یکدیگرند .

قسمت اعظم چین خوردگی های زاگرس در باختران از رسوبات آهکی است اما هرچه بطرف مغرب پیش می رویم طبقات گچ ازدیاد یافته و بر آهک غلبه نموده است.

بطور کلی ناهمواری های باختران به دو قسمت تقسیم می شود .

-کوههای دالاهو : در غرب استان واقع شده و دارای پوشش جنگلی ومراتع سرسبز در دامنه و همچنین قلل برفگیر و چشمه سارهای متعدد می باشد ، و سرچشمه رودهای دائمی است .

این کوه بر جلگه کرند و جلگه عراق مسلط است .
-کوههای پرآو : بلندترین کوه پرآو ، کوه بیستون است .

این کوهستان به طرف شرق و در امتداد الوند قرار گرفته و با جهت شمال غربی به طرف کوههای طاق و سان پیش می رود .

کتیبه ای از زمان هخامنشیان در کوهپایه بیستون ئ حجازیهای داخل آن از زمان ساسانیان در طاق بستان باقی مانده است .

جلگه ها و دشت ها : چنانکه در قسمت ناهمواریها اشاره شد ، بیشتر مناطق استان باختران کوهستانی است ، اما همین کوهستانی بودن موجب شده که شکست ها و چاله های ساختمانی اولیه ؤ غالباً جلگه ها و دشت های این ناحیه را بوجود آورد .

در فواصل کوهها که گاهی پهناور و در بعضی جاها کم عرض و باریک می باشند ، دشتها و جلگه های متعددی تشکیل شده که از مواد آبرفتی انباشته شده است .

عامل اصلی در تشکیل قشر بالائی خاک این جلگه ها و دشت ها ، فرسایش ممتد سالهای طولانی بوده که همچنان ادامه دارد .

باید گفت که زندگی مردم این ناحیه از گذشته دور تا کنون همواره بستگی نزدیک با این جلگه های حاصل خیز کشاورزی داشته است .

زمین کشاورزی وسیله جلب و اسکان و تمرکز جمعیت شده و متقابلاً ازدیاد جمعیت ، باروری بیشتر زمینها را بهمراه آورده است .

برخی از جلگه های آبرفتی باختران نمونه بهترین زمین های کشاورزی بوده و شاید جزء مستعد ترین بخش های فلاحتی کشور ما باشند ، جلگه ماهی دشت و کلیائی از آن قبیلند .

مساعدت آب و هوا نیز در این مورد کمک شایانی بوده و سبب شده است که با کمترین امکانات و ابتدائی ترین وسائل محصول نسبتاً فراوانی بدست آید .

جلگه ها و دشتهای مهم باختران بقرار زیر است :‌ دشت واقع بین ارتفاعات الوند در مشرق و کوه بیدسرخ صحنه ، عرض این دشت حدود 55 کیلومتر ، ارتفاعات شمالی آن نسبتاً صعب العبور ولی از طرف جنوب بکلی باز و هموار است ، و به همین سبب راههایی به طرف شهرستانی دماوند و تویسرکان از این منطقه کشیده شده است .

این دشت حاصلخیز بوده و برای زراعت ساکنین منطقه از اهمیت خاصی برخوردار است .

دشت بین صحنه و باختران : این دشت از پای ارتفاعات بیدسرخ آغاز می شود و در ارتفاعات نعل شکل خاتمه می یابد ، عرض آن حدود 90 کیلومتر است که در شمال آن ارتفاعات پرآو و شاهو قرار دارد .

این دشت نیز حاصلخیز بوده و آبهای فراوانی در آن جریان دارد ، اما به علت عمق بستر رودخانه ، آب به اراضی اطراف کاملاً مسلط نیست و این امر باعث گردیده که سیستم آبیاری صحیح در این منطقه انجام نگیرد و در نتیجه ، با توجه به امکانات طبیعی موجود زراعت رونق چندانی نداشته باشد .

د-خاک شکل ظاهری خاکهای منطقه به طور مختصر به قرار زیر می باشد : اراضی دامنه کوهها که اکثراً دارای شیب تند و دارای پستی و بلندی می باشند دارای خاکهای کم عمق ، درشت دانه و جوان است که اصطلاحاً خاکهای آبرفتی و واریزه ای نامیده می شوند .

و هرچه شیب دامنه ها ملایم تر می شود از درشتی بافت خاک کم شده و خاکهای عمیق و ریزدانه با کمی رشته های آهک دیده می شود که به خاکهای قهوه ای معروف هستند .

در مناطقی که دارای دشتهای پست و گود افتاده هستند ، بعلت تجمع آب های زیر زمینی ، خاکهای هیدرومورف یا اصطلاحاً خاکهای چمنی مرطوب مشاهده می شود .

در مناطق گرمسیری مانند منطقه شیرین و گیلانغرب و سومار .

بعلت تبخیر زیاد و بارندگی کم و وجود تشکیلات گچی و مارنی ، گاهی به خاک های شور برخورد می کنیم .

در کناره بعضی از رودخانه ها و مسیلها خاکهای جوان مطبق رسوبی به چشم می خورد .

در قسمت هایی دیگر خاکهای بسیار سنگین رسی را که در فصول خشک دارای شکاف های عریض و عمیق می باشند می بینیم .

اداره کشاورزی استان باختران طی سالهای اخیر جهت خاکشناسی و حاصلخیزی خاک، گروه هائی را در سطح استان مأمور کرده که عمده فعالیت آنها به قرار زیر بوده است : تعیین نیاز غذایی و آبی محصولات ، زهکشی و اصلاح اراضی ، حفاظت خاک، شناسایی خاک بوسیله آزمایشگاه ها و اصلاح اراضی شور و قلیایی .

برای تحقق اقدامات فوق نقشه های خاکشناسی و جدولهای آماری نیز از مناطق استان باختران تهیه شده است .

ه-آبها آبهای استان باختران : بعلت وزش بادهای مرطوبی که از طرف مدیترانه و اقیانوس اطلس می وزد ، زمینی و همچنین جریان رودهای متعددی در نواحی مختلف این استان گردیده که تمام آنهاه طرف خلیج فارس جریان پیدا می کنند .

رودهای این استان بیشتر سیلابی و پرپیچ و خم می باشند چنانکه دره های متعددی را قطع کرده و فاصله نسبتاً زیادی از یکدیگر دارند .

مهمترین حوزه های آبریز استان باختران عبارتند از : 1-آبهای سطح الارضی : الف-حوضه آبریز سیروان که شامل آب لیله ، زیمکان ، آب زرشک ، مره خلیل ، گاورود علیا«گاووهرو) و آب شمشیر است .

ب-حوضه آبریز قره سو که شامل رودخانه قره سو ، رازآور ، مرگ و قسمتی از حوضه آبریز سیمره ، رود الوند یا اروند و هزارخانی است .

2-آبهای تحت الارضی با توجه به ساختمان زمین شناسی منطقه می توان این استان را از نظر آبهای زیر زمینی غنی دانست .

عواملی مانند دشتهای وسیع با بستر آبرفتی عمیق و میزان بارندگی سالانه و وجود کوههای آهکی و طبقات غیر قابل نفوذ تحت الارضی در آبرفتهای منطقه باعث وجود آبهای زیر زمینی گشته است .

چاههای عمیقی که در منطقه حفر گردیده اند و به تفاوت از 70 تا 100 متر عمق دارند ، و همچنین وجود چشمه های فراوان چون سرآب روانسر ، و آبهای جوشان چون سرآب گرم و سرپل ذهاب شاهدی بر این مدعاست .

به عنوان مثال به ذکر نام بعضی از سرآبها در منطقه باختران، در زیر اشاره می کنیم : الف- سرآب قنبر ، در جنوب شهر باختران و در دامنه کوه سفید واقع شده که آب مصرفی قسمتی از شهر باختران را تامین می نماید .

ب-سراب طاق و سان : در شمال شهر باختران در دامنه کوه وطاق وسان که بیشتر مصرف زراعی دارد .

ج-سرآب خضر زنده و سرآب خضر الیاس : در 24 کیلومتری شمال غرب شهر باختران و در مجاورت جاده باختران به سنندج قرار دارد .

د-سرآب نیلوفر : در 30 کیلومتری شمال غربی باختران ، استخر وسیعی را تشکیل می دهد که مملو از گلهای نیلوفر است ، و ظرفیت بهره دهی آب فراوان دارد ، و برای پرورش ماهی نیز مناسب است .

ه- سرآب پاوری : در مسیر جاده باختران به روانسرو نزدیک روستای قزاقچی است .

سرآبهای دیگری که می توان در این استان از آنها نام برد ، سرآب گرم قلعه شاهین ، سرآب صحنه ، سرآب هرسین ، سرآب هرسم ، سرآب حوری و سرآب و سرآب ورمنجه می باشند .

آب و هوا آب و هواس استان باختران رویهم رفته ، با توجه به نظریات هواشناسان و ضبط آمار و ارقام سالیانه و تجربیات محلی ، آب و هوای معتدل کوهستانی است .

صرف نظر از مناطق غربی و مرزی این استان که در مجاورت کشور عراق قرار گرفته و بدان اشاره خواهیم کرد ، بقیه مناطق استان از نظر آب و هوایی تحت تاثیر عوامل اصلی و فرعی دیگری می باشد که وضع اقلیمی این ناحیه را می سازد .

عوامل اصلی عبارتند از :‌اول ارتفاعات این استان که در مقابل جریانهای مرطوب غربی قرار گرفته و معمولاً دامنه های این کوهستانها ، خصوصاً‌ دامنه های رو بمغرب دارای رطوبت بیشتر و دامنه های رو بمشرق خشکتر و دارای نزولات جوی کمتری است .

دوم ورود و عبور جریان مرطوب مدیترانه ای که موجب اصلی بارندگیهای ناحیه باختران می باشد و مقدار بارندگی در مناطق مختلف بر حسب ارتفاع تفاوت هائی دارد، چنانکه دشتهای محصور داخلی و براخی از جلگه ها دارای بارندگی کمتر و مناطق مرتفع معمولاً دارای بارندگی بیشتری می باشند .

میانگین باران سالیانه باختران 300 تا 500 میلیمتر است .

نزولات جوی بیشتر بصورت باران در ماههای سرد سال ، بصورت برف است .

سرما معمولاً در آذرماه و تا استفندماه ادامه می یابد .

در مناطق کوهستانی چندین ماه از سال برف در ارتفاعات می ماند و درجه حرارت تا 15- درجه پائین می آید .

فصل زمستان در این مناطق طولانی است که با بهاری کوتاه به تابستان متصل می شود .

تابستان مناطق کوهستانی با میانگین گرم ترین ماه 23 درجه سانتی گراد ، معتدل می باشد .

اما دشتها و جلگه های آن گرمای بیشتر و تابستانهای طولانی تری دارند.

منطقه قصر شیرین و ذهاب و سومار و نفت شهر و بطور کلی نوار مرزی ، از این ناحیه مستثنی و دارای آب و هوای گرم است .

ارتفاعات غربی با شیب تند و یکباره از کرند به بعد منقطع شده وبه جلگه ها و دشت های مرزی ختم می شود .

در این منطقه ارتفاعات متوسط زمین ناچیز (در حدود 300 متر ) و تاثیر اب و هوای حراهای خشک عربستان ، گرمای شدید تابستان و هوای معتدل زمستانی را فراهم می آورد .

حداکثر درجه حرارت تابستان گاهی از 50 درجه سانتیگراد می گذرد و حداقل آن در زمستان هیچگاه به صفر نمی رسد .

وزش باد گرم (سام) در تابستان که متاثر از بادهای سموم جزیره العرب است ، بدترین روزهای تابستان این ناحیه را بوجود می آورند .

زمستانها معمولاً معتدل وفصل بهار کوتاه می باشد .

بادهای مشخص شده و عمده ای که در استان باختران می وزد : اول بادهای غربی است که چنانچه گفته شد ، رطوبت اقیانوس اطلس زیاد و مدیترانه را منتقل و موجب خیر و برکت می گردد و مواقع بخصوصی هم ندارد ، اما در زمستان و بهار معمولاً بیشترمی وزد .

دوم باد شمال است که در فصل تابستان می وزد و در اعتدال آب و هوای این ناحیه و گرما موثر است .

سوم ، ئزش بادهای سام و سموم است که تنها در منطقه نوار مرزی می وزد و هوای ناحیه مزبور را در تابستان ها بسیار گرم و غیر قابل تحمل ساخته و خسارت زیادی وارد می کند .

جدول میزان بارندگی سالیانه جدول معدل درجه حرارت سالیانه سابقه تاریخی : در هزاره سوم و چهارم قبل از میلاد ، اقوامی در دامنه ها و دره های زاگرس مسکن گزیدند که پس از به قدرترسیدن به تصرف بلاد بین النهرین پرداختند .

این اقوام در تاریخ به تان «گوتی» یا «کاشی» موسومند .

ساکنان کوهستان زاگرس به استناد کتیبه های «بابل» ، «آشور» و «عیلام» طوایفی مانند «لولوبی» ، «گوتی» ، «منابی» ،‌ «ناپری» ، «آماوا» و «پاراسوا» بوده اند .

لولوبی ها یا «لولوها» در گذشته دو در «ذهاب» و شهر زور و سلیمانیه زندگی می کردند .

نیشایی به منطقه ماهیدشت کنونی اطلاق می شده که به علت وجود مراتع معروف برای پرورش و نگهداری اسب در آن زمان مشهور بوده است .

سلم نصر سوم آشوری (837 ق.م) طی یک سفر جنگی به طرف کردستان برای اولین بار اسم دو طایفه از ساکنین منطقه را برده و یکی را«پارسوا» و دیگری را «آمادی» نامیده و می گوید که طایفه اولی در کوهستان های مابین رود ذهاب و دیاله و دیگری در جلگه های اطراف این صفه سکنی داشته اند .

در مورد کلمه کرمانشاه یا کرمانشاهان شاید دقیقاً مطلبی که بتواند گویای تاریخ دقیق آن باشد در دسترس نیست ولی در بعضی از سفرنامه های گذشتگان به مطالبی در این مورد به شرح زیر برخورد می کنیم :‌ مورخان در دامنه کوه طاق و سان نام شهری را یادداشت کرده اند که یکی از محلات آن «گمبادنه» بوده است .

این شهر را به بهرام چهارم ساسانی هم نسبت می دهند .

بهرام پادشاه ساسانی که از 388-399 میلادی بر امپراطوری وسیع ساسانی فرمانروائی داشته این شهر را بنا نهاده است .

وی در زمان سلطنت برادش شاهپور سوم حکومت کرمان را عهده دار بود و خود را بدین مناسبت شاه کرمان یا کرمان شاه می نامید .

بنابراین شهر را کرمانشاه نام نهادند .

در کتب جغرافیای اسلامی نام کرمانشاهان به صورت قرماسین ، قرماشین معرب گردیده است .

و چنین به نظر می رسد که باختران در ابتدای تسلط اسلام و عصر خلفای عباسی مورد توجه بوده و مسجد جامعی در بازار ساخته شده ، عضدالدوله دیلمی قصری زیبا در کنار جاده باختران ساخته است در روزگار سلجوقیان ، باختران شهر آباد بوده و خلیفه عباسی برای مقابله با مسعود سلجوقی بدین شهر آمده ، در دوران مغول و در حمله هلاکو به بغداد ، شهر آسیب فراوان دیده ، در دوره تیموریان جزء بلاد همدان به شمار آمده و در قرون نهم و دهم هجری بارها مورد تهاجم عثمانیها قرار گرفته است .

در روزگار صفویه ، به گفته سیاحان خارجی، باختران شهری پرنعمت و آباد بوده ، کاروانسراها و پلهای متعددی داشته ، خصوصاً بعلت علاقه شدید صفویه به اماکن متبرکه و اهمیت ارتباطی این شهر ، رونق فراوان یافته است .

در دوران حکومت نادر قلعه قدیمی شهر ویران و قلعه تازه ای ساخته شده است .

در زمان زندیه باختران به تصرف کریمخان درآمد و بالاخره در عهد قاجاریه مرکز ولایات غرب و والی نشین شده و محمدعلی میرزای دولتشاه فرزند فتحعلیشاه برای مقابله با عثمانی ها در شهر باختران اقامت نمود .

چون دیگر شهرهای ایران در جنبش مشروطیت ، سهمی بسزا داشت و در جنگهای بین الملل اول و دوم بتصرف قوای بیگانه درآمد و پس از ختم جنگ تخلیه و اینک جزء بلاد آباد ایران است .

جمعیت : طبق سرشماری سال 1355 جمعیت استان 1016199 نفر بوده که از این تعداد 4/43 درصد شهرنشین و 6/56 درصد روستایی و عشایری بوده اند .

تراکم جمعیت در همان سال تقریباً 24 نفر در هر کیلومتر مربع بوده است .

استان باختران طبق آمار سال 1365 ، 224،471،1 نفر جمعیت داشته است .

تقسیمات سیاسی : این استان شامل 8 شهرستان به نامهای باختران ، قصر شیرین ، اسلام آباد غرب، پاوه(اورامانات) کنگاور ، سنقر کلیایی ، گیلانغرب و سریل ذهاب است که هر یک از این شهرستان ها دارای بخش های تابعه ، دهستان ها و روستاهائی می باشند .

1-شهرستان باختران موقعیت و وسعت: شهرستان باختران به مساحت 8547 کیلومتر مربع در حاشیه رودخانه قره سو قرار گرفته و از شمال به استان کردستان ، از جنوب به استان لرستان ، از مشرق به استان همدان و شهرستان سنقر و از مغرب به شهرستان های اسلام آباد غرب و پاوه محدود می باشد .

ارتفاع آن از سطح دریا 1410 متر است .

آثار تاریخی : شهرستان باختران از مناطق قدیمی ایران به شمار می رود .

وجود آثار تاریخی دلیل بر این قدمت است .

از مهمترین آثار تاریخی این شهرستان می توان طاق کسری ، طاق بستان ، تخت شیرین و نقش های تاریخی بیستون را نام برد .

راههای ارتباطی باختران اهمیت فراوانی دارد.

راه اصلی تهران به مرز عراق از باختران می گذرد و راههای دیگر باختران را به سنندج و خوزستان متصل می کند .

1-کشاورزی و دامداری الف-کشاورزی : استان باختران به علت شرایط خاص اب و هوایی و وجود خاکهای زراعی مرغوب ، آب فراوان ، دشتهای وسیع ، و دره های نسبتاً طولانی و حاصلخیز ، دارای سابقه طولانی در امر کشاورزی بوده و این شهرت و معروفیت را از زمان های بسیار دور داشته است .

علاوه بر کشت آبی در دشتها و حواشی سرآبها و چشمه ها ، وجود اراضی حاصلخیز پای کوهی و دامنه های نسبتاً کم شیب با بارندگی های کم و بیش مفید مفید ، به کشاورزی این منطقه رونق دیگری بخشیده و باعث گردیده که کشاورزان قسمتی از فراورده های زراعی خود را از طریق کشت دیم بدست آورند .

طبق برآورد سال 1350 (ه.ش) سطح کل قابل کشت استان در حدود 000،460 هکتار بوده که در حدود 20% آن زیر کشت آبی و تقریباً 80% بقیه زیر کشت دیم می باشد .

این رقم ، ثابت می کند که کشت دیم در این منطقه دارای اهمیت فراوانی است ، و از طرف دیگر این مسئله را می رساند که ازآبهای این استان بنحو احسن استفاده نشده تا جایی که اراضی زیر کشت آبی در این منطقه فقط 20% کل کشت را شامل می شود .

شاید علت این امر عدم استفاده از رودخانه های این استان برای آبیاری اراضی است زیرا رودخانه ها غالباً یا از بسترهای عمیق کوهستانی و پرپیچ و خم عبور می کنند ، و یا آنهائیکه از دشت ها می گذرند بستری عمیق دارند و به اراضی مسلط نیستند .

بهرحال شرایط مساعد و تنوع آب و هوایی این منطقه امکان تولید محصولات متنوع زراعی را در اختیار قرار داده است ، تا جایی که می توان از اراضی مرغوب این منطقه انواع محصولات زراعی از قبیل : گندم و جو (بخصمص گندم و جو دیم ) ، حبوبات ، نباتات علوفه ای ، دانه های روغنی (آفتابگردان ، کرچک ، پنبه دانه و … ) ، چغندر قند ، برنج ، صیفی جات و سبزیجات و میوه هایی از قبیل : گردو ، بادام ، انار ، سیب ، گلابی ، انجیر ، مرکبات و خرما را بدست آورد .

2-دامداری شرایط آب و هوا و موقعیت سبب گردیده که کشاورزان این منطقه با توجه به اراضی وسیع و حاصلخیز و دره های سرسبز و پرآب و دامنه های مشجر ، علاوه بر امر زراعت ، یکی از ارکان معیشت خود را به پرورش دام و دامداری اختصاص بدهند .

علاوه بر جامعه کشاورز که دامپروری را رکن دوم درآمد خود قرار داده اند ، گروهی نیز به صورت ایل ویا کوچ دایم تنها ممر درآمد خود را اختصاص به وجود دام داده اند تا جائیکه این داستان را از نظر پرورش دام و دامداری زبانزد خاص و عام نموده است ، و روغن کرمانشاه سابق ، اهمیت دامداری منطقه را بوضوح نشان می دهد .

اما متاسفانه به علت مشکلاتی که گریبانگیر این ایالت گردیده ، وضع فرآورده های دامی در این استان نه تنها مطلوب نیست بلکه برای مصرف شخصی تولید کنندگان اصلی این فرآورده ها نیز تهیه روغنی که تا حد معروفیت پیدا کرده بود، مشکلاتی در بر دارد .

3-صنایع الف-صنایع دستی : صنایع دستی در استان باختران سابقه تاریخی طولانی دارد ، اما متاسفانه تا بحال از رشد تکاملی قابل ملاحظه ای برخوردار نبوده است .

با وجود فراهم بودن مواد اولیه ، این صنعت نتوانسته بازار مناسبی چه در داخل و چه در خارج از کشور بدست بیاورد .

شاید این امر توجه زیاد به صنعت ماشینی و یا سهل انگاری مسئولین سابق بوده است ، بهرحال از رونق این صنعت روزبروز کاسته شده است .

صنایع دستی این منطقه عبارتند از : قالی ، گلیم ، جاجیم ، شال ، دستکش ، گیوه ، از جمله لباسی که امروزه هم در بعضی از نواحی این استان از جمله شهرستان پاوه (روستای هجیج) کم و بیش بوسیله خود اهالی و با امکانات موجود در محل فراهم می گردد.

گیوه بافی که روزگاری از شهرت خاصی برخوردار بود ، امروزه از آن رونق و شهرت برخوردار نیست .

با وجودی که در حال حاضر اورامانات مردانی هستند که گیوه های بسیار مرغوب و بادوامی می بافند ، اما به علت تولید کم و قیمت گزاف ان ، رواج چشمگیری پیدا نکرده است .

در شهر باختران هم دیگر خبری از گیوه ابریشمی و زیبای بازار گیوه فروشان نیست ، زیرا زنانی که در زمستان و بهار و تابستان ، رویه بسیار ظریف و زیبای گیوه ها را آماده می کردند امروزه حاضر نیستند با مزد کمی که به آنها داده می شود اقدام به چنین کاری نمایند .

روی همین اصل ، دیگر مشتری در بازار پوشیده شهر باختران دنبال مغازه گیوه فروشی جهت سوغاتی نمی گردد ، زیرا میداند مغازه داران یکی پس از دیگری بساط گیوه فروشی را جمع کرده اند .

صنایع دستی فلزی که در کرند رواج داد و دارای اهمیت زیادی است که قبلاً در بخش کرند بدان اشاره شده است .

ب-صنایع ماشینی : صنایع ماشینی و کارخانه ای در استان باختران سابقه طولانی ندارد و در سالهای اخیر اقدام به تاسیس چند کارخانه و کارگاه کوچک و بزرگ نموده اند که در حال حاضر همگی فعال بوده و تولیدات خود را به بازار عرضه می نمایند .

صنایع عمده این استان عبارتند از : کارخانه سیمان غرب ، کارخانه قند بیستون و اسلام آباد غرب ، کارخانه بافندگی کشمیر ، پارچه بافی ، گونی بافی ، صنایع شیمیایی و پلاستیک سازی ، چوب و سلولز ، سیم و کابل ، مصالح ساختمانی و فرآورده های دامی .

بزرگترین صنعت کارخانه ای استان باختران تصفیه نفت است که تصفیه آن در کنار رودخانه قره سو در باختران ساخته شده است و از فراورده های آن بهره برداری می شود .

.

قدیمی ترین کارخانه صنایع غذایی استان ، کارخانه قند اسلام آباد است که در سال 1314 شمسی بنا شده است .

کارخانه قند بیستون در سال 1341 ساخته شده و ظرفیت اولیه آن 30000 تن چغندر قند بوده که با فعالیت کارکنان آن امروز از 200000 تن چغندر گذشته است کارخانه قند بیستون خوسبختانه در حال حاضر بدون هیچگونه کمک خارجی اداره می شود و حدوداً 150 تن قند کله و 160 تن شکر در روز تولید می کند .

راهههای استان باختران : راه اصلی و قدیمی تهران به مرز عراق و بغداد که در گذشته بنام جاده شاهی خوانده می شده است مهمترین راه منطقه غربی کشور بوده که از زمان هخامنشیان تابه امروز با تغییراتی مورد استفاده بوده است .

این راه .

باختران را از مشرق به بیستون ، صحنه ، کنگاور ، اسدآباد و همدان متصل می کند و از طریق مغرب به ماهی دشت ، اسلام آباد ، کرند ، سرپل ذهاب و بالاخره قصر شیرین و خسروی را به باختران می پیوندد .

اسلام آباد از سه راه ملاوی به خوزستان متصل می شود و باختران از راه کامیاران به سنندج و استان کردستان می پیوندد ، همچنین راه دیگری از اسلام آباد به استان ایلام و از طریق صحنه به نهاوند و تویسرکان اتصال می یابد .