دانلود مقاله بیمه اتومبیل و بیمه باربری

بیمه اتومبیل

بیمه های اتومبیل شامل بر سه نوع بیمه یعنی : بیمه مسئولیت مدنی دارندگان وسایط نقلیه در مقابل اشخاص ثالث ، بیمه حوادث سرنشین و راننده (این دو بیمه نامه بهمراه یکدیگر ارائه میگردد و بعنوان بیمه شخص ثالث شناخته می شود ) و بیمه بدنه هستند .مشخصات هریک از بیمه نامه ها از این قراراست .

انواع بیمه نامه های اتومبیل شرکت بیمه دانا
1-بیمه نامه شخص ثالث و مازاد :
دراین نوع بیمه مسئولیت مدنی دارندگان وسایط نقلیه موتوری زمینی در مقابل خسارت وارده به اشخاص ثالث (اعم از جانی یا مالی ) تحت پوشش قرار می گیرد .

منظور از جبران خسارت بدنی ، تامین و جبران هزینه معالجه صدمات بدنی حاصل از حوادث رانندگی همچنین جبران زیان های نقص عضو یا فوت ناشی از حوادث مشمول بیمه برای اشخاص ثالث است .

جبران خسارت مالی عبارت است از تامین و جبران زیان های مستقیمی که در اثر حوادث مشمول بیمه به اموال و اشیای تحت مالکیت یا تصرف قانونی اشخاص ثالث وارد می شود .

بیمه شخص ثالث در اغلب کشورهای جهان اجباری شده و درایران نیز از سال 1347 تاکنون داشتن آن اجباری است و مازاد بر سقف اجباری مصوب ، به صورت پوشش های اختیاری مازاد به متقاضیان ارائه می شود .

خطرات تحت پوشش :
حوادث مشمول این بیمه نامه شامل هرگونه تصادف ، سقوط ، آتش سوزی، یا انفجار وسایل نقلیه موتوری زمینی و یدک تریلر متصل به آنهاو نیز خساراتی که از محمولات وسایل نقلیه بیمه شده به اشخاص ثالث وارد می شود .

اشخاصی که به سبب حوادث وسیله نقلیه مورد بیمه دچار زیانهای بدنی یا مالی می شود ثالث تلقی می شوند به استثنای اشخاص ذیل :
الف ) بیمه گذار ، مالک یا راننده وسیله نقلیه مسئول حادثه
ب) کارکنان بیمه گذار مسئول حادثه حین کار و انجام وظیفه (این استثناء با لحاظ حق بیمه اضافی در بیمه نامه ها پوشش داده است )
ج ) همسر و پدر و مادر و اولاد و اولاد اولاد و اجداد تحت تکفل بیمه گذار در صورتی که سرنشین وسیله نقلیه ای باشند که راننده یا بیمه گذار مسئول حادثه باشد

خطرات خارج از تعهدات بیمه نامه
1- خسارات ناشی از فورس ماژور از قبیل جنگ ، سیل ، زلزله
2- خسارات وارده به محمولات وسائل نقلیه مورد بیمه
3- خسارات مستقیم یا غیر مستقیم ناشی از تشعشعات اتمی و رادیو اکتیو
4- خسارات وارده به متصرفین غیر قانونی وسائل نقلیه
5- خسارات ناشی از محکومیت جزائی و پرداخت جرائم
6- خسارات ناشی از حوادثی که درخارج از کشور اتفاق می افتد مگر اینکه توافقی بین بیمه گر و بیمه گذار دراین موضوع شده باشد .
بیمه نامه شخص ثالث به منظور حمایت از کلیه زیاندیدگان ناشی از حوادث رانندگی ، اجباری اعلام شده و بهتر است دارندگان وسایط نقلیه به هنگام مراجعه به شعب و نمایندگی های بیمه تقاضای خرید بیمه نامه با تعهدات جانی مناسب و کافی متناسب با ارزش ریالی دیه کامل مرد مسلمان و تعهدات مالی مازاد را بنمایند تا درزمان بروز خسارت های احتمالی از مشکلات ناشی از نداشتن بیمه نامه کامل پیش گیری کنند .

چه بسا افرادی که به دلیل نداشتن بیمه نامه و تصادف با وسیله نقلیه ، منجر به فوت یا نقص عضو یا خسارت های مالی سنگین به اشخاص ثالث شده و علاوه بر مشکلات حاشیه ای متعدد ناشی از تصادف قادر به جبران خسارت وارده نبوده و به تحمل حبس در زندان محکوم شده اند .

پس رانندگی با وسیله نقلیه بدون بیمه نامه کامل شخص ثالث و مازاد حتی برای یک لحظه اشتباه محض است .
حق بیمه و تخفیف عدم خسارت :
حق بیمه این بیمه نامه براساس نوع و مورد استفاده وسیله نقلیه و میزان تعهدات بیمه گر مطابق تعرفه های مصوب جاری تعیین و اعمال میشود .

به منظور تشویق بیمه گذاران به دقت در رانندگی به آن دسته از بیمه گذارانی که دریکسال بیمه ای منجر به هیچگونه خساراتی نشده باشند به هنگام تمدید بیمه نامه تخفیف اعطا می شود و از پرداخت بخشی از حق بیمه سال های بعدی به شرح جدول ذیل معاف خواهند بود :
حق بیمه این بیمه نامه براساس نوع و مورد استفاده وسیله نقلیه و میزان تعهدات بیمه گر مطابق تعرفه های مصوب جاری تعیین و اعمال میشود .

به منظور تشویق بیمه گذاران به دقت در رانندگی به آن دسته از بیمه گذارانی که دریکسال بیمه ای منجر به هیچگونه خساراتی نشده باشند به هنگام تمدید بیمه نامه تخفیف اعطا می شود و از پرداخت بخشی از حق بیمه سال های بعدی به شرح جدول ذیل معاف خواهند بود : حداکثر تخفیف عدم خسارت در بیمه نامه با تعهدات اجباری 15% می باشد .

همچنین حق بیمه آن دسته از بیمه گذارانی که درمدت اعتبار بیمه نامه یکساله ، بیش از یکبار موجب خسارت شوند هنگام تجدید بیمه نامه با توجه به تعرفه مورد عمل به شرح ذیل افزایش می یابد : پرداخت خسارت بدون گزارش پلیس (کروکی ) : شرکت بیمه دانا به منظور رفاه بیمه گذاران محترم و زیاندیدگان ناشی از حوادث رانندگی و جلوگیری از اتلاف وقت و هزینه های ترافیک که پس از این گونه حوادث ایجاد می شوند ، خسارت مالی واقع شده در محدوده شهر ها را درصورت داشتن شرایط مندرج در پشت کارت بیمه نامه شخص ثالث تا حداکثر سقف یک میلیون ریال جبران می کند .

2- بیمه حوادث سرنشین و راننده این بیمه نامه به عنوان پوشش تکمیلی همراه بیمه نامه های شخص ثالث و مازاد ارائه می شود و بموجب آن ، راننده وآن دسته از سرنشینان وسیله نقلیه بیمه شده که شخص ثالث محسوب نمی شوند و در اثر حوادث رانندگی مصدوم می شوند ، می توانند از پوشش مذکور استفاده کنند .

براساس این بیمه نامه هزینه های پزشکی و غرامت فوت و نقص عضو سرنشینان وسیله نقلیه مشمول بیمه تا سقف مشخص شده در بیمه نامه ، دراثر حوادث قابل جبران است .

همچنین چنانچه راننده وسیله نقلیه بیمه شده دراثر حادثه رانندگی محکوم به پرداخت دیه سرنشینان اتومبیل خود شود لیکن دیه متعلقه ایشان بیش از سقف تعهدات بیمه نامه شخص ثالث باشد ، مابه التفاوت آن با رعایت سقف و شرایط مربوطه از محل پوشش حوادث سرنشین جبران می شود .

*مدارک لازم جهت خرید بیمه نامه ثالث و حوادث سرنشین شامل : 1- کارت خودرو2- بیمه نامه سال قبل درصورت دارا بودن 3- تکمیل فرم پیشنهاد در واحدهای صدور بیمه نامه 4- همراه داشتن کد ملی و کد پستی - به منظور جلوگیری از تبعات احتمالی در رسیدگی و پرداخت خسارت لازم است فرم پیشنهاد بدقت و براساس مندرجات کارت مورد بیمه و نوع استفاده آن تکمیل گردد .

* سایر موارد و اطلاعات : جهت تمدید بیمه نامه شخص ثالث ، حداقل 72 ساعت (اداری ) قبل از اتمام مهلت بیمه نامه اقدام فرمائید .

چنانچه بیمه نامه قبلی نداشته و یا از تاریخ اتمام اعتبار بیمه نامه یکسال یابیشتر گذشته باشد معادل صد درصد حق بیمه اجباری و کمتر از یکسال به نسبت مدت تاخیر در حق بیمه بیمه نامه جدید جریمه اعمال میگردد.

بدیهی است اتومبیل های صفرکیلومتر و انتقالی پس از انتقال سند مالکیت و حداکثر تا 30 روز پس از تاریخ انتقال مشمول جریمه نخواهند شد .

3- بیمه بدنه دراین نوع بیمه نامه ، تعهد بیمه گر جبران خسارت وارده به وسیله نقلیه بیمه شده است .

به عبارت دیگر ، بیمه گر با بیمه کردن وسیله نقلیه تعهد می نماید در مقابل دریافت حق بیمه و پس از بازدید و تایید سلامت اتومبیل ، چنانچه به علت هریک از حوادث مشمول بیمه ( آتش سوزی ، انفجار ، تصادف ، واژگونی ، سقوط و سرقت )وسیله نقلیه بیمه شده ازبین رفته و یا به آن خسارت وارد شود ، وسیله نقلیه خسارت دیده را تعمیر یا مبلغ خسارت را طبق شرایط بیمه نامه پرداخت کند .

پوشش های اضافی بیمه بدنه : علاوه بر خطرات اصلی تحت پوشش مذکور در بیمه بدنه ، خطرات ذیل نیز با دریافت حق بیمه اضافی تحت پوشش قرار میگیرند : 1-سرقت قطعات اصلی و اضافی منصوبه برروی خودرو 2-شکست شیشه و پاشیدن شدن مواد اسیدی 3-هزینه ایاب و ذهاب بیمه گذار در ایام تعمیر وسیله نقلیه خسارت دیده 4-سیل و زلزله و آتشفشان - سن خودرو حداکثرسن بیمه برای خودروهای سواری20سال برای خودروهای بارکش30 سال وبرای خودروهای اتوکار26 سال میباشد.

تخفیف عدم خسارت بیمه بدنه : تخفیف عدم خسارت بیمه بدنه در جدول زیر ارائه شده است .این تخفیف مشمول بیمه گذارانی می شود که درطی یکسال بیمه ای یا بیشتر از محل بیمه نامه بدنه خود خسارتی دریافت ننموده باشند .

فرانشیز خسارت در پرداخت خسارت بدنه ، بخشی از خسارت به عهده بیمه گذار می باشد که اصطلاحاً ((فرانشیز )) نامیده می شود .

تخفیف هیات علمی : اعضای هیات علمی درصورت ارائه معرفینامه از کارگزینی محل خدمت خود می توانند از 20% تخفیف توافقی در بیمه بدنه اتومبیل مربوط به خود استفاده نمایند.

خسارتهای تحت پوشش جبران خسارتهای وارد به موضوع بیمه و هزینه های مربوطه ، به شرح زیر در تعهد بیمه گر خواهد بود : 1-خسارتی که ناشی از برخورد موضوع بیمه به یک جسم ثابت یا متحرک و یا برخورد اجسام دیگر به موضوع بیمه و یا واژگونی وسقوط موضوع بیمه باشد یا چنانچه درحین حرکت ، اجزا و یا محمولات موضوع بیمه به آن برخورد نماید و موجب بروز خسارت شود .

2- خسارتی که در اثر آتش سوزی ، صاعقه و یا انفجار به موضوع بیمه و یا لوازم یدکی اصلی همراه آن وارد گردد .

3- درصورتی که موضوع بیمه دزدیده شود و یا در اثر عمل دزدی یا شروع به دزدی به وسیله نقلیه و یا وسایل اضافی آن که در بیمه نامه درج شده است خسارت وارد شود .

4- خسارتی که درجریان نجات و یا انتقال موضوع بیمه خسارت دیده به آن ورد شود .

5- خسارت باطری و لاستیک های چرخ موضوع بیمه در اثر هریک از خطرات بیمه شده تا پنجاه درصد قیمت نو قابل پرداخت است .

هزینه های قابل تامین هزینه های متعارفی که بیمه گذار برای نجات موضوع بیمه خسارت دیده و جلوگیری از توسعه خسارت و نیز انتقال موضوع بیمه خسارت دیده به نزدیک ترین محل مناسب برای تعمیر آن پرداخت می نماید حداکثر تا بیست درصد کل خسارت وارده قابل جبران خواهد بود .

خسارت های غیر قابل جبران در موارد زیر جبران خسارت در تعهد بیمه گر نخواهد بود : 1- خسارت های ناشی از جنگ ، شورش، اعتصاب و یا تهاجم 2- خسارت های مستقیم و غیر مستقیم ناشی از انفجار های هسته ای 3- خسارت هایی که عمداً توسط بیمه گذار ، ذینفع و یا راننده موضوع بیمه به آن وارد میشود .

4- خسارت های وارده به موضوع بیمه حین گریز از تعقیب مقامات انتظامی مگر آنکه عمل گریز توسط متصرفین غیرقانونی باشد .

5- درصورتی که راننده موضوع بیمه هنگام وقوع حادثه فاقد گواهینامه رانندگی باشد یا گواهینامه رانندگی وی باطل شده باشد و یا مطابق مقررات راهنمایی و رانندگی گواهینامه راننده برای رانندگی موضوع بیمه متناسب نباشد .

اتمام اعتبار گواهینامه درحکم بطلان آن نیست .

6- خسارت های ناشی از حوادثی که طبق گزارش مقامات ذی صلاح به علت مصرف مشروبات الکلی و یا استعمال مواد مخدر یا روان گردان توسط راننده موضوع بیمه بوجود آمده باشد .

7- خسارت ناشی از بکسل کردن وسیله نقلیه دیگر مگر آنکه موضوع بیمه مخصوص و مجاز به انجام این کار باشد واصول و مقررات ایمنی را رعایت کرده باشد .

8- خسارت های وارده به وسایل و دستگاههای الکتریکی و الکترونیکی موضوع بیمه درصورتی که ناشی از نقص و خرابی درکارکرد آنها باشد .

9- خسارت هایی که به علت حمل بار بیش از حد مجاز توسط موضوع بیمه به آن وارد شود .

انتقال مالکیت درصورت انتقال مالکیت موضوع بیمه به هریک از انحا.

قانونی ، بیمه گذار میتواند بیمه نامه را فسخ و حق بیمه مدت باقیمانده بیمه نامه خود را مسترد نماید درصورت عدم فسخ بیمه نامه چنانچه مالک جدید به تعهدات بیمه گذار در مقابل بیمه گر عمل نماید تعهدات بیمه گر در قبال مالک جدید ادامه خواهد یافت 0 درصورت انتقال مالکیت موضوع باید به منظور صدور الحاقیه لازم وقبول آن به اطلاع بیمه گر رسانده شود .

توجه: چنانچه انتقال مالکیت موضوع بیمه پس از وقوع حادثه ای باشد که به بیمه گر اعلام نشده است بیمهگر هیچگونه مسئولیتی برای جبران خسارتهای وارده در قبال مالک جدید نخواهد داشت.

وظایف و تعهد بیمه گذار 1-اظهار مشخصات خطر و تغییرات حاصل در آن چنانچه بیمه گذار هنگام انعقاد قرارداد بیمه از اظهار مطالبی موثر در سنجش خطری که از آن مطلع بوده خودداری یا در آن خصوص برخلاف واقع اظهاری بکند ، قرارداد بیمه باطل است ولو آنکه مطالب کتمان شده یا برخلاف واقع در وقوع خسارت هیچگونه تاثیری نداشته باشد .

دراین صورت نه فقط حق بیمه هایی که پرداخته است به او مسترد نمی شود بلکه بیمه گر حق دارد حق بیمه های معوق تا تاریخ حادثه را نیزمطالبه و دریافت کند (ماده 12 قانون بیمه ) 2-پرداخت حق بیمه به محض صدور بیمه نامه ، بیمه گذار مذیون پرداخت حق بیمه خواهد بود و ملزم است که حق بیمه را به نحوی که در بیمه نامه پیش بینی میشود پرداخت کند و گرنه بیمه گر تعهدی در جبران خسارت نخواهد داشت .

واحدهای صدور بیمه دانا به منظور حمایت مالی از بیمه گذاران بیمه بدنه آمادگی دارند در زمینه پرداخت حق بیمه تسهیلاتی را در خصوص تقسیط حق بیمه براساس شرایط و مقررات ارائه نمایند .

3-اعلام تشدید خطر : اعلام تشدید خظر ،هرگاه درطول مدت بیمه تغییراتی در کیفیت و با وضعیت و با کاربری موضوع بیمه بوجود آید که موجب تشدید خطر شود بیمه گر موظف است به محض اطلاع ، مراتب را به بیمه گر اعلام نماید در غیر اینصورت و درصورت وقوع حادثه خسارت پرداختی به نسبت حق بیمه تعیین شده به حق بیمه متناسب با خطر می باشد .

4- اعلام خسارت بیمه گذار موظف است حداکثر ظرف پنج روز کاری از تاریخ اطلاع خود از وقوع حادثه به یکی از مراکز پرداخت خسارت بیمه گر مراجعه و با تکمیل فرم اعلام خسارت نماید یا مراتب را ظرف مدت مذکور از طریق پست سفارشی به اطلاع بیمه گر برساند .

5-خودداری از انتقال یا تعمیر اتومبیل بیمه گذار باید از جابه جا کردن وسیله نقلیه مورد بیمه (جز به دستور مقامات انتظامی در مواقع لازم ) یا تعمیر آن خودداری کند ، مگر این که موافقت بیمه گر را دراین خصوص جلب کرده باشد .

درغیر این صورت بیمه گر می تواند ادعای خسارت را رد کند .

1- انتقال حقوق بیمه گذار به بیمه گر به میزان خسارت پرداخت شده حقوق بیمه گذار در قبال اشخاص که مسئول وقوع حادثه منجر به خسارت هستند ، به بیمه گر منتقل می شود .

به منظور تعیین حق بیمه می بایست نوع ، مورد استفاده و ارزش روز خودرو و مشخصات دیگر آن درنظر گرفته شود لذا اعلام مبلغ دقیق حق بیمه پس از مراجعه به واحدهای صدور بیمه نامه و بازدید خودرو امکان پذیر می باشد .

* مدارک لازم برای خرید بیمه نامه بدنه شامل : 1-گواهینامه رانندگی 2- کارت و اسناد مالکیت خودرو 3- تکمیل فرم پیشنهاد بدنه در واحدهای صدور بیمه نامه و بازدید اولیه بدنه خودروتوسط کارشناس بیمه گر 4- ارائه بیمه نامه سال قبل درصورت دارا بودن بهمراه استعلام عدم خسارت آن 5- همراه داشتن کد ملی و کد پستی الزامی است .

*سایر موارد و اطلاعات لازم : توجه داشته باشید با توجه به اینکه درهنگام پرداخت خسارت ارزش روز خودرو مورد توجه قرار میگیرد ضروریست قیمت روز مبنای پوشش بیمه ای قرار گیرد تا ضرر و زیانی متوجه بیمه گذار نگردد .

نحوه تمدید بیمه نامه : برای تمدید بیمه نامه درصورت مراجعه (تا 24 ساعت ) قبل از انقضای تاریخ بیمه نامه قبلی نیازی به بازدید اتومبیل نمی باشد لذا به منظور پیوسته بودن تاریخ اعتبار بیمه نامه حداقل 72 ساعت قبل از مهلت انقضای بیمه نامه جهت تمدید آن اقدام فرمایند .

کلیه بیمه گذاران و زیاندیدگان موظفند ظرف مدت حداکثر 5 روز به شعب پرداخت خسارت شرکت بیمه دانا مراجعه و اعلام خسارت فرمایند .

مدارک لازم جهت پرداخت خسارت 1- خسارات شخص ثالث مالی : مدارک مورد نیاز : 1- اصل کوپن بیمه نامه شخص ثالث مقصر حادثه 2- اصل بیمه نامه شخص ثالث زیاندیده 3- گواهینامه های رانندگی مقصر و زیاندیده 4- کارت شناسائی خودرو مقصر حادثه 5- اصل سند مالکیت خودرو زیاندیده 6- ارائه کروکی تصادف درخساراتی که بالاتر از مبلغ یک میلیون ریال می باشد 7- درخسارت فاقد کروکی مراجعه خودروهای مقصر و زیاندیده جهت بازدید کارشناس الزامی است 8- در خسارات دارای کروکی بالاتر از مبلغ دومیلیون ریال مراجعه هردو خودرو مقصر و زیاندیده جهت بازدید کارشناس الزامی است .

2- خسارات شخص ثالث جانی : مدارک مورد نیاز : 1- اصل کوپن بیمه نامه شخص ثالث مقصر 2- اصل گواهینامه مقصر حادثه 3- کروکی تصادف 4- گزارشات و صورتحساب نیروی انتظامی 5- اوراق بازجوئی از مقصر و زیاندیدگان 6- گواهیهای سازمان پزشکی قانونی 7- رای دادگاه 8- شناسنامه های مجروحین و متوفیان 9- درصورتیکه درحادثه زیاندیده فوت نموده باشد ، گزارش معاینه جسد و جواز دفن و خلاصه رونوشت وفات و شناسنامه ابطال شده متوفی نیز مورد نیاز است.

3- خسارات بیمه بدنه اتومبیل مدارک مورد نیاز : 1- اصل بیمه نامه بدنه و کارت شناسایی بیمه گذار 2- اصل قبض رسید حق بیمه 3- اصل بیمه نامه شخص ثالث 4- اصل گواهینامه رانندگی راننده 5- اصل کارت خودرو 6- اصل سند مالکیت خودرو 7- کروکی تصادف 8- بیمه گذاران محترم حتماً می بایست در تصادفات احتمالی گزارش پلیس تهیه نموده و خسارات را ظرف مدت 5 روز به شعب شرکت بیمه اعلام و بیمه گذار از سازش یا مصالحه با مقصر یا مقصرین حادثه خود داری نموده و قبل از بازدید کارشناس ارزیاب خسارت شرکت بیمه دانا از خودرو آسیب دیده ، بیمه گذار نباید نسبت به تعمیر و بازسازی خودرو اقدام نماید وگرنه بیمه گر تعهدی نخواهد داشت .24/11ش 4- واحدهای پرداخت خسارت 1 تهران 1- شعبه بیهقی : آدرس : میدان آرژانتین – جنب ترمینال بیهقی تلفن : 8-88738856 و 88742197 2- شعبه وحدت : آدرس : جاده ساوه – نرسیده به پل شاطره – جنب نمایندگی خاور – روبروی شرکت lc تلفن : 55251667-55244803-55244801-55249069 3- واحد پرداخت خسارت شرق (دماوند ) آدرس : خ دماوند – بین چهارراه 30 متری و خاقانی – روبروی درمانگاه شبانه روزی تهرانپارس – نبش کوچه مهرنژاد تلفن : 77926323-77954262 4- واحد پرداخت خسارت غرب (سردار جنگل ) آدرس : میدان پونک – بلوار میرزابابائی – نبش بلوار سردار جنگل – داخل محوطه پارکینگ پایانه های زیارتی تلفن : 44465427- و 8-44478556 5- شعبه آزادی : خیابان آزادی مقابل وزارت کار 8-66874446 6- شعبه انقلاب : خیابان انقلاب نرسیده به میدان فردوسی مقابل خیابان ویلا 66716422-66726462-66726285 واحدهای پرداخت خسارت شعب شهرستانها : شعب بیمه دانا در مراکز تمامی استانها آمادگی پرداخت خسارات بیمه بدنه و ثالث را دارا می باشند.

بیمه های باربری مدیریت بیمه های باربری شرکت سهامی بیمه دانا به منظور جبران خسارات ناشی از حمل و نقل اقدام به صدور انواع بیمه نامه های باربری طبق شرایط انستیتو بیمه گزاران کالا نموده و در این راه گامهای موثری برداشته است.

نظر به گستردگی مجموعه شرایط این مدیریت با بکارگیری کادر مجرب و فعال در سمت مشاور اموربیمه ای همراهی لازم را با کلیه اشخاص حقیقی و حقوقی نموده و در این راستا مناسب ترین نوع پوشش را پیشنهاد می نماید.

حال به منظور آشنائی بیشتر ذیلا شرح مختصری از بیمه نامه های باربری که توسط این شرکت صادر می گردد آورده شده است: 1- تاریخچه مختصری از بیمه باربری 2- تعریف بیمه و بیمه حمل و نقل کالا 3- ماهیت حقوقی عقد قرارداد 4- انواع طبقه بندی در بیمه های باربری محققان و تاریخ نویسان متحدالنظرند که بیمه دریایی که در اواسط قرون وسطی پا به عرصه نهاده است از قدیمیترین رشته های بیمه می باشد .

در واقع می توان گفت اولین باری که بازرگانان و صاحبان کالا، اموال و مال التجاره های خود را از طریق دریا حمل کرده و با خطرات گوناگون مانند ، غرق شدن کشتی ، طوفان، و راهزنیهای دریایی مواجه گردیدند ، به فکر راه حلی برای حفظ سرمایه ها و دستاوردهای خود افتادند و به همین دلیل قوانین و مقررات خاص و گوناگون که همه آنها مربوط به حمل و نقل دریایی بود به مرور تکامل یافت و توسط ملت ها مورد استفاده قرار گرفت که از آن جمله می توان به قوانین (( زیان همگانی General Average )) و یا (( وام دریاییBottomry bond )) اشاره نمود .

1-1) وام دریایی شیوه عملکرد وام دریایی بدین صورت بوده است که اگر کشتی و کالا در اثر وقایع و خطرات دریا به کلی از بین می رفت ، وام گیرنده از بازپرداخت وام معاف بوده است (مثل این می ماند که خسارت دریافت نموده است ) .

در قرن سیزدهم در ایتالیا وام دریایی بشدت رواج داشت و بررسی های انجام شده بیانگر این واقعیت است که قرن ها قبل از تاریخ مذکور این نحوه عملکرد مورد استفاده قرار می گرفته است ، چرا که ایتالیا از نقطه نظر تجارت از قرن پنجم میلادی تا آغاز جنگهای صلیبی فعالیت چشم گیر و مستمر داشته است .

نگاهی به شرایط و نحوه انجام قرارداد بیانگر این حقیقت است که عملیات مذکور شباهت زیادی به عملیات بیمه ای امروز دارد .

2-1) مبدأ پیدایش زیان همگانی زیان همگانی در بین اقوام باستانی هند ، بابل ، یونان، در سده ششم قبل از میلاد مسیح رایج بود است، دریانوردان ساکن دریای مدیترانه مانند یونانی ها ، مصریها از چند قرن قبل از میلاد مسیح به این اصل معتقد بودند که آنچه برای نجات کشتی به دریا ریخته می شود با مشارکت همه جبران گردد .

پیدایش عملیات بیمه گری به شکل و شیوه فنی ، علمی و تخصصی امروزه بر اساس دریافت حق بیمه بطور قطع مربوط به تجار شهر (( لومباردی )) فلورانس در سال 1250 میلادی می باشد و بطور یقین قدیمی ترین اثر مدون و بجا مانده از مدارک بیمه ای مربوط به شهر جنوا می باشد .

کم کم با پیشرفت بیمه و بوجود آمدن مشکلات بیمه گران به این فکر افتادند فعالیتهای خود را متمرکز کرده و بصورت گروهی کار کنند ، که در ابتدا با تأسیس انجمن هائی که دارای اساسنامه و مقررات خاصی بود شکل گرفت، معروف ترین گردهمائی که لازم است به آن اشاره شود گردهمائی بودکه مرتب درشهرلندن در قهوه‏خانه شخصی بنام ( ادوارد لویدز ) تشکیل می شد ، بعدها در سال 1696 نشریه هایی نیز تحت عنوان اخبار لویدزمنتشر شد،دراین نشریه ها اخبارمربوط به تجارت وحوادث آورده می شد ، چندی نگذشت که آن قهوه خانه محل اجتماعات و ملاقات بیمه گران دریایی و بهترین مکان برای رد و بدل کردن اطلاعات بیمه ای و انجام معاملات بیمه اتکائی گردید ، البته بعداً تمامی کشتیها برای ثبت مشخصات به آنجا رجوع می کردند .

انستیتوی بیمه گران لندن ( The Institute of London Underwriters ) بیشتر از یکصدو پنجاه سال ، بیمه گران لویدز به عنوان یک اتحادیه در بازارهای بیمه ای شناخته شده بودند ، در حالیکه شرکت های بیمه از یک چنین مزیتی برخوردار نبودند .

در طول قرن نوزدهم ایجاد ارتباط و هماهنگی بین شرکت های بیمه بیش از پیش احساس گردید و این نیاز باعث شد که انستیتوی بیمه گران در سال 1884 تأسیس گردد .

تا هماهنگی لازم را بین شرکت های بیمه در بازار لندن ایجاد نماید و بتواند مسائل و مشکلات بیمه باربری را در سطح بازار داخلی و بازار بین المللی مورد بررسی قرار داده و شرایط و مقررات یکنواختی را تدوین کند .

2- تعریف بیمه و بیمه حمل و نقل کالا بیمه در لغت به معنای اطمینان و ضمانت یا حفظ و نگهداری در برابر خطراتی است که بیم وقوع آن می رود ، این کلمه مشتق از کلمه بیم Bimea هندی به معنای ضمانت است و در اصطلاح حقوقی عبارتست از توزیع و تحمیل خسارات و زیان ناشی از حادثه معین یا غیرمعین اتفاقی یا حتمی برای فرد یا افراد یا اموال و اشیاء به عهده شخص یا اشخاص غیر متضرر .

بیمه عقدی است که بموجب آن یک طرف تعهد می کند در ازاء دریافت وجه یا وجوهی از طرف دیگر در صورت وقوع یا بروز حادثه خسارت وارده بر او را جبران نموده یا وجه معینی بپردازد .

در بیمه حمل و نقل ، با دریافت مبلغی بعنوان حق بیمه از طرف بیمه گذار ، بیمه گر متعهد پرداخت خساراتی خواهد بود که تحت چارچوب خطرات بیمه شده می باشد .

3- ماهیت حقوقی عقد قرارداد طبق قانون مدنی ایران (( عقد عبارتست از اینکه یک یا چند نفر در مقابل یک یا چند نفر دیگر تعهد برابری نمایند و مورد قبول آنها باشد .)) در عقد بیمه ، رابطه حقوقی که بین بیمه گذار و بیمه گر به وجود می آید منشأ تعهد است ، متعهد که بیمه گر است تعهد می‏کند که تحت شرایط معینی درصورت بروز حادثه که به تعهد بیمه‏گر تحقق می‏بخشد از بیمه شده رفع زیان کند .

اصولاً بجز بیمه‏های عمر ، بیمه عقدی است لازم ، به موجب قانون مدنی ایران (( عقد لازم آن است که هیچ یک از طرفین معامله حق فسخ نداشته باشند ، مگر در موارد مشخص .

)) هرگاه هر یک از طرفین یا هر دو بتوانند عقد را به میل خود فسخ نمایند آن عقد جایز است ، در مواردی عقد ممکن است نسبت به یک طرف عقد لازم و نسبت به طرف دیگر جایز باشد .

بیمه عمر را می توان نسبت به بیمه‏گر لازم و نسبت به بیمه گذار جایز دانست .

4- انواع طبقه بندی در بیمه های باربری بیمه باربری را می توان به سه طریق تقسیم بندی کرد : الف) تقسیم بندی براساس طریقه حمل ب) تقسیم بندی بر پایه مبدأ و مقصد از لحاظ جغرافیائی ج ) تقسیم بندی براساس نوع پوشش بیمه ای الف) تقسیم بندی براساس طریقه حمل به سه نوع است ، حمل و نقل زمینی ، حمل و نقل دریایی و حمل و نقل هوائی ، البته در بعضی حملها از دو یا سه روش حمل برای ارسال محموله ها استفاده می نمایند که به آنها حمل مرکب می گویند .

ب) تقسیم بندی براساس مبدأ و مقصد از لحاظ جغرافیائی 1- بیمه حمل و نقل خارج از کشور یا بیمه های وارداتی - صادراتی - ترانزیت 2- بیمه حمل و نقل داخل کشور یا بیمه حمل و نقل داخلی بیمه وارداتی : در این حالت مبدأ حرکت خارج و مقصد داخل ایران می باشد .

بیمه صادراتی : در این حالت مبدأ داخل ایران و مقصد خارج از ایران می باشد .

بیمه ترانزیت : مبدأ و مقصد در این نوع بیمه ها خارج از ایران می باشد ، بطوریکه ایران در مسیر حمل قرارگیرد.

بیمه حمل و نقل داخلی : مبدأ و مقصد در بیمه های داخلی ، داخل ایران می باشد .

ج ) تقسیم بندی بر مبنای نوع پوشش بیمه ای 1- بیمه با شرایط تمام خطر (All Risks) 2- بیمه با شرایط B 3- بیمه با شرایط C 4- بیمه با شرایط خسارت کلی (Total Loss) 4-1) حمل و نقل داخلی همانطور که گفته شد مبدأ و مقصد در این نوع بیمه ها داخل کشور ایران می باشد .

بیمه نامه های باربری را می توان به چند شکل صادر نمود .

الف) بیمه نامه های عمومی ب ) بیمه نامه با پوشش باز ج ) بیمه نامه های ساده الف )بیمه نامه های عمومی Floating Policy یک قرار داد کلی است که بین بیمه گر و بیمه گذار منعقد می گردد و در آن شرایط اصلی بیمه و رئوس کلی حقوقی وتعهدات طرفین مانند خطرات تحت پوشش، شیوه حمل معین می‏شود ودرآن با یک سرمایه بیمه‏ای معین ومشخص موافقت می گرددکه شامل حمل های متعددی می باشدوبه همین دلیل،قرارداد تا زمانی که سرمایه توافق شده از طریق حمل های متعدد به پایان رسد دارای اعتبار می باشد ، همانطور که گفته شد در این قرارداد با شرایط و مسائل کلی قرارداد توافق می شود ولی مشخصات محموله ، نام وسیله نقلیه ، تاریخ حمل و میزان سرمایه حمل در زمان حمل باید به اطلاع بیمه گر برساند .

با چنین توافقی کلیه کالا هائی که بیمه گذار در آینده اقدام به حمل آنها می نماید ، تحت پوشش بیمه ای قرار می گیرد ، مشروط بر اینکه بیمه گذار کلیه اطلاعات مربوط به حمل و نقل هر محموله را در اختیار بیمه گر قرار دهد .

چنانچه مواردی در قرارداد موردموافقت قرارنگرفته باشدبایدقبل ازحمل کالا به اطلاع بیمه گر رسیده و موافقت وی اخذ شده باشد .

یکی از منافع این نوع قراردادها و بیمه نامه ها در این است ، که برای حملهای مختلف نیاز به مراجعه بیمه گذار و صدور بیمه نامه از طرف بیمه گر نبوده و باعث کاهش هزینه ها و جلوگیری از اتلاف وقت می شود .

ب ) بیمه نامه با پوشش باز Open Cover یکی از محدودیتهائی که در روش بیمه نامه با شرایط عمومی وجود داشت این بود که بیمه گذار در ابتدا صدور بیمه نامه صدرصد حق بیمه یا درصد بالائی از حق بیمه را پرداخت می نمود ، و این خود مشکلی بود چرا که ممکن بود حملهای نهائی در ماههای دیگر حمل می‏گردید ، لذا روش دیگری مطرح گردید بنام صدور بیمه نامه یا قرارداد به روش پوشش باز .

مشخصات اصلی این نوع قراردادها بشرح ذیل می باشد : 1) بیمه گر و بیمه گذار درباره بعضی موارد کلی ، مانند نرخ و شرایط قرارداد - خطرهای تحت پوشش توافق می نمودند .

در این حالت دیگر نیاز نبود که بیمه گذار قبل از حرکت مشخصات وسیله نقلیه و سرمایه تحت پوشش را اعلام نماید بشرطی که کلیه حملهای بیمه گذار تحت پوشش بیمه دربیاید ، و در صورتی که قسمتی از محمولات بیمه گذار بیمه نشود ، بیمه گر می بایست کاملاً روی حملها کنترل لازم داشته باشد .

2) در این حالت با توافقی که بین بیمه گر و بیمه گذار انجام می‏شود هر یک هفته گواهی بیمه از سوی بیمه گر صادر می شود و حق بیمه متناسب با سرمایه های حمل شده از سوی بیمه گذار پرداخت می گردد در نتیجه در این پوشش بیمه گذار از آسایش فکری بهره مند است ، زیرا کلیه محمولاتی که در طول مدت یکسال حمل خواهد شد با نرخ معین و مناسبی تحت پوشش بیمه ای قرار دارد .

مزیت دیگر آن این است که کلیه دفعات حمل کالا تحت پوشش قرار دارد و نیاز به این نیست برای هر حمل پوشش و درخواست جداگانه ای ارسال گردد، در ضمن چون مدت قرارداد معمولاً یکسال است نیازی نیست که مجدداً طرح ریزی و مورد مذاکره و توافق قرار گیرد .

معمولاً شرکت های حمل و نقل کالا که در شبانه روز اقدام به حمل کالا می نمایند ، یک قرارداد به این شکل منعقد می کنند ، و خیال بیمه گذار از حملهایی که در طول شبانه روز انجام می شود راحت می شود ، ودیگر نیازی نیست برای هر حمل با بیمه گر تماس حاصل نماید .