:: یار مهربان کودکان
عباس یمینى شریف، یار مهربان، یار مهربان کودکان ایران، خود کودکى بود از این سرزمین که در سال ١٢٩٨ شمسى در محله پامنار تهران زاده شد.
اگرچه او هفتاد سال در این شهر زندگى کرد، جوان شد، به میانسالى رسید و در هنگامهى سپید مویى از این جهان رفت، اما همواره در پى کشف معناى کودکى بود.
یمینى شریف شاعر کودکان بود، براى کودکان داستان مىنوشت، آموزگار و مربى کودکان بود، اما بیش از همه اینها، یمینى شریف یکى از کاشفان و سازندگان فرهنگ کودکى مدرن در این سرزمین بود.
یمینى شریف از کودکان پس از انقلاب مشروطه بود که روزگار همراهىاش کرده بود که هم انقلابیون کهنه کار و دلشکستهى بازمانده از حکومت قانون را ببیند و هم در ستیز سنت و نو، با جوانههاى فرهنگ نو رشد کند.
روزهاى کودکى او تنها بین کهنه و نو نمانده بود، بلکه او اگر شهر سنتى را با بازارها، گذرها، خانهها، هشتىها، اندرونىها و بیرونىها با مسجدها و منارهها و گنبدها و سقاخانههاى آن حس مىکرد، طبیعت زیبا را در ده دربند و کوهپایههاى البرز را هم به جان دوست داشت و به درختان چنار و گردو و رود و جوى و آوازهاى پرندگان و نسیم کوهستانى و دوستى با جانوران نیز عشق مىورزید.
یمینى شریف از آن اندک کودکان بود، که در این دوره فرهنگ در خانوادهاش جان داشت و نیروبخش بود.
آواهاى لالایى که آرامبخش گریههایاش بود، خیلى زود به شعرهاى حافظ و سعدى و مولوى بدل شد.
یمینى شریف با حافظهاى توانا که در وجودش بود، این شعرها را به دل مىسپرد و ترانههاى روز را هم بر آنها افزون مىکرد.
بخت با او یار بود که در همسایگى با فرخى یزدى شاعر برجسته دوران مى زیست.
همنشینى شاعر فردا با این شاعر برجسته به او نکتههایى فراوان آموخت و آموختنىتر از همه آن تجربهى نابى بود که در روزها و فصلهاى خوش سال فرخى یزدى در ده دربند به کار مىبست.
در آن روزها او آوازهخوانى را به کار مىگرفت تا شعرهایاش را براى مردمى که به دربند براى گردش و آسایش مىآمدند، بخواند.
چون آوازهخوان بىسواد بود، فرخى یزدی، شاعر فردا را که میزعباس صدایاش مىزد، فرا مىخواند تا شعرهایاش را به آهستگى براى آوازهخوان بخواند تا او هم با آوایى رسا که در کوه مىپیچید، مردم را به شور بیاورد.
یمینى شریف از کلاس پنجم دبستان با بهرهگیرى از آنچه در خانه و مدرسه و مکتب و مسجد اندوخته بود، شعر گفتن را آغاز کرد.
در سالهاى ١٣١٧-١٣١٨ با هدف گزیدن پیشه آموزگارى وارد دانشسراى مقدماتى تهران شد.
در آنجا بود که دانست در کشورهاى دیگر براى کودکان کتابهاى زیادى منتشر مىشود.
این آغاز آشنایى یمینى شریف با فرهنگ کودکى مدرن بود.
یمینى شریف با خواندن و لذتبردن از آن آثار به این باور رسید که باید کتابها، نشریهها و شعرهاى ویژهاى براى کودکان و نوجوانان به زبان ساده و روان درباره زندگى روزانه و در خور درک و توان آنان نوشته شود.
بنابراین تصمیم گرفت کتابهاى کودکان را از زبانهاى دیگر به زبان فارسى برگرداند.
از این زمان بود که او سرودن شعر کودک را آغاز کرد.
او در همهجا - خانه، کوچه و خیابان - شعر مىگفت و آنها را روى کاغذ پارههاى جیباش مىنوشت.
در سال ١٣٢١ یکى از شعرهاى او در نشریه نونهالان ویژهی کودکان به چاپ رسید.
دو سال بعد نخستین شماره مجله بازى کودکان به سردبیرى عباس یمینى شریف و ابراهیم بنى احمد منتشر شد.
در سال ١٣٢٤ شعرهاى او به کتابهاى ابتدایى مدرسههاى اراک و سپس کتابهاى کلاسهاى اول و دوم و سوم تمام دبستانهاى ایران راه یافتند.
آنگاه مدیر مجلههاى دانشآموز و سازمان جوانان شیر و خورشید سرخ شد که از سوى وزارت فرهنگ وقت منتشر مىشد.
از دى ماه ١٣٣٥ تا سال ١٣٥٨ مدیر و مشاور مجله کیهان بچهها بود و شعرهاى او در تهران مصور کوچولوها (١٣٣٦) و چند نشریه دیگر به چاپ مىرسیدند.
یمینى شریف از کودکان پس از انقلاب مشروطه بود که روزگار همراهىاش کرده بود که هم انقلابیون کهنه کار و دلشکستهى بازمانده از حکومت قانون را ببیند و هم در ستیز سنت و نو، با جوانههاى فرهنگ نو رشد کند.
یمینى شریف از آن اندک کودکان بود، که در این دوره فرهنگ در خانوادهاش جان داشت و نیروبخش بود.
یمینى شریف از کلاس پنجم دبستان با بهرهگیرى از آنچه در خانه و مدرسه و مکتب و مسجد اندوخته بود، شعر گفتن را آغاز کرد.
در سال ١٣٢١ یکى از شعرهاى او در نشریه نونهالان ویژهی کودکان به چاپ رسید.
در سال ١٣٣٢ یمینى شریف براى گذراندن دورهی کارشناسى ارشد آموزش و پرورش در تیچرز کالج کلمبیا به آمریکا رفت و با آموزشهاى نو در آنجا، به این باور رسید که باید شیوه آموزش خواندن و نوشتن در ایران دگرگون شود.
در سال ١٣٣٦با همراهى همسرش دبستان روش نو را باز کرد که بعدها به یک مجتمع آموزشى از کودکستان تا پایان دوره راهنمایى گسترش یافت و تا سال ١٣٥٨ به کار ادامه داد.
او همزمان، مدیر باشگاه کودکان نیز بود.
در سال ١٣٤١ به همراه شمارى از کارشناسان آموزش و پرورش و ادبیات کودکان و کتابداری، شوراى کتاب کودک را بنیان نهاد.
او همچنین در پایهگذارى انجمن پژوهشهاى آموزشى پویا نقش بزرگى داشت.
یمینى شریف در درازاى نیم سده کار و تلاش، آثار بسیارى در زمینه شعر، قصه و نمایشنامه به نظم و نثر و داستانهاى مصور پدید آورد.
ترجمه داستان و مطالب اجتماعی، نگارش کتاب اول ابتدایی، کتاب اول و دوم براى بزرگسالان نوآموز روستایى و شهرى و کارگران، کتابهاى آموزشى براى پدران و مادران در روستاها و مقالههاى آموزشى و اجتماعى در روزنامه کیهان، از کارهاى اوست.
عباس یمینى شریف در سالهاى پایانى زندگى به بیمارى دچار شد، اما واقعیت بیمارى خود را با قدرت و نیروى تمام پذیرفت.
او با توان اندک خود، به کار براى کودکان ادامه داد و سرانجام آخرین کتاباش به نام شهر ناپدیدان را به پایان رساند که نتوانست شاهد انتشار آن باشد.
چندین کتاب او از کانونهاى ادبى و فرهنگى ایران و جهان جایزه گرفتهاند.
برخى کارشناسان، مهمترین کار عباس یمینى شریف را نگارش کتاب نیم قرن در باغ شعر کودکان دانستهاند.
اما بىگمان مهمترین کار او در زندگی، مشارکت در کشف و پایهگذارى فرهنگ کودکى نو در ایران است.
اگر کودکان امروز، بیش از کودکان دیروز از احترام و حقوق خود برخوردارند، این نتیجه کار کسانى چون عباس یمینى شریف است که ارزشهاى کودکى را به جامعه شناساندند.
یمینى شریف در واپسین روزهاى زندگى خود، براى سنگ مزار خویش دو بیتى زیر را سرود: من نغمه سراى کودکانم شادست زمهرشان روانم عباس یمینى شریفم گیرید زکودکان نشانم مراسم بزرگداشت مرحوم " عباس یمینی شریف " شاعر، نویسنده و اندیشمند تربیتی کودکان از سوی شورای کتاب کودک در خانه هنرمندان برگزار میشود.
به گزارش مهر، در این بزرگداشت که از مورخه بیست و هشتم لغایت سی ام آذرماه سال جاری در تهران برگزار میشود، تعدادی از پژوهشگران ادبیات کودکان و نوجوانان درباره این هنرمند فقید و آثارش سخنرانی میکنند.
علاقهمندان میتوانند پژوهشهای خود را به نشانی: خیابان انقلاب اسلامی، خیابان ابوریحان، خیابان شهید وحید نظری شماره 69 طبقه دوم شورای کتاب کودک ارسال کنند.
من نغمه سرای کودکانم شادست ز مهرشان روانم عباس یمینی شریفم گیرید ز کودکان نشانم عباس یمینی شریف در سال 1298 در تهران به دنیا آمد.
در نوجوانی «یمینی» تخلص جست و به شعر روی آورد.
در سال های 1317 و 1318 در دانشسرای مقدماتی تهران تحصیل کرد.
در سال 1319 که به دانشسرای عالی راه یافت علاقه به شعر گفتن و داستان نویسی برای کودکان در او بیشتر شد.
در سال 1322 دو شعر تحت عنوان «ستاره» و «ماده غاز» از وی در شماره های چهارم و نهم مجله ی «سخن» به طبع رسید.
در سال 1323 در اولین شماره ی مجله ی «بازی کودکان» شعرهایش به چاپ رسید و پس از مدتی نیز یمینی شریف به سردبیری آن انتخاب شد.
در سال 1324 برخی از اشعارش وارد کتاب های ابتدایی اراک و پس از آن وارد کتاب های اول و دوم و سوم کلیه ی دبستان ها شد.
عباس یمینی شریف در سال 1328 به مدیریت مجلات «دانش آموز» و «شیر و خورشید» که دو نشریه ی وزارت فرهنگ برای کودکان و نوجوانان بود، منصوب شد.
در ششم دی 1335 اولین شماره ی مجله ی «کیهان بچه ها» منتشر شد.
وی به عنوان مدیر این نشریه تا سال 1358 به انتشار آن ادامه داد.
اشعار او در «تهران مصور کوچولوها» تاسیس 1336 و در چند مجله ی دیگر که برای کودکان منتشر می شد به چاپ می رسید.
عباس یمینی شریف چه در دانشسرای مقدماتی تهران و چه در دانشسرای عالی دانشکده ی ادبیات و چه در تیچرز کالج کلمبیا، رشته ی تحصیلاتش همیشه آموزش و پرورش کودکان و نوجوانان بود.
در تیچرز کالج کلمبیا علاوه بر رشته ی آموزش و پرورش، به تحصیل در رشته ی ادبیات کودکان نیز پرداخت.
بعدها نیز به سردبیری و مدیریت چهار مجله برای کودکان و نوجوانان رسید.
در سال 1334 امتیاز مدرسه ی «روش نو» را به کمک همسرش از وزارت فرهنگ دریافت کرد که بیش از بیست و پنج سال اداره ی مدرسه را به عهده داشت.
در سال 1336 باشگاه بچه ها را تاسیس کرد.
در سال 1341 با همکاری عده ای از فرهنگیان با سابقه به تاسیس موسسه ی فرهنگی و غیر انتفاعی شورای کتاب کودک پرداخت و از سال تاسیس عضویت در هیئت مدیره و خزانهداری شورا را تقبل کرد؛ در سال 1350 به همت وی جایزه ی نقدی "یمینی شریف" تاسیس شد و از آن تاریخ به بعد هرساله به بهترین اثر چاپ شده در حوزه ی ادبیات کودکان تعلق گرفت.
در سال 1357 با عده ای دیگر به تاسیس انجمن پژوهش های آموزشی همت گماشت.
یمینی شریف در زمینه ی ادبیات کودکان صاحب آثار گوناگونی است که از این میان میتوان به کتاب های زیر اشاره نمود: - آواز فرشتگان یا شعر کودکان (1325)؛ - قصههای شیرین ( مجموعه شعر، 1326)؛ - گربههای شیپورزن ( مجموعه شعر، 1344)؛ - دو کدخدا (1329)؛ - برق و حریق ( ترجمه)؛ - روی زمین و زیر زمین ( گیاه شناسی برای کودکان، اثر اریاوبر.
ا.، 1336)؛ - دنیا گردی جمشید و مهشید (1322)؛ - بازی با الفبا؛ - جزیرهی مرجان (اثر پلینتن، 1337)؛ - داستان عروسک (با همکاری اسماعیل والی زاده، 1337)؛ - بیژن و شیرین (ترجمه با همکاری دیگران)؛ - کتاب اول دبستان؛ - فری به آسمان می رود؛ - آوای نوگلان؛ - پرویز و آیینه؛ - در میان ابرها؛ - گلهای گویا (1350)؛ - پوری و لباس های او؛ - همسایهی عجیب؛ - باغ نغمهها (1352)؛ - آه ایران عزیز؛ - دستمال گلدار و گنج بی صاحب؛ - داستان خرو و خرکچی؛ - کتاب توکا؛ - خانهی بابا علی؛ - شعر با الفبا (1363)؛ - سیاهک و سفیدک؛ - نیم قرن در باغ شعر کودکان؛ - فارسی زبانان ایرانی؛ - پلنگ یکه تاز (1373).
استاد عباس یمینی شریف در سال های 1333 و 1345 موفق به دریافت جایزهی بهترین کتاب کودکان و در سال 1346 نیز نایل به دریافت جایزهی بینالمللی یونسکو به مناسبت تالیف بهترین کتاب سال در ایران شده است.
ما گلهای خندانیم فرزندان ایرانیم ایران پاک خود را مانند جان می دانیم ما باید دانا باشیم هوشیار و بینا باشیم از بهر حفظ ایران باید توانا باشیم آباد باشی ای ایران آزاد باشی ای ایران از ما فرزندان خود دلشاد باش ای ایران او در 28 آذر 1368و در سن 70 سالگی دار فانی را وداع گفت.
ما گلهای خندانیماستاد عباس یمینی شریف در سال های 1333 و 1345 موفق به دریافت جایزهی بهترین کتاب کودکان و در سال 1346 نیز نایل به دریافت جایزهی بینالمللی یونسکو به مناسبت تالیف بهترین کتاب سال در ایران شده است